Al-khilaaf fi taʼliim al-tahuura
1 Fiyah naas waahidiin min daar al-Yahuudiiya jo fi hillit Antaakiya wa gammo yiʼallumu al-akhwaan. Wa humman gaalo : «Kan ma tahharooku hasab churuut Tawraat Muusa, abadan ma tanjo.» 2 Wa Buulus wa Barnaaba khaalafoohum be chidde. Wa achaan da, chaalo niiye le yirassulu Buulus wa Barnaaba wa akhwaan waahidiin yamchu fi Madiinat al-Khudus wa yichchaawaro fi l-kalaam da maʼa l-rusul wa maʼa l-kubaaraat. 3 Wa khalaas, jamaaʼat al-muʼminiin rassaloohum wa humman macho. Wa chaalo al-derib al-chagga Lubnaan wa daar al-Saamira. Wa fi ayyi bakaan al-dallo foogah, ooro al-muʼminiin kikkeef al-naas al-ma Yahuud aamano wa taabo le Allah. Wa kulla l-akhwaan firho be l-khabar da.
4 Wa wakit wislo fi Madiinat al-Khudus, kulla jamaaʼat al-muʼminiin wa l-rusul wa l-kubaaraat laagoohum adiil. Wa l-akhwaan ooroohum be kulla cheyy al-Allah sawwaah beehum. 5 Wa laakin muʼminiin waahidiin al-gaaʼidiin yitaabuʼu tariigat al-Fariiziiya gammo fi l-malamma wa gaalo : «Al-muʼminiin al-ma Yahuud dool, waajib yitahhuruuhum wa yaamuruuhum yitabbugu churuut Tawraat Muusa.»
Al-munaakhacha fi Madiinat al-Khudus
6 Wa l-rusul wa l-kubaaraat lammo wiheedhum achaan yichchaawaro fi l-kalaam da. 7 Wa wakit al-munaakhacha bigat tawiile, Butrus gamma kallam leehum wa gaal : «Ya l-akhwaan, intu taʼarfu min mudda tawiile Allah azalaani min usutku wa rassalaani le l-naas al-ma Yahuud achaan humman yasmaʼo al-bichaara min khachmi wa yiʼaamunu beeha. 8 Wa Allah al-yaʼarif galib ayyi naadum, nazzal fooghum al-Ruuh al-Khudduus misil awwal nazzalah foogna. Wa be da, hu wassaf hu khibilaahum. 9 Allah sawwa leehum humman wa leena aniina nafs al-cheyy. Wa be sabab iimaanhum, hu tahhar guluubhum. 10 Wa be da, maala hassaʼ tikhaalufu Allah ? Maalku tidooru tukhuttu fi l-talaamiiz dool tagala misil daami faayit gudrat juduudna wa gudritna aniina kula ? 11 La, da ma yanfaʼ ! Aniina niʼaamunu kadar nanjo be niʼmat Rabbina Isa misilhum humman.»
12 Wa khalaas, kulla l-naas al-laammiin sakato wa bado yasmaʼo kalaam Barnaaba wa Buulus. Wa humman ooroohum be l-alaamaat wa l-ajaayib al-Allah sawwaahum be waasitathum fi ust al-naas al-ma Yahuud. 13 Wa wakit kammalo kalaamhum, Yaakhuub gaal : «Ya l-akhwaan, asmaʼo kalaami. 14 Simʼaan ooraaku be kikkeef Allah awwal wassaf kheerah le l-naas al-ma Yahuud wa bada yaʼazil minhum achaan yabgo leyah chaʼabah. 15 Wa l-kalaam da yiwaafig maʼa kalaam Allah al-maktuub fi kitaab al-anbiya al-buguul :
16 <Baʼad da, nigabbil
wa nabni battaan beet Dawuud al-mukassar.
Wa niʼaddil daraadirah al-muhaddamiin
wa nabniih min jadiid.
17 Wa kulla l-naas yifattuchuuni,
aywa, kulla l-umam al-naadeethum be usmi
le yabgo hineeyi.
Wa be da, al-umam al-naadeethum
yabgo chaʼabi.
