Al-nindili hana l-akhwaat al-itneen
1 Wa wakit Raahiil chaafat kadar hi ma wildat le Yaakhuub, gammat nandalat fi akhutha wa gaalat le Yaakhuub : «Antiini iyaal ! Kan ma ke da, ana numuut !» 2 Wa Yaakhuub gamma ziʼil foogha wa gaal leeha : «Ana wa la Allah, nadharki al-waaluuda.» 3 Wa Raahiil gaalat leyah : «Di hi khaddaamti Bilha. Adkhul beeha wa hi talda wa ana nirabbiihum. Wa beeha hi bas, ana kula nalga iyaal.»
4 Wa hi dafaʼat le Yaakhuub khaddaamitha Bilha wa hu dakhal beeha wa hi bigat martah. 5 Wa bigat khalbaane wa jaabat wileed le Yaakhuub. 6 Wa Raahiil gaalat : «Al-Rabb hakam leyi ! Khibil suʼaali wa antaani wileed.» Achaan da, hi sammatah Daan (maʼanaatah hu hakam leyi). 7 Wa Bilha khaddaamit Raahiil jaabat battaan wileed le Yaakhuub. 8 Wa Raahiil gaalat : «Ana haarabt akhti wa annasart.» Wa sammatah Naftaali (maʼanaatah al-harib).
9 Wa wakit Leeya chaafat kadar hi wagafat min al-waaluuda, hi kula chaalat khaddaamitha Zilfa wa dafaʼatha le Yaakhuub achaan tabga leyah mara. 10 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat wileed le Yaakhuub. 11 Wa Leeya gaalat : «Al-saʼaada jaatni !» Wa l-wileed sammatah Gaad (maʼanaatah al-saʼaada). 12 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat battaan wileed le Yaakhuub. 13 Wa Leeya gaalat : «Aywa ! Ana farhaane ! Wa l-banaat yinaadanni al-Farhaane.» Wa hi sammatah Achiir (maʼanaatah al-farah).
14 Wa fi wakt al-gatiʼ hana l-gameh, Raʼuubiin macha fi l-zereʼ wa ligi chadarat al-waaluuda wa jaabaaha le ammah Leeya. Wa Raahiil gaalat le Leeya : «Min fadulki, antiini min chadarat al-waaluuda al-wileedki jaabaaha leeki di.» 15 Wa laakin Leeya raddat leeha wa gaalat : «Inti chilti raajli, da kula ma tammaaki ? Wa battaan tidoori tichiili chadarat al-waaluuda al-wileedi jaabaaha leyi !» Khalaas Raahiil gaalat leeha : «Yo, sameh ! Kan ke da, khalli al-yoom Yaakhuub yamchi yargud fi bakaanki, fi badal chadarat al-waaluuda hana wileedki.»
16 Wa be achiiye, wakit Yaakhuub jaayi min al-zereʼ, Leeya maragat laagatah wa gaalat leyah : «Al-yoom taji fi bakaani achaan ana ajjartak be chadarat al-waaluuda hana wileedi.» Wa l-leele di, hu macha ragad fi bakaanha. 17 Wa l-Rabb simiʼ kalaam Leeya. Wa hi bigat khalbaane wa wildat wileedha al-khaamis le Yaakhuub. 18 Wa gaalat : «Al-Rabb antaani ajur, ana al-anteet khaddaamti le raajli.» Wa hi sammatah Yassaakar (maʼanaatah ajur).
19 Wa Leeya bigat battaan khalbaane wa wildat wileedha al-saadis le Yaakhuub. 20 Wa gaalat : «Al-Rabb antaani hadiiye samha ! Wa fi l-marra di raajli yaskun maʼaayi achaan ana jibt leyah sitte awlaad.» Wa hi sammatah Zabuluun (maʼanaatah yaskun). 21 Wa fi l-akhiir, jaabat bineeye wa sammatha Diina.
22 Wa baʼad da, al-Rabb fakkar le Raahiil wa khibil suʼaalha wa razakhaaha be l-waaluuda. 23 Wa hi bigat khalbaane wa jaabat wileed wa gaalat : «Al-Rabb sallaani min al-ihaana.» 24 Wa hi sammatah Yuusuf (maʼanaatah yiziid). Wa gaalat : «Allah yiziidni wileed aakhar.»
