Al-Yahuud chaalo al-taar
1 Fi yoom 13 hana chahri 12 al-usmah Adaar, fi l-yoom da bas, waajib yitabbugu kharaar al-malik wa gaanuunah wa udwaan al-Yahuud yahsubu yinnasru fooghum. Wa laakin al-cheyy da bigi be l-aks, al-Yahuud annasaro fi l-naas al-kirhoohum. 2 Wa l-Yahuud lammo fi hillaalhum wa fi kulla wulaayaat al-malik Achawiruuch le yugummu didd al-naas al-dawwaro yisawwu leehum al-fasil. Wa naadum ma gidir yagiif giddaamhum achaan kulla l-chaʼab khaayfiin min al-Yahuud. 3 Wa kulla masaaʼiil al-wulaayaat wa l-muhaafiziin wa l-hukkaam wa khaddaamiin al-malik wagafo wara l-Yahuud achaan khaayfiin min Mardakaay 4 fi chaan Mardakaay bigi naadum muhimm fi gasir al-malik wa usmah bigi taaliʼ fi kulla l-wulaayaat. Wa Mardakaay gaaʼid daayman yabga naadum chadiid be ziyaada.
5 Wa l-Yahuud darabo kulla udwaanhum be l-seef wa kataloohum wa dammaroohum. Wa le l-naas al-kirhoohum, humman sawwo fooghum misil yidooruuh. 6 Wa fi madiinat Chuucha al-gawiiye, al-Yahuud katalo wa dammaro 500 raajil. 7 Wa katalo Farchandaata wa Dalfuun wa Asfaata 8 wa Furaata wa Adalya wa Aridaata 9 wa Farmachta wa Arisaay wa Aridaay wa Wayzaata. 10 Dool al-awlaad al-achara hana Hamaan wileed Hamdaata adu al-Yahuud wa humman kataloohum wa laakin ma chaalo khumaamhum misil khaniime. 11 Wa fi nafs al-yoom da, khabbaro al-malik be adad al-naas al-maato fi madiinat Chuucha al-gawiiye.
12 Wa l-malik gaal le Astiir al-malika : «Fi madiinat Chuucha al-gawiiye, al-Yahuud katalo wa dammaro 500 raajil wa ziyaada min da, katalo al-awlaad al-achara hana Hamaan. Wa chunu al-ma sawwooh fi l-wulaayaat al-aakhariin hana l-mamlaka ? Wa battaan chunu talabki ? Achaan yinnaffaz ! Wa battaan chunu munaaki ? Achaan yilhaggag !» 13 Wa Astiir raddat wa gaalat leyah : «Kan bigi leek adiil, ya l-malik, khalli al-Yahuud al-fi Chuucha yalgo izin yisawwu ambaakir kula nafs al-cheyy hasab al-gaanuun misil sawwooh al-yoom. Wa khalli yiʼallugu al-awlaad al-achara hana Hamaan fi l-iidaan.» 14 Wa l-malik amar wa gaal : «Khalli yisawwu misil da.»
Wa marago kharaar fi Chuucha wa allagoohum le l-awlaad al-achara hana Hamaan. 15 Wa l-Yahuud al-gaaʼidiin fi Chuucha lammo battaan fi yoom 14 hana l-chahar Adaar wa katalo 300 raajil fi Chuucha wa laakin ma chaalo khumaamhum misil khaniime.
16 Wa laakin gabul da, al-Yahuud al-aakhariin al-gaaʼidiin fi wulaayaat al-mamlaka lammo le yidaafuʼu le nufuushum min udwaanhum le yalgo al-jumma. Wa katalo 75 000 min al-naas al-kirhoohum wa laakin ma chaalo khumaamhum misil khaniime. 17 Wa da bigi fi yoom 13 hana l-chahar al-usmah Adaar. Wa humman anjammo fi yoom 14 wa sawwo al-yoom da, yoom hana iid wa farha. 18 Wa kan le l-Yahuud al-fi Chuucha al-lammo fi yoom 13 wa 14, humman anjammo yoom 15 wa sawwo al-yoom da, yoom hana iid wa farha. 19 Wa fi chaan da bas, al-Yahuud al-saakniin barra fi l-hillaal yisawwu yoom 14 hana l-chahar Adaar yoom hana farha wa iid wa yoom halu wa ayyi waahid yigaddim hadiiye le jaarah.
