Senakerib, gan ge Asiriya ma ne mbo ya ver Yuda
(2Gan 18:13, Isa 36:1)1 Go̰r kaŋ kerra ge Ezekiyas ne ma ge ne ŋgay honna ge ne ho̰ tene Dok ne dulwak ɗu ɗe, Senakerib gan ge Asiriya ma ne mbo ya ndwara det suwal Yuda pore mballa, ver na suwal ma ge ne vé ne gulum ga̰l ma se, hon wak go a ame suwal mbe ma. 2 Swaga ge Ezekiyas ne kwa go Senakerib mbo ya da ne dwatɗa ge det Ursalima ɗe, 3 tol naa ga̰l ge temel ma ne asagar ma ga̰l ma, a kote, jan nama go, bama dibi mam so̰o̰l ma ge ne suwal go̰r zum ma digi. A vin na dwatɗa mbe. 4 Naa kote ya gḛ ge be to, a dibi mam so̰o̰l ma digi mwaɗak, a dibi mam so̰o̰l ge ne ɓul ne ndwala ge suwar pe se digi me. Ago a ka jan ta go, na kaage Asiriya ma gan, swaga det ya go go nama ɓó mam nama ta baŋneya bindik to.
5 Uwale, Ezekiyas gwan hon tene ne dulwak ɗu, sin gulum ga̰l swaga ma ge ne gú se ma digi, sin zok njole swaga ma gulum pala digi. Gwan sin gulum ga̰l ge azi go̰r zum, nṵsi Millo ge ne suwal ge Dawda ne go torra digi, sol deŋso ma ne ɓiyaar ma gḛ ge be to me. 6 E asagar ma ga̰l ma ge asagar ge ɓase ma pal, kote nama ya pet na ta, ge tandal viya̰ wak pala ge suwal ne go, sal nama laar ne fare janna go:
7 «Wa̰ me aŋ laar,
mḛ me diŋ,
sya me vo to,
ndá me gan ge Asiriya ma ne,
ma ne ne asagar ma ge ɓase gḛ
ge ne na pe go mbe ma ndwara zḛ to,
ago bage ne nee pe go a pool waɗe na.
8 Ne na pe go, a naa dasana ma ne bàŋ,
amma bage ne nee,
a Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne ne,
na sḛ mbo sya ne ko̰r,
mbo mbal pore ne byalam go.»
Fare ge gan Ezekiyas ne mbe wat ɓase ma zi, a ya̰ bama saareya fare mbe pal.
Senakerib dol temel Ezekiyas pal sal Dok
(2Gan 18:17-37, Isa 36:2-22)9 Go̰r fare mbe no go, Senakerib gan ge Asiriya ma ne, a ne na asagar ma pet, a ne swaga ver suwal Lakis go gale, kan na dore ma mbo Ursalima, mbo jan Ezekiyas ma ne Yuda ma ge ne Ursalima diŋ ma fare go: 10 «Senakerib gan ge Asiriya ne jan go: Aŋ e aŋ saareya ma ya ma kaŋ pal, ge aŋ dḛ ba ga katɗa bàŋ Ursalima diŋ, aŋ swaga verra mbe no zi ɗaa? 11 Ezekiyas jan aŋ go, Bage ɗiŋnedin ge nee ne mbo zur nee ne gan ge Asiriya ne tok go. Aŋ dwat go Ezekiyas lase aŋ lase ndwara go kyamal ma ne mam njuwal hṵ aŋ uzi to’a? 12 Te be Ezekiyas sḛ gú swaga sḭḭm ma ne twal tuwaleya ge Bage ɗiŋnedin ne ma ne to’a? Jya̰ naa ge Yuda ma, ne ge Ursalima ne ma no go nama ke tuwaleya twal ɗu kikit pal, nama tí nama dukan ma na pal me. 13 Aŋ be kwa kaŋ ge i ne mbi báŋ ma ne ke ne suwal ge ɗogle ma to’a? Dok ge naa mbe ma ne a ɓó pool ge zur bama suwal ma ne mbi tok go ɗaa? 14 Ne dok ge naa ge mbi bá ma ne burmi nama uzi ma buwal zi, a ma dok ɓó pool ge zur na naa ne, ge aŋ Dok ba ɓol pool ge zur aŋ ne mbi tok zi ɗaa? 15 Se no Ezekiyas lase aŋ lase, kun aŋ hale, aŋ vḭ me na to! Ago dok a̰me ge naa a̰me ma ne, ko ge suwal a̰me ne be ɓol pool ge zur na naa ne mbi bá ma tok go to, ko ne mbi sḛ tok go to me. Go no me, ago aŋ dok ma mbo ɓol pool ge zur aŋ ne mbi tok go to!» 16 Naa ge Asiriya ma gan ne teme nama ya ma gwan jan Bage ɗiŋnedin ma ne na dore Ezekiyas fare ge sone ma.