Yaakhuub bigi khanni
25 Wa baʼad Raahiil wildat Yuusuf, Yaakhuub gaal le Laabaan : «Khalliini nigabbil baladi. 26 Hassaʼ da, antiini awiini wa iyaali al-fi chaanhum ana khadamt leek. Nichiilhum wa namchi. Wa inta zaatak taʼarif adiil kulla l-khidme al-ana sawweetha leek.» 27 Wa Laabaan gaal leyah : «Ya wileedi, kan inta radyaan leyi, ana chawwaft wa irift kadar Allah baarakaani be sababak inta. 28 Ooriini maahiiytak wa nikaffiik.»
29 Wa Yaakhuub gaal leyah : «Inta zaatak taʼarif kikkeef ana khadamt leek wa chift kikkeef maalak bigi beyi ana. 30 Achaan al-maal al-chiyya al-awwal indak gubbaali, hassaʼ zaad wa bigi katiir. Wa Allah baarakak min ana jiit fi beetak. Wa hassaʼ da, nakhdim le nafsi mata ?»
31 Wa Laabaan gaal : «Waajib nantiik chunu ?» Wa Yaakhuub radda leyah wa gaal : «Ma tantiini cheyy. Laakin kan tikhassid be l-kalaam al-nuguulah leek da, ana nasrah leek battaan be khanamak wa nahfadhum. 32 Al-yoom namchi fi lubb maalak wa niʼazzil kulla l-khanam al-rugut wa l-duroʼ wa kulla l-dawaayin al-zurug min khanamak. Wa niʼazzil min inzeek kulla l-rugut wa l-duroʼ. Wa dool bas yabgo maahiiyti. 33 Wa ambaakir, kan inta macheet chift khanami wa ligiit fooghum loon aakhar, da illa ana saragtah. Wa be da, taʼarif kan ana saalih walla la.» 34 Wa Laabaan gaal : «Sameh. Ana khassadt be kalaamak da.»
35 Wa laakin fi nafs al-yoom, Laabaan gamma azzal al-tuyuus al-rugut wa l-induhum siihaan wa l-inze al-duroʼ wa l-rugut wa kulla l-khanam al-induhum bayaad wa l-dawaayin al-zurug. Wa antaahum le iyaalah. 36 Wa Laabaan baʼʼad min Yaakhuub be talaata yoom hana ruwaakha. Wa Yaakhuub gaaʼid yasrah be l-khanam al-faddalo.
37 Wa Yaakhuub chaal mataarig khudur min talaata chadar chig chig wa le l-mataarig dool, nagga girifhum wa sawwa fooghum siihaan. Wa bakaan waahid yikhalliihum be girifhum achaan yabgo rugut. 38 Wa wakit al-anaati yihiilan wa l-dukuur yihiiju wa yaju yacharbo almi, hu yukhutt al-mataarig al-rugut fi l-hiitaan, bakaan al-khanam yaju yacharbo foogah. 39 Wa khalaas, al-khanam yiʼachchuru jamb al-mataarig al-rugut wa yijiibu iyaal rugut wa duroʼ wa induhum siihaan. 40 Wa kan le l-dawaayin, Yaakhuub yukhuttuhum taraf wa yiwajjihhum ale l-kubchaan al-rugut wa ale kulla l-kubchaan al-zurug hana Laabaan. Wa be misil da, Yaakhuub sawwa leyah maal wa ma khallaahum khalbato maʼa khanam Laabaan.
41 Wa ayyi wakit al-khanam al-kubaar kan haalo, Yaakhuub yukhutt al-mataarig giddaamhum fi l-hiitaan achaan yiʼachchuru giddaam al-mataarig. 42 Laakin kan le l-khanam al-daʼiifiin, hu ma yukhutt giddaamhum abadan al-mataarig. Be misil da, al-khanam al-daʼiifiin bigo hana Laabaan wa l-chudaad hana Yaakhuub. 43 Wa be misil da, Yaakhuub ligi maal ziyaada. Indah bahaayim katiiriin wa khaddaamiin wa khaddaamaat wa indah jumaal wa hamiir.
