Al-Masiih saʼalooh yaatu al-antaah izin
1 Wa yoom waahid, Isa gaaʼid yiʼallim al-naas fi fadaayit beet Allah wa yiballikh leehum al-bichaara. Wa fi l-bakaan da, kubaaraat rujaal al-diin wa l-ulama wa l-chuyuukh jo leyah. 2 Wa gaalo : «Guul leena min ween ligiit izin achaan tisawwi al-khidme di. Walla yaatu al-antaak al-izin da ?»
3 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Ana kula indi suʼaal nidoor nasʼalku. Ooruuni, 4 Yahya khattas al-naas be izin Allah walla be izin al-naas ?» 5 Wa achchaawaro ambeenaathum wa gaalo : «Kan gulna Yahya indah izin min Allah, Isa yuguul leena : ‹Maala ma aamantu beyah ?› 6 Wa kan gulna Yahya indah izin min al-naas bas, al-naas yarjumuuna. Achaan fi fikirhum, akiid Yahya nabi.»
7 Wa raddo le Isa wa gaalo : «Aniina ma naʼarfu yaatu al-antaah izin.» 8 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Khalaas, ana kula ma niʼooriiku be izin yaatu nisawwi al-cheyy da.»
Masal al-harraatiin al-fasliin
9 Wa Isa gamma hajja le l-naas be masal wa gaal : «Naadum waahid maggan inab fi jineene. Wa hu ajjar harraatiin achaan yakhdumu foogha. Wa hu zaatah khatar wa macha fi balad aakhara. Wa tawwal ma gabbal. 10 Wa fi wakit hana lammiin al-inab, hu rassal abid waahid le l-harraatiin achaan yichiil al-inab al-waajib leyah. Laakin al-harraatiin daggooh wa gabbalooh le siidah iideenah yaabsiin.
11 «Wa rassal leehum abid taani. Wa hu kula daggooh wa ayyarooh wa gabbalooh iideenah yaabsiin. 12 Wa rassal leehum battaan abid taalit wa l-abid da jarahooh wa zagalooh barra min al-jineene. 13 Wa siid al-jineene gaal : ‹Nisawwi chunu ? Khalaas, nirassil wileedi al-nihibbah. Akuun leyah hu da, yikarrumuuh.›
14 «Wa l-harraatiin chaafo wileed siid al-jineene wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : ‹Daahu al-yawris al-jineene. Khalli naktuluuh achaan al-warasa tabga hintina.› 15 Wa maragooh barra min al-jineene wa katalooh.»
Wa Isa gaal : «Hassaʼ nasʼalku. Siid al-jineene yisawwi fooghum chunu ? 16 Akiid, hu yaji wa yikattilhum le l-harraatiin dool wa khalaas yanti al-jineene le naas aakhariin.» Wa wakit al-naas simʼo al-kalaam da gaalo : «Khalli Allah yadharah !» 17 Wa Isa chaafaahum adiil wa gaal : «Wa kan da ma yabga, chunu maʼana hana l-kalaam al-maktuub fi l-Kitaab al-yuguul :
<Al-hajar al-bannaayiin al-beet awwal ma dawwarooh
bigi al-hajar al-muhimm fi buna al-beet.>
18 Wa kulla naadum al-yagaʼ foog al-hajar da, yinkasir marra waahid wa kan al-hajar da yagaʼ foog naadum, yarhakah misil al-dagiig.»
Al-suʼaal fi l-miiri
19 Wa fi l-yoom da zaatah, al-ulama wa kubaaraat rujaal al-diin dawwaro yakurbuuh achaan fihmo kadar be l-masal da Isa hajja fooghum laakin humman khaayfiin min al-naas. 20 Wa achaan da, gammo yukhuttu baalhum foogah. Wa bado yirassulu leyah jawaasiis al-sawwo nufuushum misil naas saalihiin achaan yalgo fursa yarmuuh be kalaamah. Wa dawwaro yiwadduuh fi mahkamat al-waali al-Roomaani. 21 Wa l-jawaasiis gaalo : «Sayyidna, naʼarfu kalaamak wa taʼliimak sahiih. Wa inta ma takhaaf min een al-naas. Wa tiʼallim al-naas derib Allah al-sahiih. 22 Khalaas guul leena, hasab al-Tawraat, waajib leena nikaffu al-miiri le sultaan al-Roomaaniyiin walla ma waajib ?»
