1 Jawaab minni ana Buulus abid Isa al-Masiih. Allah naadaani achaan nabga rasuul wa azalaani achaan niballikh bichaartah 2 al-waaʼad beeha min zamaan be waasitat al-anbiya al-kalaamhum maktuub fi l-kutub al-mukhaddasa. 3 Wa l-bichaara di tihajji be Ibnah al-bigi insaan min zurriiyit al-malik Dawuud 4 wa Allah jaʼalah Ibnah be gudrat al-Ruuh al-Khudduus, wakit hu baʼasah min ust al-maytiin. Wa Ibnah da, hu Isa al-Masiih Rabbina. 5 Wa beyah hu wa fi chaan usmah, Allah antaani niʼma wa sawwaani rasuul achaan ninaadi kulla l-umam le yiʼaamunu beyah wa yitaabuʼu kalaamah.
6 Wa intu kula, Allah naadaaku achaan tabgo maʼaahum chaʼab hana Isa al-Masiih. 7 Wa naktib leeku intu kulluku al-gaaʼidiin fi madiinat Rooma, intu al-Allah yihibbuku wa naadaaku le tabgo saalihiin. Aleekum al-salaam wa l-rahma min Allah abuuna wa Rabbina Isa al-Masiih.
Chukur wa duʼa hana Buulus
8 Awwal cheyy, nachkur Allah be usum Isa al-Masiih fi chaanku kulluku achaan iimaanku bigi maʼruuf fi kulla l-dunya. 9 Wa Allah al-naʼabudah be kulla ruuhi fi ballikhiin bichaarat Ibnah, hu chaahid leyi kadar ana gaaʼid nifakkir foogku daayman wa nadʼi leeku 10 fi kulla salaawaati. Wa gaaʼid nasʼal Allah kan di muraadtah, hu yaftah leyi al-derib achaan namchi leeku. 11 Nidoor bilheen nuzuurku wa nantiiku baraka be gudrat al-Ruuh al-Khudduus achaan nichajjiʼku. 12 Wa ziyaada min da, nidoor naji fi usutku achaan be iimaanku wa iimaani, kullina nalgo chajaaʼa.
Gudrat Allah fi bichaarat al-Masiih
13 Ya akhwaani, nidoor intu taʼarfu kadar ana haawalt iddat marraat najiiku. Nidoor kadar khidimti tantiiku natiija misil antat natiija le l-naas al-aakhariin al-fi diyaar hana l-ma Yahuud. Laakin ma gidirt najiiku lahaddi l-yoom. 14 Waajib namchi le kulla l-naas, al-musakhkhafiin wa l-ma musakhkhafiin wa l-garo wa l-ma garo. Wa da gaaʼid foogi misil deen. 15 Wa achaan da, indi niiye achaan nibachchirku intu al-fi Rooma kula be bichaarat al-Masiih.
16 Achaan wakit ana nibachchir bichaarat al-Masiih, da ma indah leyi eeb. Wa bichaarat al-Masiih, hi gudrat Allah al-beeha yinajji kulla l-naas al-yiʼaamunu beyah, awwal ke al-Yahuud wa battaan al-ma Yahuud. 17 Achaan be bichaarat al-Masiih, Allah wassaf kikkeef hu yisawwi al-naas saalihiin wa l-derib da be l-iimaan min al-bidaaya lahaddi l-nihaaya. Achaan da, al-Kitaab buguul : <Be iimaanah, al-saalih yahya.>
Khadab Allah fi zunuub al-naas
18 Allah bayyan khadabah al-yinazzilah min al-sama fi kulla zanib wa fasaalit Bani Adam. Humman gaaʼidiin yikhaalufu al-hagg be amalhum al-fasil. 19 Al-cheyy al-yagdaro yaʼarfuuh fi Allah waadih leehum achaan Allah sawwaah waadih leehum. 20 Min Allah khalag al-dunya, al-naas yagdaro yaʼarfu sifaat Allah al-ma yinchaafo misil gudurtah al-daayme wa tabiiʼtah al-ilaahiiye. Kan yifakkuru adiil fi l-achya al-Allah khalagaahum, sifaatah yabgo waadhiin leehum. Wa be da, ma yagdaro yidaafuʼu le nufuushum giddaam Allah battaan.
21 Humman irfo Allah gaaʼid wa laakin ma majjadooh wa ma chakarooh misil waajib leyah. Be l-aks, fikirhum waddar marra waahid wa khallo al-dalaam dakhal fi guluubhum al-ma induhum fihim. 22 Hasabo nufuushum hakiimiin wa laakin be l-sahiih, bigo mataamiis. 23 Abo ma yaʼabudu Allah al-majiid al-ma yumuut abadan. Wa gammo yaʼabudu fi badalah, asnaam fi suurat al-insaan al-akiid yumuut walla suurat teer walla suurat haywaanaat walla suurat zawaahif.
