Del ge ɗigli suwar
1 Bage ɗiŋnedin jan Musa fare ge njal Sinay pala digi go, 2 na jya̰ Israyela vya ma go: Swaga ge aŋ ne mbo det dḛ ja ge suwal ge mbi ne ho̰ aŋ na go, aŋ mbo ya̰ suwar ɗigliya ne Bage ɗiŋnedin pe. 3 Aŋ mbo zare kaŋ hir aŋ gaaso ma zi ɗiŋ del myanaŋgal, ɗiŋ del myanaŋgal aŋ mbo ka ɗaɗe aŋ oyo̰r tok ma, aŋ mbo ka kote aŋ kaŋ siyal ma digi me. 4 Del ge ɓyalar mbo kat del ɗigliya, del ge suwar ɓol ɗigliya, a del ɗigliya ne Bage ɗiŋnedin pe ne, aŋ mbo zare kaŋ hir aŋ gaaso ma zi to, aŋ mbo ɗaɗe aŋ oyo̰r tok ma to me. 5 Aŋ mbo syat aŋ kaŋ bagar ma to, aŋ mbo yel aŋ oyo̰r bagar ma to me, mbo kat del ɗigliya ne suwal pe. 6 Kaŋ bagar ge ne mbo don ya del ɗigliya ge suwar ne go ma mbo wal aŋ ne aŋ dore ma, ne aŋ kale ma, ne aŋ naa ge temel ma, ne aŋ gwasal ma, 7 ne aŋ kavaar ma, ne kavaar ge ful zi ge ge ne aŋ suwal go ma, mbo kat nama kaŋzam.
Del tṵ sunna ge ga̰l
8 Aŋ mbo isi del ɗigliya ma ɓyalar ndwara ɓyalar, ndwara go del wara anda para lamaɗo. 9 Dam wol ge saba ge ɓyalar ne go, aŋ mbo sun tṵ digi ne ka̰l ndaar. Dam poreya ge ga̰l go, aŋ mbo sun tṵ digi aŋ suwal ma go mwaɗak. 10 Aŋ mbo mbege del ge wara anuwa̰y ne Dok pe, aŋ mbo oy digi ne ya̰ naa ge ne suwal go ma pet digi suli pe. Mbo kat tṵ sunna ge ga̰l ne aŋ pe, ndu ge daage mbo gwan’a na joo go, ndu ge daage mbo gwan’a na hir ma buwal zi. 11 Del ge wara anuwa̰y mbe, mbo kat del tṵ sunna ge ga̰l ne aŋ pe. Aŋ mbo zare a̰me to, aŋ mbo syat kaŋ ge bagar ma to, aŋ mbo yel oyo̰r ge bagar ma to me. 12 Ago a del tṵ sunna ge ga̰l ne, mbo kat mbegeya ne aŋ pe, aŋ mbo zam kaŋ ge bagar ma.
13 Ge del ge tṵ sunna ge ga̰l mbe go, ndu ge daage mbo gwan’a na swaga joo go. 14 Kadɗa aŋ ɓyare yat kaŋ a̰me uzi aŋ kon tok go, ko aŋ ɓyare kaŋ yatɗa, na kaage aŋ mbuɗi ta ndwara to. 15 Swaga ge aŋ ne ɓyare yat swaga ne aŋ kon tok go, isi me del ma ne del tṵ sunna ge ga̰l ya day, uwale, ndu ge ne ɓyare yat na swaga uzi, na isi del ge siyal ne ge ne gá ne zḛ ma pal me. 16 Kadɗa del ma ga gḛ, na yé mbo kat gḛ, amma kadɗa del ma ga woɗege, na yé mbo gwan’a ndwara zi gwa. Ago, da ne del ge siyal ge ne gá ne zḛ ma ta, aŋ ba hal na yé. 17 Ndu a̰me na mbuɗi na kon ndwara to bat, amma sya me Dok vo. Ago mbi Bage ɗiŋnedin mbi Dok ge aŋ ne ne. 18 Ke me mborra mbi eya ma pal, koy me mbi wak yuwaleya ma, ke me mborra nama pal, go no aŋ mbo kat halas suwal mbe go. 19 Suwal mbo hon aŋ na kaŋzam ma, aŋ mbo zam, aŋ huri, aŋ kat halas na go. 20 Tamekyala aŋ ele ta ne go go: «I mbo zam dḛ da del ge ɓyalar mbe go ɗaa? Ne jo̰ i be zare a̰me to, i be syat a̰me to me.» 21 Del ge myanaŋgal pul zi, mbi mbo é wak busu aŋ pal go, del mbe hon aŋ kaŋzam ge zamma ndwara del ataa. 22 Del ge tiimal go, aŋ mbo zare kaŋ se, aŋ mbo zam kaŋ ge puuri ma ɗiŋ aŋ wat del ge lamaɗo zi, ɗiŋ det ya siyal wak go, aŋ mbo ka zam kaŋzam ge puuri ma gale.