Mardakaay assas iid
20 Wa Mardakaay katab kulla l-kalaam da wa rassal jawaabaat le kulla l-Yahuud al-fi kulla wulaayaat al-malik Achawiruuch al-gaaʼidiin gariib aw baʼiid 21 achaan yiʼassusu leehum iid al-yiʼayyuduuh kulli sana fi yoom 14 wa 15 hana l-chahar al-usmah Adaar. 22 Achaan dool al-ayyaam al-Yahuud ligo fooghum al-jumma min udwaanhum wa da l-chahar al-foogah haalithum albaddalat, al-diige be l-farha wa l-hizin be l-iid. Wa waajib yiʼayyudu al-ayyaam dool be farha wa yigaddumu hadaaya ambeenaathum wa yantu hadaaya le l-masaakiin. 23 Wa l-Yahuud khassado be kalaam Mardakaay wa bado yiʼayyudu al-iid wa da bigi leehum aade. 24 Wa Mardakaay zakkaraahum kadar Hamaan wileed Hamdaata al-min zurriiyit Agaag al-adu hana kulla l-Yahuud khattat le yidammir al-Yahuud. Wa hu sawwa amʼiyeedaat al-usumha Fuuriim le yibarjilhum wa yidammirhum. 25 Wa laakin wakit al-kalaam da wassal bakaan al-malik, hu katab kharaar kadar al-khitta al-fasle al-Hamaan dawwar yisawwiiha fi l-Yahuud tigabbil fi raasah wa khalli yiʼalluguuh fi uud, hu wa awlaadah.
26 Wa be sabab da bas, al-ayyaam dool sammoohum ayyaam Fuuriim maʼanaatah amʼiyeedaat. Wa be da bas, al-Yahuud irfo wa fihmo jawaab Mardakaay wa kulla cheyy al-chaafooh wa l-hasal fooghum. 27 Wa l-Yahuud khassado wa assaso leehum aade al-ma tilkhalla leehum humman wa le zurriiyithum wa le l-naas al-sawwo nufuushum Yahuud. Wa humman yiʼayyudu al-yoomeen dool kulli sana fi l-wakit al-muhaddad misil maktuub. 28 Wa l-ayyaam dool, yizzakkaroohum wa yiʼayyuduuhum min zurriiye le zurriiye fi ayyi aayila wa ayyi wulaaya wa ayyi madiina. Wa ayyaam al-Fuuriim dool ma bingachcho le l-Yahuud wa l-zikra di ma tiwaddir min zurriiyithum.
29 Wa l-malika Astiir bineeyit Abihaayil wa Mardakaay al-Yahuudi katabo be kulla izinhum le yihaggugu al-jawaab al-bukhuss iid al-Fuuriim. 30 Wa rassalo jawaabaat al-salaama wa l-amaan le kulla l-Yahuud al-gaaʼidiin fi 127 wulaaya hana mamlakat al-malik Achawiruuch. 31 Wa l-jawaabaat dool yatulbu min al-Yahuud yiʼayyudu iid al-Fuuriim fi l-wakit al-muhaddad leyah hasab al-amur al-antooh Mardakaay al-Yahuudi wa l-malika Astiir le kulla l-Yahuud wa zurriiyithum. Wa da bukhuss kharaar al-siyaam wa l-hizin kula. 32 Wa amur Astiir haggag iid al-Fuuriim. Wa kulla l-cheyy da, katabooh fi l-kitaab.
Gele ta ge Yuda ma ne
1 Dam wol para ataa ge saba wol para azi ne go, ndwara go, saba Adar, dam ge eya ge gan ne go, ge go Yuda ma naa ge ho̰l ma há nama pal ne mbya ɗe, fare mbe er. Yuda ma saŋge hal bama naa ge ho̰l ma pal. 2 Ge suwal ge gan Zerses ne ma go pet, Yuda ma kote ta digi, ndwara det naa ge ne ɓyare ke bama yál ma. Ndu a̰me be mbyat mḛ nama ndwara zḛ to, ne da pe, naa ka sya nama vo. 3 Naa ga̰l ge suwal ne ma pet, ne gan paca ma, ne naa ge ne dó bama ndwara ne suwal pal ma, ne gan naa ga̰l ge temel ma pet, a ka ɗaŋge Yuda ma pe, ne da pe, a ka sya Murtukay vo. 4 Ago, Murtukay saŋge ndu ga̰l ge hormo ge gan yadiŋ, na dḭl gá tolla suwal ma go pet. Murtukay ka zam zḛ zḛ.
5 Yuda ma hun bama naa ge ho̰l ma uzi pet, a burmi nama pe uzi. A ke bama naa ge ho̰l ma kaŋ ge bama laar ne ɓyare. 6 Ge suwal ga̰l Susa go ɗeŋgo, Yuda ma hun naa sonmo kikis anuwa̰y. 7 A hun Parchandata, Dalfon, Aspata 8 Porata, Adaliya, Aridata, 9 Parmacheta, Arisay, Ariday, ne Vayzata me. 10 Pet Haman ge Hammedata vya, bage ho̰l ge Yuda ma ne vya ma, naa wol. Amma a be pál nama kaŋ ma to. 11 Dam mbe go juju, isiya ge naa ge a ne hṵ nama suwal ga̰l Susa go ma det ya gan ta.
