Wak honna ne kḭḭm ge dinar pe uwareya
1 Gan Nebukadnezar ɗeere kḭḭm ge dinar a̰me, na haal tok pyaso ŋgayya wara myanaŋgal, na fiyal tok pyaso ŋgayya myanaŋgal me. Hon wak go a ɗù na baal pul ge Dura ne go, suwal Babilon go. 2 Gan Nebukadnezar dol temel tol na paca ma, ne naa ga̰l ge ne suwal pal ma, ne naa ga̰l ge yuwaleya ma, ne naa ge koy kaŋ ma, ne naa ge kun sarya ma, ne na naa ga̰l ge temel ma pet, nama mbo ya ne vḛso ge na kḭḭm ge na ne ɗeere na pe. 3 Paca ma, ne naa ga̰l ge ne suwal pal ma, ne naa ga̰l ge yuwaleya ma, ne naa ge koy kaŋ ma, ne naa ge kun sarya ma, ne naa ga̰l ge temel ma pet a kote ya ne vḛso ge kḭḭm ge gan Nebukadnezar ne ɗeere na pe. A mḛ kḭḭm ɗeereya mbe ndwara zḛ.
4 Bage ɗame vḛso oy ne ka̰l ndaar go: «Pehir ma pet, ne suwal ma, ne wak ge daage pet, za̰ me wak honna no: 5 Swaga ge aŋ ne za̰ tṵ sunna ya, ne gal ma, ne biliŋ ma, ne ŋgeleŋ ma, ne kaŋ haleya ge daage hir ya, gu me aŋ koo ma se uware kḭḭm ɗeereya ge dinar ge gan Nebukadnezar ne ɗù na. 6 Ndu ge daage pet ge ne gur na koo ya na ndwara se uware na to, a mbo dol na tuul ge a ne mba ol ne se njinjik se ya.» 7 A go no, swaga ge pehir ma, ne suwal ma, ne wak ge daage pet, ne za̰ tṵ sunna, ne gal ma, ne biliŋ ma, ne ŋgeleŋ ma, ne kaŋ haleya hir ge daage pet ɗe, a ka gur bama koo ma se uware kḭḭm ɗeereya ge dinar ge gan Nebukadnezar ne ɗù na.
Danyel kaam ma kuri be ge uware kḭḭm ɗeereya
8 Swaga mbe go juju, Kaldeya ma mbo ya kaŋge Yuda ma. 9 A jan gan Nebukadnezar go: «O gan, ka ne ndwara ɗiŋnedin! 10 O gan, mo te be hon wak ne go, swaga ge naa ne za̰ tṵ sunna, ne gal ma, ne biliŋ ma, ne ŋgeleŋ ma, ne kaŋ haleya hir ge daage ya, naa gu naa koo ma se uware kḭḭm ɗeereya ge dinar to’a? 11 Amma ndu ge daage pet ge ne gur na koo ya se uware na to, a dó na tuul ge a ne mba ol ne se njinjik se ya to’a? 12 Ndi, Chadrak, ne Mechak, ne Abednego, Yuda ge mo ne e nama ne suwal Babilon pal mbe ma, a be ke mborra mo wak honna pal to. O gan, a kuri be ge ke mo dok ma temel mo̰r, a kuri be ge uware kḭḭm ɗeereya ge mo ne ɗù na.»
13 Nebukadnezar laar vḛne gḛ ge be to, hon wak go, a gene na Chadrak, Mechak ma ne Abednego ma ya. A gene nama ya gan ndwara se. 14 Nebukadnezar ele nama go: «Chadrak, Mechak ne Abednego, a fareba go aŋ ke mbi dok ma temel mo̰r to, aŋ kuri be uware kḭḭm ɗeereya ge dinar ge mbi ne ɗù na me ya’a? 15 Se no, ka me jejew, swaga ge aŋ ma za̰ tṵ sunna ya, ne gal ma, ne biliŋ ma, ne ŋgeleŋ ma, ne kaŋ haleya hir ge daage pet ya, gu me aŋ koo ma se uware kḭḭm ɗeereya ge mbi ne ɗù na. Kadɗa aŋ uware na to, se se no, a ma kan aŋ tuul ge a ne mba ol ne se njinjik se ya. Aŋ ma kwa dok ge ba zur aŋ ne mbi tok go gale!» 16 Chadrak, Mechak ne Abednego gwan ne gan Nebukadnezar janna go: «I ne fare a̰me ge janna mo fare mbe pal to. 17 Kadɗa Dok ge i ne ke na temel mo̰r day ya zur i ne ol ge mbarra njinjik mbe no zi, ko ne mo tok zi me, mbo zur i. 18 Kadɗa go to puy, kwa go i ne pool ke temel mo̰r hon mo dok ma to, i gur i koo ma se uware kḭḭm ɗeereya ge dinar ge mo ne ɗù na to me.»
