Al-Masiih wa Zakka
1 Wa Isa dakhal fi hillit Ariiha wa gaaʼid yuchuggaha. 2 Wa fi naadum waahid usmah Zakka. Wa hu kabiir hana naas al-jamaarik wa hu khani bilheen. 3 Wa hu dawwar yichiif Isa laakin ma gidir achaan Isa gaaʼid fi usut naas katiiriin wa Zakka naadum gisayyir. 4 Wa achaan da, hu jara giddaam fi l-derib al-Isa maachi foogah wa rikib foog fi jimmeezaay achaan yichiif Isa wakit hu yalhag al-bakaan da. 5 Wa Isa ja fi l-bakaan da wa rafaʼ raasah wa hajja le Zakka wa gaal : «Ya Zakka, yalla ajala dalli tihit. Al-yoom waajib niddayyaf fi beetak.»
6 Wa ajala ke hu dalla wa faddalah le Isa fi beetah be farah. 7 Wa kulla l-naas al-chaafo al-cheyy al-bigi da, bigo zaʼlaaniin wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : «Haay ! Hu macha bigi deef hana naadum muznib.»
8 Wa Zakka gamma foog wa gaal le l-Rabb Isa : «Ya Sayyidna, nanti nuss maali le l-masaakiin. Wa kan chilt cheyy min ayyi naadum be zulum, nigabbilah leyah arbaʼa marraat.» 9 Wa Isa radda wa gaal : «Khalaas, al-yoom al-naja jaat fi l-beet da achaan Zakka kula min iyaal Ibraahiim. 10 Wa ana Ibn al-Insaan jiit achaan nifattich al-muwaddiriin wa ninajjiihum.»
Masal al-malik wa khaddaamiinah
11 Wa l-naas gaaʼidiin yasmaʼo kalaam Isa. Wa fi fikirhum, mamlakat Allah tidoor tibiin ajala achaan hu gariib yalhag Madiinat al-Khudus. Wa achaan da, hu hajja leehum be masal. 12 Wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum waahid min iyaal al-muluuk saafar fi bakaan baʼiid achaan hinaak yidarrujuuh malik wa yigabbil yahkim baladah. 13 Wa gubbaal ma yisaafir, hu naada achara min abiidah wa anta le ayyi waahid jineeh hana dahab. Wa gaal leehum : ‹Taajuru beyah lahaddi nigabbil.› 14 Wa chaʼab baladah kirhooh wa rassalo waraayah mumassiliin achaan yuguulu : ‹Ma nidooru al-naadum da yabga foogna malik.›
15 «Wa baʼad darrajooh malik, gabbal baladah wa naada abiidah al-antaahum al-gurus achaan yaju leyah. Wa dawwar yaʼarif kam ribho leyah fi l-tijaara. 16 Wa l-awwal ja giddaamah wa gaal : ‹Ya l-malik, al-jineeh al-anteetah leyi, ana kisibt beyah 10 jineeh.› 17 Wa l-malik gaal leyah : ‹Da sameh. Inta abid adiil. Awwal ana anteetak masʼuuliiye chiyya wa inta bigiit amiin. Wa achaan da, nantiik masʼuuliiye fi 10 hille.›
18 «Wa l-abid al-taani ja leyah wa gaal : ‹Ya l-malik, al-jineeh al-anteetah leyi, ana kisibt beyah 5 jineeh.› 19 Wa l-malik gaal : ‹Nukhuttak fi 5 hille.›
20 «Wa abid aakhar ja wa gaal : ‹Ya l-malik, daahu jineeh hanaak. Ana hafadtah wa labbadtah fi mindiil. 21 Ana khuft minnak achaan inta naadum gawi. Inta tichiil al-khumaam al-naadum aakhar khattaah wa tagtaʼ al-khalla al-ma teerabtaha.› 22 Wa l-malik gaal leyah : ‹Nihaasibak hasab al-kalaam al-inta gultah. Inta abid fasil. Irift kadar ana naadum gawi wa nichiil al-khumaam al-naadum aakhar khattaah wa nagtaʼ al-khalla al-ma teerabtaha. 23 Wa kan ana misil da, maala ma khatteet gursi fi l-banki ? Wa misil da, wakit nigabbil fi l-balad nichiilah be faayditah.›
24 «Wa gaal le l-naas al-maʼaayah : ‹Chiilu minnah al-jineeh wa antuuh le l-abid al-indah 10.› 25 Wa gaalo leyah : ‹Ya l-malik, hu indah 10 khalaas !› 26 Wa l-malik gaal : ‹Nuguul leeku yantu le l-naadum al-indah. Wa laakin al-naadum al-ma indah, al-chiyya al-indah kula yichiiluuh minnah. 27 Wa khalaas, ween udwaani dool al-ma dawwaro ana nabga fooghum malik ? Jiibuuhum hini wa aktuluuhum giddaami !›»
