Musaaʼadat Nahamya le l-naas
1 Wa fi l-wakit daak, naas waahidiin wa awiinhum gaddamo chakwa didd akhwaanhum al-Yahuud. 2 Wa waahidiin minhum gaalo : «Aniina wa awlaadna wa banaatna katiiriin. Nidooru gameh achaan niʼiichu.» 3 Wa waahidiin gaalo : «Ziraaʼitna wa jineenaatna hana l-inab wa buyuutna bigo damaana le l-gameh al-chilnaah achaan niʼiichu beyah fi wakt al-juuʼ da.» 4 Wa aakhariin kamaan gaalo : «Aniina chilna deen achaan nantu le l-malik al-miiri al-waajib nikaffuuh le ziraaʼitna wa jineenaatna hana l-inab. 5 Laakin aniina kula misil akhwaanna al-aakhariin, iyaalna kula misil iyaalhum. Al-gu bas khallaana nibiiʼu awlaadna wa banaatna achaan yisawwuuhum abiid. Wa waahidaat min banaatna hassaʼ kula gaaʼidaat khadiim wa ma nagdaro nisawwu cheyy achaan ziraaʼitna wa jineenaatna biʼnaahum khalaas.»
6 Wa wakit ana simiʼt chakwithum di, ziʼilt marra waahid. 7 Ana fakkart fi kalaamhum da be ziyaada wa harajt al-kubaaraat wa l-masʼuuliin wa gult leehum : «Intu gaaʼidiin tazulmu akhwaanku wa tichiilu minhum riba be ziyaada !»
Wa baʼad da, ana naadeethum fi malamma kabiire 8 wa gult leehum : «Aniina be gudritna gidirna fadeena akhwaanna al-Yahuud al-baaʼoohum abiid le l-umam al-aakhariin. Wa hassaʼ, intu zaatku gaaʼidiin tibiiʼu akhwaanku abiid le gabiilitna !» Wa humman sakato wa ma gidro gaalo cheyy waahid kula. 9 Wa ana battaan gult leehum : «Al-sawweetuuh da ma adiil marra waahid. Ma akheer turuukhu be khoof hana Ilaahna fi guluubku walla ? Be da, udwaanna al-min umam aakhariin ma yichchammato leena. 10 Ana wa akhwaani wa l-rujaal al-gaaʼidiin maʼaayi, aniina kula dayyannaahum gurus wa gameh. Hassaʼ da, al-deen khalli nikhalluuh leehum. 11 Al-yoom bas, intu kula gabbulu leehum ziraaʼithum wa jineenaathum hana l-inab wa l-zaytuun wa buyuuthum kula. Wa battaan kan dayyantuuhum gurus aw gameh aw khamar hana inab aw dihin, kan al-ribih al-tichiiluuh minhum waahid fi l-miya da kula, saamuhuuh leehum.» 12 Wa humman gaalo : «Tamaam, nigabbuluuh leehum wa ma nichiilu minhum cheyy waahid kula battaan wa nisawwu misil inta gultah.»
Wa misil da, ana naadeet kubaaraat rujaal al-diin le nihallif giddaamhum al-naas al-anto deen achaan yitabbugu kalaamhum al-gaalooh. 13 Wa hatteet khalagi wa gult : «Misil ana hatteet khalagi, khalli al-Rabb kula yatrud al-naadum al-ma yitabbig kalaamah. Hu yaturdah min beetah wa min maalah wa l-naadum da yabga matruud marra waahid wa yagood taʼbaan.» Wa kulla l-naas al-gaaʼidiin gaalo aamiin wa hamado Allah. Wa khalaas, tabbago kalaamhum al-gaalooh.
14 Wa min yoom al-malik Artahachta khattaani haakim fi balad Yahuuza, indi 12 sana. Wa da min sanit 20 hana mulkah lahaddi sanit 32. Wa fi l-wakit da, wa la ana wa la akhwaani, al-cheyy al-waajib le l-haakim kula, aniina ma chilnaah. 15 Laakin al-hukkaam al-hakamo gubbaali, humman sawwo hukumhum tagiil le l-chaʼab. Chaalo min ayyi waahid akil wa khamar hana inab wa 40 hajar fudda. Wa l-musaaʼidiin hana l-hukkaam dool kula daayago al-chaʼab. Ana kamaan ma sawweet misil da achaan nakhaaf al-Rabb. 16 Wa be da, ma chareet turaab le nafsi wa sawweet khidimti hana buna al-durdur wa naasi kulluhum gaaʼidiin yakhdumu maʼaayi. 17 Kubaaraat al-Yahuud al-gaaʼidiin yaakulu fi bakaani, humman 150 wa battaan min al-umam al-aakhariin al-gaaʼidiin jambina kula, fi naas bajuuna. 18 Kulla yoom, badbaho leena toor wa sitte kubchaan sumaan wa jidaad. Wa kulla ma achara yoom, bijiibu khamar hana inab katiir. Laakin be da kula, ana ma dawwart al-waajib le l-haakim min al-chaʼab achaan bala da kula, taʼab al-khidme bigi leehum tagiil.
