Ma tasnaʼo ilaahaat
1 «Ma tasnaʼo leeku ilaahaat wa la tukhuttu asnaam wa la tukhuzzu hujaar le l-ibaada wa la tamaasiil hana hujaar. Ma tukhuttuhum fi baladku wa tasjudu giddaamhum. Achaan ana bas Allah Ilaahku. 2 Ahfado yoomi hana l-sabt wa ahtarumu beeti al-mukhaddas. Wa ana bas Allah.
Al-baraka
3 «Wa kan taabaʼtu churuuti wa hafadtu wasiiyaati wa tabbagtuuhum, 4 ana ninazzil leeku al-matar fi waktah wa l-ard tanti intaajha wa chadar al-kadaade kula yanti fawaakihha. 5 Wa fi bakaanku, wakt al-daggiin yamchi lahaddi l-gatiʼ wa l-gatiʼ lahaddi l-teeraab. Wa taakulu min maʼaachku lahaddi tachbaʼo wa taskunu fi baladku be amaan.
6 «Wa nijiib al-salaam fi l-balad wa tunuumu wa ma fi cheyy yibarjil noomku. Wa niwaddir min al-balad al-haywaanaat al-fasliin wa l-seef ma yuchugg baladku. 7 Wa intu titaarudu udwaanku wa humman yumuutu be l-seef giddaamku. 8 Wa minku intu, 5 yaturdu 100 naas wa 100 yaturdu 10 000 naas. Wa udwaanku yumuutu be l-seef giddaamku.
9 «Wa ana niwajjih aleeku wa nisawwiiku taldo wa tiziidu wa nisabbit maʼaaku muʼaahadaati. 10 Wa taakulu min intaajku al-gadiim wakit tawiil lahaddi tamurgu intaajku al-gadiim le tudummu al-jadiid. 11 Wa ana nukhutt maskani fi usutku wa ma nakrahku. 12 Wa nuruukh fi usutku wa nabga Ilaahku wa intu tabgo chaʼabi. 13 Wa ana Allah Ilaahku al-maragtuku min balad al-Masriyiin le ma tabgo abiidhum wa ana bas al-kassart al-daami al-fi rigaabku wa khalleetku maachiin raasku marfuuʼ.
Al-laʼana
14 «Wa kan intu ma tasmaʼooni wa ma titabbugu wasiiyaati 15 wa kan taabo churuuti wa takraho gawaaniini wa ma tihtarumu wasiiyaati wa tagtaʼo muʼaahadati, 16 khalaas daahu al-nisawwi leeku. Nigawwim didduku al-sull wa l-wirde le nikhawwifku. Wa humman dool yidaʼʼufu choofku wa yaakulu hayaatku. Wa kan harattu kula, udwaanku bas yaakulu intaajku. 17 Wa ana nugumm didduku wa udwaanku yinnasru foogku wa l-yakrahooku yahkumu foogku wa tajru kan ma yitaaruduuku kula.
18 «Wa kan be da kula ma simiʼtuuni, ana niʼaakhibku sabʼa marraat be sabab zunuubku. 19 Wa ana nikassir istikbaar gudritku wa nisawwi samaaku gawi misil hadiid wa arduku misil nahaas. 20 Wa intu tiʼayyu nufuusku bala faayde. Al-ard ma tigawwim cheyy wa chadar al-balad kula ma yalda iyaal.
21 «Wa kan be da kula tugummu diddi wa ma tasmaʼooni, ana nadrubku sabʼa marraat ziyaada be sabab zunuubku. 22 Wa nigawwim didduku haywaanaat al-kadaade al-yaakulu iyaalku wa yikammulu bahaayimku wa yisawwuuku chiyya wa duruubku yabgo faadiyiin.