Eya ne zurra ge swaga joo ma ne pe
23 Ndu mbo yat swaga uzi ne ndwara dedet to, ago suwar a mbi ne ne, aŋ dimma ne gwasal ma, ko ne naa ge ne ka kat mbay ma go baŋ mbi suwal go. 24 Ge suwal ge aŋ ne ame na joo mbe no go mwaɗak, aŋ mbo é eya ma ne swaga zurra pe.
25 Kadɗa aŋ ná vya a̰me detɗa a̰se zi, yat na swaga joo le ɗu uzi, a na sele ge peɗet, ge ne mbya zur na, mbo mbo ya zur swaga ge na ná vya ne yá na uzi mbe digi ne. 26 Kadɗa ndu a̰me ne ndu ge ne mbya zur na to, amma kadɗa na ɓol a̰me ge ne mbya zur na swaga ya digi, 27 na sḛ mbo isi del ma ne swaga ge na ne yá na swaga uzi ya day, mbo pot bage ne yá swaga bware del ge ne gá ne zḛ ma pal, mbo gwan’a na swaga joo go. 28 Kadɗa be ɓol kaŋ mbyatɗa ge zur na swaga mbe digi to, mbo ya̰ na swaga mbe bage ne yá na tok go ɗiŋ mbo del tṵ sunna ge ga̰l ya, del mbe go, bage ne yá swaga mbe mbo ndage digi, bage swaga mbo gwan’a na swaga joo go. 29 Kadɗa ndu a̰me yat na yàl ge ne suwal ge ne ve se ne gulum ga̰l diŋ ya uzi, na zurra del mbe pul zi, isiya ne dam ge a ne yá yàl mbe uzi go. 30 Kadɗa be zur na del mbe pul zi to, zok mbe mbo gá ge bage ne yá swaga mbe ma ne na vya ma ne ɗiŋnedin. Ndu mbe Mbo gwan ne na digi del tṵ sunna ge ga̰l go to. 31 Amma yàl ge ne suwal ge ne ve se ne gulum ga̰l diŋ ma to, aŋ mbo ndil nama dimma ne swaga gaaso ma go, aŋ da ne pool ge zur nama, bage ge ne yá na mbo gwan ne na digi del tṵ sunna ge ga̰l go.
32 Kadɗa ne yàl ge Levi vya ma ne ge ne nama suwal ma diŋ, ko ne nama swaga joo ma ɗe, a mbo ka zur nama digi ɗiŋnedin. 33 Ko na ka Levi vya yá yàl ge ne suwal ge Levi vya ma ne go ne, bage swaga mbo ame na swaga digi del tṵ sunna ge ga̰l go. Ago yàl ge ne suwal ge Levi vya ma ne go, a nama joo ne ge Israyela vya ma buwal zi. 34 Levi vya ma gaaso ma ge ne nama suwal go̰r zum ma, a mbo yat nama uzi to bat, a nama joo ma ne ɗiŋnedin.