Sáso ge Senakerib ne sá Dok
(2Gan 19:14-19, Isa 37:14-20)17 Senakerib njaŋge maktub sal Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne, jya̰ go: «Ne jo̰ dok ge pehir ge ɗogle ma ne ma be mbyat zur bama naa ma ne mbi tok zi to, go no me Dok ge Ezekiyas ne ne pool ge zur na naa ma ne mbi tok zi to me.» 18 Naa ge a ne teme nama ya ne maktub ma, a oy ne ka̰l ndaar ne wak ibriniya ndwara hon naa ge ne Ursalima diŋ ge ne gulum ga̰l pal ma vo, ne ŋgwabe nama, ndwara ame nama suwal. 19 A ka jan fare Dok ge Ursalima ne pal dimma ca ne a ne ka jan fare ne dok ge pehir ge ɗogle ma ne, na ge naa dasana ma ne ke nama ne bama tok zi ma go.
So syaya ge Asiriya ma ne, ne siya ge Senakerib ne
(2Gan 19:152Gan 35-37, Isa 37:15Isa 36-38)20 Ezekiyas gan ge Yuda ne ma ne anabi Isaya ge Amoz vya, a ka ke kaɗeya fare no pal, a ka tol Bage ne digi zi ya. 21 Bage ɗiŋnedin teme maleka ya ɗu hun gan ge Asiriya ma ne asagar ge pateya ma ne asagar ma ga̰l ma uzi mwaɗak. Amma gan gwan na suwal diŋ ya ne saaso. Dam a̰me ɗu, swaga ge ne wá na dok zok zi, na vya ma sḛ ne bama pala a hun na uzi. 22 A go mbe no, ge Bage ɗiŋnedin ne ma̰ Ezekiyas ma ne naa ge Ursalima ne ma ne Senakerib gan ge Asiriya ma ne tok go. Dok e nama ne bama naa ge warbe ma katɗa halas no. 23 Naa gḛ a gene bobo ma ya Ursalima go hon Bage ɗiŋnedin ne hon Ezekiyas gan ge Yuda ne. Ne swaga mbe go day, pehir ma pet, a ga hon Ezekiyas hormo.
Ezekiyas kaɗe Dok na dó na dam zḛ
(2Gan 20:1-21, Isa 38:1-8, Isa 39)24 Swaga mbe no go, Ezekiyas ɓol moy daŋ pul, kaɗe Bage ɗiŋnedin, Bage ɗiŋnedin za̰ na, ŋgay na sayda a̰me ge ne e na kwarra go na mbo zon. 25 Amma Ezekiyas be gwan kwa kwaɗa ge Dok ne ke ne na to, ga gwan jegre jegre zo. Ne pe no, Bage ɗiŋnedin na laar hó Ezekiyas, ne suwal Yuda ma ne Ursalima pal no.