23 «Wa kan be da kula ma tardo be ikhaabi wa tugummu diddi, 24 ana kula nugumm didduku wa ana kula nadrubku sabʼa marraat be sabab zunuubku. 25 Wa ana nijiib leeku al-harib be sabab intu nagadtu muʼaahadati wa intu tilimmu fi mudunku. Wa ana nirassil leeku waba wa nisallimku le udwaanku. 26 Wa ana niwaggif minku al-maʼaach wa achara awiin yisawwan leeku akil fi furun waahid. Hinna yijiibannah leeku chiyya. Intu taakulu wa ma tachbaʼo.
27 «Wa kan be da kula ma simiʼtuuni wa gammeetu diddi, 28 ana kula nugumm didduku be khadab chadiid wa ana zaati niʼaakhibku sabʼa marraat be sabab zunuubku. 29 Wa taakulu laham awlaadku wa banaatku. 30 Wa ana nidammir bakaanaatku al-aaliyiin wa nikassir makhaabirku hana l-bakhuur. Wa nuruss janaazaatku maʼa janaazaat asnaamku wa nakrahku. 31 Wa nisawwi mudunku kharaab wa bakaanaat al-mukhaddasiin faadiyiin wa ma nuchumm al-riihe al-tiharruguuha le ridaayi. 32 Wa ana zaati nijiib al-hizin fi l-balad wa udwaanku al-yaskunuuha yinbahtu. 33 Wa kan leeku intu, nijiib leeku al-harib wa nichattitku fi lubb al-umam. Wa baladku tabga kharaab wa mudunku yilhaddamo.
34 «Wa kulla l-wakit al-intu gaaʼidiin foogah fi balad udwaanku, baladku al-kharbaane tinjamma. Wa da yibaddil ayyaam al-sabt al-intu ma ahtaramtuuhum. 35 Wa fi muddit kulla ayyaam kharaabha, hi tinjamma wa tilkaffa ayyaam al-sabt al-hi ma anjammat fooghum wakit intu saakniin foogha.
36 «Wa kan le l-yifaddulu minku fi balad udwaanku, ana nagtaʼ achamhum. Wa haraka hana warchaalaay al-chaayleeha al-riih kula tatrudhum wa humman yiʼarrudu misil al-muʼarrid min al-harib wa yagaʼo kan ma yitaaruduuhum kula. 37 Wa humman yittartaʼo al-waahid fi l-aakhar misil fi l-harib, kan ma yitaaruduuhum kula. Wa intu ma tagdaro tigabbulu udwaanku 38 wa tumuutu fi lubb al-umam wa balad udwaanku tazrutku. 39 Wa l-yifaddulu minku yumuutu be sabab khataahum fi buldaan udwaanku. Wa battaan be sabab khata abbahaathum al-zaad fi khataahum, humman yumuutu.
Allah jaddad muʼaahadatah
40 «Wa laakin yiʼtarufu be khataahum wa khata abbahaathum wa yuguulu humman sawwo khiyaana lahaddi gammo diddi. 41 Wa ana kula nugumm didduhum wa niwaddiihum fi balad udwaanhum. Wa be da, guluubhum al-ma taahiriin yiʼayyubuuhum wa ikhaabhum yilhaggag. 42 Wa ana nisawwi hasab muʼaahadati maʼa Yaakhuub wa hasab muʼaahadati maʼa Ishaakh wa hasab muʼaahadati maʼa Ibraahiim wa nifakkir fi l-balad. 43 Wa be da wakit al-balad tabga kharbaane wa faadiye minhum, hi tinjamma misil fi yoom al-sabt. Wa khalaas, yiʼtarufu be ikhaabhum achaan humman abo gawaaniini wa kirho churuuti.
44 «Wa fi chaan da wakit yukuunu fi balad udwaanhum, ana ma naabaahum wa la nakrahhum lahaddi nikammilhum wa nagtaʼ muʼaahadati maʼaahum achaan ana Allah Ilaahhum. 45 Wa fi chaanhum, ana nitimm al-muʼaahada al-awwal sawweetha maʼa juduudhum al-maragtuhum min balad Masir giddaam kulla l-umam achaan nabga Ilaahhum. Wa ana bas Allah.»