Eya ne a̰se ma pe
35 Kadɗa aŋ ná vya a̰me detɗa a̰se zi, na tok woɗege, aŋ mbo mbyale na digi, ne da pe, na ka dagre ne aŋ. Aŋ mbo ke go no me ne vya gwasal, ko ne ndu ge ne ka mbay ne aŋ buwal zi. 36 Na kaage aŋ ame kaŋ mam ne na tok go to, sya me Dok ge aŋ ne vo, ya̰ me aŋ ná vya kat dagre ne aŋ. 37 Aŋ mbo gobe na bware ne ame mam pal to, aŋ mbo hon na gobso to bat. 38 Mbi Bage ɗiŋnedin, Dok ge aŋ ne ge ne ndage aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum ndwara hon aŋ suwal Kanan ne, ndwara go, mbi ka Dok ge aŋ ne.
Eya ne zurra ge naa dasana ma ne pe
39 Kadɗa aŋ ná vya a̰me detɗa a̰se zi, yat tene uzi aŋ tok go, aŋ mbo ke na mo̰r to bat. 40 Aŋ mbo ke na dimma ne ndu ge temel, ko dimma ne ndu ge ne ka mbay ne aŋ buwal zi go, ɗiŋ mbo del tṵ sunna ge ga̰l ya, mbo ka ke aŋ temel ma. 41 Swaga mbe go no, na sḛ poseya ne na vya ma, a mbo ndage ya zum, a mbo gwan bama kaam ma buwal zi ya, bama bá ma joo ya. 42 Ago naa ge mbi ne ndage nama ne suwal Masar diŋ ya zum ma a mbi mo̰r ma ne, a mbo yat nama uzi dimma ne mo̰r ma go to. 43 Aŋ mbo e temel ge ndaar nama pal to, sya me Dok ge aŋ ne vo. 44 Kadɗa aŋ ɓyare mo̰r ma ne kale ma, aŋ mbo yat nama da ne pehir ge ɗogle ge a ne ve aŋ se ma buwal zi, a mbo gá ge aŋ ne ma dedet. 45 Uwale, aŋ da ne pool ge yat vya gwasal ge ne ka ne aŋ buwal zi ma vya ma, ko ne nama hir ge a ne tó nama aŋ suwal go ma, a mbo gá ge aŋ ne ma dedet. 46 Aŋ mbo ya̰ nama kaŋ joo hon aŋ vya ma dimma ne kaŋ ɓolla ma go. A mbo gá aŋ mo̰r ɗiŋnedin. Amma kadɗa ne aŋ ná vya Israyela vya ma ɗe, na kaage ndu a̰me ɗu ne aŋ buwal zi na e temel ge ndaar nama pal to bat.
47 Kadɗa vya gwasal, ko ndu ge ne ka mbay ne aŋ buwal zi saŋgeya ndu ge tok pool, kadɗa aŋ ná vya a̰me detɗa a̰se zi, yat tene uzi na tok go, ko ne ndu a̰me ge ne na vuwal pe go tok go, 48 mbo kat ne viya̰ ge zur tene swaga ge ne yá tene uzi go. Na ná vya a̰me da ne pool ge zur na digi. 49 Na sá, ko na bá vya, ko na pehir ge peɗet a̰me ɗu da ne pool ge zur na digi. Amma kadɗa na sḛ ɓol a̰me ya na tok go, na sḛ ne na pala da ne pool ge zur tene digi. 50 Na sḛ ɓanna dagre ne na bageyal, a mbo isi del ma, ne del ge na ne yá tene uzi ya day ɗiŋ mbo del tṵ sunna ge ga̰l ya. Bware potɗa mbo kat del isiya ma pal tem, a mbo isi nama dimma ne bware potɗa ge ndu ge temel ne dam ge daage pal go. 51 Kadɗa del ge mbo del tṵ sunna ge ga̰l wak zi gá ne zḛ gḛ ɗe, na bware potɗa ne zurra ge na ne pe mbo kat gḛ me. 52 Kadɗa del ma gá woɗege gwa ge det ya del tṵ sunna ge ga̰l go, mbo isi na mbo del mbe wak ya, mbo pot na bware zurra mbyatɗa tem ge del mbe ma pal go. 53 Del ma ne del ma, mbo kat na bageyal tok go dimma ne ndu ge ke temel go. Aŋ mbo ya̰ na bageyal é na ke temel ge ndaar ma aŋ ndwara go to bat. 54 Kadɗa be ɓol viya̰ zurra ne viya̰ mbe ma no go to, mbo ndage zum suli del tṵ sunna ge ga̰l go, na sḛ poseya ne na vya ma pet.
