Naas al-balad daharo buna beet Allah
1 Wa udwaan gabaayil Yahuuza wa Banyaamiin simʼo kadar al-naas al-gabbalo min al-khurba gaaʼidiin yabnu beet le Allah Ilaah Bani Israaʼiil. 2 Wa l-udwaan dool macho le Zarubaabil wa kubaaraat aayilaat Bani Israaʼiil wa gaabaloohum wa gaalo : «Khalluuna nabnu maʼaaku achaan aniina kula misilku gaaʼidiin naʼabudu Ilaahku wa nigaddumu leyah dahaaya. Wa da min wakit Isar Hadduun malik balad Achuur jaabaana hini.» 3 Wa laakin Zarubaabil wa Yachuuʼ wa kubaaraat aakhariin hana aayilaat Bani Israaʼiil raddo leehum wa gaalo : «Abadan ma tichaaruku maʼaana fi buna beet Ilaahna. Aniina wiheedna bas nabnu beet le Allah Ilaah Bani Israaʼiil misil Kuurach malik balad Faaris amaraana.»
4 Wa misil da, naas al-balad gaaʼidiin yikassuluuhum le chaʼab Bani Yahuuza wa yikhawwufuuhum le yadharoohum min al-buna. 5 Wa battaan ajjaro mustachaariin didduhum achaan yifachchulu barnaamijhum hana l-buna. Wa da min wakit hukum Kuurach malik balad Faaris lahaddi wakit hukum Daariyuus malik balad Faaris.
Jawaabaat al-chakwa
6 Wa fi bidaayit hukum al-malik Achawiruuch, udwaan al-Yahuud katabo leyah jawaab chakwa didd naas balad Yahuuza wa sukkaan Madiinat al-Khudus. 7 Wa battaan fi ayyaam Artahachta malik balad Faaris, Bichlaam wa Mitradaat wa Tabiil wa rufgaanhum al-aakhariin kula katabo le l-malik jawaab be l-lukhkha al-araamiiye wa tarjamooh leyah. 8 Wa battaan kula, Rahuum al-waali wa Chimchaay kaatib al-waali katabo jawaab le l-malik Artahachta didd sukkaan Madiinat al-Khudus wa gaalo :
9 Daahu jawaab hana Rahuum al-waali wa Chimchaay kaatib al-waali wa rufgaanhum al-aakhariin al-humman kubaaraat madiinat Diin wa madiinat Afarsitka wa madiinat Tarfil wa madiinat Afarsa wa madiinat Arak wa madiinat Baabil wa madiinat Chuucha wa madiinat Diiha wa madiinat Ilaam 10 wa chuʼuub aakhariin al-waddaahum al-malik Asnaffar al-machhuur wa aziim fi hillaal balad Saamira wa fi l-mantaga al-kharib le bahar al-Furaat.11 Wa daahu al-kalaam al-nuguulu le l-malik Artahachta. Aniina abiidak al-gaaʼidiin fi l-mantaga al-kharib le bahar al-Furaat nikhabburuuk be l-kalaam da. 12 Al-Yahuud al-gabbalo minnak wa jo leena fi Madiinat al-Khudus dool gaaʼidiin yabnu battaan madiinithum al-awwal maʼruufa be sukkaanha al-muʼaaridiin wa fasliin. Humman gaaʼidiin yiʼaddulu asaas al-durdur al-muhawwig al-madiina wa yikammuluuh. Al-khabar da, khalli al-malik yasmaʼah. 13 Khalli al-malik yukhutt fi aglah kadar al-madiina di kan anbanat wa durdurha kammalooh, sukkaan al-madiina di battaan ma yikaffu miiri wa la zaka wa la ayyi cheyy al-waajib yikaffuuh le l-malik. Wa da yijiib darar fi sanduug al-malik.14 Min akalna wa chiribna maʼa l-malik, aniina ma nardo leyah darar wa be da, ma nikhassudu cheyy fasil yaji le l-malik. Wa fi chaan da bas, aniina nantuuk al-khabar da 15 achaan tifattich kutub al-muluuk al-gubbaalak. Wa fi l-kutub dool, talga wa taʼarif kadar al-madiina di muʼaaride wa indaha darar le l-malik wa le manaatigah wa min zamaan kula sukkaanha muʼaaridiin bas. Wa achaan da bas, madiinithum alhaddamat.16 Ya l-malik, aniina nikhabburuuk ! Kan al-Yahuud bano madiinithum di wa durdurha kula kammalooh, inta battaan ma indak hagg fi l-mantaga al-kharib le bahar al-Furaat.Al-malik radda fi jawaabhum