Wa da kalaam Allah
wa hu yihaggig kalaamah
18 al-maʼruuf min zamaan.>
19 «Wa achaan da, fi raayi ana, ma waajib nisawwu cheyy gaasi le l-naas al-ma Yahuud al-yutuubu le Allah. 20 Laakin khalli naktubu leehum jawaab wa nuguulu leehum waajib yikhallu minhum kulla cheyy nijis be sabab ibaadat al-asnaam wa ma waajib yazno wa ma yaakulu laham al-fatiis wa ma yaakulu damm. 21 Achaan min zamaan, fi naas gaaʼidiin yiballukhu kalaam Muusa fi kulla hille wa yagru al-Tawraat fi buyuut al-sala kulla yoom al-sabt.»
Al-jawaab le l-muʼminiin al-ma Yahuud
22 Wa khalaas al-rusul wa l-kubaaraat wa jamaaʼat al-muʼminiin kulluhum astafago wa azalo rujaal itneen min al-akhwaan achaan yirassuluuhum fi Antaakiya maʼa Buulus wa Barnaaba. Wa azalo Yahuuza al-binaaduuh Baar Saaba wa azalo maʼaayah Siila. Humman rujaal al-kulla l-akhwaan bikarrumuuhum. 23 Wa ammanoohum al-jawaab. Wa l-jawaab buguul :
Maktuub min akhwaanku al-rusul wa l-kubaaraat leeku intu al-akhwaan al-ma Yahuud al-gaaʼidiin fi hillit Antaakiya wa fi Suuriya wa Kilikiiya. Al-salaam aleekum.24 Simiʼna naas waahidiin macho leeku minnina bala izinna wa sawwo muchkila ambeenaatku wa barjalooku be kalaamhum. 25 Wa achaan da, aniina lammeena kullina sawa wa astafagna wa azalna rujaal itneen wa rassalnaahum leeku maʼa akhwaanna al-nihibbuuhum Buulus wa Barnaaba. 26 Al-rujaal dool dasso nufuushum fi l-khutuura fi chaan Rabbina Isa al-Masiih. 27 Wa rassalna leeku Yahuuza wa Siila achaan yihajju leeku wa yuguulu nafs al-kalaam al-katabnaah leeku.28 Wa l-Ruuh al-Khudduus wa aniina zaatna fakkarna ma waajib nukhuttu foogku tagala ziyaada min al-churuut al-waajbiin dool. 29 Ma taakulu laham al-gaddamooh dahiiye le l-asnaam wa ma taakulu damm wa la laham al-fatiis wa ma tazno. Kan tikhallu minku al-achya dool, da sawweetu cheyy adiil.Wa maʼaaku al-salaam.30 Wa khalaas, rassalo al-rujaal dool wa humman macho wislo fi Antaakiya. Wa naado kulla l-muʼminiin achaan yilimmu. Wa gaddamo leehum al-jawaab. 31 Wa l-muʼminiin garooh wa firho farha chadiide achaan al-kalaam da chajjaʼaahum.
32 Yahuuza wa Siila anbiya wa kallamo le l-akhwaan kalaam katiir achaan yichajjuʼuuhum wa yigawwuuhum fi iimaanhum. 33 Wa humman gaʼado maʼaahum mudda tawiile. Wa baʼad da, al-akhwaan fi Antaakiya khalloohum yigabbulu be l-salaam le l-naas al-rassaloohum. 34 Wa laakin Siila dawwar yagood fi Antaakiya wa Yahuuza gabbal wiheedah. 35 Wa Buulus wa Barnaaba kula gaʼado fi Antaakiya. Humman gaaʼidiin yiballukhu al-bichaara maʼa naas katiiriin aakhariin wa humman gaaʼidiin yiʼallumu le l-naas kalaam al-Rabb.
Buulus wa Barnaaba anfarago
36 Wa baʼadeen, Buulus kallam le Barnaaba wa gaal : «Khalli nigabbulu fi l-hillaal al-ballakhna fooghum bichaarat al-Rabb. Khalli nisallumu al-akhwaan wa nichiifu haalhum.» 37 Wa Barnaaba dawwar Yuuhanna al-binaaduuh Markhus kula yamchi maʼaahum. 38 Laakin Buulus ma dawwar Markhus yamchi maʼaahum achaan fi l-makhatar al-awwal hu khallaahum fi Bamfiiliya wa ma khadam maʼaahum. 39 Wa alkhaalafo ambeenaathum be kalaam chadiid lahaddi alfaarago ma khadamo sawa. Wa Barnaaba gamma maʼa Markhus. Wa hu rikib fi safiina wa macha fi Khubrus. 40 Wa Buulus azal Siila achaan yamchi maʼaayah. Wa l-akhwaan ammanooh le rahmat al-Rabb Isa wa khalaas Buulus macha. 41 Wa Buulus raakh fi buldaan Suuriya wa Kilikiiya wa gawwa iimaan hana jamaaʼaat al-muʼminiin.
