Masal al-ajuuz wa l-haakim

1 Wa Isa hajja leehum be masal achaan yiwassifhum waajib daayman yisallu wa ma yaksalo. 2 Wa gaal : «Fi hille waahide, fiiha haakim waahid wa hu ma khaayif min Allah wa ma lammaah be rida al-naas. 3 Wa fi l-hille di, fi ajuuz armala. Wa kulli yoom hi tamchi le l-haakim wa tuguul : ‹Ansurni be l-hagg fi l-naadum al-zalamni.› 4 Wa awwal hu aba ma sawwa leeha cheyy laakin fi l-akhiir hu gaal fi nafsah : ‹Sahiih, ana ma khaayif min Allah wa ma lammaani be rida al-naas. 5 Laakin al-ajuuz di gaaʼide tibachtinni bilheen. Khalli nansurha achaan hi ma tiʼayyiini marra waahid be jayyitha al-katiire.›»
6 Wa l-Rabb Isa gaal : «Al-haakim da naadum zaalim laakin fakkuru fi kalaamah. 7 Wa fi fikirku, Allah ma yansurhum le naasah al-azalaahum al-yasrakho leyah leel wa nahaar walla ? Yiʼakhkhir leehum walla ? 8 Nuguul leeku hu yansurhum ajala. Wa laakin wakit Ibn al-Insaan yigabbil fi l-ard, hu yalga naas muʼminiin walla ?»
Masal al-Fariizi wa siid al-jamaarik
9 Wa Isa hajja be masal le naas waahidiin al-yisawwu nufuushum saalihiin wa yahguru al-aakhariin. 10 Wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naaseen dakhalo fi beet Allah achaan yisallu. Al-waahid min al-Fariiziyiin wa l-aakhar min naas al-jamaarik. 11 Wa l-Fariizi wagaf be tuulah wa salla wiheedah wa gaal : ‹Ya Allah, nuguul leek chukran achaan ana ma bigiit misil al-naas al-aakhariin. Humman saraariig wa fasliin wa zannaayiin. Aywa, ana ma misil naadum al-jamaarik da. 12 Ana nusuum yoomeen fi l-usbuuʼ wa nantiik uchur hana kulla cheyy al-narbahah.› 13 Laakin naadum al-jamaarik wagaf wiheedah baʼiid min al-naas. Ma rafaʼ raasah foog kula. Wa gaaʼid yudugg sadrah min al-nadaama wa gaal : ‹Ya Allah, arhamni. Ana muznib.›
14 «Wa nuguul leeku min al-naaseen dool, al-raajil al-taani bas gabbal fi beetah wa Allah jaʼalah saalih. Achaan ayyi naadum al-yisawwi nafsah kabiir, Allah yisawwiih sakhayyar wa l-naadum al-yisawwi nafsah sakhayyar, Allah yisawwiih kabiir.»
Al-Masiih baarak al-iyaal
15 Wa l-naas gaaʼidiin yiwaddu iyaalhum al-sukhaar le Isa achaan hu yalmashum le yibaarikhum. Wa talaamiizah chaafoohum wa harajoohum. 16 Laakin Isa naada al-iyaal wa gaal le talaamiizah : «Khallu al-iyaal yaju leyi wa ma tadharoohum achaan mamlakat Allah hana l-naas al-misilhum. 17 Wa nuguul leeku al-hagg, naadum abadan ma yadkhul fi mamlakat Allah kan ma yakhbalha misil wileed sakhayyar.»
Al-cheekh al-khani
18 Wa naadum waahid min al-kubaaraat saʼal Isa wa gaal : «Ya l-muʼallim al-adiil, waajib nisawwi chunu achaan nalga al-haya al-abadiiye ?» 19 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Maala tuguul ana adiil ? Waahid bas adiil wa hu Allah. 20 Akiid, taʼarif al-wasaaya al-buguulu : <Ma tazna wa ma taktul dimme wa ma tasrig wa ma tachhad be kidib wa karrim ammak wa abuuk.>»
21 Wa l-raajil gaal : «Min ana sakhayyar, nitaabiʼ kulla l-wasaaya dool.» 22 Wa wakit Isa simiʼ kalaamah da, hu gaal : «Chokhol waahid lissaaʼ gassar leek. Biiʼ kulla cheyy al-indak wa anti tamanah le l-masaakiin wa misil da, talgaah giddaamak. Wa taʼaal taabiʼni.»
