Masal al-harraati al-yiteerib
1 Wa battaan Isa gamma yiʼallim al-naas fi khachum al-bahar. Wa naas katiiriin marra waahid lammo foogah achaan yasmaʼo kalaamah. Achaan da, hu rikib fi markaba wa gaʼad tihit. Wa l-markaba gaaʼide fi l-bahar wa kulla l-naas gaaʼidiin fi l-turaab fi khachum al-bahar. 2 Wa hajja leehum be amsaal wa allamaahum kalaam katiir. Wa fi taʼliimah, hu gaal : 3 «Asmaʼo ! Yoom min al-ayyaam, harraati waahid marag wa macha fi l-zereʼ achaan yiteerib. 4 Wa wakit hu gaaʼid yichattit teeraabah, teeraab waahid wagaʼ fi l-derib wa tuyuur jo akalooh. 5 Wa teeraab aakhar wagaʼ fi bakaan indah hashas katiir wa turaab chiyya. Wa l-bizre gammat ajala achaan al-turaab chiyya. 6 Wa laakin wakit al-harraay bigat haamiye, taggat al-bizre di wa l-bizre yibsat achaan ma indaha uruug. 7 Wa teeraab aakhar wagaʼ fi ust al-chook wa l-bizre gammat maʼa l-chook sawa wa l-chook khanagaaha wa ma wildat. 8 Wa teeraab aakhar wagaʼ fi turaab adiil wa l-bizre gammat wa wildat wa antajat wa kulli ganduul indah 30 aw 60 aw 100 habba». 9 Wa khalaas gaal leehum : «Ayyi naadum al-indah adaan le l-samaʼ, khalli yasmaʼ !»
10 Wa wakit Isa wa l-naas al-aakhariin al-maʼaayah wa l-talaamiiz al-atnaachar gaaʼidiin wiheedhum, humman saʼalooh min amsaal wa maʼanaathum. 11 Wa Isa gaal : «Leeku intu antooku sirr mamlakat Allah laakin le l-naas al-aakhariin nihajji leehum daayman be amsaal. 12 Wa be misil da, <akiid induhum uyuun wa laakin ma yichiifu. Wa akiid yasmaʼo al-kalaam laakin ma yafhamooh. Wa kan ma misil da, humman yutuubu min zunuubhum wa Allah yakhfir leehum.>»
13 Wa Isa gaal le talaamiizah : «Ma fihimtu masal al-harraati al-yiteerib walla ? Kan ma fihimtuuh, kikkeef tafhamo kulla l-amsaal al-aakhariin ? 14 Fi l-masal da, al-harraati al-yiteerib, hu al-naadum al-yiballikh kalaam Allah. 15 Wa l-teeraab al-wagaʼ fi l-derib, hu yimassil al-naas al-yasmaʼo kalaam Allah wa tawwaali Cheetaan yaji wa yichiil min guluubhum al-kalaam al-ballakhooh leehum. 16 Wa battaan al-teeraab al-teerabooh fi bakaan hashas yimassil al-naas al-yasmaʼo kalaam Allah wa tawwaali yakhbalooh be farha 17 laakin humman misil bizre al-ma indaha uruug. Wa ma yagoodu saabtiin illa le wakit chiyya bas. Wa wakit al-diige taji fooghum walla l-naas yitaʼʼubuuhum be sabab kalaam Allah, al-naas dool, yamurgu ajala min al-derib. 18 Wa naas aakhariin humman misil al-teeraab al-wagaʼ fi ust al-chook. Humman al-naas al-yasmaʼo kalaam Allah 19 wa laakin machaakil al-dunya wa reedithum le l-maal wa chahwaathum yaktulu al-kalaam al-fi guluubhum. Wa be da, kalaam Allah ma yijiib faayde. 20 Wa l-teeraab al-wagaʼ fi l-turaab al-adiil yimassil al-naas al-yasmaʼo kalaam Allah wa yakurbuuh adiil. Wa humman yijiibu intaaj sameh, waahidiin minhum 30 aw 60 aw 100 habba.»
Masal al-faanuus
21 Wa Isa gaal battaan : «Kan naadum yijiib faanuus fi beetah, hu yidissah fi tihit doozam walla ? Aw tihit sariirah walla ? La. Hu yukhuttah fi bakaan foog. 22 Achaan ma fi cheyy mulabbad al-baʼadeen ma yinchaaf wa ma fi sirr al-baʼadeen ma yinʼarif. 23 Ayyi naadum al-indah adaan le l-samaʼ, khalli yasmaʼ !»
Masal al-bizre
24 Wa Isa hajja leehum battaan wa gaal : «Al-mikyaal al-intu kiltu beyah le l-aakhariin hu nafas al-mikyaal al-yikiilu leeku beyah wa yiziiduuh leeku aakhar. 25 Achaan yantu al-naadum al-indah. Wa laakin al-naadum al-ma indah al-chiyya al-indah kula yichiiluuh minnah.»
