NE VARSEYA GO MBO PE AYA GE MULUK GE ISRAYELA NE GO
Koteya ge suwal Sichem go
(2Maa 10:1-15)1 Robowam mbo suwal Sichem ya, ago Israyela vya ma pet a kote Sichem ya ndwara e na gan. 2 Swaga ge Yerobowam ge Nebat vya ne za̰ fare mbe, ne katɗa suwal Masar ya, ago sya mbo woy tene gan Salomon ndwara zḛ. 3 A dol temel mbo tol Yerobowam ya, ɓanna ne ɓase ge Israyela ne ma pet, a mbo ɓol Robowam, a jan na go: 4 «Mo bá e jug dṵṵl neneg i pal, kadɗa mo ma̰ hat i temel ge mo bá ne e i kerra mbe ya fogor, mo her dṵṵl mbe uzi nde ne i pal, i mbo ke temel dagre ne mo.» 5 Robowam jan nama go: «Aŋ mbo, gwa̰ me ya ɓol mbi dam ge ataa go.» Ɓase ma gwan. 6 Gan Robowam ɓol naa ga̰l ge yuwaleya ge na bá Salomon ne ma, ele nama go: «Aŋ yuwale mbi go, mbi gwa̰ ne naa mbe ma janna gyana ɗaa?» 7 A jan na go: «Kadɗa ma̰ no mo ŋgay nama ya go, mo ho̰ tene da ne nama pe, kadɗa mo vin nama fare ya, mo gwan ne nama fare janna ne ka̰l tuli, nama sḛ ma mbo ga mo naa ge temel ma ne ndwara ɗiŋnedin.»
8 Amma Robowam ya̰ yuwaleya ge naa ga̰l ma ne uzi, gwan mbo ke koteya ne na kaam ge goŋ ma, nama ge a ne kat dagre ne na ma. 9 Jan nama go: «Naa mbe ma jan go, mbi há jug ge mbi bá ne é bama pal fogor nde. Aŋ yuwale mbi go mbi jya̰ nama gyana ɗaa?» 10 Na kaam ge goŋ ma jan na go: «Jya̰ naa ge a ne jan mo go, mo bá é jug dṵṵl bama pal neneg, mo há bama na fogor nde mbe ma go: ‹Mbi tok vya ga̰l waɗe mbi bá swaga pe. 11 Se no mbi bá e jug dṵṵl aŋ pal, mbi me, mbi mbo gwan hat na dṵṵl waɗeya. Mbi bá e aŋ ke temel da ne bol, mbi me, mbi mbo e aŋ ke temel dḛ da ne bol wak walam ›.»
12 Dam ge ataa go, Yerobowam ma ne ɓase ma gwan’a ɓol Robowam dimma ne na sḛ ne jya̰ bama go. 13 Gan Robowam gwan ne ɓase ma fare janna ndaar kaka, ya̰ yuwaleya ge naa ga̰l ma ne ho̰ na uzi. 14 Gwa̰ ne nama fare janna yuwaleya ge bool ma ne pal. Jya̰ nama go: «Mbi bá e jug dṵṵl aŋ pal, mbi me, mbi mbo hat na dṵṵl waɗeya, mbi bá mḛre aŋ da ne bol, mbi me, mbi mbo mḛre aŋ dḛ da ne bol wak walam.» 15 A go no, gan kuri be ge za̰ ɓase ma no.
Kaŋ mbe ma mbo da ne Bage ɗiŋnedin ta ya, ne da pe, fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ anabi Ahiya ge suwal Silo ne, ge Yerobowam ge Nebat vya pal na wak wi.
Varseya ge muluk ge Israyela ne
(2Maa 10:16-19)16 Swaga ge Israyela vya ma ne kwa go gan Robowam be vin bama fare to ɗe, a gwan ne na janna go:
«A ma kaŋ joo ne i ne Dawda ma buwal zi ne ɗaa?
I ne Isay vya ma joo dagre to!
