Nihaayat hukum Yarubaʼaam
1 Wa fi l-wakit da, Abiiya wileed Yarubaʼaam mirid. 2 Wa Yarubaʼaam gaal le martah : «Gummi wa khayyiri khulgaanki achaan al-naas ma yaʼarfuuki kadar inti marti ana Yarubaʼaam. Wa baʼad da, amchi hillit Chiilooh wa hinaak talge al-nabi Akhiiya. Wa hu bas al-awwal khabbaraani kadar nabga malik fi Bani Israaʼiil. 3 Wa chiili maʼaaki achara khubza wa kaʼak wa girbe hana asal wa amchi algeeh. Wa hu yikhabbirki be l-cheyy al-yukuun le l-wileed.»
4 Wa marit Yarubaʼaam sawwat al-cheyy al-raajilha gaalah leeha wa hi gammat wa machat le hillit Chiilooh fi beet al-nabi Akhiiya. Wa Akhiiya da ma bichiif achaan hu chayyab marra waahid wa uyuunah faathiin wa ma bichiifu. 5 Wa Allah gaal le Akhiiya : «Di hi marit Yarubaʼaam jaaye leek le tichawwif leeha achaan wileedha mardaan. Wa wakit hi tawsal hini, hi tisawwi nafisha misil mara aakhara. Wa inta kamaan hajji leeha be misil da wa misil da.»
6 Wa tawwaali wakit Akhiiya simiʼ harakat rijileenha wakit daakhle, hu gaal leeha : «Alfaddale, ya marit Yarubaʼaam ! Maala sawweeti nafiski misil mara aakhara ? Ana indi leeki khabar cheen. 7 Gabbili le Yarubaʼaam wa guuli leyah : ‹Daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal : “Min ust al-chaʼab, ana rafaʼtak wa sawweetak kabiir fi chaʼabi Bani Israaʼiil. 8 Wa ana galaʼt al-muluk min zurriiyit Dawuud wa anteetah leek. Wa laakin inta ma bigiit misil abdi Dawuud al-hafad wasiiyaati wa taabaʼ kalaami be kulla galbah wa illa yisawwi al-adiil bas giddaami. 9 Wa inta gaaʼid tisawwi al-fasaala ziyaada min al-naas al-gablak. Wa le tizaʼʼilni, inta sanaʼt leek asnaam min hadiid al-yimassulu ilaahaat aakhariin. Wa leyi ana kamaan, rafadtini. 10 Wa be sabab da, ana ninazzil charr foog aayilat Yarubaʼaam. Wa nidammir kulla l-rujaal min aayiltah kan abiid walla hurriin kula fi lubb Bani Israaʼiil. Wa nuguchch aayiltah misil yuguchchu al-baʼar min wijh al-ard. 11 Wa ayyi naadum min aayilat Yarubaʼaam al-yumuut fi lubb al-hille, al-kulaab yaakuluuh. Wa l-yumuut fi l-kadaade, tuyuur al-sama yaakuluuh.”› Wa da kalaam Allah al-hu gaalah.
12 «Wa kan leeki inti, gummi amchi beetki. Wa laakin wakit tidissi rijilki fi l-hille bas, al-wileed yumuut. 13 Wa kulla Bani Israaʼiil yahzano leyah wa yadfunuuh. Wa min aayilat Yarubaʼaam, hu wiheedah bas al-yadfunuuh fi khabur achaan hu wiheedah bas min aayilat Yarubaʼaam, Allah Ilaah Bani Israaʼiil ligi foogah cheyy adiil.
14 «Wa baʼad da, Allah yidarrij leyah malik fi Bani Israaʼiil al-yidammir aayilat Yarubaʼaam. Wa da l-cheyy al-gaaʼid yahsal al-yoom fi l-wakit da bas. 15 Wa Allah yadrub Bani Israaʼiil wa yabgo misil ageeg al-chaaylah al-almi. Wa hu yamrughum min al-balad al-samha al-antaaha le juduudhum wa yichattithum khaadi le bahar al-Furaat achaan humman khaddabo Allah wakit khazzo iidaan le ibaadat ilaaha Achiira. 16 Wa Allah yaabaahum le Bani Israaʼiil be sabab al-zanib al-Yarubaʼaam sawwaah, hu al-lazza naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub.»
17 Wa marit Yarubaʼaam gammat wa gabbalat hillit Tirsa. Wa wakit wassalat khachum baab beetha, khalaas al-wileed maat. 18 Wa dafanooh wa kulla Bani Israaʼiil hizno leyah. Wa da bigi hasab kalaam Allah al-gaalah be waasitat abdah al-nabi Akhiiya.
Moot Yarubaʼaam
19 Wa l-baagi min amal Yarubaʼaam al-sawwaah min al-huruub wa l-hukum, kulla ke maktuub fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil. 20 Wa muddit hukum Yarubaʼaam 22 sana wa baʼad da, maat wa lihig abbahaatah. Wa wileedah Nadaab hakam fi badalah.