46 Wa dool al-wasaaya wa l-gawaaniin wa l-churuut al-khataahum Allah beenah hu wa been Bani Israaʼiil fi jabal Siinaaʼ be waasitat Muusa.
1 Na kaage aŋ cé kaŋ sḭḭm a̰me ne aŋ sḛ ma pe to, na kaage aŋ cé kḭḭm a̰me to, ko ne dusi njal a̰me digi ndwara uware na to bat, aŋ mbo ɗur kḭḭm a̰me ge a ne ce na ne njal aŋ suwal diŋ, ne da pe, aŋ ba gur aŋ koo ma na ndwara se uware na to bat. Ago, mbi Bage ɗiŋnedin, mbi Dok ge aŋ ne ne. 2 Koy me mbi dam ɗigliya, ho̰ me gúr ge mbi ne ge mbegeya hormo, mbi Bage ɗiŋnedin ne.
Wak busu ma ne wak vḛneya
Wak busu
3 Aŋ mbo kadɗa bi mbi eya ma, aŋ ka koy mbi wak honna ma, aŋ ka ke mborra nama pal, 4 mbi mbo swar aŋ mam ya se na swaga ma go tetem, suwar mbo don kaŋ, uwara ge ful zi ge ma mbo tol gḛ. 5 Aŋ mbo pot aŋ swara ma ɗiŋ det swaga yél oyo̰r ma go, aŋ mbo yel oyo̰r ma ɗiŋ det swaga zare swara go. Aŋ mbo a̰y ne kaŋzam zamma, aŋ mbo kat halas aŋ suwal ma go. 6 Mbi mbo hon aŋ swaga katɗa ge halas aŋ suwal ma go, aŋ mbo fi dam be ge ɓol iigiya a̰me, mbi mbo yan kavaar ge sone ma ne suwal diŋ uzi. Pore mbo mbal aŋ suwal diŋ to bat. 7 Aŋ mbo yan aŋ naa ge ho̰l ma pe, aŋ mbo hun nama ne aŋ kaŋ pore ma. 8 Naa anuwa̰y, a mbo yan naa kis, naa kis, a mbo yan naa dudubu wol, aŋ mbo hun nama ne aŋ kaŋ pore ma. 9 Mbi mbo ɗaŋge aŋ pe, mbi mbo é aŋ tol ta se, mbi mbo zuli aŋ se, mbi mbo koy mbi wak tuli aŋ pal. 10 Aŋ mbo zam aŋ kaŋzam ge puuri ma, aŋ mbo abe kaŋzam ge puuri ma uzi ya̰ ge giya̰l ma swaga. 11 Mbi mbo e mbi swaga katɗa aŋ buwal zi, mbi mbo dol aŋ uzi to bat. 12 Mbi mbo ka mborra aŋ buwal zi, mbi mbo gá aŋ Dok, aŋ mbo gá mbi ɓase ma me. 13 Mbi Bage ɗiŋnedin, Dok ge aŋ ne, mbi ndage aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum ne, ne da pe, aŋ ka nama mo̰r to. Mbi hé dṵṵl ge mo̰r ne ya ne aŋ pal uzi ne, ne da pe, aŋ ke mborra ge jwap.
Wak vḛneya
14 Amma kadɗa aŋ za̰ mbi to, aŋ ke mborra wak honna mbe ma pet pal to, 15 kadɗa aŋ kuri mbi eya ma ya, aŋ ndil mbi wak yuwaleya ma kaŋ senna, aŋ ke mborra mbi wak honna ma pal pet to, aŋ yele mbi wak tuli pala, 16 mbi me, mbi mbo ke aŋ kaŋ mbe ma no: Mbi mbo kan vo aŋ zi, aŋ mbo gá ɗwarra, haare ma mbo gá ke aŋ, aŋ ndwara ma mbo do̰y, aŋ mbo gá a̰seya. Aŋ mbo zare kaŋ hir ma se baŋ yak, aŋ naa ge ho̰l ma mbo gá zam nama ne. 17 Mbi mbo saŋge aŋ mbi go̰r, aŋ naa ge ho̰l ma mbo hal aŋ ne pore, naa ge a ne ɓyare aŋ to ma a mbo gá ke muluk aŋ pal, ko ndu ge yan aŋ pe na ka to puy, aŋ mbo ka syat aŋ pe so.