19 Nebukadnezar laar vḛne gḛ ge be to, na ndwara cili kaal ɗaɗa̰y Chadrak ma ne Mechak ma ne Abednego ma ta. Hon wak go, a jage ol mbe wak digi ndwara ɓyalar waɗe ge a ne ha̰le jage na. 20 Go̰r go, hon na asagar ge pool ma wak go nama vwa Chadrak ma ne Mechak ma ne Abednego ma, nama ka̰ nama ol mbe zi ya. 21 Swaga mbe go, a vwal nama ne bama ba̰r ga̰l ma, ne bama ba̰r ge pul zi ge ma, ne bama ba̰r ge may ma nama ta jyan, a kan nama ol zi ya. 22 Ne jo̰ wak honna ge gan ne ka ndaar kaka ɗe, a jage ol mbe digi gḛ ge be to. Swaga ge naa mbe ma ne ɗage kan Chadrak ma ol zi ya ɗe, ol hogeya hun nama uzi. 23 Amma Chadrak ma ne Mechak ma ne Abednego ma a det ol zi ya vwalla.
Dok zur Danyel kaam ma ne ol zi ya zum
24 Swaga mbe go, vo wan gan Nebukadnezar, za̰me digi, ele na naa ge yuwaleya ma go: «Nee te ka̰ naa ataa ol zi vwalla to’a?» A jan na go: «A mbe go, o gan!» 25 Gwan jan nama go: «Ndi, mbi kwa naa ne go anda be ge vwalla, a mbo ya ol zi. Ndu ge anda mbe ndwara di dok vya ndwara.» 26 Go̰r go, Nebukadnezar ndar tene ya tuul ge ol ne na se wak go, oy go: «Chadrak, Mechak ne Abednego, Dok ge ne digi digi ya mo̰r ma, wa me ne ol zi ya zum, mbo me ya.» Chadrak ma ne Mechak ma ne Abednego ma wat ne ol zi ya zum.
27 Gan paca ma, ne naa ge ne suwal pal ma, ne naa ge yuwaleya ma pet, a kote ta ya ndil nama, a ɓol go ol be ke nama a̰me to, ko nama pala susu ma be vo̰me to, ko nama ba̰r ma be til to, ol huri puy ne nama ta to pet. 28 Nebukadnezar jan go: Uwareya hon Dok ge Chadrak, Mechak ne Abednego ne, na ge ne teme na maleka ya zur na mo̰r ma, ago a e bama saareya na pal. Ge bama te ya ke temel mo̰r hon dok ge ɗogle ma be ge bama Dok to, a kuri gan wak, a ho̰ ta siya no. 29 Ne se no, mbi hon wak go: «Ndu ge daage, ko suwal ge daage, ko pehir ge daage pet ge ne jan fare sone ya Dok ge Chadrak, ge Mechak ne ge Abednego ne pal, a hṵ na uzi, a gu na yàl ma se kakam me. Ago Dok a̰me ge ne mbya zur naa dimma ne na go to.» 30 Swaga mbe go, gan gwan e Chadrak, Mechak, ne Abednego ma suwal Babilon pal.
Kiya̰r ge azi ge gan Nebukadnezar ne: Uwara ga̰l
31 Gan Nebukadnezar teme fare pehir ma, ne suwal ma, ne naa ge ne far wak ge daage ge ne suwar pal pet ma ta janna go:
Ka me halas zi! 32 Mbi ndi go na kwaɗa mbi e aŋ kwa kaŋ ŋgayya ma ne kaŋ ajab ma ge Dok ge digi digi ya ne ke ne mbi.