28 Wa wakit Isa kammal al-kalaam da, hu macha giddaam fi derib Madiinat al-Khudus.
Dakhuul al-Masiih fi l-madiina
29 Wa Isa garrab le hillaal Beet Faaji wa Beet Anya fi l-bakaan al-usmah jabal al-Zaytuun. Wa Isa rassal giddaamah talaamiiz itneen. 30 Wa gaal leehum : «Amchu fi l-hille al-giddaamna di. Wa fi khachum al-hille talgo dahach marbuut. Wa naadum lissaaʼ ma rikib foogah. Hilluuh wa jiibuuh leyi hini. 31 Wa kan naadum yasʼalku wa yuguul : ‹Maala tihillu al-dahach ?› guulu leyah : ‹Al-Rabb yidoorah.›»
32 Wa l-talaamiiz al-rassaloohum macho ligo al-dahach misil hu ooraahum beyah. 33 Wa wakit gaaʼidiin yihilluuh, siyaadah saʼaloohum wa gaalo : «Maala tihillu al-dahach ?» 34 Wa raddo leehum wa gaalo : «Al-Rabb yidoorah.» 35 Wa jaabooh le Isa. Wa farracho khulgaanhum fi l-dahach wa rakkabo Isa foogah.
36 Wa khalaas hu gamma maachi raakib fi l-dahach wa l-naas farracho khulgaanhum fi l-derib giddaamah. 37 Wa garrab le l-madiina be l-derib al-naazil min jabal al-Zaytuun wa kulla talaamiizah bado yafraho wa yachkuru Allah be hiss aali fi chaan kulla l-ajaayib al-kubaar al-chaafoohum. 38 Wa gaalo :
«<Mabruuk le l-malik
al-jaayi be usum Allah !>
Salaam fi l-sama
wa majjudu Allah fi l-aali !»
39 Wa Fariiziyiin waahidiin fi ust al-naas hajjo leyah wa gaalo : «Ya l-sayyid, sakkit talaamiizak !» 40 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Nuguul leeku kan al-naas dool sakato kula, al-hujaar yiʼiitu be nafs al-kalaam.»
Isa hizin le Madiinat al-Khudus
41 Wa Isa garrab le l-madiina wa chaafaaha wa baka fi chaanha. 42 Wa gaal : «Ana nitmanna al-yoom inti taʼarfi al-cheyy al-yijiib leeki al-salaam laakin lahaddi hassaʼ, ma fihimtiih. 43 Wakit waahid yaji leeki wa askar aduuki yaju wa yankutu khanaadighum wa yihawwuguuki wa yisiddu kulla duruubki. 44 Wa yidammuruuki maʼa naaski al-fi lubbiki. Wa ma yikhallu hajar yagood foog hajar. Wa da yabga achaan inti ma irifti al-wakit al-Allah ja foogah le yinajjiiki.»
Al-Masiih tarad al-tujjaar
45 Wa Isa dakhal fi fadaayit beet Allah wa gamma yatrud minha al-tujjaar al-yisaawugu foogha. 46 Wa gaal leehum : «Allah gaal fi l-Kitaab : <Beeti yisammuuh beet al-sala.> Wa laakin intu <sawweetuuh beet al-saraariig !>»
47 Wa kulla yoom Isa yiʼallim al-naas fi fadaayit beet Allah. Wa kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama wa kubaaraat al-naas dawwaro fursa achaan yaktuluuh. 48 Laakin fursa ma ligooha achaan kulla l-chaʼab gaaʼidiin maʼaayah wa yasmaʼo kalaamah be niiye waahide.