18 Go mbe no puy ɗe, kadɗa aŋ za̰ mbi ya to, mbi mbo gwan mḛre aŋ pal ta dwageya ndwara ɓyalar ne aŋ sone ma pe. 19 Mbi mbo burmi aŋ pool ge ne é aŋ jegreya uzi, mbi mbo saŋge aŋ pḭr ndaar kaka dimma ne walam go, aŋ suwar ma dimma ne fool ŋgirma go me. 20 Aŋ mbo á aŋ pool ma swaga ke temel go baŋ, amma aŋ suwar ma mbo don a̰me to, aŋ uwara ma mbo tol to me.
21 Kadɗa aŋ pili ta da ne mbi, aŋ ɓyare za̰ mbi to, mbi mbo gwan gene mbogom ma ya aŋ pal ta ndwara ɓyalar aŋ sone ma pal. 22 Mbi mbo teme kavaar ge ful zi ma ya aŋ ta, a mbo wan aŋ vya ma, a mbo pur aŋ kavaar ma uzi, a mbo pur aŋ pe ɗiŋ aŋ viya̰ pul ma gá pṵṵl baŋ.
23 Go mbe no puy ɗe, kadɗa mḛreya mbe ma no é aŋ ya saŋge ya mbi ta to, aŋ ka gwan pili ta ne mbi, 24 mbi me, mbi mbo pili tene ne aŋ, mbi mbo gwan ke aŋ yál pal ta dwageya ndwara ɓyalar ne aŋ sone ma pe. 25 Mbi mbo gene pore ya aŋ pal, ne aŋ ne ndi mbi wak tuli solom pe. Swaga ge aŋ ne mbo kote ja aŋ suwal ma diŋ, mbi mbo teme mbogom ya aŋ pal, mbi mbo ɓyan aŋ aŋ naa ge ho̰l ma tok go. 26 Swaga ge mbi ne mbo kuri aŋ ya ne kaŋzam, naa zaab ma wol a mbo ka swar katugum fur ge ɗu zi, a mbo gene aŋ katugum ya ŋgayya woɗege gwa, aŋ mbo zam nama, amma aŋ mbo huri to bat.
27 Go no puy ɗe, kadɗa aŋ za̰ mbi ya to, aŋ ka pili ta ne mbi, 28 mbi mbo pili tene ne aŋ ne pore juliliya, mbi mbo mḛre aŋ pal ta dwageya ndwara ɓyalar ne aŋ sone ma pe. 29 Aŋ mbo zam aŋ vya ge sonmo ma ne ge gwale ma. 30 Mbi mbo burmi aŋ swaga sḭḭm ma uzi, mbi mbo gul aŋ twal til dukan ma uzi, mbi mbo kan aŋ siya ma ge aŋ kaŋ sḭḭm ma siya ma pal, mbi mbo ndil aŋ kaŋ senna. 31 Mbi mbo burmi aŋ suwal ma uzi, mbi mbo gul aŋ gúr ge mbegeya ma uzi me. Mbi mbo gwan ame aŋ dukan ge hur tuli ma to bat. 32 Mbi mbo burmi aŋ suwal uzi, aŋ naa ge ho̰l ge a ne mbo ya kat na go ma, a mbo ke ajab. 33 Mbi mbo ɓarse aŋ ge pehir ge ɗogle ma buwal zi, mbi mbo pwat mbi kasagar aŋ ta, aŋ swaga ma mbo burmi uzi, aŋ suwal ma mbo ga pṵṵl. 34 Go no, ge dam burmiya ge na ne zi mwaɗak, suwar mbo ame na dam ɗigliya ma, aŋ sḛ ma mbo kat aŋ naa ge ho̰l ma suwal ma ya. Go no suwal mbo ame na dam ɗigliya ma. 35 Dam burmiya ge aŋ ne