23 Wa Isa irif najaadithum. Wa gaal leehum : 24 «Wassufuuni diinaar waahid. Al-suura wa l-usum al-gaaʼidiin foogah hana yaatu ?» Wa raddo leyah wa gaalo : «Hana sultaan al-Roomaaniyiin.» 25 Wa Isa gaal leehum : «Khalaas, hana l-sultaan, antuuh le l-sultaan wa hana Allah, antuuh le Allah.» 26 Wa ma gidro yarmuuh be kalaamah giddaam al-naas. Wa alʼajjabo marra waahid fi l-radd al-raddaah leehum wa khalaas sakato.
Al-suʼaal al-bukhuss al-buʼaas
27 Wa Sadduukhiyiin waahidiin jo le Isa. Wa l-Sadduukhiyiin ma muʼminiin be l-buʼaas. 28 Wa saʼalooh wa gaalo : «Ya l-sayyid, nidooru nihajju leek be l-kalaam al-Muusa katabah leena fi l-Tawraat. Hu gaal kan raajil waahid maat wa indah mara wa laakin ma indah iyaal, akhu al-raajil da waajib yaakhud al-mara wa yalda minha zurriiye le akhuuh al-marhuum. 29 Zeen. Awwal fi sabʼa akhwaan. Wa l-kabiir minhum akhad mara wa baʼad wakit, hu maat. Wa ma jaab minha iyaal. 30 Wa l-taani akhadha wa nafs al-cheyy bigi leyah. 31 Wa l-taalit akhadha wa l-akhwaan al-sabʼa kulluhum akhadooha wa ma jaabo minha iyaal wa maato. 32 Wa fi l-akhiir al-mara zaatha maatat. 33 Wa khalaas, wakit al-maytiin yabʼaso, hi tabga marit yaatu minhum ? Achaan kulluhum al-sabʼa akhadooha.»
34 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Sahiih, fi l-zaman al-haadir, al-rujaal yaakhudu awiin wa l-awiin yantuuhin le l-rujaal. 35 Laakin al-naas al-induhum hagg fi l-zaman al-jaayi wa yabʼaso min ust al-maytiin, humman battaan ma yaakhudu awiin wa l-awiin ma yaakhudan rujaal. 36 Humman ma yumuutu battaan, yabgo misil al-malaaʼika. Wa yabgo iyaal Allah achaan baʼasaahum min al-moot.
37 «Wa fi l-cheyy al-bukhuss al-buʼaas, Muusa zaatah wassafaaku kadar al-maytiin yabʼaso. Fakkuru fi kalaam Muusa al-bukhuss al-chideere al-gammat foogha naar wakit hu gaal kadar Allah hu Rabb juduudku Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub. 38 Wa hu Rabb al-hayyiin wa ma Rabb al-maytiin achaan leyah hu kulla l-naas aaychiin.»
Suʼaal al-Masiih al-bukhuss Ibn Dawuud
39 Wa ulama waahidiin gaalo : «Mabruuk, sayyidna. Kalaamak adiil.» 40 Wa ma dawwaro battaan yasʼalooh ayyi suʼaal. 41 Laakin Isa saʼalaahum le l-ulama wa gaal : «Kikkeef yuguulu kadar al-Masiih hu Ibn Dawuud ? 42 Nasʼalku achaan fi kitaab al-Zabuur, Dawuud zaatah gaal : ‹Allah hajja le siidi al-malik wa gaal : <Agood be nussi al-zeenaay 43 lahaddi nukhutt udwaanak tihit rijileenak.>› 44 Wa misil da, Dawuud gaal al-Masiih hu siidah. Wa be misil da, kikkeef al-Masiih yabga wileedah ?»
45 Wa kulla l-naas gaaʼidiin yasmaʼo kalaamah. Wa Isa hajja le talaamiizah wa gaal : 46 «Awʼu baalku min al-ulama. Humman yiriidu yalbaso jalaaliib tuwaal wa yuruukhu fi ust al-naas wa yiriidu salaam al-naas fi l-suug wa l-saff al-awwal fi beet al-sala wa bakaan al-kubaaraat fi kulli aazuuma. 47 Wa laakin humman yaakulu buyuut al-araamil wa yugummu yisallu sala tawiile achaan al-naas yichiifuuhum. Wa khalaas al-azaab al-yarjaahum yabga chadiid ziyaada.»
