Al-Yahuud al-ma aamano be l-Masiih
1 Nuguul leeku al-hagg be usum al-Masiih wa kalaami ma kidib. Wa galbi yachhad leyi maʼa l-Ruuh al-Khudduus kadar kalaami sahiih. 2 Ana haznaan bilheen wa galbi daayman boojaʼni. 3 Ana nitmanna Allah yalʼanni wa yafrugni ana zaati min al-Masiih, kan be da naas gabiilti yanjo achaan humman akhwaani. 4 Humman Bani Israaʼiil, al-chaʼab al-Allah azalaahum le yabgo iyaalah wa jahhaz leehum al-majd. Wa sawwa maʼaahum muʼaahadaat wa nazzal leehum al-Tawraat wa antaahum al-ibaada. Wa leehum humman, antaahum al-wuʼuud 5 wa l-juduud al-awwalaaniyiin. Wa l-Masiih zaatah mawluud insaan minhum wa hu al-Rabb foog kulla cheyy wa l-chukur waajib le Allah ila l-abad. Aamiin.
Chaʼab Allah al-azalaahum
6 Ma tukhuttu fi uguulku kadar waʼad Allah al-antaah le Bani Israaʼiil fachal. Achaan Bani Israaʼiil ma kulluhum chaʼab Allah. 7 Wa zamaan kula, Allah ma hasab kulla iyaal Ibraahiim zurriiytah, laakin gaal : <Min Ishaakh bas talga zurriiye al-binaaduuha be usmak.> 8 Wa min al-kalaam da, al-naas al-jo min sulub Ibraahiim ma yahsubuuhum kulluhum iyaal Allah. Illa l-naas al-wildoohum hasab waʼad Allah, humman dool bas yahsubuuhum zurriiytah. 9 Achaan Allah waaʼad Ibraahiim be l-kalaam al-buguul : <Fi l-sana al-jaaye fi nafs al-wakit, ana naji wa nalga martak Saara wildat leek wileed.>
10 Wa ziyaada min al-kalaam da, fakkuru fi Rifga kula. Hi bigat khalbaane wa iyaalha induhum abu waahid wa hu jiddina Ishaakh. 11 Laakin gubbaal al-tiimaan ma yaldoohum wa gubbaal humman ma yisawwu cheyy wa la zeen wa la fasil, Allah chaal niiye wa azal waahid minhum achaan niiyit Allah titimm be l-ikhtiyaar. 12 Hu yinaadi al-naas hasab niiytah wa ma hasab al-cheyy al-yisawwuuh. Wa khalaas gaal le Rifga : <Al-kabiir yakhdim le l-sakhayyar.> 13 Wa l-Kitaab zaatah buguul : <Ana habbeet Yaakhuub wa abeet Isuu.>
14 Wa fi l-kalaam da, nuguulu chunu ? Nuguulu Allah hu zaalim walla ? Abadan, ma ke ! 15 Achaan Allah gaal le Muusa : <Ana nihinn ayyi naadum al-nidoor nihinnah wa narham ayyi naadum al-nidoor narhamah.> 16 Wa be misil da kan Allah azal naadum, da ma achaan niiyit al-naadum wa ma achaan al-cheyy al-naadum sawwaah. Allah azalah achaan hu dawwar yarhamah bas.
17 Wa fi l-Kitaab, Allah buguul le Firʼoon : <Ana sawweetak naadum kabiir achaan chilt niiye le niwassif foogak gudurti wa yihajju be usmi fi kulla l-ard.> 18 Wa min al-kalaam da, naʼarfu kadar Allah yarham al-naadum al-yidoor yarhamah wa yigawwi raas al-naadum al-yidoor yigawwi raasah.
19 Wa tasʼalni tuguul : «Kan Allah yisawwi misil da, maala hu yuluum ayyi naadum ? Ween al-naadum al-yadhar niiyit Allah ?» 20 Laakin inta yaatu, ya insaan ? Fi fikrak tagdar tuluum Allah walla ? Kan usta sanaʼ chokhol waahid, hal al-chokhol al-sanaʼah da indah hagg yuguul : «Maala sanaʼtini misil da ?» 21 Al-haddaadi ma indah hagg foog al-tiine walla ? Min koom waahid hana tiine, hu yudugg maaʼuun le amal khaass wa maaʼuun taani le amal aadi. Wa fi l-masal da, al-haddaadi hu Allah wa l-mawaaʼiin humman al-naas. 22 Wa tuguul chunu kan Allah dawwar yibayyin khadabah wa gudurtah fi l-mawaaʼiin al-hu khadbaan fooghum al-jaahiziin le l-halaak wa laakin tawwal himilaahum be sabur ? 23 Wa Allah himilaahum tawwal achaan dawwar yibayyin kutur kheerah al-majiid le mawaaʼiin aakhariin al-hu yidoor yarhamhum wa jahhazaahum le yadkhulu fi majdah. 24 Wa dool aniina al-Allah naadaana, ma min ust al-Yahuud bas laakin min kulla l-umam.