ma zi mwaɗak, suwar mbo ɓol na ɗigliya, ge aŋ dḛ ne ho̰ na nama to swaga ge aŋ ne ka na go ma. 36 Ne aŋ buwal zi, nama ge a ne mbo gá ya ne ndwara ge suwal ge aŋ naa ge ho̰l ma ne go ma, mbi mbo kan vo nama dulwak ma zi. Ko̰r ge gaar ne gagak mbo e nama syat bama pe so, a mbo ka syat bama pe so dimma ne naa ne sya kasagar ndwara zḛ go. Amma a mbo ka detɗa se be ge ndu a̰me yan nama pe to. 37 A mbo ka detɗa ta pal dimma ne naa ne sya kasagar ndwara zḛ go, be ge ndu a̰me yan nama pe. Aŋ mbo mḛ aŋ naa ge ho̰l ma ndwara zi to bat. 38 Aŋ mbo su pehir ge ɗogle ma suwal ma ya, suwal ge aŋ naa ge ho̰l ma ne mbo pur aŋ pe. 39 Nama ge a ne mbo gá ya ne ndwara ne aŋ buwal zi ma, a mbo bwat uzi ge suwal ge bama naa ge ho̰l ma ne ya, ne bama sone ma sḛ pe, uwale ne sone ge bama bá ma ne ma pe me.
Dok mbo dwat ne na wak tuli
40 A mbo fut bama ya̰l ma, ne ya̰l ge bama bá ma ne ma pe zum, ne kaŋ ge sone kakatak ge bama ne ke mbi ndwara se ma, ne piliya ge bama ne pili ta ne mbi ma zum me. 41 A mbo kwa go na mbi pili tene ne bama ne, mbi abe bama mbo suwal ge bama naa ge ho̰l ma ne ya ne. Go no a mbo gwan ne bama pala se, a mbo vin bama ya̰l ma. 42 Go no, mbi mbo dwat ne wak tuli ma ge mbi ne ke ne Yakub, ne Isaku, ne Abraham, mbi mbo dwat ne wak tuli ge mbi ne ke ne nama suwal me. 43 Swaga ge a ne ya̰ suwal, ge suwal ge ne ka burmiya zi, suwal mbo ame na dam ɗigliya ma, nama sḛ ma mbo vin bama ya̰l me. Ne jo̰ a kuri mbi wak yuwaleya ma, a ndi mbi eya ma kaŋ senna. 44 Amma swaga ge a ne mbo katɗa suwal ge bama naa ge ho̰l ma ne ya puy ɗe, mbi mbo dol nama uzi to, mbi mbo ndil nama kaŋ senna ɗiŋ mbi burmi nama pe uzi to, mbi gul mbi wak tuli ge mbi ne ke ne nama uzi to me. Ago mbi Bage ɗiŋnedin mbi Dok ge nama ne ne. 45 Ne nama pe, mbi mbo dwat ne mbi wak tuli ge mbi ne ke ne nama bá ge dḛ zaŋgal ma, nama ge mbi dḛ ne abe nama ne suwal Masar diŋ ya zum ma, ge pehir ge ɗogle ma ndwara go waŋ, ne da pe, mbi ka Dok ge nama ne, mbi Bage ɗiŋnedin ne.
46 No a eya ma, ne wak yuwaleya ma, ne hateya ma ge Bage ɗiŋnedin ne e nama bama ne Israyela vya ma buwal zi ge njal Sinay pal ne, ho̰ nama da ne Musa ta.