55 Ago Israyela vya ma mbi mo̰r ma ne, a mbi mo̰r ge mbi ne ndage nama ne suwal Masar diŋ ya zum ma ne, mbi Bage ɗiŋnedin Dok ge nama ne ne.
Biza d’a sabat ta tuk ta d’a yam andagad’id’a
1 Ma didina mi de mi Moise yam ahina d’a Sinai-d’a ala: 2 Ang i de mi Israel-lâ ala:
Fata agi kalagi kur ambas sa an nga ni hagizid’a, agi aragi andagad’a ti gumur kä; biza ndata mba d’i mbut ni biza d’a sabat ta agi mba suburun kuad’a. 3 Ang zum asineng gak bizad’a karagaya. Kur biza d’a karagaya ndata, ang tchau abo guguzlu manga, ang dud’ut vud’ut mi. 4 Wani biza d’a kid’iziyad’a mba d’i mbut ni biza d’a sabat ta tuk tad’a yam andagad’a. Ni biza d’a sabat ta agi mba suburun an Ma didina kuad’a. Ang zum asineng ngi, ang tchau abo guguzlu manga woi d’uo mi. 5 Ang dut awu ma magor ma mi deî kur biza ndatina d’i, ang dut abo guguzlu d’a ang arat bei tchaud’a kur biza ndatid’a d’uo mi. Biza ndata ti arî biza d’a sabat ta tuk tad’a yam andagad’a. 6 Ni yam tuk tad’a handaga ndatid’a ba, agi mba fagi ki tena, nala, angû, azong mangâ ki wei manga, sama lang sunda yam beged’ina kangei ma nga kaka ki sed’engâ, 7 d’uwar mangâ kazureina kamburei suma yam ambas mangina mi. Ahle suma vut kur biza ndatina pet a mba mbut ni te magina, a mba mbut ni te mazina mi.
Biza d’a ngol la furîd’a
8 Ma didina mi de kua ala: Agi ndumugi biza d’a sabat ta tuk tad’a handagad’id’a ndundum kid’iziya, nala, bizad’a dok fid’i yam zlengâ. 9 Kur bur ma dogona hi til ma kid’iziya ma kur biza ndatina, agi mba bugi adif fa furîd’a. Ni bur ma ngol ma zlup yam tchod’a. Agi bugi adifa kur ambas magid’a pet. 10 Biza d’a dok vahla, agi tinit irat vad’u, agi tchagi wala kur ambasa á tchuk suma akulo. Biza ndata mba d’i mbut ni biza d’a ngol la furîd’a. Nge nge pî adigagi mba mi hulong hle va mama, mba mi hulong ad’u adezem mi. 11 Biza d’a dok vahl ndata, mba d’i mbut ni biza d’a ngol la furîd’a; agi zumugi awuna kur ri, agi dud’ugi awu ma magor ma deî kur asinenina d’i, agi dud’ugi guguzlu d’a agi tchawat nga abot tei d’uo d’a d’uo mi. 12 Kayam ni biza d’a ngol la furîd’a, agi tinit irat vad’u, agi tagi nawu ma magor ma deî kur asinenina.
13 Kur biza d’a ngol la furî ndata, ar nge nge pî adigagi mi hulong hle va mama. 14 Le agi guzugi va woi abo tagi d’oze agi guzugi va abo tagiya ni, ar agi lagi ir tagi d’i. 15 Le agi guzugi va abo tagiya ni, agi tinigi ad’u d’a ndumba ei ni kur biza d’a ngol la furîd’a, agi wuragamî kahle suma a mba vut kur biza d’a nga d’i mbad’ina. 16 Le bizad’a ar avok ngola á fe biza d’a ngol la furîd’a tua ni, agi tinigi gusa hi va mámid’a ngola. Le bizad’a ar akid’eid’a ni, agi tinigi gusa hi va mámid’a akid’eid’a mi. Kayam ni ndumba hawu ma dut ma kur asine mámina ba, agi mba guzum kiya. 17 Ar sa adigagi mi le ir ndrama d’i, ar agi lagi mandara an Alo magina, kayam an ni Ma didina Alo magina.