Koteya ge ga̰l ge Ursalima go
1 Naa a̰me ma mbo ne Yahudiya ya Antiyokus go, a ka hate ná vya ma go: «Kadɗa aŋ vyan ba̰y ya eya ge Musa ne pal to, aŋ ne pool ɓol máya to.» 2 Swaga mbe go Bulus ma ne Barnabas gage nama, gool ɗage nama buwal zi ge be to, a det ya za̰ ta go Bulus ma ne Barnabas poseya ne ná vya a̰me ma mbo ɓol naa ge temeya ma ne naa ga̰l ma ge Ursalima ya. 3 Ɓase ge Dok ne ma e nama viya̰ go. Swaga mborra ge nama ne go, ne jo̰ a kale Fenisi ma ne Samariya go, a ka wan nama hon fareba ge pehir ge ɗogle ma ne pe, nama fare mbe ka e ná vya ma ke laar saal ge be to. 4 Swaga ge a ne dé ya Ursalima go, ɓase ge Dok ne ma ɓanna ne naa ge temeya ma ne naa ga̰l ma ame nama ne laar saal. A wan nama kaŋ ge Dok ne ke ne bama pe ma mwaɗak.
5 Amma naa a̰me ma ge a ne ame hateya ge Farisi ma ne, ge a ne ho̰ fareba ma, a ɗage digi, a jan go: «A kwaɗa ge a vyan pehir ge ɗogle ge a ne ho̰ fareba mbe ma ba̰y, a ho̰ nama wak go nama koy eya ge Musa ne me.» 6 Naa ge temeya ma ne naa ga̰l ma kote ne fare mbe pe. 7 Ne jo̰ a ɗaŋgre ta fare mbe pal kaal ɗe, Bitrus ɗage digi, jan nama go: «Ná vya ma, aŋ da ne kwarra go, dam ge zḛ ge ma zi ya, Dok tá mbi ne aŋ buwal zi go, mbi mbo waage fare ge kwaɗa pehir ge ɗogle ma ta, nama za̰, nama dé ya hon fareba. 8 Dok, na ge ne kwa naa dulwak, ŋgay go na ame nama ame, ho̰ nama O̰yom ge mbegeya no, dimma ne na ne ho̰ nee go no me. 9 Be vare nee ne nama to, ne jo̰ há nama dulwak yaɗat ne nama ne ho̰ fareba pe. 10 Se no ɗe, aŋ te kugi Dok gyana, aŋ ba ka ɓyare go aŋ é dṵṵl ge nee bá ma, ko nee sḛ ma ne mbya ge in na to ge naa ge ame hateya ma pal ɗaa? 11 Amma nee da ne hon fareba go nee ɓo máya da ne kwa a̰se ge Bageyal Jeso ne ta, dimma ne nama sḛ ma go me.»
12 Ɓase ma pet a zane kirip, a ga za̰ Barnabas ma ne Bulus wan kaŋ ŋgayya ma ne kaŋ ajab ma ge Dok ne ke ne bama ta pehir ge ɗogle ma buwal zi ma pe. 13 Swaga ge a ne á fare pe wanna, Yakub her fare, jan go: «Ná vya ma, za̰ me mbi gale! 14 Siman wa̰ nee pe gyana ge Dok ne é pe tal naa a̰me ma ne pehir ge ɗogle ma buwal zi, mbege nama ne na dḭl pe no. 15 Fare mbe ma no a mbo dagre ne fare janna ge anabi ma ne, ago a njaŋge go:
16 ‹Go̰r go, mbi mbo gwan’a,
mbi mbo gwan sin yàl ge Dawda ne ge ne gu se digi,
mbi gwan sin na swaga ge gubul ma digi,
mbi mbo ɗage ne na digi .
17 go no, pehir ge ɗogle ma pet
a mbo ɓyare Bageyal pe,
pehir ge mbi ne mbege nama ne mbi pe ma pet.
