Bani Israaʼiil annasaro fi l-Amuuriyiin
1 Wa Aduuni Saadikh malik Uruchaliim simiʼ kadar Yachuuʼ chaal hillit Aay wa dammaraaha wa sawwa fi hillit Aay wa malikha misil hu sawwa fi Ariiha wa malikha. Wa simiʼ kadar sukkaan Gibʼuun sawwo salaam maʼa Bani Israaʼiil wa sakano fi usuthum. 2 Wa khalaas, hu khaaf marra waahid achaan Gibʼuun hi hille kabiire misil hillaal al-muluuk wa hi kabiire min hillit Aay wa rujaalha kula fahaliin. 3 Wa khalaas, Aduuni Saadikh malik Uruchaliim rassal le Huhaam malik Hibruun wa Firaam malik Yarmuut wa Yafiiʼa malik Lakiich wa Dabiir malik Agluun. Wa gaal leehum : 4 «Yalla taʼaalu leyi ! Afzaʼooni wa nihaarubu Gibʼuun achaan hi sawwat salaam maʼa Yachuuʼ wa Bani Israaʼiil.» 5 Wa l-muluuk al-khamsa hana l-Amuuriyiin dool wa kulla duyuuchhum macho hajamo Gibʼuun wa haarabooha. Wa humman malik Uruchaliim wa malik Hibruun wa malik Yarmuut wa malik Lakiich wa malik Agluun.
6 Wa tawwaali, naas Gibʼuun rassalo le Yachuuʼ fi muʼaskar Gilgaal wa gaalo leyah : «Ma taaba musaaʼadatak le abiidak. Taʼaalu leena ajala ! Afzaʼoona wa najjuuna achaan kulla muluuk al-Amuuriyiin al-saakniin fi l-jibaal lammo wa gammo diddina.» 7 Wa Yachuuʼ gamma min Gilgaal wa maʼaayah kulla l-rujaal al-muhaaribiin wa kulla l-rujaal al-furraas. 8 Wa Allah gaal le Yachuuʼ : «Ma takhaaf minhum achaan ana sallamtuhum leek fi iideenak wa waahid minhum ma yagdar yagiif giddaamak.»
9 Wa Yachuuʼ gamma min Gilgaal wa raakh tuul al-leel wa be khafla ja le malik al-Amuuriyiin. 10 Wa Allah hazamaahum haziime kabiire giddaam Bani Israaʼiil fi Gibʼuun. Wa taradoohum ale giizaan Beet Huruun wa kataloohum lahaddi hillaal Aziikha wa Makhiida. 11 Wa wakit humman muʼarridiin giddaam Bani Israaʼiil wa wassalo fi l-dilleeye hana Beet Huruun, Allah rassal fooghum barad kubaar min al-sama wa maato. Wa l-barad al-kubaar da darabaahum fi deribhum lahaddi Aziikha wa katal naas ziyaada min al-naas al-kataloohum Bani Israaʼiil be l-seef.
12 Wa fi l-yoom al-foogah Allah sallam al-Amuuriyiin le Bani Israaʼiil, Yachuuʼ saʼal Allah giddaam Bani Israaʼiil wa gaal : «Ya l-harraay, agiifi saabte fi Gibʼuun ! Wa inta al-gamar, agiif saabit fi waadi Ayyaluun !» 13 Wa l-harraay wagafat wa l-gamar kula wagaf lahaddi al-umma chaalat taarha fi udwaanha. Wa daahu al-maktuub fi Kitaab al-Saalih : «Al-harraay wagafat fi bakaanha fi l-sama, ma wagaʼat muddit yoom kaamil.» 14 Wa l-yoom da, yoom mislah ke ma fiih wa la gablah wa la baʼadah. Wa fi l-yoom da, al-insaan saʼal wa Allah khibil suʼaalah achaan Allah gaaʼid yihaarib udwaan Bani Israaʼiil. 15 Wa Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil gabbalo fi l-fariig fi Gilgaal.