33 Na kaŋ ŋgayya ma ɓaŋlaŋ,
na kaŋ ajab ma ga̰l ge be to,
na muluk a ɗiŋnedin,
na gan a doŋ pe ma ne doŋ pe ma.
Amulâ mi he vuna ala suma a kud’or filei ma lora
1 Amulâ Nebukanezar mi he vuna ala a yor filei ma lora, fiyagam mba akulod’a metred’a dok hindi, bubuwam metred’a hindi. Mi tinim kä kur yima papana ma Dur-râ kur andaga d’a Babilon-nda. 2 Bugola, mi sun suma sunda a yï suma nglo suma te yam suma kur andaga d’a Babilon-ndina, nala, suma a yazi ala satrap-ma, suma ngom ahlena, suma te yamba, suma ngom beged’a, suma ka sariyad’a suma nglona ki suma a te yam mbas sa woi abu tetengâ mi. A mbeï á lü vun tilâ á tin filei ma yor ma lor ma mam tinim akulona iram vamu. 3 Sum ndazina pet a tok á lü vun til máma avok filei ma yor ma lor ma Nebukanezar mi tinim akulona.
4 Ma tchi wala mi er ad’um akulo mi dala: Agi suma, agi andjaf suma, agi suma ad’u vun ma ded’a tetengâ, wana ni vama an hagi vuna kama: 5 Ata yima agi humugi tchina hadifina, hi taulâd’ina, hadingîna, hi daliyâd’ina, hi gangad’ina ki tchina hahle suma bu suma hle sawala tetengâ, agi grivigi kä andaga á kud’or filei ma yor ma lor ma amulâ Nebukanezar mi tinim akulona. 6 Sama lara ma mi grif nga kä á kud’or filei ma yor ma lor máma d’uo na, a mba gum atogo hina zak aduk für ra aku d’a hîhîka.
7 Kayam ndata, ata yima suma handjaf suma ki suma ad’u vun ma ded’a tetengâ pet a hum tchina hadifina, hi taulâd’ina, hi daliyâd’ina, hi gangad’ina ki tchina hahle suma bu suma hle sawala tetengâ, a grif kä andaga á kud’or filei ma yor ma lor ma amulâ Nebukanezar mi tinim akulona.
Daniel ndroma a kak suma d’engzengâ avok Alona
8 Ata yi máma atogo hina zak suma hiu suma Babilon-na a hut gen amulâ, a tchuk zlad’a yam Juif-fâ. 9 A de mamulâ Nebukanezar ala: Amulâ, ar va mi lang ngi! 10 Amulâ, ang he vuna ala ata yima sama lara mi hum tchina hadifina, hi taulâd’ina, hadingîna, hi daliyâd’ina, hi gangad’ina ki tchina hahle suma bu suma hle sawala tetengâ, mbeî mi grif kä andagad’a á kud’or filei ma yor ma lor ma ang amulâ tinim akulona, 11 wani le sama lara ma mi grif nga kä á kud’urom mbuo na ni, a mba gum atogo hina zak aduk für ra aku d’a hîhîka d’uo zu? 12 Wani amulâ, Juif suma ang hazi sun nda te yamba kur andaga d’a Babilon-nda tetengâ, nala, Sadrak ki Mesak ki Aben-Nego, a ge nga yazi kä ad’u vun mang ma hed’a d’i, a le nga sunda malo mangâ d’i, a kud’or nga filei ma yor ma lor ma ang tinim akulona d’uo mi.
13 Ata yi máma Nebukanezar hurum zala, mi mbut ayîna dadalau, mi he vuna ala a mbamï Sadrak, Mesak ki Aben-Nego. A mbazi avorom mi. 14 Amulâ mi djobozi ala: Sadrak, Mesak, Aben-Nego, agi ngagi hurugi ala agi lagi sunda malo mana d’uo, agi kud’urogi filei ma yor ma lor ma an tinim akulona d’uo mi ni gagazi zu? 15 Ki tchetchemba, agi minigi tagiya. Ata yima agi humugi tchina hadifina, hi taulâd’ina, hadingîna, hi daliyâd’ina, hi gangad’ina ki tchina hahle suma bu suma hle sawala tetengâ, agi grivigi kä andaga, agi kud’urogi filei ma yor ma lor ma an tinim akulona. Le agi kud’urogizi nga d’uo ni, a tchugugi atogo zak aduk für ra aku d’a hîhîka. NAlo ma lara ba, mba mi prud’ugi woi abon nge?