24 Wa achaan da, Allah sallamaahum le chahwaat guluubhum wa khallaahum yisawwu fiʼil cheen be ajsaamhum wa yitallufu charafhum ambeenaathum. 25 Humman abo hagg Allah wa khiblo fi badalah al-kidib. Humman gammo yaʼabudu al-makhluug wa yakhdumu leyah fi badal Allah al-khaalig, al-waajib leyah kulla l-chukur ila l-abad. Aamiin.
26 Wa achaan da, Allah sallamaahum le chahwaathum al-yijiibu fi ruuseehum al-eeb. Wa awiinhum kula khallan minhin al-rujaal wa dawwaran awiin. 27 Wa l-rujaal kula khallo minhum al-awiin wa chahwithum le l-rujaal bigat chadiide bilheen. Wa l-rujaal gammo billaawato ambeenaathum wa l-azaab al-waajib leehum be sabab fasaadhum, lihigaahum khalaas.
28 Al-naas abo ma yaʼarfu Allah wa achaan da, Allah sallamaahum le uguulhum al-faasdiin wa gammo yisawwu al-cheyy al-ma waajib yisawwuuh. 29 Wa guluubhum anmalo be kulla l-zunuub wa l-fasaala wa l-tamaʼ wa l-niiye al-faasde. Humman malaaniin be l-husud wa l-katil wa l-mukhaasama wa l-khachch wa l-charr. Humman gawwaaliin 30 wa gattaaʼiin wa udwaan Allah. Humman chammaatiin wa mustakbiriin wa fachchaariin wa yifattuchu ayyi tariiga le yisawwu al-charr wa aaykhiin waaldeenhum. 31 Humman ma induhum fihim wa la induhum amaan wa la induhum mahanna wa la induhum rahma. 32 Humman irfo kharaar Allah al-buguul al-moot waajib le ayyi naadum al-yisawwi al-amal al-misil da. Wa laakin ma khallo minhum al-zunuub dool wa humman radyaaniin be l-naas al-yisawwuuhum kula.
Wak sanna ne ŋgay tene ge Bulus ne
1 Bulus, mo̰r ge Jeso Kris ne, na ge a ne tó na go na ka bage temeya, ge a ne mbege na ne waage fare ge kwaɗa ge Dok ne pe. 2 Fare ge kwaɗa mbe, Dok ke wak tuli ne zaŋgal ya day na anabi ma ta ge kaŋ njaŋgeya ge mbegeya ma zi. 3 Fare mbe jan na vya pal, na ge ne tó ne hir ge Dawda ne zi, le sḛ duur go, 4 ne O̰yom ge mbegeya ta, a tó na go na Dok vya ge pool zi, swaga ge ne ta̰ ne naa ge siya ma buwal zi digi go, ndwara go Jeso Kris, nee Bageyal. 5 Ne na ta, i ɓo bobo ge kat naa ge temeya ma no, ndwara gwan ne pehir ma pet pala ya na pe ne hon fareba ta dḭl ge na ne zi, 6 aŋ ya naa mbe ma buwal zi me, aŋ ge Jeso Kris ne tó aŋ ya ma. 7 Aŋ ge ne suwal Roma go ma pet, aŋ ge Dok laar ne wa̰ aŋ ma, aŋ ge Dok ne mbege aŋ ne na sḛ pe ma, kwa a̰se ne halas ge Dok ge nee Bá ne, ge Bageyal Jeso Kris ne nama ka aŋ pal.
Ene ge Bulus ne ge mbo ndil ná vya ge ne Roma go ma
8 Zḛ ɓya, mbi gwan da ne gugu hon Dok ge mbi ne Jeso Kris zi, ne aŋ pe pet, ne da pe naa fá ne hon fareba ge aŋ ne ya dunya zi kaɗak. 9 Ago, Dok, na ge mbi ne ke na temel ne dulwak ɗu swaga waage fare ge kwaɗa ge na vya ne naa ta, kwa kwa go mbi jan fare ge fareba. Na sḛ da ne kwarra go mbi dwat ya aŋ pal ɗaɗak. 10 Kaɗeya ge mbi ne ma zi ɗaɗak, mbi kaɗe go, kadɗa a na laar ɓyareya ne, na hage mbi viya̰ mbo ndil aŋ. 11 Ago mbi da ne ene ge mbo ndil aŋ, ne da pe mbi ba hon aŋ bobo ge O̰yom ne ma mbut, ndwara sirsi aŋ, 12 ko, ne da pe, nee ɓo me laar iyalla, ne hon fareba ge aŋ ne ta, ne ge mbi ne ta me.