Jeso ma ne Zakka
1 Swaga ge Jeso ne wá suwal Jeriko diŋ, ka kaleya. 2 Ndi, ndu a̰me na dḭl Zakka, na ge a naa ge tyare kaŋ ma ga̰l ne, na sḛ ka ndu ge ɓol kaŋ. 3 Ka ɓyare go, na kwa go Jeso mbe wuɗi ne de, amma ɓol viya̰ to ne ɓase ma pe, ne da pe ka sore. 4 Sya zḛ ya, mbo ndé Fere digi ne da pe na ba kwa na, ago Jeso kale ma̰ viya̰ mbe go. 5 Swaga ge Jeso ne dé ya swaga mbe go, hé na ndwara digi, jan na go: «Zakka, ka̰ mo koo ya se avun cap, mbi kat ma̰ mo diŋ.»Zakka ɓyare na kwa Jeso 6 Har tene kan na koo ya se, ame na ne laar saal. 7 Swaga ge naa ne kwa no, pet a ka or wak janna go: «Mbo ya ndu ge sone diŋ ya!» 8 Zakka mḛ digi, jan Bageyal go: «Bageyal, ndi mbi hon a̰se ma mbi kaŋ ɓolla ma le ɗu, kadɗa mbi maŋge ndu a̰me kaŋ, mbi gwan ne na potɗa anda pal.» 9 Jeso jan na go: «Ma̰ no, máya wat ja yàl mbe no diŋ, ne da pe, na sḛ Abraham vya ne me. 10 Ago Vya ge ndu ne mbo ya ɓyare, ne má kaŋ ge ne ba̰ ma.»
Fare sḭ ge dinar ne
(Mat 25:14-30)11 A ya swaga za̰ fare mbe no go gale, Jeso gwan ke nama fare sḭ, ne da pe gá gwa ne Ursalima. A ka dwat go muluk ge Dok ne ma̰ mbo ya ne se se no. 12 Jan go: «Ndu a̰me ge hir gan mbo suwal ge kaal ya ndwara go a ba mbo e na gan, na ba gwan’a. 13 Tol na dore ma ya wol, hon nama dinar wol, jan nama go: ‹Saŋge me aŋ tok diŋ gwanna ge mbi ne ya.› 14 Amma na naa ge suwal ma kuri na, a e temel na pe ya go: ‹I ɓyare go ndu mbe ka gan i pal to.› 15 Swaga ge ne gwa̰ ne na swaga ame gan ya, tol na dore ge na ne va nama bware ma ya na ndwara se, ne da pe na ba kwa kaŋ ge nama ne ɓo ne bware ge na ne ho̰ nama mbe zi. 16 Ge zḛ ge mbo ya, jan go: ‹Bageyal, mo dinar ɓo ya zi dinar wol.› 17 Jan na go: ‹A siŋli! Dore ge kwaɗa! Ne jo̰ ka ɗeŋger kaŋ ge woɗege zi, ka suwal ma wol pal.› 18 Ge azi mbo ya, jan go: ‹Bageyal, mo dinar ɓo ya zi dinar anuwa̰y.› 19 Jan na go: ‹Mo me, ka suwal ma anuwa̰y pal.› 20 Ge ɗogle mbo ya, jan go: ‹Bageyal, ndi mo dinar no, mbi fiŋli na ba̰r zi woyya. 21 Ago mbi ka sya mo vo, ne da pe, mo ndu ge yál ne. Mo maŋge kaŋ ge mo ne e na digi koyya to, mo syat kaŋ ge mo ne zare na to.› 22 Na sḛ jan na go: ‹Dore ge sone, mbi kun mo sarya fare ge ne ndage ne mo wak zi pal. Mo kwa kwa go mbi ndu ge yál ne, mbi maŋge kaŋ ge mbi ne e na digi koyya to, ne syat kaŋ ge mbi ne zare na to. 23 Mo te e mbi bware naa ge er bware ma tok go to gyana ɗaa? Gwanna ge mbi ne ya no, mbi te ya mbo ya ame na ne mam pal.› 24 Jan naa ge a ne mḛ swaga mbe go ma go: ‹Maŋge me dinar ne na tok go, ho̰ me na ndu ge ne dinar wol.› 25 A jan na go: ‹Bageyal, da ne dinar wol!› 26 Mbi jan aŋ, ndu ge daage pet ge ne kaŋ, a mbo gwan hon na pal ta, amma ndu ge be kaŋ, ko kaŋ ge na ne, a mbo gwan ame na ne na tok go uzi. 27 Amma mbi naa ge ho̰l mbe ma, nama ge a ne ɓyare go mbi ka gan bama pal to ma, gene me nama ya go go, vya̰ me nama mbi ndwara go.»