17 Wa be misil da, al-malik radda fi jawaabhum wa gaal :
Le Rahuum al-waali wa le Chimchaay kaatib al-waali wa le rufgaanhum al-aakhariin al-saakniin fi balad Saamira wa fi l-mantaga al-kharib le bahar al-Furaat.18 Al-jawaab al-rassaltuuh leena da garooh wa tarjamooh leyi. 19 Amarna naas le yifattuchu fi kutub al-muluuk wa humman ligo kadar sahiih ke, al-madiina di min zamaan kula muʼaaride didd al-muluuk wa sukkaanha muʼaaridiin. 20 Wa l-madiina di zamaan indaha muluuk gawiyiin al-hakamo kulla l-mantaga al-kharib le bahar al-Furaat wa l-naas kaffo leehum al-miiri wa l-zaka wa ayyi cheyy al-waajib yikaffuuh le l-malik. 21 Wa misil da, ooruuhum le l-naas al-gaaʼidiin yabnu achaan yikhallu al-buna wa l-madiina di ma tinbani illa be izni. 22 Angarʼu ! Ma talʼabo be amri da wa la tikhallu al-fasaala di tiziid wa tisabbib darar fi sanduug al-malik.23 Wa min garo leehum kalaam al-jawaab hana l-malik Artahachta, Rahuum wa Chimchaay al-kaatib wa rufgaanhum macho ajala ke le l-Yahuud fi Madiinat al-Khudus wa be gu, waggafoohum min al-buna.
24 Wa misil da, khidmit buna beet Allah fi Madiinat al-Khudus wagafat wa gaaʼide waagfe lahaddi fi l-sana al-taaniye hana Daariyuus malik balad Faaris.
Yuda ma naa ge ho̰l ma fare janna
1 Swaga ge Yuda ma ne Bayami ma naa ge ho̰l ma ne za̰ go, naa ge ne gwa̰ ne paal zi ya ma sin zok ge Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne ya go ɗe, 2 a mbo ya ɓol Zorobabel ma ne ga̰l ge vuwal pe ma ne ma, a jan nama go: «I ɓyare sin zok ge Dok ne dagre da ne aŋ. Ago ne swaga ge Asaraddon, gan ge Asiriya ma ne, ne abe i ya mbo ya go go day, i uware ne go Dok ge aŋ ne, i tyare tuwaleya hon na me.» 3 Amma Zorobabel ma ne Juswa poseya ne ga̰l ge vuwal pe ge Israyela ne ma, gwan ne nama janna go: «Nee ne aŋ sin zok ge i Dok ne to, i sin zok ge Bage ɗiŋnedin Dok ge i ne ne, i sḛ ma ɗeŋgo, dimma ne Sirus, gan ge Perse ne ne ho̰ i wak go.»
4 Swaga mbe go, naa ge ne ka ne suwal mbe go ma a ɗage iyal Yuda ma sḛ, a ka kan vo nama zi, ne da pe, nama ya̰ zok ge Dok ne be sinna. 5 Ne swaga ge Sirus ne ka gan suwal Perse go ɗiŋ mbo swaga ge Dariyus ne ka gan suwal Perse go, a ka pot naa ge yuwaleya ge gan ne ma go, nama tele nama be ke temel.
Maktub ge gan ma ne ɓo Yuda ma pal
6 Pe eya ge muluk ge Zerses ne zi, naa ge ho̰l ge Yuda ma ne ma njaŋge maktub Yuda ma ne naa ge ne Ursalima go ma pal.
7 Ge muluk ge Artazerzes ne zi, Bichelam, Mitredat, Tabeel, ma ne bama kaam ma njaŋge maktub hon Artazerzes, gan ge Perse ne. Maktub mbe njaŋge da ne Arameya ma kaŋ njaŋgeya, ne wak Arameya me.
