NE VARSEYA GO MBO PE AYA GE MULUK GE ISRAYELA NE GO
Koteya ge suwal Sichem go
(2Maa 10:1-15)1 Robowam mbo suwal Sichem ya, ago Israyela vya ma pet a kote Sichem ya ndwara e na gan. 2 Swaga ge Yerobowam ge Nebat vya ne za̰ fare mbe, ne katɗa suwal Masar ya, ago sya mbo woy tene gan Salomon ndwara zḛ. 3 A dol temel mbo tol Yerobowam ya, ɓanna ne ɓase ge Israyela ne ma pet, a mbo ɓol Robowam, a jan na go: 4 «Mo bá e jug dṵṵl neneg i pal, kadɗa mo ma̰ hat i temel ge mo bá ne e i kerra mbe ya fogor, mo her dṵṵl mbe uzi nde ne i pal, i mbo ke temel dagre ne mo.» 5 Robowam jan nama go: «Aŋ mbo, gwa̰ me ya ɓol mbi dam ge ataa go.» Ɓase ma gwan. 6 Gan Robowam ɓol naa ga̰l ge yuwaleya ge na bá Salomon ne ma, ele nama go: «Aŋ yuwale mbi go, mbi gwa̰ ne naa mbe ma janna gyana ɗaa?» 7 A jan na go: «Kadɗa ma̰ no mo ŋgay nama ya go, mo ho̰ tene da ne nama pe, kadɗa mo vin nama fare ya, mo gwan ne nama fare janna ne ka̰l tuli, nama sḛ ma mbo ga mo naa ge temel ma ne ndwara ɗiŋnedin.»
8 Amma Robowam ya̰ yuwaleya ge naa ga̰l ma ne uzi, gwan mbo ke koteya ne na kaam ge goŋ ma, nama ge a ne kat dagre ne na ma. 9 Jan nama go: «Naa mbe ma jan go, mbi há jug ge mbi bá ne é bama pal fogor nde. Aŋ yuwale mbi go mbi jya̰ nama gyana ɗaa?» 10 Na kaam ge goŋ ma jan na go: «Jya̰ naa ge a ne jan mo go, mo bá é jug dṵṵl bama pal neneg, mo há bama na fogor nde mbe ma go: ‹Mbi tok vya ga̰l waɗe mbi bá swaga pe. 11 Se no mbi bá e jug dṵṵl aŋ pal, mbi me, mbi mbo gwan hat na dṵṵl waɗeya. Mbi bá e aŋ ke temel da ne bol, mbi me, mbi mbo e aŋ ke temel dḛ da ne bol wak walam ›.»
12 Dam ge ataa go, Yerobowam ma ne ɓase ma gwan’a ɓol Robowam dimma ne na sḛ ne jya̰ bama go. 13 Gan Robowam gwan ne ɓase ma fare janna ndaar kaka, ya̰ yuwaleya ge naa ga̰l ma ne ho̰ na uzi. 14 Gwa̰ ne nama fare janna yuwaleya ge bool ma ne pal. Jya̰ nama go: «Mbi bá e jug dṵṵl aŋ pal, mbi me, mbi mbo hat na dṵṵl waɗeya, mbi bá mḛre aŋ da ne bol, mbi me, mbi mbo mḛre aŋ dḛ da ne bol wak walam.» 15 A go no, gan kuri be ge za̰ ɓase ma no.
Kaŋ mbe ma mbo da ne Bage ɗiŋnedin ta ya, ne da pe, fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ anabi Ahiya ge suwal Silo ne, ge Yerobowam ge Nebat vya pal na wak wi.
Varseya ge muluk ge Israyela ne
(2Maa 10:16-19)16 Swaga ge Israyela vya ma ne kwa go gan Robowam be vin bama fare to ɗe, a gwan ne na janna go:
«A ma kaŋ joo ne i ne Dawda ma buwal zi ne ɗaa?
I ne Isay vya ma joo dagre to!
Israyela vya ma, ndu ge daage na gwa̰ di,
aŋ ge Dawda vya ma, aŋ gá ne aŋ muluk.»