Israyela vya ma, ndu ge daage na gwa̰ di,
aŋ ge Dawda vya ma, aŋ gá ne aŋ muluk.»
Swaga mbe go, Israyela vya ma ɗage, a gwan di. 17 Robowam gá ke muluk ge Israyela vya ma ge a ne ka ne Suwal ge Yuda ne ma go pal ɗeŋgo. 18 Dam a̰me ɗu, gan Robowam teme Adoram, ga̰l ge naa ge syal kaŋ ma ne mbo Israyela vya ma ta syal kaŋ, amma a mbal na ne njal, a hun na uzi. Gan Robowam ɓol viya̰ ge ɓurra, ndé na pus pore, gwan só ya Ursalima diŋ. 19 A go no Israyela vya ma gá ho̰l ne hir ge Dawda ne no, ɗiŋ ne se no.
20 Swaga ge Israyela vya ma ne za̰ go Yerobowam gwan ja (ne suwal Masar) ya ɗe, a e temel tol na ya swaga koteya go, a e na gan, Israyela vya ma pal pet. A pehir ge Yuda ne ɗeŋgo gá yàl ge Dawda ne pe go ne.
21 Swaga ge Robowam ne dé ya Ursalima diŋ, kote pehir ge Yuda ne ma, ne pehir ge Bayami ne ma ya mwaɗak, naa pool dudubu kis para wara tiimal, pet naa ge pateya ma. Koteya nama ya ndwara mbo det Israyela vya ge may ma pore ndwara gwan ne nama ya na ge Salomon vya muluk pe se. 22 Dok jan anabi Chemaya ndu ge Dok ne go: 23 «Jya̰ Robowam ge Salomon vya, gan ge Yuda ne poseya ne pehir ge Yuda ne ma, ne pehir ge Bayami ne ɓanna ne naa ge may ma go: 24 ‹Bage ɗiŋnedin jan go: Aŋ mbo mbal aŋ ná vya, Israyela vya ma pore to. Ndu ge daage na gwa̰ na yadiŋ. Ago kaŋ mbe no mbo da ne mbi ta ya›.» A za̰ fare ge Bage ɗiŋnedin ne, a gwan bama yàl ma diŋ ya dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne ne jya̰ go.
25 Yerobowam sin suwal Sichem gulum ga̰l ma digi, ge njal Efrayim pala digi, kat na go. Ya̰ Sichem, gwan mbo sin suwal Penuwel gulum ga̰l ma digi.
Sone ge Yerobowam ne
26 Yerobowam jan tene go: «Se no, mbi muluk da ne pool gwan mbo Dawda vya tok ya, 27 kadɗa mbi naa mbe ma no a gwan mbo Ursalima ya, mbo ke tuwaleya ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi. Ago naa mbe ma haŋgal mbo gwan é ge bama bageyal, Robowam, gan ge Yuda ne pal, a mbo hun mbi, a gwan mbo Robowam gan ge Yuda ne pe ya.» 28 Swaga ge Yerobowam ne ɓo yuwaleya ɗe, ɗeere nday ma ne dinar azi, jan ɓase ma go: «Mborra ge aŋ ne gyala pal tetew Ursalima ya mbyat aŋ ya go! O, Israyela, dok ma ge a ne ndage aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum ma no .» 29 E ge ɗu ge Betel go, e ge may ge Dan go me. 30 A go no ge Yerobowam ne e naa wat sone zi. Ɓase ma ɗame nday ge may mbe ɗiŋ mbo Dan. 31 Yerobowam sin zok sḭḭm ma ge swaga haal ma digi, tál naa ge ke tuwaleya ma ne ɓase ma buwal zi, be hir ge Levi vya ma ne zi to. 32 Yerobowam e dam vḛso ge dam wol para anuwa̰y ge saba ge tiimal ne go, dimma ne dam vḛso ge a ne ka ke na Yuda go go, na sḛ me ka ke tuwaleya ge twal tuwaleya pal. No a kaŋ ge na sḛ ne ka kerra Betel go ne. Ka ke tuwaleya hon na nday ge na ne ɗeere ma. Tál naa ge ke tuwaleya ma ne na swaga sḭḭm ge na ne sḭ ma pe me. 33 Dam wol para anuwa̰y ge saba ge tiimal ne go, dam vḛso ge na sḛ ne e na ne na pala ne Israyela vya ma pe, Yerobowam mbo Betel ya ndwara mbo til dukan twal tuwaleya ge na ne sḭ na pal.
