Al-wasaaya al-achara
1 Wa Muusa naada kulla Bani Israaʼiil wa gaal leehum : Asmaʼo, ya Bani Israaʼiil, al-churuut wa l-gawaaniin al-niʼooruuku beehum al-yoom. Allumuuhum wa ahfadoohum wa tabbuguuhum. 2 Allah Ilaahna sawwa maʼaana muʼaahada fi Huuriib. 3 Wa l-muʼaahada di, Allah ma sawwaaha maʼa abbahaatna bas wa laakin sawwaaha maʼaana aniina kula al-gaaʼidiin hayyiin al-yoom. 4 Wa Allah gaabalaaku wa hajja maʼaaku fi l-jabal, min ust al-naar. 5 Wa fi l-wakit daak, ana bigiit wasiit ambeenku intu wa Allah le niʼooriiku be kalaamah. Achaan intu khuftu min al-naar wa ma talaʼtu fi l-jabal.
Wa Allah gaal : 6 «Ana Allah Ilaahak bas al-maragtak min Masir balad al-ubuudiiye.
7 «Ma taʼabud ilaahaat aakhariin illa ana.
8 «Ma tasnaʼ sanam fi ayyi hajim min al-achya al-gaaʼidiin foog fi l-sama aw tihit fi l-ard aw fi lubb al-almi al-fi l-ard. 9 Wa ma tasjud giddaam al-asnaam dool wa la taʼabudhum achaan ana bas Allah Ilaahak. Ana Allah khayyuur yaʼni ma nidoor taʼabud ilaah aakhar. Wa ana niʼaakhib al-iyaal wa iyaal al-iyaal be zunuub abbahaathum lahaddi l-zurriiye al-taalta wa l-raabʼe kan humman yakrahooni. 10 Wa laakin ana nisawwi al-kheer le aalaaf al-zurriiyaat al-yihibbuuni wa yitabbugu wasiiyaati.
11 «Ma tahlif be usmi ana Allah Ilaahak be kidib achaan al-yahlif be usmi be kidib, ana Allah ma najʼalah bari.
12 «Ahfad yoom al-sabt wa ajʼalah yoom mukhaddas misil ana Allah Ilaahak amarak beyah. 13 Inta takhdim le muddit sitte yoom wa tikammil kulla khidimtak. 14 Wa laakin al-yoom al-saabiʼ, hu sabt leyi ana Allah Ilaahak. Fi l-yoom da, ma takhdim ayyi cheyy, wa la inta wa la awlaadak wa la banaatak wa la abiidak wa la khadiimak wa la tiiraanak wa la hamiirak wa la kulla bahaaymak wa la l-ajaanib al-gaaʼidiin maʼaak fi hillitak. Wa da yikhalli abdak wa khaadmak kula yinjammo mislak. 15 Wa azzakkar kadar inta bigiit abid fi balad Masir wa ana Allah Ilaahak maragaak be iid chadiide wa be duraaʼ gawi wa fi chaan da, ana Allah Ilaahak amarak tikarrim yoom al-sabt.
16 «Karrim ammak wa abuuk misil ana Allah Ilaahak amarak beyah achaan umrak yabga tawiil wa talga al-kheer fi l-ard al-nantiiha leek ana Allah Ilaahak.
17 «Ma taktul dimme.
18 «Ma tazna.
19 «Ma tasrig.
20 «Ma tachhad be kidib fi ayyi waahid min jiiraanak.
21 «Ma titmanna marit jaarak. Wa la tatmaʼ fi beet jaarak wa la zerʼah wa la abdah wa la khaadmah wa la toorah wa la humaarah wa la ayyi cheyy hanaayah.»
22 Wa l-kalaam da, Allah gaalah le kulla l-chaʼab fi l-jabal, min ust al-naar wa l-sahaab wa khamaam azrag kurum. Wa kallamaahum be soot aali wa ma zaad foogah cheyy. Wa l-kalaam da, hu katabah fi liihaan itneen hana hajar wa antaahum leyi ana Muusa.