Swaga mbe go, Israyela vya ma ɗage, a gwan di. 17 Robowam gá ke muluk ge Israyela vya ma ge a ne ka ne Suwal ge Yuda ne ma go pal ɗeŋgo. 18 Dam a̰me ɗu, gan Robowam teme Adoram, ga̰l ge naa ge syal kaŋ ma ne mbo Israyela vya ma ta syal kaŋ, amma a mbal na ne njal, a hun na uzi. Gan Robowam ɓol viya̰ ge ɓurra, ndé na pus pore, gwan só ya Ursalima diŋ. 19 A go no Israyela vya ma gá ho̰l ne hir ge Dawda ne no, ɗiŋ ne se no.
20 Swaga ge Israyela vya ma ne za̰ go Yerobowam gwan ja (ne suwal Masar) ya ɗe, a e temel tol na ya swaga koteya go, a e na gan, Israyela vya ma pal pet. A pehir ge Yuda ne ɗeŋgo gá yàl ge Dawda ne pe go ne.
21 Swaga ge Robowam ne dé ya Ursalima diŋ, kote pehir ge Yuda ne ma, ne pehir ge Bayami ne ma ya mwaɗak, naa pool dudubu kis para wara tiimal, pet naa ge pateya ma. Koteya nama ya ndwara mbo det Israyela vya ge may ma pore ndwara gwan ne nama ya na ge Salomon vya muluk pe se. 22 Dok jan anabi Chemaya ndu ge Dok ne go: 23 «Jya̰ Robowam ge Salomon vya, gan ge Yuda ne poseya ne pehir ge Yuda ne ma, ne pehir ge Bayami ne ɓanna ne naa ge may ma go: 24 ‹Bage ɗiŋnedin jan go: Aŋ mbo mbal aŋ ná vya, Israyela vya ma pore to. Ndu ge daage na gwa̰ na yadiŋ. Ago kaŋ mbe no mbo da ne mbi ta ya›.» A za̰ fare ge Bage ɗiŋnedin ne, a gwan bama yàl ma diŋ ya dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne ne jya̰ go.
25 Yerobowam sin suwal Sichem gulum ga̰l ma digi, ge njal Efrayim pala digi, kat na go. Ya̰ Sichem, gwan mbo sin suwal Penuwel gulum ga̰l ma digi.
Sone ge Yerobowam ne
26 Yerobowam jan tene go: «Se no, mbi muluk da ne pool gwan mbo Dawda vya tok ya, 27 kadɗa mbi naa mbe ma no a gwan mbo Ursalima ya, mbo ke tuwaleya ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi. Ago naa mbe ma haŋgal mbo gwan é ge bama bageyal, Robowam, gan ge Yuda ne pal, a mbo hun mbi, a gwan mbo Robowam gan ge Yuda ne pe ya.» 28 Swaga ge Yerobowam ne ɓo yuwaleya ɗe, ɗeere nday ma ne dinar azi, jan ɓase ma go: «Mborra ge aŋ ne gyala pal tetew Ursalima ya mbyat aŋ ya go! O, Israyela, dok ma ge a ne ndage aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum ma no .» 29 E ge ɗu ge Betel go, e ge may ge Dan go me. 30 A go no ge Yerobowam ne e naa wat sone zi. Ɓase ma ɗame nday ge may mbe ɗiŋ mbo Dan. 31 Yerobowam sin zok sḭḭm ma ge swaga haal ma digi, tál naa ge ke tuwaleya ma ne ɓase ma buwal zi, be hir ge Levi vya ma ne zi to. 32 Yerobowam e dam vḛso ge dam wol para anuwa̰y ge saba ge tiimal ne go, dimma ne dam vḛso ge a ne ka ke na Yuda go go, na sḛ me ka ke tuwaleya ge twal tuwaleya pal. No a kaŋ ge na sḛ ne ka kerra Betel go ne. Ka ke tuwaleya hon na nday ge na ne ɗeere ma. Tál naa ge ke tuwaleya ma ne na swaga sḭḭm ge na ne sḭ ma pe me. 33 Dam wol para anuwa̰y ge saba ge tiimal ne go, dam vḛso ge na sḛ ne e na ne na pala ne Israyela vya ma pe, Yerobowam mbo Betel ya ndwara mbo til dukan twal tuwaleya ge na ne sḭ na pal.