16 Wa l-muluuk al-khamsa al-arrado macho allabbado fi karkuur Makhiida. 17 Wa naas jo gaalo le Yachuuʼ : «Al-muluuk al-khamsa anlago mullabbidiin fi karkuur hajar Makhiida.» 18 Wa Yachuuʼ gaal : «Dargusu hujaar kubaar wa siddu beehum khachum al-karkuur wa khuttu naas yaharsu al-muluuk dool. 19 Wa intu kamaan ma tagiifu. Aturdu udwaanku wa agtaʼo leehum al-derib. Ma tikhalluuhum yadkhulu mudunhum achaan Allah Ilaahku sallamaahum leeku fi iideeku.»
20 Wa khalaas, Yachuuʼ wa Bani Israaʼiil annasaro nasur kabiir wa dammaro al-Amuuriyiin. Wa naas chiyya bas min al-Amuuriyiin gidro arrado wa nijo wa dakhalo fi mudunhum al-gawiyiin. 21 Wa baʼad da, kulla l-chaʼab gabbalo le Yachuuʼ fi l-muʼaskar al-fi Makhiida be salaam. Wa naadum waahid kula min al-balad ma gidir yuguul cheyy didd Bani Israaʼiil.
22 Wa baʼad da, Yachuuʼ gaal : «Fukku khachum al-karkuur wa amurgu leyi al-muluuk al-khamsa.» 23 Wa be misil da, humman maragoohum le l-muluuk al-khamsa min al-karkuur wa jaaboohum giddaam Yachuuʼ. Wa humman muluuk Uruchaliim wa Hibruun wa Yarmuut wa Lakiich wa Agluun. 24 Wa wakit maragoohum le l-muluuk al-khamsa wa jaaboohum giddaamah, Yachuuʼ naadaahum le kulla rujaal Bani Israaʼiil wa gaal le khuyyaad askarah al-macho maʼaayah : «Khuttu rijleeku fi rigaab al-muluuk dool.» Wa humman garrabo wa khatto rijleehum fi rigaab al-muluuk. 25 Wa Yachuuʼ gaal : «Ma takhaafo wa la tinbahtu wa laakin abgo chudaad wa fahaliin. Achaan Allah yisawwi nafs al-cheyy fi kulla udwaanku al-tihaarubuuhum.»
26 Wa baʼad da, Yachuuʼ katalaahum le l-muluuk al-khamsa wa allaghum fi chadar khamsa, ayyi waahid fi chadara. Wa humman gaʼado muʼallagiin lahaddi l-achiiye. 27 Wa baʼad al-harraay wagaʼat, Yachuuʼ amar yinazzulu janaazaathum min al-chadar wa yazguluuhum fi l-karkuur al-awwal humman allabbado foogah. Wa saddo khachmah be hujaar kubaar wa l-hujaar dool gaaʼidiin lahaddi l-yoom.
28 Wa fi l-yoom da, Yachuuʼ chaal hillit Makhiida wa katal malikha be l-seef wa dammar kulla naasha lahaddi naadum waahid minhum kula ma faddal hayy. Wa Yachuuʼ sawwa fi malik Makhiida misil sawwa fi malik Ariiha.
29 Wa min Makhiida, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil macho hillit Libna wa haarabooha. 30 Wa Libna kula Allah sallamaaha hi wa malikha fi iid Bani Israaʼiil wa humman katalo malikha be l-seef wa dammaro kulla naasha lahaddi naadum waahid minhum kula ma faddal hayy. Wa Yachuuʼ sawwa fi malik Libna misil sawwa fi malik Ariiha.
31 Wa min Libna, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil macho haasaro hillit Lakiich wa haarabooha. 32 Wa fi l-yoom al-taani, Lakiich kula Allah sallamaaha fi iid Bani Israaʼiil wa humman katalo kulla naasha be l-seef. Wa Yachuuʼ sawwa foogha misil sawwa fi Libna. 33 Wa Huraam malik Gaazar ja fazaʼ le hillit Lakiich. Wa laakin Yachuuʼ gidir fooghum hu wa naasah wa katalaahum lahaddi naadum waahid minhum kula ma faddal hayy.
