Al-farah zaayil
1 Wa ana gult le nafsi :
«Yalla ! Nijarribki be l-farah
wa tichiifi al-kheer.»
Wa khalaas, da kula zaayil saakit.
2 Wa fi l-dihik, ana gult :
«Da jahal !»
Wa fi l-farah, ana gult :
«Da yanfaʼ chunu ?»
3 Wa ana kharrart
nifarrih nafsi be l-khamar.
Wa nuguud nafsi be l-hikma
wa ninrabit fi l-tamaasa kula.
Be da, nichiif kikkeef
waajib al-insaan yiʼiich adiil fi tihit al-sama,
fi kulla muddit ayyaam hayaatah.
4 Wa ana sawweet achya kubaar.
Baneet buyuut
wa maggant jineenaat inab.
5 Wa sawweet jineenaat
wa ziraaʼa kubaar.
Wa fooghum, maggant kulla nafar hana chadar
al-indah fawaakih.
6 Wa sawweet khazzaanaat
achaan be almiihum,
nazgi magan al-chadar.
7 Ana chareet abiid wa khadiim
wa humman wildo iyaalhum fi beeti.
Indi battaan bagar wa khanam be katara,
ziyaada min kulla l-hakamo gubbaali fi Madiinat al-Khudus.
8 Ana lammeet battaan fudda wa dahab
wa kanz min muluuk wa buldaan.
Ligiit khannaayiin wa khannaayaat
wa indi sirriiyaat be katara le chahwaati
wa da misil chahwat kulla l-rujaal.
9 Ana bigiit aziim wa khani ziyaada
min kulla l-hakamo gubbaali
fi Madiinat al-Khudus
wa ana gaaʼid daayman be hikmati.
10 Ana chilt kulla l-cheyy al-wagaʼ fi eeni
wa ma abeet ayyi cheyy al-yifarrih galbi.
Aywa, galbi firih be kulla khidimti.
Wa da bas gismi al-ligiitah
min kulla khidimti di.
11 Wa ana fakkart le kulla cheyy al-sawwooh iideeni,
fakkart le l-khidme al-tiʼibt foogha.
Wa da kula zaayil saakit
misil al-jari wara l-riih
wa ma indah faayde fi l-ard.
Nihaayat al-hikma wa l-tamaasa
12 Wa ana gabbalt wa fakkart fi l-hikma
wa l-jahal wa l-tamaasa.
Khalaas, chunu yisawwi al-raajil
al-yidarruju malik baʼadi ?
Yisawwi misil al-sawwooh awwal bas !
13 Daahu al-ana iriftah.
Al-hikma indaha faayde ziyaada min al-tamaasa
misil al-nuur indah faayde ziyaada min al-dalaam.
14 Al-hakiim yichiif baʼiid
wa l-matmuus yuruukh fi l-dalaam.
Wa laakin be da kula, ana naʼarif kadar
nafs al-cheyy yukuun leehum humman al-itneen.
15 Wa ana gult fi nafsi :
«Al-yukuun le l-matmuus,
yukuun leyi ana kula.
Wa kan misil da,
chunu faaydit hikmati ?»
Wa khalaas, ana gult :
«Da kula zaayil saakit.»
16 Achaan al-hakiim,
ma yizzakkarooh daayman.
Hu kula misil al-matmuus.
Fi l-mustakhbal,
humman al-itneen, yansoohum !
Wa khalaas, al-hakiim wa l-matmuus
yumuutu nafs al-moot !
Al-khidme zaayle
17 Khalaas, ana kiriht al-haya
achaan khidmit al-insaan fi l-ard di,
ana nichiifha fasle.
Achaan da kula zaayil saakit
misil al-jari wara l-riih.
18 Wa ana kiriht kulla l-khidme
al-ana sawweetha fi l-ard.
Wa di l-khidme al-nikhalliiha
le l-naadum al-yaji min baʼadi.
19 Wa yaatu yaʼarif kan al-naadum da
yukuun hakiim
aw fikrah mahduud ?