No a fare ge Bageyal ne jya̰ ne,
18 na ge ne e na kwarra ne zaŋgal ya day ne.›
19 Ne da pe no, mbi dwat go, a e dṵṵl ge pehir ge ɗogle ma ge a ne saŋge ta ya Dok ta ma pal to. 20 Amma njaŋge me nee nama maktub go, nama za kaŋ ge a ne tyare nama hon kaŋ sḭḭm ma to, nama abe ta uzi ne kaya go , nama za kaŋ ge ne su wak tumul ma to, ko swama to me . 21 Ago ne zaŋgal day, Musa e naa ge jan fare ge Dok ne ma ge suwal ge daage go, a isi fare mbe ma no ya Sinagog ma zi dam ɗigliya ma go ɗaɗak.»
Maktub ge a ne njaŋge na hon pehir ge ɗogle ma
22 Swaga mbe go, naa ge temeya ma, ne naa ga̰l ma poseya ne ɓase ge Dok ne ma mwaɗak, a za̰ ta go na ke ya kwaɗa bama naa a̰me ne bama buwal zi suwal Antiyokus poseya ne Bulus ma ne Barnabas. A teme Yuda na ge a ne tol na Barsabbas ma ne Silas, naa ga̰l ge ne ná vya ma ndwara zḛ ma. 23 A hon nama maktub mbe no nama tok go: «Aŋ ná vya naa ge temeya ma poseya ne naa ga̰l ma, a sa̰ aŋ ná vya ge pehir ge ɗogle ma wak, aŋ ge ne suwal Antiyokus go ma, ne suwal Siriya go ma, ne suwal Silisiya go ma pet. 24 I za̰ go naa a̰me ma ɗage ne i ta go be ge i hon nama wak to, a mbo iigi, ne da̰a̰me aŋ no ne bama fare janna ma. 25 Da ne pe no, i za̰ ta no go, na ke ya kwaɗa, i tá naa a̰me ma, i ba teme nama ya poseya ne i ná vya ge laar wanna Barnabas ma ne Bulus, 26 a naa ge a ne ho̰ ta ne dḭl ge nee Bageyal Jeso Kris ne pe ma ne. 27 I teme aŋ ya Yuda ma ne Silas, nama mbo wan aŋ fare mbe ma pe ne bama wak zi. 28 Ago O̰yom ge mbegeya ne i sḛ ma me, i dwa go na ke ya kwaɗa i pool nege aŋ ne dṵṵl a̰me to, na ka kaŋ ge mbya kerra ma no ɗeŋgo: 29 Aŋ za kaŋ ge a ne tyare nama hon kaŋ sḭḭm ma to, ko swama, ko kavaar ge ne su wak tumul, aŋ abe ta uzi ne kaya go me. Abe me ta uzi ne kaŋ mbe ma no ta. Ká me halas!»
30 A ya̰ ɓase ma, a mbo suwal Antiyokus ya, a kote ɓase ma ya se, a hon nama maktub mbe. 31 Swaga ge a ne isi na, a ke laar saal ne moɗegeya ge maktub mbe ne ho̰ pe. 32 Yuda ma ne Silas, ne jo̰ nama sḛ ma anabi ma ne ɗe, a moɗege ná vya ma ne fare janna ma gḛ, a hon nama pool. 33 Swaga ge a ne nama ne ka dam ma swak, a e nama viya̰ go, a teme nama ne wak sanna ma mbo hon naa ge a ne teme nama ya ma. [34 Go no puy ɗe, Silas vin tene go na gá gale da ne nama.] 35 Bulus ma ne Barnabas ga Antiyokus go. Poseya ne naa gḛ, a ka hateya, ne oy fare ge kwaɗa ge Bageyal ne.
Caɗeya ge Bulus ma ne Barnabas
36 Dam ma kwaɗa lwak go̰r go, Bulus jan Barnabas go: «Gwa̰ nee luwaɗe ná vya ma ta ge suwal ge daage ge nee ne waage fare ge Bageyal ne ma go, nee ba kwa go nama ke ya gyana de.» 37 Barnabas ka ɓyare go na wan Yohanna, na ge a ne tol na Markus bama pe go. 38 Amma Bulus vin go bama wa̰ na bama pe go to, ne da pe na ya̰ bama Pamfili ya, na be ke temel dagre ne bama to. 39 Nama gage mbe waɗe gḛ ge e nama ɗiŋ a caɗe ta se. Barnabas wan Markus, a ne na her fak mbo Chipre, 40 Bulus wan Silas, a ne na mbo, ná vya ma deŋge nama kwa a̰se ge Bageyal ne zi. 41 A kale suwal Siriya ma ne Silisiya, a ka sirsi ɓase ge Dok ne ma hon fareba zi.