23 Wa wakit simiʼ kalaam Isa da, hu bigi haznaan achaan hu khani bilheen. 24 Wa Isa chaaf wijhah wa gaal : «Al-dakhuul fi mamlakat Allah gaasi le l-naas al-induhum maal katiir. 25 Battaan nuguul leeku, dakhuul al-jamal fi gadd al-ibre hayyin min dakhuul siid al-maal fi mamlakat Allah.» 26 Wa l-naas al-simʼo al-kalaam da gaalo : «Kan misil da, yaatu yagdar yanja ?» 27 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Al-cheyy al-gaasi le l-naas, ma gaasi le Allah.»
28 Wa Butrus gaal : «Wa aniina khalleena kulla khumaamna achaan nitaabuʼuuk.» 29 Wa Isa gaal leehum : «Nuguul leeku al-hagg, ayyi naadum al-khalla beetah aw martah aw akhwaanah aw waaldeenah aw iyaalah fi chaan mamlakat Allah, 30 yalga katiir minhum ziyaada fi l-zaman al-haadir. Wa fi l-aakhira, yalga al-haya al-abadiiye.»
Taalit marra al-Masiih hajja be mootah
31 Wa Isa tarraf al-talaamiiz al-atnaachar wa hajja leehum wiheedhum wa gaal : «Chiifu. Aniina maachiin le Madiinat al-Khudus. Wa hinaak kulla cheyy al-anbiya katabooh fi Ibn al-Insaan yitimm. 32 Yisallumuuh le l-ma muʼminiin wa yichchammato leyah wa yiʼayyuruuh wa yibazzukhu foogah. 33 Wa yajluduuh wa yaktuluuh. Wa laakin fi l-yoom al-taalit hu yabʼas.» 34 Wa laakin talaamiizah ma fihmo cheyy min al-kalaam da. Kalaamah da mulabbad minhum wa ma irfo maʼana kalaamah.
Al-Masiih chafa naadum amyaan
35 Wa wakit Isa garrab le hillit Ariiha, amyaan waahid gaaʼid tihit jamb al-chaariʼ wa hu gaaʼid yachhad sadakha min al-naas. 36 Wa l-amyaan simiʼ hiss hana l-naas al-katiiriin al-maachiin fi l-derib wa saʼalaahum wa gaal : «Chunu al-haraka di ?» 37 Wa gaalo leyah : «Isa al-min al-Naasira maachi fi l-derib da.» 38 Wa hu bada yiʼiit wa yuguul : «Ya Isa ! Ya Ibn Dawuud ! Arhamni !» 39 Wa l-naas al-maachiin giddaam Isa harajooh wa gaalo leyah : «Askut !» Laakin al-amyaan gamma yiʼiit be ziyaada wa yuguul : «Ya Ibn Dawuud, arhamni !»
40 Wa Isa wagaf wa amaraahum le l-naas achaan yijiibu leyah al-amyaan. Wa wakit al-amyaan ja gariib, Isa saʼalah wa gaal : 41 «Tidoor ana nisawwi leek chunu ?» Wa l-amyaan gaal : «Ya sayyidna, nidoor nichiif !» 42 Wa Isa gaal : «Khalaas, chiif ! Inta ligiit al-aafe be sabab iimaanak.» 43 Wa tawwaali uyuunah anfataho wa gamma yitaabiʼ Isa wa gaaʼid yachkur Allah. Wa wakit kulla l-naas chaafooh, chakaro Allah katiir.