12 Gan jan na gwale Ester go: «Ge suwal Susa diŋ ɗeŋgo, Yuda ma hṵ naa sonmo kikis anuwa̰y poseya ne Haman vya ma wol. Ge suwal ge ne gan muluk zi ge may ma go ɗe, a hun naa ma̰ gyana ga ɗaa! Mo gwan ɓyare ma kaŋ iya ɗaa? Mbi ma̰ gwan hon mo na! Mo gwan ɓyare da ɗaa? Mbi ma̰ ke mo na!» 13 Ester gwan ne na janna go: «Kadɗa gan vin vin, kwap, na ya̰ Yuda ge ne suwal Susa diŋ ma gwan ke eya mbe pal dimma ne ma̰ no go, a pe Haman vya ge wol mbe ma uwara pal digi me.» 14 Gan vin, nama ke mbe go. A oy eya ge suwal Susa diŋ, a pel Haman vya ge wol mbe ma digi me. 15 Uwale, Yuda ge ne suwal Susa go ma kote ta digi, dam wol para anda ge saba Adar ne go, a gwan hun naa sonmo ta kikis ataa ge Susa go. Go no puy ɗe, a be pál nama kaŋ ma to.
16 Yuda ma ge ne suwal ge may ma go, a kote ta digi ndwara ɗaŋge ta pe. A hun bama naa ge ho̰l ma, naa ge ne ɓyare bama to ma, naa dudubu wara ɓyalar para anuwa̰y. Amma a be pál nama kaŋ ma to. 17 A ke no dam wol para ataa ge saba Adar ne go. Dam wol para anda go, a ɗigli ta, a her dam mbe dam vḛso ne laar saal. 18 Amma Yuda ge ne suwal ga̰l Susa diŋ ma, a kote ta digi ɗaŋge ta pe dam wol para ataa ma ne dam wol para anda go, a gá ɗigli ta dam wol para anuwa̰y go no, a hé dam mbe dam vḛso ne laar saal no me. 19 Da ne pe no, Yuda ma ge ne ka ne suwal ge ne ful zi go ma pet, a he dam wol para anda ge saba Adar ne, dam ke laar saal ne vḛso no, a ka teme ta bobo ma no me.
Pe dolla ge dam vḛso purim ne
20 Murtukay njaŋge kaŋ mbe ma pet, teme maktub mbe ma hon Yuda ma, ge ne gan Zerses suwal ma go pet, ko nama ge gwa ma, ko ge kaal ya ma, 21 Janna go, nama ka ke vḛso del ge daage zi, dam wol para anda ma ne dam wol para anuwa̰y ge saba Adar ne go. 22 Ago, dam mbe ma no go, Yuda ma hṵ bama naa ge ho̰l ma uzi, nama saba ge kḭḭmi saŋge saba ge laar saal no, nama yál saŋge vḛso kerra no me. Dam mbe ma go, ndu ge daage teme bobo ma hon na kaam ma ne naa ge a̰se ma. 23 Yuda ma vin fare ge Murtukay ne njaŋge bama na ne vḛso kerra pe, a gá ke mbe go, gá nama hada no.
24 Ago Haman ge Hammedata vya, ndu ge ne vuwal pe ge Agag ne zi, bage ho̰l ge Yuda ma ne, e na dwatɗa zi go na burmi Yuda ma pe uzi. Uusi baare ge a ne tol na «Purim» ndwara hé dam ge burmi Yuda ma pe uzi. 25 Swaga ge fare mbe ne dé ya gan ta ɗe, gan ho̰ wak njaŋge maktub no go, dwatɗa ge na ne ge sone Yuda ma pal mbe na saŋge na pal, a pe nama ne na vya ma uwara pala digi. 26 Da ne pe no, a tó dam mbe ma no «Purim», ndwara go baare uusiya.
Da ne pe no me, fare janna ge maktub mbe ne pal, ne kaŋ ge bama ne kwa pal, ne kaŋ ma ge ne dé ya bama pal ma pe me, 27 Yuda ma vḭ ta no go, dam vḛso mbe na gá kaŋ hada ne bama pe, ne bama vya ma pe, ne nama ge ne mbo ɓan ta ya ne bama pe me. Bama ka ke vḛso dam mbe go, njaŋgeya pal, del ne del, dam ma ge a ne é na kerra pal tem. 28 A ka koy ke vḛso dam mbe ma pal, doŋ pe ma ne doŋ pe ma, ge hir ge daage go, ne suwal ge ne gan muluk zi ge daage go pet. Ago Yuda ma ne bama vya ma ka koy vḛso purim mbe no kerra ɗaɗak, na kaage bama vyale na be kerra to.
29 Gan gwale Ester ge Abihay vya ma ne Murtukay ge Yuda, ne pool ge bama ne, a njaŋge maktub ge ndwara zi ndwara hon maktub ge ne njaŋge ne dam vḛso purim pe pool. 30 A teme maktub mbe ma hon Yuda ma ge ne suwal ge kis para wara azi para ɓyalar ge ne muluk ge gan Zerses ne zi ma go. Ka fare ge halas ma ne fareba pal. 31 Maktub mbe jya̰ nama go nama ka ke vḛso ge purim ne na swaga ma go tetem dimma ne Murtukay ge Yuda ma ne gan gwale Ester ne jya̰ nama go, dimma ne nama ne nama vya ma ne ke na dam ge a ne wa̰ asiyam ma ne sun ta go go me. 32 Maana ge Ester ne dó dam vḛso Purim pe ne, da ne pe no, a njaŋge na maktub zi no.
