Yakub teme na vya ma mbo do̰y suwal Masar ya
1 Swaga ge Yakub ne za̰ go, swara ya suwal Masar ya ɗe, jan na vya ma go: «Kyaɗa aŋ ba ka ndil ta go ɗaa?» 2 Jan go: «Mbi za̰ go, swara ya suwal Masar go. Mbo me mbo yat me nee swara ne yá go, go no nee ba kat ne ndwara, nee ba su to.»
3 Yusuf bá vya ma naa wol a kan ta mbo suwal Masar mbo yat swara. 4 Amma Yakub be ya̰ Bayami ge Yusuf ná vya mborra ne nama to, ago ka janna go, Swagal ma̰ hat det na pal. 5 Israyela vya ma det ya suwal Masar go yat swara, poseya ne naa ge ne mbo ya ge may ma me, ago baktar dé suwal Kanan pal pet.
Yusuf ka sare na bá vya ma ndwara
6 Yusuf ka ga̰l suwal pal ne, a na sḛ ka hon viya̰ yat swara uzi naa tok go ne. Yusuf bá vya ma yan’a, a det na ndwara se. 7 Yusuf ndil na bá vya ma, kwar nama, ke tene nama ta dimma ne na ne kwar nama to go, ka maare nama fare janna, jan nama go: «Aŋ mbo da ne le da ya ɗaa?» A jan na go: «Ne suwal Kanan ya, ndwara ɓyare kaŋzam yatɗa.» 8 Yusuf kwar na bá vya ma yaɗat, amma nama sḛ ma kwar na to. 9 Yusuf dwat ne kiya̰r ge ne ka jan na nama pal ma, jan nama go: Aŋ naa ge ndil swaga ma ne, aŋ mbo ya go go ndwara her suwal swaga ge woɗegeya ma aŋ ndwara zi. 10 A jan na go: «I bageyal, a go to, mo dore ma mbo ya yat kaŋzam baŋ. 11 I no mwaɗak, i bá ge ɗu vya ma ne, i naa ge hatal ma ne, mo dore ma naa ge ndil swaga ma ne to.» 12 Na sḛ jan nama go: «Aŋ ke hale baŋ, aŋ mbo ya her suwal swaga ge woɗegeya ma aŋ ndwara zi.» 13 A jan na go: «I mo dore ma, i naa wol para azi, bá ge ɗu ge vya ma suwal Kanan go, ago ge tok dab gá ya i bá ta ya, ge ɗu ne go to.» 14 Yusuf jan nama go: «Te be fare ge mbi ne jya̰ aŋ ne to’a, aŋ naa ge ndil swaga ma ne! 15 Mbi hale aŋ fare mbe pe. Mbi guni tene ne dḭl ge Faraon ne, kadɗa aŋ bá vya ge tok dab mbe mbo ja to, aŋ ne pool wat zum ne go go to bat. 16 Teme me ndu ne aŋ buwal zi, na mbo ɓyare aŋ bá vya mbe ya, aŋ ge may ma me ɗe, aŋ gá daŋgay zi. Go no, mbi ba kwar pe go aŋ fare janna mbe na fareba ɓa de. Kadɗa to, mbi guni tene ne dḭl ge Faraon ne, aŋ naa ge ndil swaga ma ne.» 17 Kan nama mwaɗak daŋgay zi ɗiŋ dam ataa. 18 Dam ge ataa go, Yusuf jan nama go: «Ke me no, aŋ ba kat ne ndwara. Mbi sya Dok vo! 19 Kadɗa aŋ naa ge ɗeŋger ma ne ɗe, ndu ɗu ne aŋ buwal zi na gá daŋgay zi, aŋ ge may ma me, mbo me ne kaŋzam mbo hon aŋ yàl ma ne kyamal pe. 20 Gene me mbi aŋ bá vya ge tok dab ya, go no mbi ba kwar go aŋ fare ge aŋ ne jya̰ mbi a fareba, aŋ ba su to.» A ke mbe go no. 21 A jan ta go: «A fareba, nee ke nee bá vya sone, swaga ge ne ka fyal tene nee ta, nee be kwa na a̰se to. Sone mbe gwan ja nee pal.» 22 Ruben jan nama go: «Mbi te be jan aŋ go aŋ ke vya mbe sone to to’a! Amma aŋ be za̰ mbi to. Se no, nee ame potɗa ge na siya ne.» 23 Nama sḛ ma be wan pe go, Yusuf za̰ bama ya go to, ago a ka zwagre nama wak zwagre. 24 Na sḛ abe tene ne nama ta uzi ya nde, fyal. Go̰r go, gwan’a nama ta, jan nama fare, wan Simeyon ne nama buwal zi, dol na daŋgay zi nama ndwara go.