Fare sḭ ge gwale kumur ma ne bage kun sarya ne
1 Jeso ke nama fare ne sḭ ndwara ŋgay nama go nama ka ke kaɗeya ɗaɗak be ge nama sḛ ma iyal tiliŋ to. 2 Jan go: «Bage kun sarya a̰me ka suwal a̰me go, na sḛ sya Dok vo to, sya naa dasana ma ndwara vo to me. 3 Gwale kumur a̰me ge ne ka suwal mbe diŋ, ka mbo ya na ta janna go: ‹Kṵ i ne mbi ndu ge huur fare buwal nde.› 4 Kuri dam ma kaal. Ne go̰r go, jan tene go: ‹Ko ne jo̰ mbi sya Dok vo to, mbi sya naa dasana ma ndwara vo to puy ɗe, 5 ne da̰a̰meya ge kumur mbe ne da̰a̰me mbi pe, a ŋgat mbi kun na sarya. Na kaage na gwa̰ ya ɓa mbi pala to›.» 6 Bageyal jan go: «Za̰ me fare janna ge bage kun sarya ge dosol to ne jya̰! 7 Dok mbo gá be ge kun na naa ge talla ge ne tol na ɗaal ne gyala ma sarya ɗaa? Mbo ke dṵṵl nama fare pal ɗaa? 8 Mbi jan aŋ, mbo kun nama sarya avun cap. Amma swaga ge Vya ge ndu ne mbo gwan ja, mbo ɓol hon fareba suwar pal ɗaa?»
Fare sḭ ge Farisi ma ne bage tyare kaŋ ne
9 Gwan ke fare sḭ mbe no ne naa ge ne ndil ta go bama dosol Dok ndwara se, ge a ne sen naa ge may ma me. 10 Jan go: «Naa azi a mbo zok ge mbegeya zi ke kaɗeya. Ge ɗu Farisi ne, ge may bage tyare kaŋ ne me. 11 Farisi mbe mḛ digi, ka kaɗe go: ‹O Dok, mbi gwan ne mo gugu ne mbi ne ka dimma ne naa ge may ma go to, nama ge syala ma, ge dosol to ma, ge ke kaya ma, ko dimma ne bage tyare kaŋ mbe no go to. 12 Mbi wan asiyam ndwara azi dumas ge ɗu pul zi, mbi hon mbi kaŋ ge mbi ne ɓol ma wak pet ɗu ne wol zi.› 13 Bage tyare kaŋ mḛ uzi ya, ka ɓyare go na hé na ndwara digi to, amma ka njet na ko̰l janna go: ‹O Dok, kwa mbi ge ke sone mbe no a̰se.› 14 Mbi jan aŋ, ndu mbe no gwa̰ na diŋ ya benna waɗe ge may. Ago ndu ge daage pet ge ne hé na pala digi, a mbo gwan ne na pala se, ndu ge ne gwan ne na pala se, a mbo he na pal digi.»
Jeso é naa jabso wak busu
(Mat 19:13-15, Mar 10:13-16)15 A gene na naa jabso ge kare ma ya, ne da pe na e na tok nama pal. Swaga ge naa ge ame hateya ma ne kwa no, a ka mḛre nama. 16 Amma Jeso tol nama ya na ta, jan go: «Ya̰ me naa jabso nama mbo ya mbi ta, tele me nama to, ago muluk ge Dok ne da ne naa ge ne nama go ma pe. 17 Fareba, mbi jan aŋ, ndu ge daage pet ge ne mbo ame muluk ge Dok ne ya dimma ne vya jyale go to, mbo wat na zi to bat.»