26 Wa Isa gaal : «Mamlakat Allah tabga misil ke. Naadum waahid chattat teeraab fi zerʼah. 27 Wa be leel al-naadum yunuum wa be nahaar yugumm wa l-teeraab yabzur wa yiziid. Wa laakin hu ma yaʼarif al-bizre gaaʼide takbur kikkeef. 28 Fi l-bidaaya, al-ard tigawwim nabaat. Wa baʼad da, al-nabaat yisill ganduul. Wa fi l-aakhir, al-ganduul yanti hubuub. 29 Wa wakit al-hubuub nijdo khalaas, hu yichiil khanjarah achaan da wakt al-gatiʼ.»
Masal al-khardal
30 Wa Isa gaal : «Be chunu nichabbuhu mamlakat Allah ? Wa be chunu nimassuluuha ? 31 Hi misil habba waahide hana kireeb. Wa hi askhar habba min kulla l-teeraab al-yiteerubuuh al-naas fi l-ard. 32 Laakin wakit yiteerubuuha hi tabzur wa tabga kabiire min kulla nabaataat al-jineene. Wa tisawwi furuuʼ kubaar wa daliiliin lahaddi tuyuur al-sama yabnu uchuuchhum foogha.»
33 Wa Isa hajja le l-naas be amsaal katiiriin misil al-amsaal dool wa ballakh leehum kalaam Allah. Wa hajja leehum be kalaam ma gaasi le yafhamooh. 34 Wa hu ma hajja leehum cheyy bala masal. Wa laakin le talaamiizah kamaan hu fassar leehum kulla cheyy wakit hu wa humman gaaʼidiin wiheedhum.
Al-Masiih waggaf al-riih al-chadiide
35 Wa fi nafs al-yoom be makhrib, Isa hajja le talaamiizah wa gaal : «Taʼaalu nagtaʼo al-bahar.» 36 Wa baʼad gammo khallo al-naas, humman rikbo fi l-markaba al-Isa gaaʼid foogha wa macho. Wa fi maraakib aakhariin kula maʼaahum. 37 Wa be khafla riih chadiide marra waahid saagat wa gawwamat challaal wa l-challaal hazza al-markaba wa l-markaba tidoor tinmali almi.
38 Wa Isa raagid wara fi l-markaba wa naayim fi wassaada. Wa talaamiizah gawwamooh min al-noom wa gaalo : «Sayyidna, ma lammaak kan numuutu walla ?» 39 Wa hu gamma wa kachcha le l-riih wa gaal le l-bahar : «Agiif ! Askut !» Wa khalaas al-riih wagafat wa l-wata bigat haadiye marra waahid. 40 Wa hu hajja le talaamiizah wa gaal : «Maala intu khaayfiin ? Lissaaʼ ma induku iimaan walla ?»
41 Wa humman khaafo khoof chadiid wa hajjo ambeenaathum wa gaalo : «Al-naadum da yaatu ? Lahaddi al-riih wa l-bahar kula yasmaʼo kalaamah !»
Fare sḭ ge bage zareya ne
(Mat 13:1-9, Luk 8:4-8)
1 Jeso gwan ɗage hate naa maŋgaɗam wak go. Naa ɓase a kote ya na ta, ne nama gḛ pe ndé mbo kat fak go maŋgaɗam pul go. Ɓase ma gá mḛya mam wak go. 2 Ka hate nama kaŋ ma gḛ ne sḭ, ka jan nama hateya ge na ne zi go: 3 «Za̰ me: Ndu a̰me zú mbo zare kaŋ. 4 Swaga zareya go, kaŋ hir a̰me ma kan viya̰ go, njoole ma mbo ya, a cot nama uzi. 5 A̰me ma kan her pal, swaga ge suwar ne go gḛ to go. A pyar ya digi avun cap, ne bama ne ɓo suwar bama pe go gḛ to pe. 6 Swaga ge gyala ne ndwa ya digi, til nama uzi, a fya̰ ne bama too ma ne ka̰ se to pe. 7 A̰me ma kan kore ma buwal zi, kore ma don digi, a kage nama se, a tol to. 8 A̰me ma kan suwar ge kwaɗa go, a don digi, a kan vya, a tol, a̰me ma tol hir kis, ge may ma tol hir wara myanaŋgal, ge may ma tapolɗu me.» 9 Jan nama go: «Ndu ge ne togor ge za̰ya, na za̰.»Bage zareya
Kyaɗa Jeso ba ka jan fare ne sḭ ɗaa
(Mat 13:10-17, Luk 8:9-10)
10 Swaga ge ne gá hini, poseya ne naa ge a ne kat ver na se ma, ɓanna ne naa ge wol para azi ma, a ɗage ele na fare fare sḭ ma pal. 11 Jan nama go: «Aŋ ɗe, a ho̰ aŋ go aŋ kwa fare ɗimil ge muluk ge Dok ne, amma ne naa ge ne zum ma pe, a ke nama fare sḭ, 12 ne da pe, nama ndi, amma nama kwa to, nama za̰, amma nama wa̰ pe to, ne da pe na kaage nama ho̰ fareba ɗo, nama ɓo poreya to
Fare sḭ ge bage zareya ne pe wanna
(Mat 13:18-23, Luk 8:11-15)
13 Jeso gwan jan nama go: «Aŋ wan fare sḭ mbe no pe to’a? Aŋ ke ma̰ gyana aŋ ba wan ge may ma pe ɗaa? 14 Bage zareya zare fare ge Dok ne. 15 Kaŋ hir ge ne ká̰ viya̰ go ma, a nama ge a ne zá̰ fare, Amma swaga za̰ya go gale Saytan mbo ya pál fare mbe ne nama zi uzi. 16 Nama ge a ne ka̰ her pal ma, a naa ge a ne za̰ fare, a ame na ne laar saal, 17 amma nama too to. A wan ta swak baŋ. Swaga ge wak nonna ma, ne yál kerra ma ne ɗage digi ne fare ge Dok ne pe, a kan bama tok digi avun cap. 18 Nama ge ne ka̰ kore ma buwal zi ma, a naa ge a ne za̰ fare, 19 amma iigiya ge dunya ne ma, ne ene ge kaŋ kwaɗa ne ma, ne ene ge kaŋ ge ɗogle ma ne ma wat nama zi, a ɓage fare mbe, a ya̰ na viya̰ ge ke temel nama zi to. 20 Nama ge a ne ká̰ suwar ge kwaɗa go ma, a naa ge a ne za̰ fare, a ame na, ke temel nama zi: Ge ɗu tol tapolɗu, ge may wara myanaŋgal, ge may kis me.»