25 Wa da yiwaafig maʼa l-kalaam al-gaalah fi kitaab al-nabi Huuchaʼ. Gaal : <Al-naas al-awwal ma chaʼabi, ninaadiihum chaʼabi wa l-chaʼab al-awwal ma habbeethum, nuguul leehum : «Ya l-mahbuubiin.»> 26 Wa gaal battaan : <Fi l-bakaan al-awwal Allah gaal foogah : «Intu ma chaʼabi», fi nafs al-bakaan hu yuguul leehum : «Intu iyaali ana Allah al-Hayy.»>
27 Wa laakin fi Bani Israaʼiil al-nabi Ichaʼya hajja be hiss aali wa gaal : <Kan Bani Israaʼiil bigo katiiriin misil ramla hana khachum al-bahar kula, chiyya minhum bas yanjo. 28 Achaan kharaar al-damaar marag wa Allah yitabbigah ajala fi kulla l-balad.> 29 Wa yabga misil Ichaʼya gaal yabga. Hu gaal : <Kan awwal Allah al-Gaadir ma khalla leena zurriiye, aniina niddammaro misil naas Saduum wa nahlako misil naas Amuura.>
Al-Yahuud ma chaalo derib al-iimaan
30 Fi kulla l-kalaam da, nuguulu chunu ? Al-naas al-ma Yahuud ma jaahado le yabgo saalihiin wa laakin bigo saalihiin. Wa bigo saalihiin be derib al-iimaan. 31 Wa Bani Israaʼiil taabaʼo churuut al-Tawraat wa jaahado beehum le yabgo saalihiin laakin fachalo. 32 Wa da maala ? Achaan ma taabaʼo derib al-iimaan. Wa fi fikirhum, humman yabgo saalihiin be sabab al-amal al-yisawwuuh. Wa khalaas, humman antaggo fi l-hajar al-yarmiihum. 33 Wa achaan da bas al-Kitaab buguul : <Asmaʼo, ana nukhutt hajar fi Sahyuun. Be sababah, al-naas yintaggo wa yagaʼo. Laakin ayyi naadum al-yiʼaamin beyah abadan ma yakhjal.>
Talla ne sone kerra ge Israyela vya ma ne
(Gal 4:22-31)1 Mbi jan fare ge fareba Kris zi, mbi kun hale to, kwarra ge mbi ne zi, O̰yom ge mbegeya ŋgay mbi go mbi jan fare ge fareba. 2 Mbi da ne iigiya ge be to, ne ŋgiɗim ge be aya ne mbi dulwak zi. 3 Ɓyareya ge mbi ne, ago Dok vḛne na wak mbi pal, mbi varse ne Kris ne mbi ná vya ma pe, ne mbi hir ma le sḛ duur go, 4 nama ge Israyela ma, nama ge Dok ne saŋge nama na vya ma, ne ho̰ nama hormo, ne wak tuli ma, ne eya, ne temel mo̰r kerra hon na, ne wak honna ma, 5 ne bá ma, na ge Kris ne wá ne nama zi le duur go, na ge ne kaŋ ma pala digi pet, Dok ɓó uwareya ɗiŋnedin. A go!
6 A be go fare ge Dok ne ba̰ na hamba ban to, ago nama ge ne wá ne hir ge Israyela ne zi ya ma pet, a be Israyela ma ne to. 7 Uwale, Abraham hir ma pet, a be na vya ma ne to. A tó hir ge Isaku ne go na na hir ma ne ɗeŋgo. 8 Na sḭ go: A be vya ma le duur go a kat Dok vya ma ne to, amma a vya ge ne tó wak tuli ge Dok ne zi ma, a isi nama go nama hir ma ne. 9 Ndi fare ge wak tuli mbe ne no: «Swaga mbe go no tem, mbi mbo gwanna, Sara mbo tol vya .» 10 A be no ɗeŋgo to, ke ne Rebeka go no me, na ge ne ɓo emel ne nee bá Isaku ta go, 11 amma a gale ne be tolla to, a gale ne be ge ke kwaɗa ko sone to, ge go laar ɓyareya ge Dok ne ke talla go ɗe, 12 na ge ne mbo ne temel kerra ta to, amma ne tolla ge na ne ta, jya̰ Rebeka go: «Ge ga̰l mbo ke ge jyale temel mo̰r.» 13 Dimma ne njaŋge go: «Mbi laar wa̰ Yakub, mbi kwane Isawu kwane .»
