Goŋ Abimelek
1 Abimelek we Gideon ur kal ge Sikem wo wee pah mamme. Faa ɓǝ ne zahzum mam daŋ faa: 2 We faa ɓǝ nyi za Sikem daŋ, we faa: Makẽe ye wo ɓii pǝsãh kal daŋ ne? We 'yah wee Gideon jemma rǝŋ daŋ ye mo kaara goŋ ɓii ne? Wala we 'yah dǝɓ tǝ vaŋno ye mo kaa goŋ ɓii ne? We so foo ɓǝ ɓe, ame, me ye syim ɓiiri. 3 Wee pah mam faara ɓǝ ah nyi za Sikem tǝkine ɓǝ mai mo faako daŋ. Zahzyil ɓǝǝ daŋ ge tǝ Abimelek, mor faara: We mǝlaŋ man o. 4 Ɓaŋra solai jemma rǝŋ pǝ yaŋ Ba'al-Gbanzah nyira nyi ko. Abimelek soo tǝlim ma bai tǝtǝl rai ne lak ahe, so syeera mor ahe. 5 Abimelek so kal ge yaŋ pah ah Ofra. Ge ik wee pah ah Gideon mawǝǝ jemma rǝŋ ge lal tǝ tǝsal tǝ vaŋno. Amma sai Yutam kahkǝr Gideon ye ǝ̃ǝ kǝsyil ɓǝǝ to, mor lal ɗuu muŋ. 6 So za yaŋ Sikem ne Bet-Millo daŋ taira ge ɓaŋra Abimelek kan goŋ ne ko kah kpuu malii mai mo vuura fan ka foo ɓǝ ah ɓo gŋ mo Sikem. Jol kpuu wuuri
7 Za faara ɓǝ ah nyi Yutam, so zol kal ge gŋ, ge yee uu tǝlǝǝ waa Garisim. Ɓyaŋ ɓǝ ge sǝŋ pǝ'man faa ge nyi ra: Awe za ma kaa Sikem, we laa ɓǝ faa ɓe, mor ka Masǝŋ laŋ mo laa ɓǝ faa ɓii ta. 8 Comki kpuu taira ki ge tǝ kanra goŋ ɓǝǝra. Kpuu faara nyi kpuu tǝbaakãmme: Amo, mo kaa goŋ ɓuuru. 9 Kpuu tǝbaakãm zyii faa nyi ra: Ko ka me soɓ nǝm ɓe o ne? Mor a yiira masǝŋ ki cam ne dǝfuu ne ko. Me so ge kyãh tǝgǝǝ kpuu ka kaa goŋ tǝ ɓǝǝ o ne? 10 So kpuu faara nyi kpuu wuuri: Mo ge, mo kaa goŋ ɓuuru. 11 Kpuu wuu faa nyi kpuu mapãa ahe: Wala me soɓ jẽe ɓe ne lee ɓe masãh ka me ge kyãh tǝgǝǝ kpuu o ne? 12 So kpuu faara nyi kpuu vin: Mo ge mo kaa goŋ ɓuuru. 13 Kpuu vin zyii faa nyi ra: Wala me soɓ bii ɓe mai masǝŋ ki ra ne dǝfuu daŋ moo laara pǝ'nyah ne ko ka me ge kyãh tǝgǝǝ kpuu o ne? 14 So kpuu daŋ faara nyi kpuu waa: Mo ge, mo kaa goŋ ɓuuru. 15 Kpuu waa zyii faa nyi kpuu mapãare: We tǝ 'yah ɓaŋ me kan goŋ ɓii ne 'manna ɓe, we ge ka we hai mor cee ɓe. Mo ka nai ya ɓe, wii ga pǝ̃ǝ gin pǝzyil kpuu waa a ga sye kpuu bah maluu ma Liban.
16 So Yutam faa: Zǝzǝ̃ǝko, we joŋ yeɓ matǝ goŋga ah ne masãh ah ye we ɓaŋ Abimelek kan goŋ ɓo ne ne? We joŋ gboŋgboŋ ɓo wo za yaŋ Gideon tǝgbana yeɓ ah mo joŋko ne? 17 Mor pa ɓe ruu sal mor ɓiiri, soɓ cee suu ah mor ɓiiri, ǝ̃ǝ we jol za Midian. 18 Amma tǝ'nah awe ur ɓǝ tǝ yaŋ pa ɓe, we ik wee ah mawǝǝ jemma rǝŋ ge lal tǝ tǝsal tǝ vaŋno. We so ɓaŋ Abimelek na mabyak ah kan goŋ ne tǝ za yaŋ Sikem, mor ako ye we mǝlaŋ ɓiiri. 19 Tǝ'nah we joŋ ɓǝ matǝ goŋga ne masãh ah ɓo wo Gideon ne za yaŋ ah ɓe, ka moo we laa pǝ'nyah ne Abimelek, ka ako laŋ mo laa pǝ'nyah ne we. 20 Amma mo ka nai ya ɓe, ka wii mo pǝ̃ǝ gin wo Abimelek mo sye za yaŋ Sikem ne Bet-Millo. Ka wii mo pǝ̃ǝ laŋ gin wo za yaŋ Sikem ne Bet-Millo mo sye Abimelek. 21 So Yutam kal ɗulli, ǝ̃ǝ kal ge Lakbii, ge kaa gŋ ŋhaako, mor ɗuu gal naa pah ah Abimelek.