26 Ne jo̰ Ezekiyas ka da ne jegreya na zi puy ɗe, gwan pore tene Dok ta, dagre ne naa ge Ursalima diŋ ma. Ne pe no, laar ol ge Bage ɗiŋnedin be det nama pal swaga ge Ezekiyas gale ne ndwara go to.
27 Ezekiyas ka da ne kaŋ kwaɗa ma ne hormo gḛ ge be to. Sin swaga ge koy na fool kaal ma ne dinar ma, ne njal sergeleŋ ma, ne dukan ma, ne ɓiyaar ma ne kaŋ ge kwaɗa ge daage ma me. 28 Na sḛ sin zok ne kaŋ siyal ma pe, gḛme, ne oyo̰r jiya̰l ge giya̰l ne num, ne nṵsi swaga zam zàm ne kavaar ge daage ma pe, ne ɗyagarta ge kavaar ma ne me. 29 Uwale sin suwal ma, kat ne vog ge gii ma, ne ge nday ma ne, ne da pe, a Dok sḛ ge ne ho̰ na kaŋ ɓolla mbe ma ne zuliya ceɗed. 30 A na sḛ gisi ndwala pul ge mam so̰o̰l Gihon ne digi ne, e na syaya ya le ge se ge go no, ge suwal ge Dawda ne le ge sya ge go. Ezekiyas ka zam zḛ na kaŋ kerra ma zi mwaɗak. 31 Swaga ge naa ga̰l ge Babilon ne ma a ne teme naa ya ndwara kwar kaŋ ajab ma ge ne suwal diŋ ma, Dok saŋge na na go̰r ndwara kugi na, ndwara kwar na dulwak.
32 Kaŋ ma ge Ezekiyas ne ke ge may ma, ne na kaŋ kerra ge dosol ma, a njaŋge nama ya maktub daalam ge anabi Isiya ge Amoz vya ne zi, ne maktub ge gan ge Yuda ma ne ge Israyela ma ne zi me.
33 Ezekiyas su, jyat na bá ma pe ya, a mbul na ge swaga mbul ta ge hir ge Dawda ne go, haal pala digi. Suwal Yuda mwaɗak poseya ne naa ge ne Ursalima go ma a uware na siya. Na vya Manasa zam gan na byalam go.
Sanakerip mi kal kur leu d’a Juda-d’a
(Gol 2 Amul 18.13Is 36.1)1 Bugol sun nda irat ta Ezekiyas mi lata, Sanakerip amul ma Asiri-na, mi kal kur leu d’a Juda-d’a, mi ngui azì ma nglo ma ad’eng ma ngunguna, kur djib’er mamba ala mi hlumu. 2 Kid’a Ezekiyas mi we d’ala Sanakerip mi mba wa á dur ayîna ki suma Jerusalem-ma d’a, 3 mi ndjak vunam ki mam suma nglona ki grang mama á tos mbiyo ma lau ma teteng ma nga woi abagei huyok azinina woyo. 4 Suma ablaud’a a tok tazi á tos mbiyo ma lau ma tetengâ ki ir mbiyo ma nga mi djangî kä avona woyo, a dala: Ni kayam me ba, amulei suma Asiri-na a mba fe mbina ngola ge?
5 Ezekiyas mi ve tam ad’enga, mi min gulumuna iram mba b’lak keid’a akulo, mi min gong nga fiyak ka ndjola akulo, mi min gulumun ma ad’eng ma dingâ woi abua, mi hulong mi min Milo d’a kur Azì ma ngolâ hi David-nid’a ad’enga ngungu, mi zle ahle suma dur ayîna ablaud’a ki mboriyona mi. 6 Mi tin azigar suma nglo suma avok azigarîna yam suma, mi togozi gevem avun azì ma ngolâ, nga mi hazi ad’enga ala: 7 Agi sogi tagiya, agi vagi tagi ad’enga, agi lagi mandar ri, ar tagi tchuk lus avok amul ma Asiri-na kablau suma mimiyâk suma a nga ki sed’ema d’i. Kayam suma a nga ki sed’eina a kal suma a nga ki sed’ema! 8 Suma a nga ki sed’ema a ni suma hawa, wani ma nga ki sed’eina ni Ma didina Alo meina. Ni mam ba, mba mi ndjuni kur ayî ma durâ.
