1 Al-raajil al-fakko adaanah
wa gaaʼid yigawwi raasah,
yinrahik marra waahid
wa battaan ma yalga ilaaj.
2 Kan al-saalih yanjah,
al-chaʼab yafraho
laakin kan al-aasi yahkim,
al-chaʼab yaguntu.
3 Al-yihibb al-hikma yifarrih abuuh
wa laakin al-yamchi le l-charaamiit yiwaddir maalah.
4 Al-malik al-yahkim be l-adaala yaʼamir baladah
wa l-yikattir al-miiri fi chaʼabah yidammirha.
5 Al-yukhuchch rafiigah be kalaam halu,
da misil yukujj charak tihit rijileenah.
6 Isyaan al-raajil al-fasil da misil charak
wa laakin al-saalih yiragrig wa yafrah.
7 Al-saalih yaʼarif huguug al-daʼiifiin
wa laakin al-aasi ma yidoor yaʼarifhum.
8 Al-chammaatiin yigawwumu al-fitne fi l-hille
wa laakin al-induhum hikma yibarrudu al-zaʼal.
9 Kan al-hakiim yagood fi l-chariiʼa didd al-munaafikh
hu ma yalga raaha
achaan al-munaafikh yazʼal
wa yichchammat.
10 Kattaaliin al-dimam yakraho al-raajil al-tamaam
wa laakin al-adiiliin yahmu hayaatah.
11 Al-matmuus yuguul kula kalaam galbah
wa laakin al-hakiim yisabbit nafsah.
12 Al-haakim kan yukhutt adaanah le l-kalaam al-kidib,
kulla masaaʼiilah yabgo fasliin.
13 Al-daʼiif wa l-zaalim humman sawa sawa
achaan Allah bas antaahum al-haya.
14 Al-malik al-yahkim le l-masaakiin be l-hagg,
mulkah yuduum ila l-abad.
15 Al-darbe wa l-luwaama yijiibu al-hikma
wa laakin al-ma muʼaddab yiʼayyib ammah.
16 Kan kitro al-aasiyiin, yaktaro al-zunuub
wa laakin al-saalihiin yichiifu wagiʼiinhum.
17 Addib wileedak achaan talga raaha
wa nafsak tinmali be l-farha.
18 Al-chaʼab kan ma induhum ruʼya le l-mustakhbal,
ma induhum huduud.
Wa laakin mabruuk
le l-yahfado wasaaya Allah.
19 Ma tiʼaddib al-abid be l-kalaam bas.
Hu yafham wa laakin ma yitabbig.
20 Akheer tukhutt achamak fi l-matmuus
min al-naadum al-yurudd ajala bala fikir.
21 Ma tijalliʼ abdak min hu sakhayyar
achaan fi l-akhiir, hu yaʼasaak.
22 Al-zaʼʼaal yijiib al-huraaj
wa siid al-khadab yikattir al-fasaala.
23 Al-yiʼazzim nafsah, yarmuuh
wa l-yimaskin nafsah, yicharrufuuh.
24 Rafiig al-sarraag adu nafsah.
Yaʼarif al-ikhaab wa be da kula, yilabbid al-jariime.
25 Al-khoof min al-insaan, da misil charak.
Wa laakin Allah yahfad al-yitwakkal aleyah.
26 Naas katiiriin yifattuchu rida al-malik
wa laakin Allah bas al-haakim fi l-naas.
27 Al-saalihiin yiharrumu al-zulum
wa l-aasiyiin yiharrumu al-derib al-adiil.
1 Ndu ge ne kuri mḛreya, baŋ tukcuk mbo ban uzi,
a̰me ge ndu gwan ke ne na pe to.
2 Swaga ge naa ge dosol ma ne ame gan, naa ke laar saal,
amma swaga ge naa ge sone ma ne ame gan, naa sun ta.
3 Ndu ge na laar ne wa̰ zwama ke na bá sḛ tuli,
ndu ge ne wat naa zaab ge kaya ma pe zi, ban na kaŋ kwaɗa ma.
4 Gan ge ne kun sarya ge ne na viya̰ go ɗeŋgre na suwal digi,
amma bage ne ame kaŋ siyal gḛ burmi na suwal.
5 Ndu ge ne lase na kon,
hul faɗe na koo se.
6 Ndu ge sone det faɗe ge na sone ne zi,
ndu ge dosol zon digi ne laar saal.
7 Ndu ge dosol kwa eya ge ne naa ge a̰se ma pe kwa,
amma ndu ge sone ne kwarra mbe no to.
8 Naa ge kalam ma dun ol suwal diŋ,
naa ge zwama ma hun gool.
9 Kadɗa ndu ge zwama ma ne ndu ge daal ke sarya ɗe,
ko na saŋge pore, ko na má̰, ne pool ge ɓol ɗigliya to.
10 Naa ge hun siya ma kwane naa ge ɗeŋger ma kwane,
amma naa ge ɗeŋger ma ka ɓyare nama pe ɓyare.
11 Daal ben na dwatɗa zum
zwama ndal na ne na sḛ zi.
12 Kadɗa gan za̰ fare ge hale ma,
na naa ga̰l ge temel ma pet a saŋge naa ge sone ma.
13 Ndu ge a̰se ma ne ndu ge ne ke naa yál a det ya swaga ge ɗu go:
Ago a Bage ɗiŋnedin sḛ hage nama ndwara kwar swaga ne jwak.
14 Gan ge ne kun naa ge a̰se ma sarya fareba pal
na muluk pe ɗur se ɗiŋnedin.
15 Iyalla ne mḛreya hon naa zwama,
bool ge a ne kan na pe digi hon na ná saaso.
16 Swaga ge naa ge sone ma ne kat gḛ sone zuli se.
Amma naa ge dosol ma mbo kwa nama detɗa.
17 Mḛre mo vya, mo mbo kat swaga halas,
mo mbo ɓol laar saal ne na ta.
18 Swaga ge daalam ne kat to, ɓase ma gá mborra bataraŋ zi,
ndu ge ne koy eya ma ɓol wak busu.
19 A mḛre mo̰r ne fare janna baŋ to,
ko na kwa na pe puy, gwan ne na pala se to.
20 Kadɗa mo ɓol ndu ge ne sot na wak se yayak ya,
kwa go, ndu ge dale nde nde waɗe na.
21 Ndu ge ne ke na mo̰r pe gḛ ne dore ya tek,
mbo hat na taŋgay.
22 Laar ol tol gool,
ndu ge juliliya ke sone gḛ.
23 Pala ga̰l gwan ne ndu pala se,
amma ndu ge suul mbo ɓol hormo.
24 Bage ne zam dagre ne syala, sen tene,
kwa kwa go wak vḛneya ya go, fut na pe zum to .
25 Sya naa dasana ma vo, hon naa yál,
Amma ndu ge ne kan na saareya ma Bage ɗiŋnedin pal kat swaga halas.
26 Naa gḛ a ɓyare doreya ge bama gan ne,
a Bage ɗiŋnedin ɗeŋgo kun ndu ge daage sarya be vareya ne.
27 Naa ge dosol ma ndil naa ge ya̰l ma kaŋ senna,
naa ge sone ma ndil naa ge ɗeŋger ma kaŋ senna.