22 Abimelek kaa goŋ tǝ za Israel syii sai. 23 So Masǝŋ joŋ syiŋ ur kǝsyil Abimelek ne za yaŋ Sikem. Za Sikem urra ɓǝ tǝ Abimelek. 24 Fan ah joŋ nai mor faɓe' mai mo joŋko wo wee Gideon jemma rǝŋ ye pii soo ge ɓo tǝl ahe, syim ɓǝǝ ge tǝtǝl naa pa ɓǝǝ Abimelek mai mo ik ra pǝ wulli. Syim ah laŋ ge tǝ za yaŋ Sikem ta, mor gbahra jol ah ne ik wee pam ga lalle. 25 Za yaŋ Sikem mokra za tǝ waa mor ka mo byakra ko, a joŋra koo zune mo ge tǝ pǝ̃ǝ fahlii kah ɓǝǝra. A faara ɓǝ ah nyi Abimelek ta.
26 Gaal we Ebed ge ne wee pah ah ge tǝ pǝ̃ǝra Sikem. Za yaŋ Sikem nyiŋra ko. 27 Za Sikem pǝ̃ǝra kal ge pǝ 'wah ɓǝǝra, ge ŋhǝǝra lee kpuu vin ge ne ko, so ŋhǝǝra bii ahe. So joŋra fĩi ka laa pǝ'nyahre. Danra ge yaŋ masǝŋ ɓǝǝra, rera fanne, zwahra, so tǝǝra Abimelek gŋ. 28 So Gaal we Ebed faa: Azu ye Abimelek sye ne? Ana ye za Sikem, na ga joŋ yeɓ zahmor ah ne? We Gideon ye ka ne? Wakiili ah ye ka Zebul ya ne? Sai na joŋ yeɓ nyi za Hamor pah Sikem. Na joŋ yeɓ zahmor Abimelek sye mor fẽene? 29 Kǝnah za mai mo mor jol ɓe ɓe, me ga nĩi Abimelek, me ga faa nyi ko: Mo tai za sal ɓo pǝpãare, ka mo pǝ̃ǝ ne ra o.
30 Zebul dǝɓlii yaŋ ah laa ɓǝ faa Gaal we Ebed. Ɓaŋ kpãh pǝlli. 31 Pee zapee kal ge wo Abimelek yaŋ Aruma, faa nyi ko: Mo ẽe Gaal we Ebed ne wee pah ah gera ɓo Sikem so tǝ kǝǝra zah za yaŋ ah tǝ ɓo. 32 Mo ur ne suŋ mai zǝzǝ̃ǝko, amo, ne za mai mo no ne mo daŋ we ge lal mok tǝnyiŋ 'wah lalle, 33 ka ne zah'nan com mo zoo ɓe, ka mo hǝǝ ge gwari sǝ, mo ur ne yaŋ ahe. Ka Gaal ne za mai mo ne ki mo pǝ̃ǝra ka ga ruu sal ne mo ɓe, ka mo joŋ fan mai jol ɓo moo gak joŋ wol ahe.
34 Abimelek ne za mai mo ne ki daŋ urra ɓaŋ fahlii ne suŋ mooko, ge lal mokra kah Sikem, kul ɓǝǝ zahlǝŋ nai. 35 Gaal we Ebed pǝ̃ǝ ge uu zah ɓaale yaŋ ah lalle. Abimelek ne za ma ne ki urra gin pǝ cok mai mo mokra ɓo gŋ. 36 Gaal kwo zan ahe, so faa nyi Zebul: Mo ẽe za ko tǝ ɗǝrra tǝ waa gin sǝŋ ŋhaano. Zebul faa nyi ko: Cee waa ye mo tǝ kwan ga na dǝfuu ko. 37 Gaal so faa ɓǝ faɗa: Mo ẽe za ko tǝ ɗǝr gin tǝ sǝr sǝŋ ŋhaano, kul za ki tǝ ɓaŋra fahlii mor kpuu Joŋ Kǝndaŋ ginni. 38 Zebul faa nyi ko: Zah ɓo mai mo faa azu ye Abimelek sye ka na joŋ yeɓ zahmor ah ne kŋ a kẽne? Za mai mo syẽa ra kŋ ye ka ne? Zǝzǝ̃ǝ mo pǝ̃ǝ ruu sal ne ki o. 39 So Gaal pǝ̃ǝ kal pel za Sikem ruu sal ne Abimelek. 40 Abimelek mgbãa ko kpǝtak, so Gaal ɗuu pel ahe, za mai mo ne ki za ik ra ŋhaa wul ɓǝǝ lea tǝ sǝr ge kan zah ɓaale yaŋ taa. 41 Abimelek pii soo kal ge Aruma. So Zebul nĩi Gaal ne wee pah ah daŋ kalle, zyii ka mo kaara Sikem ya.