Fare eleya ge Yuda ma ne pool ge Jeso ne pal
(Mat 21:23-27, Mar 11:27-33)1 Dam a̰me ɗu, Jeso ne hate ɓase ma zok ge mbegeya zi, ka oy fare ge kwaɗa me, naa ge ke tuwaleya ma ga̰l ma, ne naa ge njaŋgeya ma, ne naa ga̰l ma mbo ya, 2 a jan na go: «Jya̰ i gale, mo ke kaŋ mbe ma da ne ma pool pe ɗaa? A wuɗi ho̰ mo pool mbe ne ɗaa?» 3 Gwan ne nama janna go: «Mbi me, mbi ele aŋ fare a̰me ɗu kikit, gwa̰ me mbi vinna: 4 Baptisma ge Yohanna ne, da ne digi zi ya, ko ne naa dasana ma ta ya ɗaa?» 5 A ka jan ta go: «Nee ma̰ jan ya go: ‹Da ne digi zi ya› ma̰ jan nee go: ‹Kyaɗa aŋ ba hon fareba na ta to ɗaa?› 6 Amma kadɗa nee ma̰ janna go: ‹Da ne naa dasana ma ta›, ɓase ma pet a ma̰ mbal nee ne njal, ago naa kwa kwa go Yohanna anabi ne.» 7 A gwan ne na janna go, bama kwa swaga ge na ne mbo ne ya to. 8 Jeso jan nama go: «Mbi me, mbi ne pool jan aŋ go mbi ke kaŋ mbe ma da ne ma pool de to.»
Fare sḭ ge naa ge koy oyo̰r ge sone ma ne
(Mat 21:33-46, Mar 12:1-12)9 Jeso ɗage jan ɓase ma fare ne sḭ go: «Ndu ame gá gaaso oyo̰r, hon na naa ge koy gaaso oyo̰r ma tok go, mbo gwasal ndwara mbo ke dam ma kaal. 10 Swaga ge swaga yel oyo̰r ne mbya, teme na dore mbo naa ge temel ma ta ya, nama ho̰ na oyo̰r ge na ne ndwara ya. Amma naa ge koy oyo̰r ma fol na, a yá̰ na mborra ya tok baŋ. 11 Gwan teme na dore ge ɗogle. A gwan fol na, a yá̰ na ya ne saaso, a yá̰ na mborra ya tok baŋ. 12 Gwan teme na dore ge ndwara ataa, na mbe no uwale a iyal na ne jwaŋ, a dol na ya gulum go̰r zum. 13 Bage oyo̰r jan go: ‹Mbi ke gyana ɗaa? Mbi teme mbi vya ge laar wanna, a ta ya hon na hormo kyala.› 14 Swaga ge naa ge koy gaaso oyo̰r ma ne kwa na, a jan ta go: ‹A vya ge zam joo ne, hun me nee na, joo ba gá nee.› 15 A dol na gaaso oyo̰r go̰r zum ya, a hun na. Bage gaaso mbo ke ne nama gyana ɗaa? 16 Mbo mbo ya, mbo hun naa ge koy gaaso oyo̰r mbe ma uzi, mbo hon gaaso mbe naa ge ɗogle ma tok go.» Swaga ge a ne za̰ fare mbe no, a jan go: «Na ka go to!» 17 Swaga ge Jeso ne ndi nama baa, jan go: «Fare ge ne njaŋge mbe no na sḭ gyana ɗaa:
‹Njal ge naa ge sin zok ma ne dó na uzi,
gwan ja keŋ go .›
18 Ndu ge daage pet ge ne mbo detɗa njal mbe pal, mbo hal kakaca. Amma ndu ge daage pet ge njal mbe ne mbo detɗa na pal, mbo rot uzi me.»
Kaŋ tyareya hon gan ga̰l
19 Naa ge ke tuwaleya ma ga̰l ma ne naa ge njaŋgeya ma ɓyare viya̰ ge wan na swaga mbe go, amma a ka sya ɓase ma vo. Ne da pe a kwa go na ke fare sḭ mbe bama pal. 20 A gá dol bama ndwara na pal, a teme naa ge a ne ke ta dimma ne naa ge dosol go ma ya huli na wak, na ma̰ jan fare a̰me ɗo bama ba wan na, bama ba ɓyan na naa ge kun sarya ma tok go, ne bage ne dó na ndwara ne suwal pal tok go. 21 A jan na go: «Bage hateya, i kwa kwa go mo jan fare, ne hate naa dosol pal. Mo ndil be naa ndwara to, amma mo hate naa viya̰ ge Dok ne ge fareba. 22 Da ne na viya̰ go ge i tyare kaŋ hon Kaysar, ko to ɗaa?» 23 Ne jo̰ Jeso kwa son ge nama kwa ɗe, jan nama go: 24 «Ŋgay me mbi sile a̰me ɗu gale. A wuɗi pala ma ne na kaŋ njaŋgeya no ne ɗaa?» A jan na go: «A ge Kaysar ne ne.» 25 Jan nama go: «Ho̰ me Kaysar kaŋ ge Kaysar ne, ho̰ me Dok kaŋ ge Dok ne me.» 26 A ɓol viya̰ ge wan na ne fare a̰me ge ne ndage na ne na wak zi ɓase ma ndwara se to, nama na fare janna ma ka ke nama ajab, a gá katɗa wak ɗamal.