Be da kula, hu yabga siid al-khidme
al-ana sawweetha be hikma fi l-ard.
Wa da kula zaayil saakit.
20 Ana nidimt wa achami angataʼ
fi chaan kulla l-khidme al-sawweetha fi l-ard.
21 Achaan fi naadum khadam
be hikma wa maʼrafa wa najaah.
Wa be da kula, daahu yantu natiijat khidimtah
le naadum al-ma khadam cheyy !
Wa da kula zaayil saakit
wa di masiibe kabiire.
22 Wa kan misil da, chunu al-yalgaah al-insaan
min kulla juhdah
wa khidimtah al-sawwaaha fi l-ard ?
23 Achaan ayyaam hayaatah kulluhum taʼab
wa chakhalatah kullaha hizin.
Hatta be leel kula,
galbah ma raagid.
Wa da kula zaayil saakit.
24 Wa l-adiil le l-insaan
yaakul wa yachrab
wa yichiif al-halu fi khidimtah.
Wa ana chift da kula
yaji min al-Rabb.
25 Wa bala izin al-Rabb,
yaatu yagdar yaakul
wa yitmattaʼ fi hayaatah ?
26 Achaan al-Rabb yanti al-hikma wa l-maʼrafa wa l-farah le l-naadum al-adiil giddaamah. Wa laakin le l-muznib, al-Rabb yantiih chakhala hana fattichiin wa lammiin le yijiibah wa yantiih le l-naadum al-adiil giddaam al-Rabb. Wa da kula zaayil saakit misil al-jari wara l-riih.
1 Mbi jya̰ tene go: «Mbo, tare tuli ge dunya ne, ho̰ tene kaŋ ge kwaɗa ma.» No puy ɗe, a a̰me pe ne to. 2 Mbi jya̰ tene go, Maam, a kaŋ dale ne baŋ, ke sḛ tuli mbar a̰me to. 3 Mbi vḭ tene go, mbi ke mbi sḛ tuli ne oyo̰r jiya̰l, mbi bole kaŋ kerra ge naa ge dale ma ne, Amma mbi ka mborra zwama zi. Mbi ɓyare viya̰ ge wan kaŋ ge naa dasana ma ne ke ne ta pe ge kwaɗa ma katɗa ge nama ne suwar pal.
4 Mbi ke kaŋ ge ɓaŋlaŋ ma: mbi sḭ tene zok ma, ne ɗḭ oyo̰r ma , 5 Mbi nṵsi mbi gaaso ma, mbi ɗḭ uwara ge zamma ma hir ge daage nama zi. 6 Mbi á baal ma, ne da pe nama mam ma ba ka wal mbi murum ge mbi uwara ge giya̰l ma ne ma. 7 Mbi yá mo̰r ma, mbi ka ne dore ma ne kale ma, mbi ka ne nday ma ne gii ma gḛ waɗe nama ge a ne ka Ursalima pal mbi ndwara zḛ ma pet. 8 Mbi kote fool kaal ma ne dinar ma gḛ ne mbi sḛ pe. Mbi ɓó kaŋ gan mbe ma da ne gan ma, ne naa ge mbi suwal lew go ma tok go. Mbi ka ne naa sonmo ma ne naa zaab ge siya̰le mbi ma, mbi ka ne kaŋ ge ke naa dasana ma sḛ tuli ma, ndwara go, gwale ma zuliya bindik. 9 Mbi pate waɗe naa ge ne ka suwal Ursalima pal mbi ndwara zḛ ma pet. Go no puy ɗe, zwama ge mbi ne mbe ka mbi zi. 10 Mbi be wan tene ne kaŋ a̰me ta be kerra to bat, ko tuli ge sḛ duur ne, mbi be wan tene ne na ta to bat. Mbi zá̰ tuli temel ge mbi ne ke ma zi pet, no a kaŋ ge mbi ne ɓó na ne temel ge mbi ne ke zi ne. 11 Go̰r go, mbi mbo ya é pe ndil kaŋ ge mbi ne ke ma pet, ne honna ge mbi ne ho̰ tene ndwara ke kaŋ mbe ma. Mbi ɓó go, kaŋ mbe ma no pet, nama a̰me pe ne to, na yan saam pe ne baŋ. Hamba ge ndu ne ɓol ne kaŋ kerra ge na ne ta suwar pal to .