Bani Israaʼiil simʼo kalaam Allah
23 Wa wakit simiʼtu al-hiss min ust al-dalaam wa l-jabal gaaʼid yahrag, intu garrabtu leyi maʼa kulla chuyuukh gabaayilku wa kubaaraatku. 24 Wa intu gultu : «Daahu Allah Ilaahna bayyan leena majdah wa azamatah wa simiʼna hissah min ust al-naar. Wa l-yoom, aniina chifna wa irifna kadar mumkin Allah yihajji le l-insaan wa l-insaan da ma yumuut. 25 Wa hassaʼ maala numuutu be l-naar al-kabiire al-taakulna ? Achaan kan battaan gaaʼidiin nasmaʼo hiss Allah Ilaahna, numuutu. 26 Hal fi insaan misilna simiʼ hiss Allah al-Hayy min ust al-naar wa gaʼad hayy walla ? 27 Wa khalaas hassaʼ da, inta ya Muusa, garrib le Allah Ilaahna wa asmaʼ kulla kalaamah. Wa baʼadeen, hajjiina be kulla l-kalaam al-yuguulah leek Allah Ilaahna. Wa aniina nasmaʼo kalaamah wa nitabbuguuh.»
28 Wa Allah simiʼ kulla kalaamku al-gultuuh leyi wa gaal : «Ana simiʼt kulla l-kalaam al-gaalooh leek al-chaʼab wa kalaamhum da kulla ke adiil. 29 Wa nitmanna kulla yoom humman yakhaafo minni wa yitabbugu kulla wasiiyaati. Wa da le yalgo al-kheer, humman wa iyaalhum ila l-abad. 30 Amchi guul leehum : ‹Gabbulu fi khiyamku.› 31 Wa inta kamaan, ya Muusa, agood giddaami hini wa ana nikallimak kulla l-wasaaya wa l-churuut wa l-gawaaniin. Wa allimhum le chaʼabi wa humman yitabbuguuhum fi l-balad al-ana nantiiha leehum warasa.»
32 Wa Muusa gaal battaan : Khalaas ahfado wa sawwu kulla cheyy misil Allah Ilaahku amaraaku beyah. Ma tikissu wa la isra wa la zeene. 33 Chiilu daayman derib Allah Ilaahku al-amaraaku beyah. Wa be da, tahyo wa umurku yabga tawiil wa tiʼiichu adiil fi l-balad al-tichiiluuha warasa.
Eya ma wol ge Dok ne
1 Musa kote Israyela vya ma ya se pet, jan nama go: O Israyela, za̰ me eya ma ne wak honna ma ge mbi ne jan aŋ nama mbe ma no kwaɗa. Hate me fare mbe ma, koy me nama, ke me mborra nama pal. 2 Bage ɗiŋnedin, Dok ge nee ne, ke wak tuli ne nee ge njal Horeb go. 3 Bage ɗiŋnedin be ke wak tuli mbe da ne nee bá ma to, ke na da ne nee ge ne ndwara ge ne swaga mbe go ma̰ mbe ma no. 4 Bage ɗiŋnedin jya̰ aŋ fare ne ol zi ya aŋ wak zi ge njal pala digi. 5 Swaga mbe go, mbi mḛ aŋ ne Bage ɗiŋnedin ma buwal zi ndwara zwagre aŋ fare ge Bage ɗiŋnedin ne, ne da pe, aŋ ka sya ol vo, aŋ be day ndé njal digi to. Bage ɗiŋnedin jya̰ go:
6 «Mbi Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne, ge ne ndage mo ne suwal Masar diŋ ya zum, ne swaga mo̰r zi ya ne.
7 Mo mbo kat ne dok a̰me ma mbi ndwara se to bat.
8 Mo mbo cer kḭḭm a̰me ne mo sḛ pe to bat. Ko dimma ne kaŋ a̰me ge ne pḭr zi, digi zi ya, ko kaŋ a̰me ge ne suwar pal, ko kaŋ a̰me ge ne mam se.
9 Mo mbo gur mo koo nama ndwara se to bat, mo mbo uware nama to bat. Ago mbi Bage ɗiŋnedin, Dok ge mo ne, mbi Dok ge yil ne. Mbi pot sone ge bá ma ne vya ma pal ne doŋ pe ge ataa go ɗiŋ mbo doŋ pe ge anda ya, ge naa ge a ne sen mbi ma ne. 10 Amma mbi ŋgay kwar a̰se ge mbi ne ge naa ge nama laar ne wan mbi ma, ge a ne koy mbi wak honna ma ta ɗiŋ mbo doŋ pe ma dubu.
11 Mo mbo tol Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne dḭl ne mo wak zi hale pal baŋ go yayak to bat. Ago Bage ɗiŋnedin mbo ya̰ bage ne tol na dḭl hale pal bàŋ yayak be mḛreya to to bat.