Fare sḭ ge ɗuli ne
(Mat 5:15, Luk 8:16-18)
21 Jeso gwan jan nama go: «Naa gene ɗuli ya ndwara kubi na puwa̰l ga̰l zi, ko ndwara e na saŋgal pe zi ɗaa? A te e na ɗuli kal pal to’a? 22 Ago kaŋ ge woyya ma pet a mbo dyan nama pe zum, kaŋ ge ɗimil zi ma pet a mbo gá kwaya̰l go. 23 Bage ge ne togor ge za̰ya, na za̰!»
24 Gwan jan nama go: «Ke me haŋgal ne fare ge aŋ ne za̰. Ne puwa̰l ŋgayya ge aŋ ne ŋgay hon naa, a mbo ŋgay hon aŋ ne na go no me, a mbo gwan hon aŋ pal ta uwale. 25 Ago ndu ge ne kaŋ, a mbo gwan hon na pal ta, amma ndu ge be kaŋ, ko kaŋ ge na ne, a mbo gwan ame na ne na tok go uzi.»
Fare sḭ ge kaŋ donna ne
26 Jeso gwan Jan go: «Muluk ge Dok ne a dimma ne ndu ne zare kaŋ hir suwar zi go. 27 Dam ma mwaɗak, ɗaal fi na dam, ka ɗage digi cya̰wak, kaŋ hir ka pyarra, ka donna, wan na pe to. 28 Suwar e pe don zám gale, ba ɗage tol pala, ne go̰r go ba gá zon ndwara. 29 Swaga ge swara ne zon, naa abe ŋgwaɗaŋ digi, no a siyal mbya ne
Fare sḭ ge mutarde ndwara ne
(Mat 13:31-32Mat 34, Luk 13:18-19)
30 Jeso gwan jan go: «Muluk ge Dok ne di da ne da go ɗaa? Nee ke na sḭ ma̰ da ne da ɗaa? 31 A dimma ne mutarde ndwara go. Swaga ge a ne zare na suwar zi go, ago a na sḛ waɗe kaŋ hir ge ne suwar pal ma ne jyale ne pet. 32 Swaga ge a ne zare na, don, hat ga̰l waɗe kaŋ ge ne gaaso zi ge may ma pet, na tok ma pate, njoole ma ka mbo ya e vum na digi.»
33 Ka jan nama fare da ne fare sḭ hir ge go mbe ma no, pool za̰ya ge nama ne pal . 34 Be ka jan nama fare be ge ke nama fare sḭ to to, amma swaga ge a ne na naa ge ame hateya ma ne gá hini ka wan nama na pe mwaɗak.
Jeso mḛre saam labreya
(Mat 8:18Mat 23-27, Luk 8:22-25)
35 Dam mbe go, na gasamal, Jeso jan nama go: «Há me nee mam le may ya.» 36 A ya̰ ɓase ma, a ne nama ndé fak go, fak ge ɗogle ma ka me. 37 Saam ɗage labreya, sḭḭl ɗage ndar mam fak go, fak ka ɓyare wiya. 38 Na sḛ ne fak pe hṵsi ya, ka fi dam kaŋ ɓyar pala go. A kore na digi, a jan na go: «Bage hateya, nee ne sú ɗe, ke mo yál to’a?» 39 Swaga ge ne kore digi, mḛre saam, jan maŋgaɗam go: «Mḛ́! Iyá se!» Saam mḛ́, swaga iyal selel. 40 Jan nama go: «Aŋ te sya vo go gyana ɗaa? Aŋ gale be hon fareba to’a?» 41 Vo ge ɓaŋlaŋ wan nama, a ka jan ta go: «Na sḛ wuɗi ne ɗo, saam ma ne maŋgaɗam ba ka za̰ na wak ɗaa