18 Agi tid’igi yam gat manda, agi ngomogi vun man ma hed’a, agi lagi sunda kazi mi. Hina wani, agi mba kagagi ki halasa kur ambas magid’a. 19 Ambas ndata mba d’i wulugi awuna, agi mba tagiya, agi mba hobogiya, agi mba kagagi kua ki halasa mi.
20 Dam agi mba dagi ala: Ei mba tei ni me kur biza d’a kid’iziyad’a, kayam me ei mba zumi kur ri, ei mba dud’i awu kur ruo mi ge ni, 21 gola! An mba ni b’e vunan kagi kur biza d’a karagayad’a, mba d’i wulugi awuna ndak ir bizad’a hindi. 22 Agi mba zumugi ni kur biza d’a klavandid’a, agi mba tagi nawu ma adjeuna gak mba kur biza d’a zlengîd’a. Agi mba tagi nawu ma adjeuna gak agi mba dud’ugi kawu ma awili ma kur biza d’a zlengîd’ina.
Gat ta yam andaga d’a a guzut tei ki irat tuo d’a
23 Ma didina mi de kua ala: Agi ndak á guzugi andagad’a woi ki irat fafat ti, kayam andagad’a ni manda. Agi avo hatan ni d’igi angoyogeina ki suma kak ki sed’en ndjöna na. 24 Kur ambas sa agi mba tagi kata pet, agi tinigi gata á mbut andagad’a.
25 Le wiyengâ mbut houd’a mi gus abo siliu mamba woi nde ni, wiyem ma nga go ki sed’em ma nga ki lovota á mbud’utna, mi hulong mbut vama wiyema mi guzum mbeina. 26 Le sa máma mi nga ki sama mbut va máma d’uo, le mam tamba mi hal lovota á mbut yam vama mam guzum mbeina ni, 27 mi tinï ad’ud’a ndumba ni kur biza d’a mi guzum mbei kuad’a dei gak mi mba kur biza d’a mam min mbud’umba, mi wura’î yam biza d’a ar avok gak mba kur biza d’a ngol la furîd’id’a, tua ba mi hle va mama. 28 Le mi fe nga vama mi wurak kam mbuo ni, vama mi guzum mbeina, mi arî hi sama mi guzum aboma gak biza d’a ngol la furîd’a. Sama mam hum vanina, mba mi nde woi kur biza ndata; sala vana mi hulong hle va mama mi.
29 Le sana mi gus aziyam ma nga kur azì ma ngol ma a nguyum ki gulumunina woyo ni, lovota nga kam á mbud’um kur biza d’a tud’a. 30 Wani le sala azì máma mi mbud’um nga kur biza d’a tud’a d’uo ni, azì ma nga kur azì ma ngol ma a nguyum ki gulumuna máma, mi arî hi sama mi guzuma kandjavam ki iram fafat, mba mi nde woi kurum kur biza d’a ngol la furîd’a d’uo mi. 31 Wani azì ma abagei ma a nguyum nga ki gulumuna d’uo na, mba ndumumî d’igi andaga d’a kä hawad’a na. A mba guzum mbeyo, wani salam ma guzuma, mba mi nde woi kurum kur biza d’a ngol la furîd’a.
32 Wani yam azì ma nglona hi suma hi Levi-nina kazì ma azi nga ki sed’ema, a ndak á mbud’um yam kur atchogoi d’a lara ge pet. 33 Le sana mi gus azina abo suma hi Levi-na ni, mba mi nde woi kur azì ma sama hi Levi-nina mi guzum mbei máma, d’oze azì ma ngol ma mam nga kaka kuana, kur biza d’a ngol la furîd’a. Kayam azì ma nglona hi suma hi Levi-nina nazì mazina ki irazi fafat aduk Israel-lâ. 34 Asine ma huyok azì mazi ma nglonina, sa ndak á guzum mbei d’i, kayam azi arî suliyoma ki irazi fafat.