Gwanna ge Yakub vya ma ne mbo Kanan
25 Yusuf hon wak go, a wi nama galam ma ne gḛme, a gwa̰ ne bware ge ndu ge daage ne na galam zi, a ho̰ nama kaŋzam ne viya̰ pe. A ke ne nama go mbe tem. 26 Nama sḛ ma yage bama gḛme ma kwara ma pal, a ɗage mborra. 27 Swaga dwamma go, a̰me ɗu ne nama buwal zi hage na galam wak ndwara hon na kwara kaŋzam, kwa na bware ne na galam wak digi. 28 Na sḛ jan na bá vya ma go: «A gwan ne mbi bware ja, ndi, ne mbi galam zi no.» Swaga mbe go, nama dulwak kun ɓat. A ɗage ndat bagre, a ka jan ta go: «Dok te ke nee ma kaŋ go ɗaa?» 29 Swaga ge a ne dé ya bama bá Yakub ta, suwal Kanan go, a wan na fare ge ne ɓó bama pe mwaɗak. A jan na go: 30 «Bage ne ka ga̰l suwal pal, ka gace i fare janna gace, ndi i dimma ne naa ge ne mbo ya ndil suwal ma go. 31 I jya̰ na go: ‹I naa ge ɗeŋger ma ne, i be naa ge ndil suwal ma ne to. 32 I wol para azi bá ge ɗu ge vya ma, a̰me ɗu ne go to, ge jyale dab gá ya i bá ta suwal Kanan ya›. 33 Bage ne ka ne suwal pal jya̰ i no go: ‹Ge go mbi kwa go aŋ naa ge ɗeŋger ma ne ɗe, ya̰ me aŋ bá vya a̰me se ɗu mbi ta, abe me kaŋzam mbo hon aŋ yàl ma ne kyamal pe. Gwa̰ me. 34 Gene me mbi aŋ bá vya ge tok dab ya. Go no, mbi ba kwa go, aŋ naa ge ndil swaga ma ne to, aŋ naa ge ɗeŋger ma ne. Go no mbi ba hon aŋ aŋ bá vya, aŋ ba ga saŋge aŋ tok suwal go.›»
35 Swaga ge a ne ka̰ bama swara ma ne galam zi se ɗe, ndu ge daage ɓol na bware ne na galam zi. Nama sḛ ma poseya ne bama bá, a kwa bware mbe ma, vo wan nama. 36 Nama bá Yakub jan nama go: «Aŋ ɓyare á mbi vya ma pe! Se no Yusuf ne go to, Simeyon gá ya ya, aŋ ɓyare gwan wan Bayami iya! Yál mbe ma no mwaɗak a ya mbi pal.» 37 Ruben jan na bá go: «Kadɗa mbi gwan ne mo Bayami ja to, hṵ mbi vya son ma jwak. Ho̰ na mbi tok go, mbi mbo gwan ne mo na ya.» 38 Yakub jan go: «Mbi vya mbo ne aŋ to. Na ná vya su go, na sḛ gá mbi ne ɗu kikit. Kadɗa swagal a̰me ɓol na ya aŋ swaga mborra go, aŋ mbo é mbi wat taal zi ne kḭḭmi.»
Jakob mi sun groma Ezipte
1 Jakob mi hum ala awuna mi nga avo Ezipte, mi de mi groma ala: Ni kayam me ba, agi kagagi hina ndjë á gol ir tagi ge? 2 An hum ala awuna mi nga avo Ezipte. Agi i guzugï awuna nde, kayam ei boi woi abo meid’a d’i.
3 Josef b’oziyom suma dogona a i Ezipte á guzï awuna. 4 Wani Jakob mi ar nga Josef wiyema Benjamin á i ki sed’ezi d’i, kayam mam nga ki mandarâ ala va mba mi lumu. 5 Jakob groma a mba kur Ezipte á gus awuna d’igi suma ding suma a i á gusina na mi, kayam baktarad’a nde yam ambas sa Kanan-nda.
Josef mi ngaf ki b’oziyoma
6 Josef ni sama yam andaga d’a Ezipte-d’a aboma, mi nga mi gus awuna woi abo suma ding suma a mba kur ambas ndatina. Josef b’oziyoma a mba go, a grif kä avoromu, a tchok yazi kä andaga. 7 Josef mi we b’oziyoma tchä, wani mi le d’igi mi wazi nga d’uo na. Mi dazi zlad’a kad’enga ala: Agi tchologi ni lara ge?
Azi hulong dum ala: Ami tcholomï ni yam ambas sa Kanan-nda, ami min á gus awuna.
8 Josef mi we b’oziyoma tchä, wani azi wum nga d’i. 9 Josef humam gum yam adï d’a dum kazid’a, mi dazi kua ala: Agi ni suma d’u yina, agi mbagi ka hî ná gol suma yam ambasina fed’eziya.
10 Azi hulong dum ala: Hawa yak! Sama ngolâ, ami azungeî mangâ mbami ná gus awuna wud’a. 11 Ami pet ni sama tuna groma, ami ni suma iratna, ami azungeî mangâ nga ni suma d’u yina d’i.
12 Josef mi dazi ala: Hawa yak! Agi mbagi ná gol suma yam ambasina fed’eziya.
13 Azi hulong dum ala: Ami azungeî mangâ ni dogo yam mbà, ni b’oziyo tamiya, sama tuna groma kur ambas sa Kanan-nda. Ma gorâ sä avo ini kabumiya, ma tuna mi ba woyo.