LEU D’A WAL MBÀD’A
(a) ANDJAF SUMA DOGONA MI TCHOL HUNEÎD’A
Toka avo Sikem-mba
(Gol 2 Sun hAm 10.1-15)1 Robowam mi i Sikem kayam Israel-lâ pet a tok sä kua á tinim amula. 2 Ata yi máma Jerobowam Nebat goroma, mi sä ni Ezipte tua, kayam mi ring ngei adjeu abo amulâ Salomon á sut tamu. Kid’a mi hum ala suma a tok nga Sikem-mu d’a, mam mi sä ni kaka Ezipte tua. 3 A ge sunda a yumïya. Jerobowam ki Israel-lâ pet a i de mi Robowam ala: 4 Abung mi tinimi sun nda aneka kami d’igi magumeina na. Wani ki tchetchemba, ang hlami sun nda anek ka abung mi tinimizi kami d’igi magumeina na d’a woyo. Hina wani, ami mba lang sunda.
5 Robowam mi dazi ala: Agi aran an djib’er tua, agi i lagï burâ hindi, agi mbeyegï fan tua. Azi i mi.
6 Robowam mi djop suma nglo suma a kak kabum Salomon kid’a mi nga ki iram tua d’ina ala: Agi dandiya! An i ni de mi sum ndazina nana ge?
7 Suma nglo ndazina a hulong dum ala: Ini le ang min mbut ma sunda hi sum ndazina, le ang hazi vama azi minima, le ang hulongôzi zla d’a ded’a ki deleng nga djivid’a ni, azi mba arî azungeî mangâ ki irazi fafat.
8 Wani amulâ mi ar d’al ma suma nglona a dumzina woi ta, mi i djop nazungeî suma a nga kaka gevem suma mam wul ki sed’ezina. 9 Mi dazi ala: Sum ndazina a dan ala an hlazi sun nda anek ka abun mi tinizizi kazi d’igi magumeina na d’a woyo ni, agi dandiya! An i ni de mi sum ndazina nana ge?
10 Azungeî suma a wul ki sed’em tuna a dum ala: Suma a dang ala: Abung mi tinimi sun nda aneka kami d’igi magumeina na, wani ang hlamizi woi kamiya na. Wani ang i dazi woi ala: Tchitchi d’a abon nda gora kal abun bigamu! 11 Abun mi tinigi sun nda aneka kagi d’igi magumeina na, wani an mba ni tinigi sun nda aneka kagi kala! Abun mi togi ni ki blafâ, wani an mba ni togi ni ki blaf ma sinam mbàna!
12 Kur bur ma hindina Jerobowam mi mba zlapa ki suma pet d’igi mam dazi na. 13 Amulâ Robowam mi ar d’al ma suma nglona a dumzina woyo, mi hulongôzi ni zla d’a de d’a ad’enga. 14 Mi ve ni d’alâ hazungeînina, mi de mi sum ndazina ala: Abun mi tinigi sun nda aneka kagi d’igi magumeina na, wani an mba ni tinigi sun nda aneka kagi kala! Abun mi togi ni ki blafâ, wani an mba ni togi ni ki blaf ma sinam mbàna!
15 Hina amulâ mi hum nga zlad’a hi sum ndazinid’a d’i. Ma didina mi le hina ná ndak vun zla d’a mi dat mi Jerobowam Nebat goroma avun ma djogom vunama Ahiya ma Silo-nid’a.
Wal la amula wal leid’a
(Gol 2 Sun hAm 10.16—11.4)16 Ata yima Israel-lâ pet a wala amulâ mi min nga zla mazid’a d’uo na, a dum ala:
Va mi ndolomi nga ki David ti.
Ami nga tami djona ki Jesse gorom mbi!
Agi Israel-lâ,
ar nge nge pî mi hulong avo kur zlub’u mamba!