Ablau suma pet a he gagazid’a yam zla d’a Ezekiyas amul ma Juda-na mi data mi.
Sanakerip mi ge sunda ata suma Jerusalem-ma
(Gol 2 Amul 18.17-37Is 36.2-22)9 Bugol ahle ndazina, Sanakerip amul ma Asiri-na mi ngui azì ma Lakis-sâ ki azigar mama pet, mi sunï suma ata Ezekiyas amul ma Juda-na ki suma Juda suma a nga kaka avo Jerusalem-ma, mi dazi ala:
10 An Sanakerip amul ma Asiri-na, an nga ni dagiya: Agi tinigi hurugi ni yam me ba, agi nga kaka avo Jerusalem kur hohoud’a na ge? 11 Ezekiyas nga mi lobogi vunagi á tchid’a woi ki meid’a ki vun ma sod’a ni mam mbuo zu? Mi nga mi dala: Ma didina Alo meina mba mi prud’i woi abo amul ma Asiri-na. 12 Ni Ezekiyas ba, mi to yima nding ma tetengâ ki yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Ma didinina ma tetengâ kä woi mi d’uo zu? Ni mam ba, mi de mi suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma ala: Agi i kud’urogi Ma didina ni yam yima ngal ahle suma ngat buzu ma tuna, agi ngalagi dubang ma his djivid’ina ni yam yima ngal dubang ma his djivid’a ma tuna mi d’uo zu? 13 Agi wagi nga vama ami kabuyon ngolo ami lum kandjaf suma yam ambas sa dingina d’uo zu? Alona handjaf suma yam andagad’a ma ndak á prut andaga mazid’a woi abona mi nga zu? 14 Nalo ma lara ma aduk alona handjaf suma abuyon ngolo a dabazi woina, mi ndak á prut sum mama woi abon ba, Alo magina mba mi prud’ugi woi abon nge? 15 Ar Ezekiyas mi lobogi vunagi ki zla d’a ded’a hina d’a d’i. Agi tinigi hurugi kam mbi! Kayam alona handjaf ma ding ngoze ma kur leu d’a ding ma ndak á prut sum mama woi abon an kabuyon ngolona mi nga d’i. Hina mi, Alo magina mi ndak á prud’ugi woi abon nduo mi!
16 Azungeîna hi Sanakerip-ma a de zla d’a tchod’a yam Ma didina Alona kazong mama Ezekiyas mi.
Sanakerip mi ngul Ma didina
(Gol 2 Amul 19.14-19Is 37.14-20)17 Sanakerip mi b’ir mbaktumba, mi ngul Ma didina Alona hi Israel-lîna, mi dala: Alona handjaf suma dingâ mi ndak nga á prut sum mama woi abon ndi. Hina mi, Alona hi Ezekiyas-sâ, mi ndak nga á prut sum mama woi abon nduo mi!
18 Azungeî mama a er ad’uzi akulo ki vun Hebre-na á mbut suma Jerusalem suma a nga akulo yam gulumunina mandarâ á pad’azi vunadigazi tala azi fe lovota á hlazì ma ngolâ atogo d’a. 19 A nga de zlad’a yam Alo ma Jerusalem-ma d’igi a nga de zlad’a yam alo ma tetengâ hi suma yam andagad’a ma sana mi lum kaboma na.