Roboam o̰ ɓee tor Salomo̰’g
1 Roboam aw Sikem mbata Israɛlje lai d’aw Sikem mba kundá gə́ mbai tɔ. 2 Loo gə́ Jeroboam, ŋgolə Nebat oo taree mbata yeḛ nai Ejiptə loo gə́ aḭ ne mbai Salomo̰ lé ɓəi ndá yeḛ si Ejiptə ya. 3 Deḛ d’ula kula ɓaree. Yen ŋga Jeroboam gə koso-dəwje gə́ Israɛl lai ree rɔ Roboam’g d’ulá ta togə́bè pana: 4 Bɔbije unda nékodo gə́ wɔi dɔ sí’g. I ɓa yḛ̀ ɓasinè maji kari ar nékodo gə́ wɔi gə́ bɔbije unda dɔ sí’g ar sí n’raje ne kula ɓər lé aree wɔilɔ dɔ sí’g pélè ndá j’a ra né kari ya.
5 Yeḛ ula dee pana: Awje ndá ndɔ gə́ njekɔm’g munda ɓa telje reeje rɔm’g ɓəi.
Togə́bè koso-dəwje d’ɔd d’aw ya tɔ. 6 Mbai Roboam lé dəji dəwje gə́ tɔg gə́ d’isi mbɔr bɔbeeje Salomo̰’g kédé loo gə́ yeḛ si ne kəmba ɓəi lé pana: See ta kəmkàr gə́ ban ɓa a kwɔjimje kam m’tel m’ula koso-dəwje neelé wa.
7 Deḛ d’ilá keneŋ pana: Ɓó lé ɓogənè i tel to kura lə dəwje nee ləm, ɓó lé i ra né gə́ deḛ dəjii lé ləma, ɓó lé i tel ila dee keneŋ gə taje gə́ maji ləm tɔ ndá d’a to kuraje ləi saar gə no̰ ya tɔ.
8 Nɛ Roboam uba ta kəmkàrje gə́ dəwje gə́ tɔg d’ulá lé ya̰ ndá yeḛ tel dəji basaje gə́ tɔg səa na̰’d gə́ gugu dəa sub lé ɓa ta. 9 Yeḛ dəji dee pana: See ta kəmkàr gə́ ban ɓa seḭ ndigije kamje m’tel m’ula koso-dəwje nee gə́ dəjim ta nee pana: Nékodo gə́ wɔi gə́ bɔbije unda dɔ sí’g lé aree wɔilɔ dɔ sí’g pélè lé wa.
10 Aa ooje, ta gə́ basaje gə́ tɔg səa na̰’d d’ulá karee pa lé ɓa nee: I a pa togə́bè kar koso-dəwje gə́ dəjii pana: Bɔbije unda nékodo gə́ wɔi dɔ sí’g nɛ i ɓa yḛ̀ maji kari aree wɔilɔ dɔ sí’g pélè lé i a kula dee togə́bè pana: Ŋgon jim boi ur dɔ reŋ bɔmje’g. 11 Ɓasinè lé bɔmje unda nékodo gə́ wɔi dɔ sí’g ya nɛ ma lé m’a kila maree dɔ’g karee wɔi unda nje gə́ kédé ɓəi, bɔmje unda sí gə ndəije nɛ ma ndá m’a kunda sí gə mbai-yḭje ɓa.