Rahabʼaam bigi malik fi Yahuuza
21 Wa Rahabʼaam wileed Suleymaan bigi malik fi mamlakat Yahuuza. Wa hu indah 41 sana wakit bigi malik. Wa hakam 17 sana fi Madiinat al-Khudus wa di l-madiina al-azalaaha Allah min kulla mudun gabaayil Bani Israaʼiil le yukhutt foogha usmah. Wa amm Rahabʼaam usumha Naʼama wa hi min balad Bani Ammuun. 22 Wa naas gabiilat Yahuuza gaaʼidiin yisawwu al-fasaala giddaam Allah. Wa be l-zanib da, khaddabo Allah ziyaada min al-khadab al-awwal juduudhum sabbabooh be zunuubhum al-sawwoohum. 23 Wa humman kula bano bakaanaat aaliyiin wa khazzo hujaar le l-ibaada wa khazzo iidaan le ibaadat Achiira fi raas ayyi jabal aali wa tihit ayyi chadara khadra. 24 Wa naas waahidiin yisawwu al-charmata fi bakaan al-ibaada fi l-balad. Wa da nafs al-muharramaat al-sawwoohum al-umam al-Allah galaʼ minhum arduhum wa antaaha le Bani Israaʼiil.
Al-harba maʼa l-Masriyiin
25 Wa fi l-sana al-khaamse hana hukum Rahabʼaam, Chiichakh malik Masir gamma ja haarab Madiinat al-Khudus. 26 Hu chaal kulla l-khuna al-fi beet Allah wa gasir al-malik. Hu chaal kulla cheyy, khaassatan al-darag hana l-dahab al-Suleymaan sawwaahum.
27 Wa fi badal al-darag dool, al-malik Rahabʼaam sawwa darag aakhariin hana nahaas wa ammanaahum le kabiir al-hurraas al-gaaʼid yahris khachum baab gasir al-malik. 28 Wa kan al-malik yamchi beet Allah, al-hurraas yichiilu al-darag dool wa baʼadeen yigabbuluuhum fi beet al-hurraas.
29 Wa l-baagi min amal Rahabʼaam wa kulla cheyy al-sawwaah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Yahuuza. 30 Wa daayman bigi harib ambeen Rahabʼaam wa Yarubaʼaam. 31 Wa Rahabʼaam maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi khabur juduudah fi madiinat Dawuud. Wa ammah usumha Naʼama wa hi min balad Bani Ammuun. Wa wileedah Abiiya hakam fi badalah.
Anabi Ahiya waage yál ge ne mbo detɗa Yerobowam yàl pal
1 Swaga mbe go ɗe, Abiya ge Yerobowam vya det moy. 2 Yerobowam jan na gwale go: «Ɗage digi, mbi kaɗe mo, è mo ba̰r ma, saŋge tene hini, ne da pe, na kaage a kwa go mo mbi gwale ne to. Mbo suwal Silo ya, anabi Ahiya, na ge ne jya̰ mbi go, mbi mbo kat gan ɓase mbe ma no pal ne ya. 3 Abe katugum ma wol mo tok go, ne gato ma, ne daaram faal ɗu, mbo ɓol na. Na sḛ ba jan mo kaŋ ge ne mbo ke mbi vya.» 4 Yerobowam gwale ke dimma ne na obe ne jya̰ na go, ɗage, he viya̰ mbo Silo, mbo Ahiya yadiŋ ya. Ne jo̰ Ahiya ha sabar gḛ ɗe, na ndwara be ga kwar swaga to. 5 Bage ɗiŋnedin jan Ahiya go: «Ndi Yerobowam gwale mbo ya go ɓol mo, ndwara ele mo fare ne na vya pe, ago na vya ne go moy. Jya̰ na fare ge no, ne ge no. Ago na sḛ saŋge tene ya ne go saŋge hini.» 6 Swaga ge Ahiya ne za̰ na koo mborra wat yadiŋ, jan na go: «Yerobowam gwale, mbo ya zḛ! Mo te saŋge tene dimma ne ndu ge ɗogle go kyaɗa ɗaa? Ago mbi da ne fare ge haŋle jan mo. 7 Gwa̰ mbo jan Yerobowam go, Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne jan go: Mbi he mo digi vew ɓase ma buwal zi, mbi e mo mbi naa Israyela vya ma pal no, 8 mbi caɗe muluk ne hir ge Dawda ne tok go, mbi ho̰ mo na no. Mo be kat dimma ne mbi dore Dawda go to, ago Dawda koy mbi eya ma, ke mbi temel ne dulwak ɗu, ka ke ɗeŋgo kaŋ ge dosol ma mbi ndwara se. 9 Mo ke sone waɗe nama ge ne ka mo ndwara zḛ ma pet, ɗiŋ mo mbo ke dok a̰me ne mo sḛ pe, mo ɗeere kḭḭm a̰me ma ne fool kaal ndwara e mbi laar hotɗa, mo saŋge mbi mo go̰r. 10 Ne da pe no ɗe, mbi mbo gene wak nonna ya yàl ge Yerobowam ne pal. Mbi mbo burmi Yerobowam vya ge sonmo ma uzi kakaɗak, ko vya twala, ko mo̰r. Mbi mbo pisi nama uzi dimma ne naa ne gisi swaga go . 