Fare eleya tanna ge siya ma ne pal
(Mat 22:23-33, Mar 12:18-27)27 Saduki a̰me ma, nama ge a jan go tanna to ma, a mbo ya na ta, a ele na fare, 28 a jan go: «Bage hateya, Musa njaŋge i go, kadɗa ndu a̰me su ya be ge ya̰ vya, na ná vya hé na gwale kumur mbe ndwara ke na ná vya mbe hir. 29 Ná vya ma ka ɓyalar. Ge pul soy ka yàl, su no, be hir. 30 ge azi su go no me, 31 ge ataa hé gwale mbe no, a ke go no ɗiŋ naa ge ɓyalar mbe ma su no mwaɗak be ge ya̰ hir. 32 Go̰r go dab, gwale mbe su me. 33 Gwale mbe ɗe, dam tanna ge siya ma ne go, swaga ge a ne mbo tanna digi, gwale mbe mbo kat ge wuɗi ne ɗaa? Ne jo̰ nama sḛ ma ɓyalar mwaɗak, a ka yàl ne na.» 34 Jeso jan nama go: «Dunya mbe no zi, naa sonmo ma ne naa zaab ma kat yàl, 35 amma naa ge a ne mbo ɓol nama ya mbyatɗa ne zaman ge ne mbo ya pe, ne tanna ge siya ma ne pe me, a mbo san gwale, ko a kat yàl to bat. 36 Ago, a gwan su to bat, a mbo kat dimma ne maleka ma go, a Dok vya ma ne, ne da pe a ta̰ da ne siya se digi. 37 Amma ne fare tanna ge siya ma ne ɗe, Musa jya̰ na fare ge ol ɗaabeya ge uwara vya ge dadab ge kḭso ne zi, swaga ge ne tó Bageyal go: Dok ge Abraham ne, Dok ge Isaku ne, ne Dok ge Yakub ne . 38 Dok, a be Dok ge naa ge siya ma ne ne to, a Dok ge naa ge ndwara ma ne ne. Ago naa pet a ka ne ndwara da ne na pe.» 39 Naa ge njaŋgeya a̰me ma gwan ne janna go: «Bage hateya, mo jya̰ kwaɗa.» 40 A gwan ɓol fare ge ɗogle ge gwan ele na to.
Fare eleya Dawda vya pal
(Mat 22:41-46, Mar 12:35-37)41 Na sḛ jan nama go: «Naa te jan gyana go Kris Dawda vya ne ɗaa? 42 Ago Dawda sḛ ne na pala jya̰ Kaŋ mballa ma zi go:
‹Bageyal jya̰ mbi Bageyal go:
Ka mbi tok matoson pal,
43 ɗiŋ mbi gwan ne mo naa ge ho̰l ma mo koo pul se .›
44 Kadɗa Dawda tol na Bageyal ɗe, kat na vya ma̰ gyana ɗaa?»
Ke me ne naa ge njaŋgeya ma go to
(Mat 23:1-36, Mar 12:38-40)45 Ɓase ma ne swaga za̰ na go, jan na naa ge ame hateya ma go: 46 «Ke me haŋgal ne naa ge njaŋgeya ma, nama laar wa̰ an swaga ne ba̰r ga̰l, a ɓyare go naa ka san bama wak viya̰ ma go, a ɓyare swaga katɗa ge zḛ ge Sinagog ma zi, ne swaga katɗa ge hormo swaga zam kaŋzam ma go, 47 A harge kumur ma kaŋ ma ne nama tok go, a ke kaɗeya kaal naa kwa bama. A mbo ɓol mḛreya ge ndaar kaka.»