14 Nee jya̰ gyana ɗaa? Dok dosol to ɗaa? A go to bat. 15 Jya̰ Musa go: «Mbi ke kwaɗa ndu ge mbi ne ɓyare ke na kwaɗa, mbi kwa a̰se ndu ge mbi ne ɓyare kwa na a̰se .» 16 No da ne laar ɓyareya, ko ne pool ge ndu ne ta to, amma ne kwaɗa kerra ge Dok ne ta. 17 Ago njaŋgeya ma zi, Dok jya̰ Faraon go: «Mbi sḛ, mbi é mo ne go, mbi ŋgay pool ge mbi ne ne mo ta, mbi dḭl tó suwar pal pet me .» 18 Go no, kwa a̰se ndu ge na ne ɓyare kwa na a̰se, ka togre ndu ge na ne ɓyare togre na dulwak me.
Laar ol ne kwa a̰se ge Dok ne
19 Mo da ne pool jan mbi go: «Dok gwan mḛre nee da ne ma fare pe ɗaa? A wuɗi pili tene ne na laar ɓyareya ne ɗaa?» 20 Mo ndu dasana, mo wuɗi ne ge mo ba gage tene ne Dok ɗaa? Kaŋ ge a ne sḭ na sin da ne pool jan bage ne sḭ na go: «Mo te sḭ́ mbi go gyana ɗaa ?» 21 Bage sin il da ne pool na njiyal pal, ndwara go ne njiyal ge ɗu mbe, da ne pool sin kaŋ ne temel ge hormo pe, ko sin kaŋ may ne temel ge be hamba to pe me to’a ?
22 Kadɗa Dok ɓyare ŋgay na pore, ne ŋgay pool ge na ne me, wa̰ tene kaal tata ge il ge na pore ne mbya det nama pal, ndwara burmi nama uzi ma ta. 23 Amma ne ŋgay hormo ge na ne ge ɓaŋlaŋ ge il ge ne mbya ɓol kwa a̰se, nama ge ne nṵsi nama ne zḛ ya day ne hormo ge na ne pe ma, 24 ndwara go, nee ge ne tó nee ya ma, a be ne Yuda ma buwal zi ya ɗeŋgo to, amma ne pehir ge ɗogle ma buwal zi ya me. 25 Dimma ne jya̰ ne maktub ge Hosiya ne zi go:
«Nama ge ne ka mbi naa ma to,
mbi mbo tol nama mbi naa ma.
na ge mbi laar ne wa̰ na to,
mbi mbo tol na mbi ndu ge laar wanna .
26 Ge swaga ge a ne ka jan nama go:
‹aŋ be mbi naa ma ne to›,
swaga mbe go a mbo gá tol nama go
Dok ge ndwara vya ma.»
27 Isaya me oy ne ka̰l ndaar Israyela pal go: «Ko Israyela vya ma isiya ka dimma ne kafeɗem ne maŋgaɗam ga̰l yuwam wak go go puy ɗe, a naa ge ne mbo gá ya ma mbut a mbo má ne baŋ . 28 Ago Bageyal mbo wi fare ge na ne jya̰ suwar pal wak ŋgat, avun cap.» 29 Uwale, dimma ne Isaya ne waage dḛ zaŋgal go:
«Te go Bageyal, Bage naa ge mbal pore ma ne
ba ya̰ hir a̰me ma mbut to,
nee te ya kat dimma ne suwal Sodom go,
ko dimma ne suwal Gomor go.»
Máya da ne hon fareba ta
(Rom 3:19-29, Gal 3:8-14Gal 21-29)30 Nee jya̰ gyana ɗaa? Pehir ge ɗogle ma, nama ge a ne ka ɓyare kat dosol to ma, a ɓó dosol, na ge ne mbo ne hon fareba ta ya. 31 Amma Israyela vya, nama ge ne ka ɓyare kat dosol ne eya ta ma, a be ɓol na ne eya ta to. 32 Kyaɗa ɗaa? Ne da pe, a be ɓyare na da ne hon fareba ta to, amma ne temel kerra ma ta. A go no, a sya bama koo ne njal ge ne dol naa no, 33 dimma ne a ne njaŋge go:
«Ndi, mbi é njal ge syal naa koo Siyona go,
njal ge dol naa.
Ndu ge ne hon fareba ya na ta,
saaso mbo ke na to bat .»