12 Mbi ɓyare kwar hamba ge ndu ne ɓol na zwama ge na ne zi, be daal, ko dale ge na ne zi to. Mbi jya̰ tene go, ndu ge ne mbo er mbi dḛ ya hool gan pal, mbo ke kaŋ ge naa ge ne ka na ndwara zḛ zaŋgal ma ne ke na ko ɓa de.
13 Mbi kwa go, kat zwama golgo waɗe kat daal, kwaya̰l golgo waɗe tṵ. 14 Ndu ge zwama kwar viya̰ ge na ne he na kwa, amma ndu ge daal mbo ya tṵ zi. Go no puy ɗe, mbi kwa go, a fare ge ɗu ge ɓol nama ne jwak. 15 Mbi jya̰ tene go, ne jo̰ pe aya ge mbi ne mbo kat dimma ne ndu ge daal ne go. A ma kaŋ hamba ge mbi ne ɓó ne zwama zi ne ɗaa? No uwale, mbi jya̰ tene go, a a̰me pe ne to.
16 Swaga ge dam ne kale, naa vyale kaŋ ge ne ke ma vyale. Ndu ge zwama su dimma ca ne ndu ge daal go me. Ndu ge gwan dwat nama pal to. 17 Swaga mbe go, mbi é pe kwane katɗa ge suwar pal. Ago kaŋ ge naa ne ke ne suwar pal ma pet nama hamba to, ne jo̰ kaŋ ma pet a a̰me pe ne to, a yan saam pe ne baŋ.
18 Mbi kwane kaŋ ma pet ge mbi ne á tene tyatyat ke nama suwar pal, ne jo̰ mbi mbo ya̰ nama mbi go̰r go hon ndu ge ne mbo er mbi. 19 A wuɗi kwa ne go, ndu mbe mbo kat zwama, ko kat dale ɗaa? Ago kaŋ ma pet ge mbi ne á tene tyatyat ke nama zwama ge mbi ne zi, na sḛ mbo gá katɗa nama pal ne. No iya uwale, a a̰me pe ne to.
20 Kaŋ ma ge mbi ne ho̰ tene kerra suwar pal ma pet a ho̰ mbi dwatɗa baŋ. 21 Ago kaŋ ma ge ndu ne ke nama ne zwama, ne kwarra, ne pool ge na ne zi, ya̰ nama hon ndu ge ne é na tok ke a̰me ɗu to pet. No uwale, a a̰me pe ne to, a tiiɗiya ge ɓaŋlaŋ ne.
22 Go no ɗe, a ma kaŋ mam ge ndu dasana ne ɓol na, swaga ge ne hon tene ke kaŋ ma se babat suwar pal ne ɗaa? 23 Dam ma mwaɗak, a ya iigiya zi, temel ge a ne ke gene ya yál nama pal baŋ. Ko ɗaal puy ɗe, nama dulwak fi se to. No uwale, a a̰me pe ne to .
24 Kaŋ ge kwaɗa ne ndu dasana pe, ago na zá, na njó, na ka buyya ne kaŋ ge na ne ke ma. Amma, go no puy ɗe, mbi kwa go, na mbo da ne Dok ta ya . 25 Be mbi to, a wuɗi ge ne zam, ko ge ne njot ne ɗaa?
26 Ago ndu ge Dok laar ne wa̰ na, Dok hon na zwama, ne kwarra ne sḛ tuli fafa̰y. Amma, ndu ge sone, Dok hon na viya̰ ge na kote kaŋ ma hon ndu ge na ge Dok laar ne wa̰ na. No ta uwale, a a̰me pe ne to, a yan saam pe ne baŋ .