34 Wa min Lakiich, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil macho haasaro hillit Agluun wa haarabooha. 35 Wa fi l-yoom da, humman chaalooha be l-seef wa dammaro kulla naasha. Wa Yachuuʼ sawwa foogha misil sawwa fi Lakiich.
36 Wa min Agluun, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil macho hillit Hibruun wa haarabooha. 37 Wa humman chaalooha wa katalo malikha be l-seef wa dammaro kulla naasha wa naas al-hillaal al-taabʼiinha lahaddi naadum waahid minhum kula ma faddal hayy. Wa Yachuuʼ sawwa foogha misil sawwa fi Agluun. Dammar kulla naasha.
38 Wa baʼad da, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil gabbalo fi hillit Dabiir wa haarabooha. 39 Wa humman chaalooha wa kulla l-hillaal al-taabʼiinha wa katalo malikha be l-seef wa dammaro kulla naasha lahaddi naadum waahid minhum kula ma faddal hayy. Wa Yachuuʼ sawwa fi Dabiir wa malikha misil sawwa fi Hibruun wa misil sawwa fi Libna wa malikha.
40 Wa be misil da, Yachuuʼ chaal kulla l-balad yaʼni jibaalha wa junuubha wa sahalitha wa giizaanha. Hu katal muluukha lahaddi naadum waahid minhum kula ma faddal hayy. Wa dammar kulla makhluug hayy misil Allah Ilaah Bani Israaʼiil amarah beyah. 41 Wa Yachuuʼ chaal kulla l-balad min Khaadich Barniiʼa wa Khazza fi l-wati lahaddi mantagat Goochan wa Gibʼuun fi l-munchaakh. 42 Wa Yachuuʼ khalab kulla l-muluuk dool wa chaal buldaanhum fi wakit waahid achaan Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaaʼid yihaarib leehum. 43 Wa baʼad da, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil gabbalo fi l-fariig fi Gilgaal.
Halla ge Amoriya ma gan ma ne
1 Adoni-Sedek, gan ge suwal Ursalima ne za̰ go Juswa ame suwal Ay ya go, na burmi na ya uzi, na ke ne Ay ma ne na gan dimma ne na ne ke ne suwal Jeriko ma ne na gan go. Za̰ uwale go Gabawon ma za̰ ta ya ne Israyela ma, nama gá ya katɗa dagre. 2 Vo ge ɓaŋlaŋ wan nama, ne da pe, suwal Gabawon ka suwal ge ɓaŋlandaŋ, dimma ne suwal a̰me ge gan ne ka ne go go, ka ga̰l waɗe Ay. Na naa ma pet, a naa ge pateya ma ne. 3 Adoni-Sedek gan ge Ursalima ne, hal Hoham gan ge Hebron ne, ne Pireyam gan ge Yarmut ne, ne Yafya, gan ge Lakis ne, ne Debir gan ge Eglon ne goŋle, janna go: 4 «Mbo me ya mbar mbi mbo det suwal Gabawon, ago, a za̰ ta ya ne Juswa ma ne Israyela vya ma.» 5 Amoriya ma gan ge anuwa̰y ma, ndwara go: gan ge Ursalima ne, ne gan ge Hebron ne, ne gan ge Yarmut ne, ne gan ge Lakis ne, ne gan ge Eglon ne, a ɓan bama pe digi dagre. A ne bama asagar ma ɗage ya det suwal Gabawon. 6 Gabawon ma hal Juswa goŋle Gilgal ya janna go: «Ya̰ mo dore ma to, sya i ko̰r ya avun cap, má i! Ago gan ge Amoriya ne ma pet, nama ge a ne ká ne njal pe zi ma, a ɓan pe ja dagre i pal.» 7 Juswa ɗage ne Gilgal ya, poseya ne na naa ge mbal pore ma pet, naa ge pateya ma mwaɗak.