A dum kua ala:
Ki tchetchemba, ang David goroma, ang tamul manga!
Ni hina ba, Israel-lâ a i avo hataziya.
17 Wani Robowam mi tamula ni yam Israel suma a nga kaka kur azì ma nglo ma Juda-nina hol. 18 Ata yi máma mi sun Adoram ma ngol ma avok suma a nga le sun nda magombina. Mi i ata Israel-lâ, wani azi durum kahinad’a, a tchum mbeyo. Ata yi máma Robowam mi ful kur pus mama hakulumeinina, mi ring Jerusalem. 19 Ni kayam ndata ba, Israel-lâ a noî suma hi David-na ala a tamula kazi d’uo gak ini ni na.
20 Ata yima Israel-lâ a hum ala Jerobowam mi hulongî wa na, a yi tazi kur tok mazid’a, a yumï adigaziya, a tinim amula yam Israel-lâ. Nandjafâ hi Juda-na hol ba, mi ar zlapa kandjafâ hi David-na.
21 Wani Robowam mi mba avo Jerusalem, mi tok suma hi Juda-na ki suma hi Benjamin suma a we durîna 180.000 á i dur Israel suma abo ma norâ á hulongôzï ad’um mam Robowam Salomon goroma. 22 Wani Alona mi de mi ma djogom vunama Semaya ala: 23 Ang i de mi Robowam Salomon goroma amul ma Juda-na ki suma Juda-na pet ki suma Benjamin-na mi ala: 24 Wana ni zla d’a Ma didina mi data: Agi i durugi ayîna ki Israel sumala ni b’oziyogina na na d’i. Ar nge nge pî adigagi mi hulong avo hatamu, kayam ahle suma a le ndazina a tcholï natanu.
Ata yima azi hum zlad’a hi Ma didinid’ina, a ge yazi kä ad’u zla ndata, a hulong avo hatazi d’igi Ma didina mi de na.
Jerobowam mi ar Ma didina woyo
25 Jerobowam mi min azina avo Sikem yam ahina d’a Efraim-mba á kak kua. Bugola, mi ar Sikem, mi i min azina avo Penuwel. 26 Jerobowam mi de kurum ala: Ki tchetchemba, suma kur leu mandina a mba hulong kur leud’a hi David goromid’a. 27 Le azi i Jerusalem á hahle suma ngat buzuna kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ni, huruzi mba mi tchuk ki salazi ma avo’â Robowam amul ma Juda-na, a mba tchanu, azi mba hulong ad’u Robowam.
28 Ata yi máma amulâ Jerobowam mi hal djib’er ra dinga, mi yor lora gro amuzleina mbà, mi de mi sum mama ala: I d’a agi igi Jerusalem teteud’a ndagagi da’. Gola! Agi Israel-lâ, alo magi ma buzugugï woi kur Ezipte-na ba wana! 29 Jerobowam mi tin ma hina avo Betel, mi tin ma hina avo Dan mi. 30 Wana ni zla d’a zut suma a le tchod’id’a. Suma ablaud’a a i ki ma mbàna gak avo Dan. 31 Jerobowam mi min gong nga kud’ora ata yima ndingâ, mi man suma ngat buzuna aduk suma a nga nandjafâ hi Levi-na d’uo na.
Alona mi ngop suma yam kud’or ra avo Betel-la
32 Jerobowam mi le vun tilâ kur bur ma dogo yam vahlâ hi til ma klavandina d’igi vun til ma a lum avo Juda-na na. Mam tamba mi hahle suma ngat buzuna yam yima ngal ahle suma ngat buzuna. Wana ni vama a lum avo Betel-lâ, a hahle suma ngat buzuna mamuzlei suma a yorozina. Mi tin suma ngat buzu suma ding suma mam manazina ata yima nding ma mam minima. 33 Kur bur ma dogo yam vahlâ hi til ma klavandi ma mam ngam mi tinim yam mam tam Jerobowam-ma, mi i Betel á le vun tilâ ki Israel-lâ. Kur bur máma mam tamba mi i á hahle suma ngat buzuna yam yima ngal ahle suma ngat buzuna mi.