12 Jeroboam gə koso-dəwje lai ree rɔ Roboam’g mee ndɔ gə́ njekɔm’g munda lé to gə́ mbai un ne ndia ar dee pana: Telje reeje rɔm’g mee ndɔ gə́ njekɔm’g munda lé ya tɔ. 13 Mbai lé tel gə ta gə́ kədərə ar koso-dəwje lé. Yeḛ uba ta kəmkàr gə́ dəwje gə́ tɔg d’ulá lé ya̰ ndá, 14 yeḛ ila dee keneŋ gə goo ta gə́ basaje d’ulá lé togə́bè pana: Baumje unda nékodo gə́ wɔi gwɔb sí’g nɛ ma lé m’a kila maree dɔ’g mba karee wɔi sí unda nje gə́ kédé, bɔmje unda sí gə ndəije nɛ ma ndá m’a kunda sí gə mbai-yḭje ya.
15 Togə́bè ɓa mbai lé oo ne ta lə koso-dəwje lé el. Mbata Njesigənea̰ ɓa ra togə́bè mba kar ndukun gə́ yeḛ un ar Aija, dəw gə́ Silo pa ar Jeroboam, ŋgolə Nebat lé aw ne lée’g béréré tɔ.
Deḛ kai ɓeeko̰ lé loo joo
2SgI 10.16–11.416 Loo gə́ Israɛlje lai d’oo to gə́ mbai lé oo ta lə dee el ndá koso-dəwje tel d’ila mbai’g lé pana:
See ɗi lə síjeḛ ɓa to rɔ Dabid’g wa.
Nénduba lə síjeḛ to na̰’d gə ka̰ ŋgolə Isai el!
Israɛl, awje kəi-kubuje’g lə sí.
Seḭ njé’g lə Dabid, raje né gə mbata lə gin bauje lə sí.
Bèe ɓa Israɛlje lai tel d’aw mee kəi-kubuje’g lə dee ya tɔ . 17 Israɛlje gə́ d’isi ɓee-booje’g lə Juda ya gə kar dee ba ɓa Roboam lé o̰ dee. 18 Lé bèe kara mbai Roboam ula Adoram, yeḛ gə́ njetaa négədɓeko̰ rɔ Israɛlje’d gə́ d’isi par gə́ dɔgel lé. Nɛ deḛ Israɛlje neelé tilá gə kɔri-ər tɔlee. Yen ŋga mbai Roboam lé ɔs rəa ɓad uba pusu-rɔ ləa aḭ aw Jerusalem. 19 Yee gə́ bèe ɓa Israɛlje d’ɔr ne rɔ dee rɔ gin bauje’g lə Dabid saar mee ndɔ’g ɓogənè ya.
20 Loo gə́ Israɛlje lai d’oo to gə́ Jeroboam tel ree ndá deḛ d’ula kula ɓaree loo-mbo̰-dɔ-na̰’g lə koso-dəwje, d’undá gə́ mbai lə Israɛlje lai. Deḛ gə́ d’un goo gin bauje lə Dabid lé to njé gə́ ginkoji’g lə Judaje ya kára ba tɔ.
21 Loo gə́ Roboam ree Jerusalem mba̰ ndá yeḛ mbo̰ gel-bɔje lə Juda lai ləm, gə ginkoji Bḛjamije ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ ɔr bao-rɔje gə́ to njésiŋgamoŋje tɔl-dɔg-loo-tɔl gə dəa rɔ-jinaijoo (180.000) mba kar dee d’aw rɔ gə gin bauje lə Israɛl mba kar dee tel d’isi gel ɓeeko̰’g lə Roboam, ŋgolə Salomo̰ lé. 22 Nɛ Ala un ta ula dəw ləa gə́ Semaeja lé pana: 23 Maji kari ula Roboam, ŋgolə Salomo̰, mbai gə́ Juda ləm, gə gin bauje lə Juda kara lai ləm, gə njémeekəije lə Bḛjami ləma, gə ges koso-dəwje gə́ nai lé ləm tɔ. 24 I a kula dee pana: Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Maji kar sí awje aw rɔje gə ŋgako̰ síje gə́ to Israɛlje el. Maji kar nana kara tel aw mee kəi’g ləa-ləa mbata to ma nja ɓa m’ar néje neelé teḛ ya.