Mborra ge Jeso ne ndwara mbo Ursalima
(Mat 21:1-11, Mar 11:1-11, Yoh 12:12-19)28 Swaga ge ne jya̰ fare mbe ma no, dol tene naa ndwara zḛ ndwara mbo Ursalima ya. 29 Swaga ge ne ya̰ ya gwa ne Betfage ma ne Betaniya, gwa ne njal ge a ne tol na olive, teme na naa ge ame hateya ma azi, 30 jan nama go: «Mbo me suwal ge ne aŋ ndwara zḛ ŋga mbe no diŋ ya. Swaga ge aŋ ma̰ watɗa diŋ ya, aŋ ma̰ ɓol kwara vya ge ndu ne ndwa na ɗu to ne vwalla. Sá me na, gene me na ya. 31 Kadɗa ndu a̰me ma̰ ele aŋ ya go: ‹Aŋ te sá na kyaɗa ɗaa?› Jya̰ me na go: ‹A Bageyal ɓyare na ne›.» 32 Naa ge a ne teme nama ma mbo, a ɓol kaŋ mbe ma dimma ne Jeso ne jya̰ bama go. 33 Swaga sá kwara vya go, naa ge kwara ma jan nama go: «Aŋ te sá kwara vya mbe gyana ɗaa?» 34 A gwan ne janna go: «A Bageyal ɓyare na ne.» 35 A gene na ya Jeso ta, a kan bama ba̰r ma na pal, a e Jeso ndwar na pal. 36 Swaga mborra go, naa ka zen bama ba̰r ma viya̰ go. 37 Swaga ge ne ya̰ ya gwa ne Ursalima ne viya̰ ge ne soole ne njal ge olive ne ya se, ɓase ge na naa ge ame hateya ma pet ne laar saal, a ka uware Dok ne ka̰l ndaar, ne kaŋ ajab ma ge bama ne kwa ma pe pet. 38 A ka janna go: «Uwareya na ge ne mbo ya, gan, dḭl ge Bageyal ne zi! Halas digi zi ya, ne hormo swaga ge ne digi ma zi ya me.» 39 Farisi a̰me ma mbut nama ge ne ka ɓase ma buwal zi ma jan Jeso go: «Bage hateya, mḛre mo naa ge ame hateya mbe ma.» 40 Jeso gwan ne nama janna go: «Mbi jan aŋ, kadɗa a ma̰ zane ya, njal ma ma̰ oy digi!»
Jeso fyal suwal Ursalima pal
41 Swaga ge ne ya̰ ya gwa, ne kwa suwal pala ɗe, par na wak fyaso na pal, 42 jan go: «Te go mo kwa, dam mbe no pul zi, viya̰ ge ɓol halas kwa! Amma se no, a woy woy ne mo ta! 43 Ago dam ma mbo ya go ne mo pe, ge mo naa ge ho̰l ma mbo tor suwar ver mo zi, a mbo terse mo ya zi. 44 a mbo rot aŋ ne mo vya ma mo diŋ, a mbo burmi zok se a mbo ya̰ njal a̰me eya na kon pal to, ne da pe, mo be wan dam ge Dok ne dya̰ tene ya mo ta mbar mo pe to.»
Jeso yan naa ne zok ge mbegeya zi zum
(Mat 21:12-17, Mar 11:15-19, Yoh 2:13-22)45 Uwale Jeso wat zok ge mbegeya zi, yan naa ge ker tujar ma ya zum, 46 jan nama go: «A njaŋge go: ‹Zok ge mbi ne, a mbo tol na zok kaɗeya›, amma aŋ ɗe, aŋ saŋge na ya swaga woy ta ge syala ma ne .»
47 Jeso ka hate naa dam ne dam zok ge mbegeya zi. Amma naa ge ke tuwaleya ma ga̰l ma ne naa ge njaŋgeya ma, ne naa ga̰l ma ka ɓyare viya̰ ge hun na, 48 amma a ɓol fare a̰me ge kerra to, ne da pe ɓase ma ka ame na hateya da ne sḛ tuli.