8 Bage ɗiŋnedin jan Juswa go: «Sya nama vo to, ago mbi ɓyan nama ya mo tok go, ndu a̰me ɗu ne nama buwal zi mbo mḛ́ mo ndwara zḛ to.» 9 Juswa ɗage ne Gilgal ya ɗaal, mbo ya det nama tukcuk. 10 Bage ɗiŋnedin hal nama digi Israyela vya ma ndwara zḛ. A hal nama halla ge ɓaŋlaŋ ge suwal Gabawon go, a yan nama pe ne viya̰ ge mbo suwal Bet-Horon ge ne haal digi ne ya, a yan nama ɗiŋ mbo suwal Azeka ma ne Makeda ya. 11 Nama so syaya Israyela vya ma ndwara zḛ zi, swaga ge a ne ɗage soole ne suwal Bet-Horon ge ne haal digi ne go mbo se ya ɗe, Bage ɗiŋnedin swar tuwar-ndaar ge ga̰l ma ne digi ya nama pal ge be to ɗiŋ det suwal Azeka ya. A su njinjik. Naa ge tuwar-ndaar ne hṵ nama ka gḛ waɗe nama ge Israyela vya ma ne hṵ nama ne kasagar.
12 Dam ge Bage ɗiŋnedin ne ɓya̰ Amoriya ma Israyela vya ma tok go, Juswa jan Bage ɗiŋnedin fare Israyela vya ma ndwara go pet go:
«Gyala, mḛ mo swaga ge ɗu go Gabawon pal,
mo saba, mḛ baal pul ge Ayalon ne pal.»
13 Gyala mḛ swaga ge ɗu go, saba mḛ me, ɗiŋ Israyela vya ma gele ta ne bama naa ge ho̰l ma. Dimma ne njaŋge ne maktub ge naa ge dosol ma ne zi go: Gyala pala tat, gyala mḛ swaga ge ɗu go, har tene dimma to, ɗiŋ mbo kaŋ ge dam ne na duul go. 14 Dam mbe no pe be kat dam ma ge zaŋgal ma zi ya, ko dam ge hṵsi ma zi ya to bat, ge Bage ɗiŋnedin ne za̰ ndu dasana wak. A Bage ɗiŋnedin ka mbal pore Israyela vya ma pe go ne. 15 Go̰r go, Juswa ma ne Israyela vya ma pet, a gwan mbo bama swaga katɗa Gilgal ya.
Juswa hun Amoriya ma gan ge anuwa̰y mbe ma uzi
16 Gan ge anuwa̰y mbe ma syat bama pe so, a mbo woy ta ge njal pṵṵl ge Makeda ne zi. 17 A mbo ya jan Juswa go: «Gan ge anuwa̰y mbe ma woy ta ya njal pṵṵl ge Makeda ne zi.» 18 Juswa jan go: «Viŋgri me njal ge ga̰l ma ge njal pṵṵl mbe wak go, é me naa koy nama. 19 Aŋ ɗe, mḛ me to, ya̰ me aŋ naa ge ho̰l ma pe, vé me nama naa ge ne go̰r ya ma ya zum, ya̰ me nama wat nama suwal ma diŋ to. Ago Bage ɗiŋnedin, Dok ge aŋ ne, ɓyan nama ya aŋ tok go.» 20 Swaga ge Juswa ma ne Israyela vya ma ne há nama halla ge ɓaŋlaŋ ɗe, naa ge ne gá ma syat so mbo woy ta suwal ge ne ve ne gulum ga̰l ma diŋ ya. 21 Ɓase ma mwaɗak, a gwan’a be ɓol fare Juswa ta bama swaga katɗa Makeda go, be ge ndu a̰me ɗu hage na wak digi jan nama fare to.