8 Rehum, bage ne dó na ndwara ne suwal pal, ma ne Chimchay, bage njaŋgeya, a njaŋge maktub hon Artazerzes ge Ursalima pal go: 9 «Ne Rehum, bage ne dó na ndwara ne suwal pal, Chimchay, bage njaŋgeya, ɓanna ne bama kaam ge temel ge may ma ge ne suwal Din go ma, ne Arfarsatak go ma, ne Tarpel go ma, ne Afaras go ma, ne Erek go ma, ne Babilon go ma, ne Susa go ma, ne Deha go ma, ne Elam go ma, 10 ɓanna ne naa ge may ma pet ge Osnapar ndu ga̰l ge ɓaŋlaŋ, bage hormo gḛ, ne abe nama ya kanna suwal ge Samariya ne ma go, ne suwal ge ne maŋgaɗam Efrat le may ya ma go ma mwaɗak, ne ge ɗogle ma.»
11 Maktub mbe njaŋge go:
«Gan Artazerzes, I ge mo dore ge ne ka ne maŋgaɗam Efrat le may ya ma, i sa̰ mo wak!
12 O gan, ka ne kwarra go Yuda ma, nama ge a ne ɗage ne mo ta ya, mbo ya i ta Ursalima go go ma, a gwan sin ne go suwal ge sone, ge ne ke ho̰l ne mo digi, a dol na gulum ga̰l pe ya go, ne sin na digi me. 13 Gan ka ne kwarra me go, swaga ge a ne mbo sin suwal mbe ya, a sin na gulum ga̰l ma digi me ɗe, a mbo gwan syal kaŋ ma, ne tyare kaŋ ma hon gan to, go no mbo kat haŋle ne gan pe. 14 Ne pe no, i ge i ne ɗar i wak ne mo pe go ma, i ndi no go, na be ke kwaɗa ge a ndil gan kaŋ senna to, i waage mo pal no go, 15 mo hale fare pe ge maktub dwat pala ge mo bá ma ne zi. Mo ma̰ ɓol ge maktub dwat pala mbe zi go, suwal mbe na suwal ge pala ndaar ne ne zaŋgal ya day. Na kuri gan ma ne naa ga̰l ge a ne é nama dol bama ndwara suwal pal ma wak. Ne zaŋgal ya day, nama ke ho̰l, da ne pe no, a burmi na uzi no. 16 I ke gan kwarra go, kadɗa suwal mbe sin ya digi, na gulum ga̰l ma sin ya digi me, gan mbo gwan kat ge suwal ge ne maŋgaɗam Efrat le may ya ma pal to.»
Fare gwanna ge gan Artazerzes ne
17 Gan gwan ne nama fare janna go:
«Rehum bage ne dó na ndwara ne suwal pal, ne Chimchay bage njaŋgeya, ne nama kaam ge ne ka ne Samariya go ma ne suwal ge ne maŋgaɗam Efrat le may ya ma mwaɗak, mbi sa̰ aŋ wak! 18 Maktub ge aŋ ne teme i ya, a isi mbi na kwaya̰l yaɗat, 19 Mbi ho̰ wak go, a ɓyare pe, a ɓó go, ne zaŋgal ya day suwal mbe na suwal ge ne ke ho̰l ne gan ma ne, na naa ma kat da ne ho̰l ma ne gaage kerra. 20 Zaŋgal suwal mbe ka ne gan ge pool gḛ ma, a ka ke muluk suwal ge ne maŋgaɗam Efrat le may ya pal pet, a ka é naa syal bama kaŋ ma, ne tyare kaŋ ma me. 21 Se no ɗe, tele me naa mbe ma be ke temel, nama sḭ suwal mbe digi to, ɗiŋ wak honna mbo da ne mbi ta ya mbḛ. 22 Kaage aŋ ndil fare mbe solom to, ne da pe na saŋge sone ge waɗeya gan pal to.»
23 Swaga ge a ne isi maktub ge gan Artazerzes ne, ge Rehum ma ne Chimchay bage njaŋgeya, ma ne bama kaam ma ta ɗe, a ɗage avun cap mbo Ursalima ya, a tele Yuda ma ne pool be ke temel.
24 Yuda ma gá be ke temel ge zok ge Dok ne ge Ursalima go, ɗiŋ del ge azi ge Dariyus ne ame gan suwal Perse pal go.