11 Ndu ge ne hir ge Yerobowam ne zi ge ne mbo su ya suwal diŋ, gú ma mbo zam na, ge ne mbo su ya ful zi, njoole ma mbo zam na me. A Bage ɗiŋnedin jya̰ ne. 12 Mo ɗe, gwa̰ di, swaga ge mo ma wat ya suwal diŋ, mo vya mbe ma̰ su. 13 Israyela pet a mbo fyal na, a mbo mbul na. A na ɗu kikit ge ne hir ge Yerobowam ne zi ge a ne mbo e na taal zi ne, ne da pe, a na ɗu kikit ne Yerobowam vya ma pe go ge Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne ne ɓo hal ge siŋli ne na zi. 14 Bage ɗiŋnedin mbo e gan ne na sḛ pe Israyela pal, gan mbe mbo burmi Yerobowam hir uzi. Dam mbe mbo mbo ya, o̰ yan ja. 15 Bage ɗiŋnedin mbo mḛre Israyela vya ma, a mbo ga lwarra dimma ne teer ne lwar mam so̰o̰l pe go go. Mbo yan Israyela vya ma uzi ne suwal ge siŋli ge na ne ho̰ nama bá ma na mbe no go, mbo ɓarse nama se sasar ge maŋgaɗam le may ya, ne nama ne ɗu uwara sḭḭm Achera pe, na ge ne e Bage ɗiŋnedin laar hotɗa. 16 Mbo sot Israyela vya ma naa tok go, ne sone ge Yerobowam ne pe, ne Yerobowam ne e Israyela vya ma wat sone zi pe me.»
17 Yerobowam gwale ɗage, gwan, yanna suwal Tirsa go. Swaga ge ne ya̰ ya na zok wak go, na vya su. 18 A mbul na, Israyela pet fyal na ne kḭḭmi dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ na mo̰r anabi Ahiya wak zi go.
Siya ge Yerobowam ne
19 Yerobowam temel ge ne ke ma, na pore mballa ma, na muluk ge ne ke ma, a njaŋge nama ya Maktub Maana ge Gan ge Israyela ma ne zi. 20 Yerobowam ke muluk del wara azi para azi, su, a mbul na na bá ma pe ya. Na vya Nadab er na hool gan pal.
Muluk ge Robowam, gan ge Yuda ne
(2Maa 12:1-16)
21 Robowam ge Salomon vya ame gan da ne del wara anda para ɗu, ke muluk del wol para ɓyalar suwal Ursalima diŋ, suwal ge Bage ɗiŋnedin ne tá na ne suwal ge Israyela ne ma buwal zi ne na dḭl pe go. Na ná dḭl Naama, a vya gwale ge Ammon ma ne ne. 22 Naa ge ne suwal Yuda go ma a ke sone Bage ɗiŋnedin ndwara se. Nama sone kerra waɗe ge nama bá ma ne, ɗiŋ twa̰se Dok. 23 A sin swaga sḭḭm ma ne bama pe, ne cer kḭḭm ma, ne ɗur uwara sḭḭm Achera njal ma pal, ne uwara ge lwarra ma pe zi. 24 Suwal diŋ, naa wat kaya kerra ge sḭḭm ne zi. A ka bole kerra ge seŋgre kakatak ma ge pehir ge ɗogle ma ne ka kerra, nama ge Bage ɗiŋnedin ne ya̰ nama uzi Israyela vya ma ndwara zḛ ma.
25 Del anuwa̰y muluk ge Robowam ne zi, Chichak gan ge suwal Masar ne mbo ya det Ursalima pore. 26 Abe kaŋ kwaɗa ge ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi ma, ne kaŋ kwaɗa ge ne gan yadiŋ ma, abe ɓiyaar ge dinar ge Salomon ne só nama mwaɗak me. 27 Ne er nama pe, gan Robowam sol ɓiyaar ma ne fool ŋgirma, hon nama koyya ge asagar ma ga̰l ma, nama ge ne koy gan zok wak ma tok go. 28 Swaga ge gan ne ɗage mbo zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi, asagar ge koy zok wak ma ka mbo ya abe nama zum, go̰r go a ka gwan ne nama eya zok ge asagar ge koy zok wak ma ne zi. 29 Robowam temel ge ne ke ma, na fare ma pet a njaŋge nama ya Maktub Maana ge Gan ge suwal Yuda ne ma zi. 30 Robowam ma ne Yerobowam ka mbal ta pore ɗaɗak. 31 Robowam su, a mbul na Dawda suwal diŋ, na bá ma pe ya. Na ná dḭl Naama, a vya gwale ge Ammon ma ne ne. Na vya Abiyam er na byalam hool gan pal.