22 Juswa jan go: «Hage me njal pṵṵl wak, wa̰ me mbi gan ge anuwa̰y mbe ma ya zum.» 23 A ke go mbe no, a wan na gan ge anuwa̰y mbe ma ya zum. Ka gan ge Ursalima ne, ne ge Hebron ne, ne ge Yarmut ne, ne ge Lakis ne, ne ge Eglon ne me. 24 Swaga ge a ne wa̰ gan mbe ma ya hon Juswa ɗe, Juswa tol Israyela ma ya pet, jan garlaŋ pore ge a ne mbo dagre ne na ma go: «Nda me ta ya zi, e me aŋ koo ma ge gan mbe ma ka̰l ma go.» A ndar ta ya zi, a e bama koo ma ge nama ka̰l ma go. 25 Juswa jan nama go: «Sya me vo to, ndace me to, wa̰ me aŋ dulwak, mḛ me ndiŋ, a go mbe no ge Bage ɗiŋnedin mbo ke ne aŋ naa ge ho̰l ge aŋ ne mbo hal nama ya ma pet.» 26 Go̰r go, Juswa hun nama, gabe nama uwara ma anuwa̰y ta digi ɗiŋ gasamal. 27 Swaga ge gyala ne mbo dimma ɗe, Juswa hon wak go a fage nama ya se, a fage nama ya se, a kan nama ge njal pṵṵl ge a ne woy ta na zi mbe zi ya, a viŋgri njal ge ga̰l ma njal pṵṵl mbe wak go. A gá ya swaga mbe zi ɗiŋ ma̰ no.
Suwal ge le mbii ma ameya
28 Dam mbe go, Juswa ame suwal Makeda, hun naa ge ne suwal mbe diŋ ma uzi kakaɗak ɓanna ne nama gan. Be ya̰ a̰me ne ndwara suwal mbe diŋ to bat. Ke ne gan ge Makeda ne dimma ne na ne ke ne gan ge Jeriko ne go. 29 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Makeda go, a mbo suwal Libni ya, a det na pore mballa. 30 Bage ɗiŋnedin ɓyan na Israyela ma tok go, a hun na gan poseya ne na naa ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ne ndwara to bat. A ke ne gan ge Libni ne dimma ne a ne ke gan ge Jeriko ne go.
31 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Libni go, a mbo suwal Lakis ya. A nṵsi ta se, a det na pore mballa. 32 Bage ɗiŋnedin ɓyan suwal Lakis Israyela ma tok go, a ame na dam ge azi go, a burmi nama ne kaŋ ge daage ma uzi kakaɗak, dimma ne a ne ke ne suwal Libni go. 33 Swaga mbe go, Horam, gan ge suwal Gezer ne sya Lakis ko̰r ya, amma Juswa hun na poseya ne na naa ma pet, be ge ya̰ ndu a̰me ɗu ɓurra to bat.
34 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Lakis go, a mbo suwal Eglon ya, a nṵsi ta se, a det na pore mballa. 35 A ame na dam ge ɗu go juju, a hun naa ge ne suwal mbe diŋ ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ɗu ne ndwara to bat. A ke ne na dimma ne a ne ke suwal Lakis go.
36 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a ɗage ne Eglon go, a mbo suwal Hebron ya, a det na pore mballa. 37 A ame na, a hun gan poseya ne naa ge ne suwal mbe go ma, poseya ne na suwal lew ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ge ne ndwara ɗu to bat. Dimma ne a ne ke ne suwal Eglon go, Juswa hun nama uzi kakaɗak, ya̰ a̰me ɗu ɓurra to bat.
38 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a saŋge ta ya suwal Debir pal, a det na pore mballa. 39 A ame na, a hun na gan poseya ne na naa ma, ne na suwal lew ma pet, a hun nama uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ɗu ne ndwara to bat. Juswa ke ne gan ge suwal Debir ne dimma ne na ne ke ne suwal Hebron ma ne Libna ne na gan go.
40 Juswa ame suwal ma mwaɗak, suwal ge ne le ge njal go ma, ne suwal ge ne le ge mbii ge go ma, ne suwal ge ne le babur pul go ma, ne suwal ge ne le ge lwalwak go ma pet. A hun nama gan ma ne nama naa ma uzi kakaɗak, a ya̰ a̰me ne ndwara ɗu to bat, dimma ne Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne, ne ho̰ wak go. 41 Juswa ame nama ne suwal Kades-Barneya ya ɗiŋ mbo Gaza go, ne suwal Gochen go ɗiŋ mbo Gabawon. 42 Juswa ame suwal mbe ma mwaɗak, hal nama gan ma pet, ne pore mballa ge ɗu mbe. Ago Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne ka mbal pore Israyela ma pe go ne. 43 Juswa poseya ne Israyela ma pet, a gwan mbo bama swaga katɗa Gilgal ya.