1 Swaga ge Rachel ne kwa go, na be tol Yakub vya ɗu to ɗe, ɗage ke na ná vya Lea yil. Jan Yakub go: «Ho̰ mbi vya ma, kadɗa to, mbi su su!» 2 Yakub laar vḛne Rachel ta, jan na go: «Mbi Dok ne ɗo, mbi tele mo be tol vya no ɗaa?» 3 Rachel jan na go: «Mbi kale Bila no, mbo na ta, na tó vya ma hon mbi, go no me, ne na ta, mbi ba kat ne vya ma me.» 4 Na sḛ hon na, na kale Bila, Yakub mbo na ta. 5 Bila eme, tol Yakub vya son, 6 Rachel jan go: «Dok saŋge mbi ya ndu ge dosol, na sḛ za̰ mbi, ho̰ mbi vya no. Hon na dḭl Dan .» 7 Bila, kale ge Rachel ne gwan eme, tol Yakub vya son ge azi. 8 Rachel jan go: «Mbi ke kyarga ne mbi ná vya, mbi dó na no. Hon na dḭl Neftali .»
9 Swaga ge Lea ne Kwa go, na mḛ́ ya be tol vya ɗe, wan na kale Zilpa, hon Yakub na. 10 Zilpa ge Lea kale tol Yakub vya son. 11 Lea jan go: A ma sḛ son ne go! Hon na dḭl Gad . 12 Zilpa gwan tol Yakub vya son ge azi. 13 Lea jan go: «A ma laar saal ne go! Ago vya kale ma mbo gá tol mbi gwale ge Laar saal. Hon na dḭl Aser .»
14 Swaga siyal ge gḛme ne go, Ruben mbo ful zi, ɓol fijil ge abe naa sḛ , gene na ya hon na ná Lea. Rachel jan Lea go: «Ho̰ mbi fijil ge abe naa sḛ ge mo vya ne nde!» 15 Lea gwan ne Rachel janna go: «Mo ne maŋge mbi obe ɗe, be mbyat mo go ga to’a, mo ɓyare gwan ɓyare maŋge fijil ge abe naa sḛ ge mbi vya ne iya ɗaa?» Rachel jan na go: «A kwaɗa, ma̰ no Yakub má̰ mbo dwam mo pe zi ge mo vya fijil ge abe naa sḛ byalam go.» 16 Gasamal, swaga ge Yakub ne ɗage jyat ne gaaso ya ɗe, Lea mbo kun na, jan na go: «Ma̰ no mo dwam ma̰ mbi pe zi, ago, mbi pó mo pot ne fijil ge abe naa sḛ ge mbi vya ne.» Dam mbe go, Yakub mbo dwam na pe zi. 17 Dok za̰ kaɗeya ge Lea ne, na sḛ her emel tol vya son ge anuwa̰y. 18 Lea jan go: «Dok pó mbi, mbi tok-koyom, ne mbi ne ho̰ mbi obe mbi kale pe. Na sḛ hon na dḭl Isakar .»
19 Lea gwan he emel, tol Yakub vya son ge pul myanaŋgal. 20 Lea jan go: «Dok ho̰ mbi bobo ge kwaɗa, ge no ɗe, mbi obe mbo uware mbi, ne mbi ne tó na vya son myanaŋgal pe. Hon na dḭl Zabulon .» 21 Go̰r go, tol vya gwale ɗu, hon na dḭl Dina.
22 Dok dwat ne Rachel, za̰ na kaɗeya, hage na swaga-vya wak se. 23 Her emel, tol vya son, jan go: Dok ndage saaso ya ne mbi pal uzi. 24 Hon na dḭl Yusuf , janna go: Bage ɗiŋnedin na gwan hon mbi vya ge ɗogle ya taa ɗu!