14 Josef mi dazi kua ala: Ni d’igi an dagi ka hina; agi ni suma d’u yina. 15 Wana ni kuka an mba ni kugugi ki d’a: An gun tan ki simiyê Faron; bei wiyegi ma gorâ mba ka hî ba ni, agi mba igi d’i. 16 Agi sunugi sa tu adigagi mi i veï wiyegina; agi tagid’a kagagi kur dangeina. Hina wani, an mba ni we tua ala zla d’a agi dandjid’a ni gagazi. Le ni gagazi d’uo ni, an gun tan ki simiyê Faron an wala agi ni suma d’u yina. 17 Josef mi tchuguzi dangeina ki zla tazi pet burâ hindi.
18 Kur bur ma hindina Josef mi dazi ala: An ni sama le mandara Alona; le agi min sud’ugi tagiya ni, agi lagi hina. 19 Le agi ni suma iratna ni, aragi sa tu adigagi mi kak kur dangeina; agi suma hiuna igi kawuna mi sum magi suma sä kur meid’ina. 20 Bugola, agi mbanï wiyegi ma gorâ. Hina wani, zla magid’a mba d’i ka’î zla d’a irata, an mba ni tchagi d’i. Josef b’oziyoma a le hina mi.
21 Azi de tazi ala: Gagazi, ndaka mba kei wani ni yam zlad’a hi wiyeinid’a. Ata yima mi tchenei ala ei vum hohowomu, ei wum ndak mamba na, ei humum nga d’i. Ni kayam ndata ba, ndaka mba kei wana.
22 Ruben mi de mi b’oziyoma ala: An dagi d’uo zu? An dagi ala: Agi lagi Josef tchod’a d’i, wani agi humun ndi. Gola! Ki tchetchemba, ei nga fei ndaka wana, ni yam mat mama. 23 Azi we nga d’ala Josef nga mi hum vun mazinä d’a d’i, kayam azi djok vuna ni djoga aduk taziya.
24 Josef mi hut tei gumun nde, mi nde tchina.
Jakob groma a hulong avo Kanan
Kid’a Josef mi hulongî gevezid’a, mi dazi zlad’a, mi ve Simeon adigaziya, mi djinim kä iraziya. 25 Bugola, mi he vuna mazong mama ala mi oyôzi awuna kur bud’omei mazina, mi hulong beged’a hi nge nge pî kur bid’im mamba, mi hazi te ma glovotna mi. Mi le hina mi. 26 Josef b’oziyoma a djin awu mazina huyok koro mazina, a iya.
27 Kid’a azi tchuk kä á burâ glovota, ma dingâ tu, mi but vun bid’im mamba á hawuna mi korona, mi fe bege mamba ged’a avun bid’imba. 28 Mi de mi b’oziyoma, mi dazi ala: Gola! A hulongôn bege manda ged’a kä kur bid’imba wana! Wani vunadigazi d’i pat fek, a le mandarâ, a nde de tazi ala: Alona mi lei ni me hina ge?
29 Kid’a azi mbaza avo Kanan gen abuzi Jakob-pa, a dum ahlena pet suma a le ki sed’ezina. 30 Azi dum ala: Sama mi te yam andaga ndatina, mi dami zla d’a ad’enga, mi golomi ni d’igi ami ni suma d’u yina na. 31 Ami hulong dum ala: Ami ni suma d’u yina d’i, wani ami ni suma iratna. 32 Ami b’oziyo tami ni dogo yam mbà, ni sama tuna groma; ma tuna mi ba woyo, ma gorâ sä avo Kanan ini kabumiya.
33 Sama te yam andaga ndatina, mi dami ala: Tala an wala agi ni suma iratna d’a, agi aragi wiyegi ma ding kä tu avo hatanu, agi yogi awuna agi igi ki mi sum magi suma sä kur meid’ina. 34 Bugola, agi vanï wiyegi ma gorâ. Hina wani, an mba ni wala agi ni suma d’u yina d’i, wani agi ni suma iratna. Ata yi máma, an mba ni hulongôgi wiyegina Simeon, an mba ni aragi agi mbud’ugi abogi kur ambas ndata.
35 Azi nde tchuk awuna kä woi kur bud’omeina, nge nge pî mi fe bege mamba djinda ki bid’im mata kur bid’im mam mba awuna. Kid’a azi kabuzi a we bege ndatid’a, azi ki zla tazi pet a le mandarâ. 36 Jakob mi dazi ala: Agi ban ndi grona woi mbà; Josef nga d’i, Simeon nga d’i. Agi min vagi Benjamin kua; ndak ndata pet mba ni kanu.
37 Ruben mi de mabum ala: Le an mbang nga Benjamin d’uo ni, ang tchi gron suma mbàna. Ang handji abonu, an mba ni hulongôngziya.
38 Jakob mi hulong dum ala: Hawa yak! Gorona nga mi i ki sed’egi d’i! Wiyema mit teyo, mam arî vam tu. Le vama tcho mbaza kam glovot kur tit magid’a ni, agi mba kalan azulei kä ki mamaran ni ki yor tad’a.