42 Tǝ'nan ah za pǝ̃ǝra, so gera pǝ 'wah lalle. Abimelek laa ɓǝ ahe. 43 So woo zan ahe, ge wom kul ɓǝǝ zahlǝŋ sai, lal mokra tǝnyiŋ 'wahe. Kwo ɓe, za pǝ̃ǝra yaŋ ah ge lal ɓe, so ur ne ra ik ra pǝ wulli. 44 Abimelek ne kul za mai mo ne ki hǝǝ ɗuura kal ge uu zah ɓaale yaŋ ahe, so kul matǝ gwa mo coŋ ɓo laŋ urra ne za mai mo tǝnyiŋ 'wah daŋ, ikra ra pǝ wulli. 45 Com moo daŋ Abimelek zok ne ruu sal ne yaŋ ahe, so re, ik za mai mo no yaŋ ahe, dah yaŋ ah ge sǝŋ, so fok tǝm tǝ yaŋ ahe.
46 Ne cok za mai mo kaara ɓo yaŋ ma ɗii ne Sikem mo vuura ɓaale ryaŋ ɓo ne ko mo laara ɓǝ ahe, so danra ge ɓǝr yaŋ ma mor sǝr mai mo ciira ɓo ɓǝr yaŋ masǝŋ ki ma ɗii ne Ba'al-Gbanzahe. 47 Ge faara nyi Abimelek za mai mo kaara ɓo yaŋ Sikem daŋ taira ɓo. 48 Abimelek ne za mai mo ne ki daŋ yeera ge tǝ waa Zalmon, Abimelek ɓaŋ kǝlaɓ ne suu ahe, ce jol kpuu ne ko, so ɓaŋ kan ge tǝbǝǝsahe. So faa nyi za mai mo ne ki: We kwo fan mai me joŋ ɓe ne? We laŋ we hǝǝ gwari we joŋ na ma ɓe ta. 49 Koo zune kǝsyil ɓǝǝ daŋ ce jol kpuu mǝ ahe, so syeera mor Abimelek. Ge rǝkra kpuu ah tǝ yaŋ mai mo cii ɓo mor sǝrri, so ɓoora wii nyi yaŋ ah tǝtǝl za mai mo no gŋ, syakra yaŋ ah daŋ ne wii, za mai mo kaara ɓo yaŋ ma ne ɓaale mo Sikem daŋ wukra naiko, za wǝǝ ne ŋwǝǝ daŋ ara tǝgbana ujenere.
50 Abimelek kal ge Tebes, ge ryaŋ Tebes, re yaŋ ahe. 51 Amma yaŋ ma ne ɓaale maswah ah no kǝsyil yaŋ ahe, za wǝǝ ne ŋwǝǝ mo yaŋ ah daŋ ɗuura ge gŋ, so coora zahfah ge tǝ suu ɓǝǝra, yeera ge tǝ yaŋ ah sǝŋ. 52 Abimelek ge dai gŋ, ruu sal ne yaŋ ahe. Ne cok mo tǝɓ ge kah yaŋ ah gwari ka ɓoo wii nyi, 53 mawin ki no 'nǝǝ tǝkǝǝnin ge tǝ Abimelek dah tǝtǝl nyi ko. 54 Ne pel gwari sǝ, Abimelek ɗii pa ma woo fan sal ah faa nyi ko: Mo nǝǝ kafahe ɓo mo ce me ne pǝ wulli, mor ka mo faara madǝwin ye i ko pǝ wulli ka. So pa woo fan sal ah ce ko ne kafahe wuu. 55 Ne cok za Israel mo kwora Abimelek wǝ ɓe, zune daŋ pii soo kal ge yaŋ ahe.
56 Masǝŋ jin ɓǝɓe' mai Abimelek mo joŋ ge tǝl ah naiko, ɓǝɓe' mai mo joŋko wo pah ah mo ik wee pam jemma rǝŋ pǝ wulli. 57 So ɓǝɓe' mai za yaŋ Sikem mo joŋra daŋ Masǝŋ jin ɓǝɓe' ah ge tǝtǝl ɓǝǝra. Zahyee mai Yutam we Gideon mo ɓoo nyi ra ge tǝtǝl ɓǝǝra.
© Bible Moundang © Alliance Biblique du Tchad, 1996.