16 Sadrak, Mesak ki Aben-Nego a hulong de mamulâ Nebukanezar ala: Amulâ, ami ndak á hulongông zla d’a de d’a yam zla ndata d’i. 17 Wani ami minimi ala ang wala Alo mami ma ami lum sundina, mi ndak á prud’umi woyo. Mba mi prud’umi woi abong aduk für ra aku d’a hîhîka mi! 18 Amulâ, le Alo mamina mi min á prud’umi woi d’uo pî, ami nga dang ngei mbak, ami ndak á lami sunda malo mangâ d’oze kud’uromi filei ma yor ma lor ma ang tinim akulona d’uo mi!
19 Ata yi máma Nebukanezar hurum zal ngola, iram mbut vama dingâ avok Sadrak ki Mesak ki Aben-Nego. Mi he vuna ala a hîk aku d’a füra akulo hîhîk yazi kid’iziya. 20 Bugola, mi he vuna mi azigar mam suma ad’enga heîna ala a djin Sadrak, Mesak ki Aben-Nego ki ziyona, a tchuguzi kur füra. 21 Atogo hina zak a djin suma hindi ndazina ki baru mazi ma teteng ma atazina pet, a tchuguzi aduk für ra aku d’a hîhîka. 22 Yam vun ma he ma ad’enga hamulîna, a hîk aku d’a füra akulo hîhîk yazi kid’iziya. Kayam ndata, ti ngal azigar suma a tchuk Sadrak, Mesak ki Aben-Nego aduk aku d’a fürina woyo. 23 Wani suma hindi ndazina, nala, Sadrak, Mesak ki Aben-Nego, a tchuk kä aduk für ra aku d’a hîhîka ki djinda.
Sadrak, Mesak ki Aben-Nego, Alona mi prud’uzi woyo
24 Ata yi máma amulâ Nebukanezar mi le mandarâ, mi tchol akulo atogo zak, mi djop mam suma sunda ala: Ei tchugi suma kä aduk akud’a ki djinda ni hindi d’uo zu?
Azi hulong dum ala: Amulâ, ni hina!
25 Amulâ mi hulong dazi kua ala: Ni nana ba, an nga ni we suma fid’i a nga tit aduk akud’a bei djinda, bei vama tcho mi lazi ba ge! An we sama fid’ina iram hle tat d’igi ir gor alona na!
26 Nebukanezar mi hut avun für ra aku d’a hîhîka, mi er ad’um akulo ala: Sadrak, Mesak ki Aben-Nego, azungeî suma sunda hAlo ma kal papanina, agi buzugugï woi aduk akud’a, agi mbeyegïya!
Atogo hina zak, azi ki zla tazi d’a hindid’a a buzugï woi aduk akud’a. 27 Suma a yazi ala Satrap-ma, suma ngom ahlena, suma te yamba ki suma de d’alâ hamulîna a togï geveziya, a we akud’a le nga va ata sum ndazina tu d’i. Tumus sa kazid’a ki baru mazina, akud’a ti ngalazi nga d’i, akud’a nga d’i his atazi d’uo mi.
28 Amulâ mi er ad’um akulo ala: Ar ei gilei Alona hi Sadra’â, Alona hi Mesa’â, Alona hi Aben-Nego-na! Mi sunï malaika mama, mi prut mam suma sun suma a deng tazi atama woyo. Azi tchila yam vun ma he mana, azi he tazi á matna tala azi kud’orî Alo mazina tu kal la azi kud’or alo ma dingâ d’a. 29 Wana ni vun man ma he ma an hum ki tchetchembina: Sama lara ma aduk suma d’oze ma aduk andjaf suma d’oze ma ad’u vun ma ded’a teteng ma mi de zla d’a tchod’a yam Alona hi Sadra’â yam Alona hi Mesa’â yam Alona hi Aben-Nego-nina, ar a kizagam mbeyo, ar aziyam mi mbut djona! Kayam alo ma ding ma ndak á prut sana woi d’igi Alo mazina na na nga d’i.
30 Bugol ahle ndazina, amulâ mi he sun nda te yamba mi Sadrak, Mesak ki Aben-Nego kur andaga d’a Babilon-nda kal la avoka.