19 Hassaʼ da, ya Ilaahi, fakkir fi kulla cheyy sameh al-ana sawweetah le l-chaʼab wa sawwi leyi al-kheer.
Nehemiya mḛre Yuda ma ne nama kaŋ ge ne ke ne na viya̰ go to ma pe
1 Naa a̰me ma ne bama gwale ma ɗage ne ta̰me ge ɓaŋlaŋ digi bama ná vya Yuda ma pal. 2 Mbut ma ka janna go: «I ne i vya ge sonmo ma, ne ge gwale ma, i gḛ ge be to, i ɓyare go a ho̰ i gḛme i ba zam, i ba kat ne ndwara me.» 3 Ge may ma ka janna go: «I dusi i gaaso ma, ne i gaaso oyo̰r ma, ne i zok ma, i ba ɓol gḛme zamma kyamal zi.» 4 Ge may ma ka janna go: «I dusi i gaaso ma, ne i gaaso oyo̰r ma, i ame bware, tyare kaŋ hon gan no. 5 Ne se no, i sḛ duur ma a dimma ca ne i ná vya ma sḛ duur ma go, i vya ma dimma ne nama vya ma go. Ndi, i hon i vya ge sonmo ma ne ge gwale ma ya ke naa mo̰r, i vya gwale a̰me ma ya mo̰r zi zo, i kwa fare ge gwan kerra to. I gaaso ma ne i gaaso oyo̰r ma gá ya naa ge ɗogle ma ne.»
6 Swaga ge mbi ne za̰ sun ta ge nama ne, ne fare mbe ma no, laar vḛne ge be to. 7 Mbi vin tene go, mbi mḛre naa ge tok pool ma, ne ga̰l ma, mbi jan nama go: «Aŋ hon gobso aŋ ná vya ma sḛ’a !» Go̰r go, mbi tol koteya ge ɓaŋlaŋ nama pal. 8 Mbi jan nama go: «Ne tok pool ge nee ne, nee zu nee ná vya Yuda ma ge a ne yá ta uzi mo̰r ge naa ge pe ɗogle ma tok go ma. A aŋ sḛ ma gá yat aŋ ná vya ma uzi ta tok go ne gwa ɗaa!» A zane, a ɓol fare ge janna to. 9 Mbi gwan jan nama go: «Kaŋ ge aŋ ne ke mbe no a kwaɗa to. Te be ke kwaɗa nee sya Dok ge nee ne vo, go no nee ba ɓol saaso ge naa ge pe ɗogle ma ne, nee naa ge ho̰l ma ne to to’a? 10 I ne mbi kaam ma, ne mbi dore ma, i ho̰ naa bware ma ne gḛme ma gobeya me. Mbi kaɗe aŋ, ya̰ me wul mbe ma be ameya digi. 11 Gwa̰ me nama gaaso ma, ne nama gaaso oyo̰r ma, ne nama uwara olive ma, ne nama yàl ma, ne gwan ne nama bware ma, ne gḛme ma, ne oyo̰r-jiya̰l ge giya̰l ma, ne num ma ge a te ya hon aŋ pal mam pal ma digi ma̰ no.» 12 A gwan ne mbi janna go: «I gwan ne nama kaŋ ma digi, i gwan ame a̰me ne nama tok go to. I ke fare ge mo ne jya̰ pal.» swaga mbe go, mbi tol naa ge ke tuwaleya ma ya, mbi e nama guni ta nama ndwara se, nama koy wak tuli ge nama ne ke. 13 Uwale, mbi kicigi mbi ba̰r, mbi jan go: «Dok na kicigi ndu ge ne mbo koy wak tuli ge na ne ya to mbe go no! Na pe ne na kaŋ ma mbo pisi uzi mbe go no, mbo gá tok baŋ.» Ɓase ma mwaɗak, a jan go: «A go!» A uware Bage ɗiŋnedin me. Ɓase ma pet, a koy wak tuli ge bama ne.
14 Ne swaga ge a ne é mbi bage ndil suwal Yuda go day, ndwara go, ne del wara azi ge gan Artazerzes ne zi, ɗiŋ mbo na del ge tapolɗu para azi go, ndwara go del wol para azi, ko mbi, ko mbi kaam ma, i be zam kaŋ a̰me ge a ne tyare na ne bage ne dol na ndwara ne suwal pal pe ne to. 15 Amma naa ge ne ka mbi ndwara zḛ suwal pal ma, a ka e dṵṵl ɓase ma pal, a ka ame nama kaŋzam ma, ne nama oyo̰r jiya̰l ma, ne e nama syal bama bware fool kaal sile wara anda me. Ko na kaam ge temel ma puy, a ka ke ɓase ma yál. Amma mbi ɗe, mbi be ka ke go to, ne jo̰ mbi ka sya Dok vo. 16 Uwale, mbi ho̰ tene sin gulum ga̰l mbe. I ne mbi kaam ge ne kote ya go go ne temel pe ma mwaɗak, i be yat gaaso a̰me to. 17 Yuda ma naa ga̰l ma ge a ne ka zam kaŋzam dagre ne mbi ma ka naa kis para wara anuwa̰y, be ge isi naa ge ne ka mbo ne suwal ge ɗogle ma ya i ta ma. 18 Dam ge daage zi, mbi ka hun nday ɗu, ne gii ge tal tal ma myanaŋgal, ne kaŋ saam ma me ne zamma pe. Dam ge wol ma go, mbi ka hon naa oyo̰r jiya̰l ma pe hini hini gḛ ge be to. Go no puy ɗe, mbi be ka ele kaŋ ge a ne tyare na ne bage ne dol na ndwara ne suwal pal pe to, ne da pe, kaŋ tyareya ka dṵṵl ɓase ma pal.
19 O Dok ge mbi ne, dwa ne mbi, ne kaŋ ge daage mwaɗak ge mbi ne ke ne ɓase mbe ma no pe!