13 Ná vya ma, mbi ke aŋ kwarra go, ɗaɗak mbi da ne dwatɗa go mbi mbo aŋ ta ya, ne da pe mbi temel kerra tó vya ma aŋ buwal dimma ne tó vya ma pehir ge ɗogle ma buwal zi go. Amma ɗiŋ ma̰ no mbi be ɓol viya̰ to. 14 Mbi da ne wul ge Grek ma ne, ne ge naa ge pe yak ma ne, ne ge naa ge zwama ma ne, ne naa ge be kwa fare to ma ne ne mbi pal. 15 Da ne pe no, mbi da ne ene gḛ ge mbi mbo waage aŋ ge ne suwal Roma go ma fare ge kwaɗa me.
16 Ago mbi waage fare ge kwaɗa be saaso: na sḛ pool ge Dok ne ge ne má ndu ge daage pet ge ne hon fareba, Yuda ma zḛ ɓya, ba det ya Grek ma ta gale. 17 Ago Dok hat naa dasana ma dosol na ndwara se da ne na ta, ne hon fareba ta ɗeŋgo, ne hon fareba pe, dimma ne a ne njaŋge go: «Ndu ge dosol ne hon fareba ta ba kat ne ndwara
Naa dasana ma pet a sone
18 Ne digi ya, pore ge Dok ne dyan ja ndwara ke ho̰l ne naa ge ne sen Dok ma, ne naa ge be dosol to ma pal, nama ge dosol to ge bama ne zi a ne ndal fare ge fareba bama koo zi ma. 19 Ago kaŋ ge ne mbya go a kwa Dok ne na ta a kwaya̰l go waŋ, a Dok sḛ dya̰ na nama ta ne. 20 Ne pe dolla ge dunya ne ya day, fare ɗimil ge na ne dya̰ dyan naa ndwara go ne kaŋ kerra ge na ne ma ta, ndwara go pool ge na ne ge ɗiŋnedin ma ne dir ge na ne. Ne no pe, poreya ne naa dasana ma pe to. 21 Ne jo̰ a kwa Dok puy ɗe, a be hon na hormo, ko a gwan ne gugu hon na dimma ne Dok go to. Amma a yá̰ ta ya̰meya ge dwatɗa ge baŋ yak ma pe go, nama pala ge be kwa fare to, gwan dwat dwatɗa ge jwap to. 22 A ke ta naa ge zwama ma, a saŋge ya naa ge dale ma. 23 Ge nama uware Dok ge hormo ge ɗiŋnedin, a ga ya uware naa dasana ma ge ne su su baŋ ma kḭḭm ma, ne njoole ma, ne kaŋ ge ne kḛ ma, ne ge ne sar ma .
24 Da ne pe no, Dok ɓya̰ nama kaŋ kerra ge seŋgre ma zi no, laar ɓyareya ge nama ne zi no, a go no a ga ke kaŋ ge saaso ma ta buwal zi no. 25 Nama ge a ne er fareba ge Dok ne ne kaŋ ge hale, a ga uware kaŋ dolla ma, ne ker nama temel mo̰r, ge a te ya uware Bage dolla, ge ne mbya uwareya ɗiŋnedin! Ago!
26 Da ne pe no, Dok ɓya̰ nama fare kerra ge saaso ma zi no, ago nama gwale ma er kaŋ ge ne mbya kerra ya ne kaŋ ge ne mbya kerra to. 27 Naa sonmo ma me, a ya̰ kaŋ ge ne mbya kerra ne naa zaab, a ga olbe ene ta ta, naa sonmo ma ta buwal zi a ga ke kaŋ ge saaso ma, a go no, nama sḛ ma ɓol potɗa ge ya̰meya ge bama ne no.
28 Ne jo̰ nama sḛ ma kuri go bama kwa Dok to, Dok ɓya̰ nama nama dwatɗa ge sone ma zi, a go no a gá ker kaŋ ge ne mbya kerra to ma no. 29 A wiya cwacwak ne kaŋ kerra ge dosol pal to hir ge daage, ne ya̰l kerra, ne ene kerra, ne sone kerra, wiya ne yil, ne siya hunna, ne gool kerra, ne mbuɗiya ma, ne gele ta ma, ne or ta ma, 30 ne syal ta koo ma, ne ho̰l kerra ne Dok ma, naa ge kar fare ma, naa ge pala ga̰l ma, naa ge jegreya ma, naa ge ɗor fare ma, naa ge be za̰ bá ma wak ma, 31 naa ge dale ma, naa ge be koy bama wak tuli ma, naa ge be kwa naa a̰se ma, naa ge be sya naa ko̰r ma. 32 Ne jo̰ a kwa sarya ge Dok ne kṵ kwa tyatyat go naa ge a ne ker kaŋ hir ge go mbe ma no mbya siya puy ɗe, a ke nama ke ɗeŋgo to, amma a vin naa ge ne ke kaŋ mbe pe vin.