Ndu ge gan ma ne Jeso
(Mat 19:16-30, Mar 10:17-31)18 Ga̰l a̰me ele na Jeso go: «Bage hateya ge kwaɗa, mbi ke gyana ɗo, mbi ba zam ndwara ge ɗiŋnedin joo ɗaa?» 19 Jeso jan na go: «Mo te tol mbi bage kwaɗa gyana ɗaa? Ndu a̰me ge kwaɗa to, a Dok ɗu kikit. 20 Mo kwa wak honna ma kwa: Mo gale hun siya baca, mo gale ke zina ɓaca, mo gale ke sayda ge hale mo kon pal ɓaca, mo ho̰ mo bá ma ne mo ná hormo .» 21 Ga̰l mbe gwan ne na janna go: «Kaŋ mbe ma no pet, mbi ke mborra nama pal da ne mbi bool ya day.» 22 Swaga ge Jeso ne za̰ na, jan na go: «Kaŋ woɗege mo ya go ɗu. Yá mo kaŋ ma uzi mwaɗak, mo var naa ge a̰se ma nama, mo mbo ɓol kaŋ kwaɗa ma digi zi ya, mbo ya, kare mbi pe ya.» 23 Swaga ge ne za̰ fare mbe no, na duur su leɗet, ne da pe ka da ne kaŋ ɓolla ma gḛ ge be to. 24 Swaga ge Jeso ne kwa na duur suya leɗet ɗe, jan go: «A haŋle ge be to ge ndu ge ne kaŋ ɓolla ma gḛ wat muluk ge Dok ne zi. 25 A fogor ge jambal wat libra ndwala ge ndu ge ne kaŋ ɓolla wat muluk ge Dok ne zi.» 26 Naa ge a ne za̰ na ma, jan go: «A wuɗi day máya ne ɗaa?» 27 Na sḛ jan go: «Ne Naa dasana ma ta, day to. Amma kaŋ ma pet a day day ne Dok ta.» 28 Bitrus jan go: «Ndi, i ya̰ i kaŋ ma, i kare mo pe no.» 29 Na sḛ jan nama go: «Fareba mbi jan aŋ, ndu ge ne mbo ya̰ na yàl ya, ko na gwale, ko na ná vya ma, ko na bá ma, ko na vya ma, ne muluk ge Dok ne pe, 30 dam mbe ma no zi mbo ɓol kaŋ ma gḛ waɗeya, dam ge ne mbo ya ma zi mbo gwan ɓol ndwara ge ɗiŋnedin me.»
Jeso gwan waage na siya ne na tanna ge ndwara ataa
(Mat 20:17-19, Mar 10:32-34)31 Abe ge wol para azi ma ya uzi, jan nama go: «Ndi, nee mbo ne go mbo Ursalima, kaŋ ma ge anabi ma ne njaŋge Vya ge ndu ne pal ma pet, nama wak mbo wi. 32 Ago a mbo ɓyan na pehir ge ɗogle ma tok go, a mbo cot ta ne na, a mbo ke na yál, a mbo sen waktwara na ta, 33 swaga ge a ne mbo fol na ya ne bol, a mbo hun na, dam ge ataa go, mbo tan digi.» 34 A wan fare mbe pe to. Fare mbe ka woyya nama ta, a be wan na fare ge ne jya̰ mbe ma pe to.
Jeso zon ɓaal
(Mat 20:29-34, Mar 10:46-52)35 Swaga ge ne ya̰ ya Jeriko ta gwa, ɓaal a̰me ne katɗa viya̰ kiya̰r go kaɗe kaŋ. 36 Swaga ge ne za̰ ɓase ma ko̰r kaleya, ele swaga go na ma kaŋ ke ne de. 37 A jan na go na Jeso ge suwal Nazaret ne kale ne. 38 Na sḛ oy digi go: «Jeso, Dawda vya, kwa mbi a̰se!» 39 Naa ge a ne ka mbo Jeso ndwara zḛ ma a ka mḛre na go na zane, amma na sḛ ka gwan oyya digi ndaar go: «Dawda vya, kwa mbi a̰se!» 40 Jeso mḛ se, hon wak go, a mbo ne na ya na ta. Swaga ge ɓaal ne mbo ya na ta, Jeso ele na go: 41 «Mo ɓyare go mbi ke ne mo da ɗaa?» Jan go: «Bageyal, mbi gwan kwa swaga.» 42 Jeso jan na go: «Kwa swaga, hon fareba ge mo ne má mo go.» 43 Se se no, na ndwara tyan, gá kare Jeso pe, ka uware Dok. Swaga ge ɓase ma ne kwa no, a ɗage uware Dok me.