Kaŋ ɓolla ge Yakub ne ma
25 Swaga ge Rachel ne tó Yusuf go ɗe, Yakub jan Laban go: «Ya̰ mbi, mbi gwa̰ di, suwal ge mbi ne ya. 26 Ya̰ i, ne mbi gwale ma, ne mbi vya ma mborra, ne da pe, mbi ke mo temel da ne nama pe. Ago, mo kwa temel ge mbi ne ke mo na kwa yaɗat.» 27 Laban jan na go: «Mbi kaɗe mo, gá katɗa mbi ta! Mbi dok ma jya̰ mbi go, Bage ɗiŋnedin é na wak busu mbi pal da ne mo pe.» 28 Há mbi kaŋ ge mo ne ɓyare go mbi pó mo na, mbi ba hon mo. 29 Yakub jan na go: «Mo kwa temel ge mbi ne ke mo na kwar, ne zuliya ge mo kavaar ma ne zuli se. 30 Mbi ndwara zḛ, mo kavaar ma ka ŋgeɗo, se no, a zuli ya se la̰y. Ne swaga ge mbi ne mbo ya mo diŋ go day, Bage ɗiŋnedin e na wak busu mo pal. A ma swaga go ge mbi dḛ ba mbo ke temel ne mbi yàl sḛ pe ɗaa?» 31 Laban gwan ele na go: «Mbi ho̰ mo da ɗaa?» Yakub gwan ne na janna go: «Pó mbi a̰me to. Kadɗa mo vin mbi ya, ya̰ mbi gwan koy mo gii ma, dimma ne ge dḛ zaŋgal go. 32 Ma̰ no, mbi má̰ an ndil mo gii ma mwaɗak. Mbi má̰ caɗe gii vya ge petɗa ndabcar ma, ne gii vya ge pisil ma, ko tame vya ma, ko ɓiya̰ vya ma, ge ne saaso ne bama ta ma mwaɗak uzi, mbo kat kaŋ potɗa ge mbi ne. 33 Swaga ge mo dḛ ne mbo mbo ja ndil mbi kaŋ ge mo ne pó mbi ma, dosol ge mbi ne mbo ŋgay mo fareba ge mbi ne. Swaga ge mo ne mbo ɓol kavaar ge ndabcar ma, ko ge pisil ma ya mbi gii ma buwal zi, no mbi ndu ge syala ne.» 34 Laban jan na go: «A kwaɗa! Mbi vin mo fare go.» 35 Dam mbe go juju, Laban caɗe bemjere ge sḛ petɗa ndabcar ma uzi, caɗe ɓiya̰ ge sḛ petɗa ma ne ge sḛ ba̰a̰l saal ma, ne tame ge pisil ma uzi, hon nama koyya ge na vya ma tok go. 36 Go̰r go, é nama mborra uzi ya kaal, kaŋ ge viya̰ kereya dam ataa go ne Yakub. Yakub ga koy gii ge Laban ne ge ne gá ma me.
37 Yakub abe uwara pepliye ma, ne amande ma ne platan ma tok ge twagal ma, hage nama ɓolgo ma le a̰me ma uzi kekeler, ndwara ya̰ na kal saal zenna ya zum. 38 Go̰r go, par uwara tok ge twagal ge na ne hage nama ɓolgo uzi mbe ma ge gii ma swaga njot mam go, nama ndwara go kwaya̰l. Ago swaga ge gii ma ne mbo ya njot mam, a ndwar ta ndwar. 39 Gii ma ka ndwar ta uwara tok mbe ma ta, a tol vya ge petɗa ndabcar ma.
40 Yakub varse tame ma se, e nama ndil gii ge ndabcar ma ne ge pisil ge Laban ne ma.
Go mbe no, Yakub ɓol vog ge gii ma ne ne na pala, ya̰ nama ɓanna digi dagre ne gii ge Laban ne ma to. 41 Swaga ge gii ge sḛ so̰o̰l ma ne ɓyare ndwar ta ɗe, Yakub par uwara tok mbe ma ge gii ma swaga njot mam go, nama ndwara go kwaya̰l, ne da pe, nama ba ndwar ta uwara tok mbe ma ta. 42 Amma swaga ge gii ge sḛ do̰yya ma ne ɗage ndwar ta ɗe, par uwara tok mbe ma nama ndwara go to. Go mbe no, gii ge sḛ do̰yya ma ka kat ge Laban ne, ge sḛ so̰o̰l ma ka kat ge Yakub ne me.
43 Go mbe no, Yakub saŋge gan njwanjway, ɓol gii ma gḛ ge be to, ne dore ma, ne kale ma, ne jambal ma, ne kwara ma me.