12 Koy dam ɗigliya, mo mbege na ne mbi sḛ pe, dimma ne mbi Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne ne ho̰ mo wak go. 13 Mo mbo ke temel diŋ dam myanaŋgal, mo á mo kaŋ ma kerra pet, 14 amma dam ge ɓyalar a dam ɗigliya ne Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne pe ne. Mo mbo ke temel a̰me dam mbe go to bat, ko mo vya ge son, ko mo vya ge gwale, ko mo dore, ko mo kale, ko mo nday, ko mo kwara, ko mo kavaar ge daage, ko vya gwasal ge ne ka mbay ne mo yadiŋ, ne da pe, mo dore ma, ne mo kale ma nama ɗigli ta dimma ne mo sḛ go me. 15 Kwa go, mo dḛ ka mo̰r ge suwal Masar diŋ, Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne zú mo ya ne pool ge na ne no. Da ne pe no, Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne ho̰ mo na wak no go, mo koy dam ɗigliya.
16 Ho̰ mo bá ma ne mo ná hormo dimma ne Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne ne ho̰ mo na wak go, ne da pe, mo ba ke kaal suwar pal, mo ba ɓol tuli ge suwal ge Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne, ne ho̰ mo na go me.
17 Mo gale hun siya ɓaca.
18 Mo gale ke zina ɓaca.
19 Mo gale ke syala ɓaca.
20 Mo gale ke sayda ge hale mo sele pal ɓaca.
21 Mo gale ke ene ne mo sele gwale pe ɓaca, mo gale ke ene ne mo sele yàl pe ɓaca, ko ne na gaaso, ko ne na dore, ko ne na kale, ko ne na nday, ko ne na kwara, ko kaŋ ge daage pet ge mo sele ne.»
22 No a fare ma ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ aŋ nama ne ka̰l ba̰yya, ne ol ma ne pḭr ma ne pḭr sebeya ma zi ya ge njal pala digi ne. Be kan fare ge ɗogle pal to. Njaŋge nama ge gwal ge njal ma azi go, ho̰ mbi nama no.
23 Swaga ge aŋ ne za̰ ka̰l mbe ne swaga sebeya ma ne ol ɗaabe ge njal pala digi ya, ga̰l ge pehir ma ne ma, ne naa ga̰l ma a mbo ya mbi ta, 24 a jya̰ mbi aŋ fare ma no go: «Se no, Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne ŋgay i na hormo ma ne na ga̰l ge ɓaŋlaŋ ya go i ndwara go waŋ. I za̰ na ka̰l farra ne ol zi ya. Se no, i kwa ya go go Dok da ne pool jan naa fare be ge naa mbe ma su to. 25 Ne se no ɗe, kyaɗa i ba gwan ya̰ ta suya ɗaa? Ago ol ge ɓaŋlaŋ mbe no mbo til i. Kadɗa go i za̰ Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne ka̰l mbe go, i mbo su uzi.
26 A wuɗi ne naa dasana ma buwal zi ge ne za̰ ka̰l ge Dok ge ndwara ne, ne ol zi ya dimma ne nee ne za̰ go ɗo, ba kat ne ndwara ɗaa? 27 Mo sḛ Musa nda tene Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne ta ya, mo za̰ na fare ge ma̰ janna ma pet, mo ba mbo ya zwagre i nama. I mbo za̰ nama, i ke mborra nama pal me.» 28 Bage ɗiŋnedin za̰ fare ge aŋ ne jya̰ mbi ma, na sḛ jya̰ mbi no go: «Mbi za̰ fare ge ɓase mbe ma ne jya̰ mo, nama fare ge a ne jya̰ ma pet a kwaɗa. 29 O̰, te go a ka da ne dulwak ge hon mbi hormo mbe go no ɗaɗak, ne koy mbi wak honna ma me ɗe, a ne bama vya kon ma te ya ɓol tuli ɗiŋnedin. 30 Se no gwa̰ mbo jan nama go, nama gwa̰ nama gúr ma zi ya. 31 Amma mo ɗe, ga mbi ta go, mbi ba jan mo wak honna ma ne eya ma ne njaŋgeya ma, ndwara go mo ba mbo hate nama na, ne da pe nama ke mborra nama pal ge suwal ge mbi ne mbo hon nama na joo ya go.»
32 Musa gwan jan nama go: Aŋ koy wak honna ma ge Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne ne ho̰ aŋ nama, aŋ ka ke mborra nama pal, be ge yele nama pala go ŋgeɗo to bat. 33 Aŋ ke me mborra ge kaŋ ma ge Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne ne ho̰ aŋ na wak nama pal, ne da pe, aŋ ba ɓol swaga katɗa ge kwaɗa, aŋ ba ke kaal ge suwal ge aŋ ne mbo ame na joo ya go me.