Gat ta yam sama hou ma mi nde vana abongâ
35 Ma didina mi de kua ala: Le wiyengâ mi nde houd’a, va nga abom mbuo ni, le nangeina d’oze le ni ma mba kak ki sed’eng yam ambas manga ndjöna pî, ang ndjunumu, kayam mi fe lovota á kak ki sed’engû. 36 Ar ang ve va abom ki mbina d’oze ang mbud’um iram kur fe mamba d’uo mi. Ang le ni mandara an Alo mangâ, ar wiyengâ mi kak ki sed’engû. 37 Ar ang hum bege d’a mbina d’i, ar ang hum awuna godjined’a d’uo mi, 38 kayam an ni Ma didina Alo magi ma pad’agï woi kur ambas sa Ezipte-d’a á hagi ambas sa Kanan-ndina, kayam ni kak Alo magina.
Gat ta a hat á mbut yam sanid’a
39 Ma didina mi de kua ala: Le wiyengâ mi nde houd’a, mi gus tam mbei abongû ni, ang tinim sun nda magomba kam mbi. 40 Ar mi kak avo hatang d’igi sama le sun nda yam beged’ina na, d’oze sama mba á kak yam ambas manga ndjöna na. Mam mba mi kak kur sun manga gagak biza d’a ngol la furîd’a. 41 Kur biza ndata, mba mi nde woi avo hatang ki groma, mba mi hulong ad’u adezem yam andagad’a hi simiyêmba. 42 Kayam azi ni magumei man suma an buzuguzï woi kur ambas sa Ezipte-d’ina, ar ang guzuzi woi d’igi a gus magumeina woi na d’i. 43 Ar ang te kam kad’enga d’i, wani ang lan mandaran an Alo mangâ.
44 Naduk andjaf ma mi nguyugina ba, ang mba fe magumei suma andjuveina ki suma aropma. Ni adigazi azi ba, ang mba gus magumeina. 45 Agi ndak á guzugi angoyogeina ki suma a nga kaka adigagina kandjavazi ma a mba vud’um yam ambas magid’ina. Azi mba arî sum magina. 46 Agi mba arazi djona mi grogi suma blogogina d’igi ahle mazina na, agi mba ngomoziya; azi mba arî magumei magina ki irazi fafat. Wani b’oziyogi suma Israel-lâ ar sa adigagi mi te yam wiyema kad’enga d’i.
47 Le angeina d’oze ma mba á kaka yam ambas manga ndjöna ni ma ndjondjoîna ba, le wiyengâ mi nde houd’a, mi gus tam mbei abo angei máma d’oze abo ma mi nga kaka yam ambas manga ndjöna d’oze abo andjaf angei máma ni, 48 lovota nga á mbud’um bugol la mi gus tam mbei dad’a. Wiyem ma dingâ mi ndak á mbud’umu. 49 Abum wiyema d’oze abum goroma d’oze wiyem ma nga go ki sed’ema, mi ndak á mbud’umu. Le mam tam nga ki va ni, mi ndak á mbut yam tamu. 50 Mam ki sama mam gus tam mbei aboma, a ndum bizad’a, a tinï ad’ud’a nata biza d’a mam gus tam mbei kura dei gak mba ata biza d’a ngol la furîd’a, a le gusa ni yam ablaud’a hi bizad’id’a, a mba ndumut ni d’igi sama mi le sunda yam beged’ina na. 51 Le bizad’a ar avok ngola tua ni, mi hulong beged’a yam mbut mamba ndak yam beged’a hi salama d’a ar kam kur biza d’a ar avokid’a. 52 Le bizad’a ar akid’eid’a á tcha ata biza d’a ngol la furîd’a ni, mi ndum bege d’a mbut tamba ndak yam biza d’a ar avogom ndata. 53 Mam mba mi kak avo hi salama kur biza d’a ara, ni d’igi sama le sunda yam beged’ina na. Salama mba mi te kam kad’enga avorogi d’i. 54 Le mi mbut nga tam hina d’uo ni, mba mi nde woi ki groma ni kur biza d’a ngol la furîd’a mbeî.
55 Agi Israel-lâ, agi ni magumei man suma an buzugugï woi kur ambas sa Ezipte-d’ina, kayam an nAlo magina.