Ringâ hi Asiri-nina ki matna hi Sanakerip-ma
(Gol 2 Amul 19.152 35-37Is 37.15Is 36-38)20 Amulâ Ezekiyas ki ma djok vun Alona Isai Amot goroma, a nde tchen Alona ki delezi akulo ala mi ndjunuziya. 21 Ata yi máma Ma didina mi sunï malaikana tu, mi dap suma gangrangâ ki suma nglona ki suma avok suma woi tchid’a kur kangâ hamul ma Asiri-nina. Ata yi máma amul ma Asiri-na mi hulong yam ambas mamba ki zulona, mi kal kur gong nga kud’ora halo mamid’a. Ata yi máma grom suma vuta a tchum ki mbigeu d’a fiyaka.
22 Ni hina ba, Ma didina mi sut Ezekiyas ki suma a nga kaka Jerusalem-ma woi abo Sanakerip amul ma Asiri-na, abo mazi suma djangû suma dingâ pet mi. Mi hazi halasa aduk tazi ki suma a nguyuzina. 23 Suma ablaud’a a mba ki he d’a hawad’a mi Ma didina ki he d’a hawad’a ngola mi Ezekiyas amul ma Juda-na mi. Tin ad’ud’a kur bur máma dei, andjaf suma a nguyuma pet a nga hum ngola.
Amul la te d’a dabid’a hi Ezekiyas-sa
(Gol 2 Amul 20.1-21Is 38.1-8Is 39.1-8)24 Kur atchogoi ndata Ezekiyas mi ve tugud’eid’a á matna. Mi tchen Ma didina. Ma didina mi hulongôm zla d’a ded’a, mi tagam vama simata. 25 Wani Ezekiyas mi hulong nga djivid’a yam djivi d’a Alona mi lumzid’a d’i, wani mi hle yam akulo. Kayam ndata, Ma didina hurum zal kam ki suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma mi. 26 Ata yi máma Ezekiyas mi hulong yam kä ki suma a nga kaka avo Jerusalem-ma, tala ata yima Ezekiyas mi nga ki irama, ar Ma didina hurum mi zal kazi d’uo d’a.
27 Ezekiyas mi mbut sama ndjondjoîna, suma a nga suburum ngola mi. Mi min yima tchuk kawei ma hapma, yima tchuk lora, yima tchuk ahina d’a guzut kal teglesa teteng, yima vo mbul ma his ma afufuîna, yima tchuk mboriyona ki yima tchuk andjaf ahle suma djivi suma kal teglesâ teteng mi. 28 Mi min yima tchuk awuna ki yima vo süm guguzlud’a ki mbulâ, mi min gongîyona yam andjaf d’uwar mama teteng, mi ge kangâna yam tumiyô mama mi. 29 Mi min azì ma nglona teteng, mi min kangâna yam d’uwar ma nglona, yam d’uwar ma gureina mi, kayam Alona mi hum ahlena ngola kal kamu.
30 Ezekiyas mi tozï ir mbiyo ma Gihon ma akulo ata yima ndingîna, mi ngomï iram djangâ kä ad’u andagad’a abo ma fladegena hAzì ma ngolâ hi David-na. Ezekiyas sun mamba ti labom djivid’a pet. 31 Kayam ndata, ata yima suma te yam suma Babilon-na a sunï suma gevem á wad’ud’a yam ahle suma yoyou suma a le kur ambas mambina, Alona mi aram mbei á kugum á we zla d’a kurumba.
32 Sunda hi Ezekiyas sa ara ki sun mam mba djivi d’a mi lat yam Alonid’a, a b’irit nga kä kur mbaktum mba a yat ala Vama ndum mbei mi ma djok vun Alona Isai Amot goromina d’a ki kur Mbaktumba hamulei suma Juda-na kamulei suma Israel-lîd’a. 33 Ezekiyas mi mit mi i kä azulei ad’u abuyom ngolo, a tozom ata yima akulo nding ma kal tegles ma a tos David andjavam kuana. Suma Juda-na ki suma a nga kaka avo Jerusalem-ma pet a suburum kur mat mama ngola. Goroma Manase mi vrak tamula blangâmu.