Deḛ d’ila ŋgonkoji dɔ ta gə́ Njesigənea̰ pa lé ndá tel gə goo ta gə́ Njesigənea̰ pa lé ya tɔ.
25 Jeroboam unda gel ɓee-boo gə́ Sikem dɔ mbal gə́ Eprayim ndá yeḛ si keneŋ, tɔɓəi yeḛ ḭ keneŋ aw unda gel ɓee-boo gə́ Penuel tɔ.
Jeroboam uba rəw lə Ala ya̰
26 Jeroboam ə̰ji ta mée’g pana: Banelə ndá ɓeeko̰ lé a tel koso ji gel-bɔje’g lə Dabid gogo. 27 Ɓó lé koso-dəwje neelé d’a kaw Jerusalem ɓa gə mba kinja nékinjanéməsje mee kəi’g lə Njesigənea̰ ndá meḛ dəwje a tel kolé dɔ mbai’g lə dee Roboam gə́ to mbai gə́ Juda lé ndá d’a tɔlm tel kaw kiŋga Roboam, mbai gə́ Juda lé ya. 28 Gée’g gogo loo gə́ mbai ə̰ji ta mée’g togə́bè mba̰ ndá yeḛ léḛ larlɔr ar deḛ ndaji ne ŋgan maŋgje joo. Tɔɓəi yeḛ ula koso-dəwje pana: Kaw gə́ seḭ awje Jerusalem lé as bèe ŋga. Seḭ Israɛlje, aa ooje, Ala lə sí gə́ ar sí undaje loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛje lé ɓa to nee ya .
29 Yeḛ unda néndaji ŋgon maŋg kára lé mee ɓee gə́ Betel ləm, yeḛ unda yeḛ gə́ raŋg mee ɓee gə́ Dan ləm tɔ. 30 Yee ɓa tel to gel koso dan kaiya’g lə dee. Mbata koso-dəwje d’aw no̰ néndaji ŋgon maŋg’d lé saar teḛ ne ɓee gə́ Dan.
31 Jeroboam ra kəije dɔ looje gə́ ndəw’g, tɔɓəi yeḛ unda njékinjanéməsje gə́ yeḛ mbər dee mbuna koso-dəwje’g lai, ɓó deḛ gə́ to ŋgaka Ləbije ɓa el. 32 Yeḛ tum gin ra naḭ mee naḭ gə́ njekɔm’g jinaijoo mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-mi lə naḭ’g neelé mba karee to asəna gə naḭ gə́ deḛ ra mee ɓee gə́ Juda lé tɔ, tɔɓəi yeḛ inja nékinjanéməsje dɔ loo-nékinjaməs’g. Aa ooje, né gə́ deḛ ra Betel gə mba kar dee d’inja ne nékinjaməs no̰ néndaji ŋgan maŋgje gə́ yeḛ ra dee lé ɓa to nee: Yeḛ unda njékinjanéməsje gə́ wɔji dɔ looje gə́ ndəw gə́ yeḛ unda Betel lé .
33 Tɔɓəi yeḛ tuga loo aw loo-nékinjaməs’d gə́ yeḛ ra Betel lé mee ndɔ gə́ dɔg-giree-mi lə naḭ gə́ njekɔm’g jinaijoo’g, to naḭ gə́ yeḛ nja ɔree unda to gə́ mée ndigi. Yeḛ ra naḭ mbata lə Israɛlje ləm, yeḛ tuga loo aw dɔ loo-nékinjaməs’g gə mba roo né gə́ ə̰də sululu keneŋ ləm tɔ.
