Jeso ma ne gwale ge suwal Samariya ne
1 Swaga ge Jeso ne kwa go Farisi ma za̰ go na ɓol naa ge ame hateya ma gḛ, na ke naa baptisma gḛ waɗe Yohanna me ɗe, 2 ne jo̰ Jeso sḛ be ka ke naa baptisma to, a na naa ge ame hateya ma ka kerra ne puy ɗe, 3 ya̰ suwal Yahudiya, gwan ndwara mbo Galile. 4 A ŋgat go na kale suwal Samariya go. 5 Swaga ge ne dé ya Samariya suwal a̰me ge a ne tol na Sukar go, ago Sukar gwa ne gaaso ge Yakub ne ho̰ na vya Yusuf. 6 Tub ge Yakub ne ka swaga mbe go. Ne jo̰ Jeso lwage ya swaga kereya go, mbo ya kat na pe tub wak go. Ka le gyala pala.Jeso ma ne gwale ge suwal Samariya ne
7 Gwale a̰me ge suwal Samariya ne mbo ya zal mam. Jeso jan na go: «Ho̰ mbi mam njotɗa nde.» 8 Ago na naa ge ame hateya ma mbo ya suwal diŋ mbo yat kaŋzam. 9 Gwale ge suwal Samariya ne mbe jan na go: «Mo Yuda, te ke gyana mo ba kaɗe mbi ge samariya go mbi ho̰ mo mam njotɗa ɗaa?» Ago Yuda ma ne Samariya ma ba̰a̰n to. 10 Jeso gwan ne na janna go: «Mo te kwa bobo ge Dok ne kwa, ko mo te kwa ndu ge ne jya̰ mo go: ‹ho̰ mbi mam njotɗa nde› kwa ɗe, mo te ya kaɗe na, na sḛ te ya hon mo mam ge ndwara.» 11 Gwale mbe jan na go: «Bageyal, mo ne kaŋ a̰me ge gàn mam to, tub ɗugul me. Mo ɓol mam ge ndwara mbe da ne da ɗaa? 12 Mo waɗe i bá Yakub, na ge ne ho̰ i tub mbe no, na sḛ njó na, na vya ma ne nama kavaar ma njó na me, waɗe ɗaa?» 13 Jeso gwan ne na janna go: «Ndu ge daage pet ge ne njot mam mbe no mam njuwal gwan ke na ke. 14 Amma ndu ge ne mbo njot mam ge mbi ne mbo hon na ya, mam njuwal mbo gwan ke na to bat. Mam ge mbi ne mbo hon na ya mbo saŋge mam ge soya na zi ɗiŋ mbo ndwara ge ɗiŋnedin zi.» 15 Gwale mbe jan na go: «Bageyal, ho̰ mbi mam mbe, na kaage mam njuwal gwan ke mbi to, mbi gwa̰ ya go go zal mam to me.»
16 Jeso jan na go: «Mbo tol mo obe ya, mo gwan’a go go.» 17 Gwale mbe jan na go: «Mbi obe to.» Jeso jan na go: «Mo jya̰ fareba, mo be obe, 18 mo sa̰ obe anuwa̰y, na ge aŋ ne na ne ka no, a be mo obe ne to. Ne no pe, mo jya̰ fareba.» 19 Gwale mbe jan na go: «Bageyal, mbi kwa ya go go, mo anabi ne! 20 I bá ma uware Dok njal mbe no pal, aŋ ɗe, aŋ jan go, swaga uware Dok ge kwaɗa ya ge Ursalima go.» 21 Jeso jan na go: «Gwale, mbi jan mo fare ge fareba, dam ma mbo ya go, mbo kat njal mbe no pal, ko Ursalima diŋ aŋ ba ka uware Báá to. 22 Aŋ uware kaŋ ge aŋ ne kwa na to, i uware kaŋ ge i ne kwa na, ago máya mbo da ne Yuda ma ta ya. 23 Dam ma mbo ya go, yan ja, naa ge uware Dok ge fareba ma mbo uware Báá O̰yom zi, ne fareba zi. No a naa ge uware Dok ge fareba ge Báá ne ɓyare nama ma ne. 24 Dok a O̰yom, nama ge a ne uware na ma, a kwaɗa go nama uware na O̰yom zi ne fareba zi.» 25 Gwale mbe jan na go: «Mbi kwa kwa Al-Masihu mbo mbo ya, na ge a ne tol na Kris, swaga ge ne mbo mbo ja, mbo fut i kaŋ ma pe zum pet.» 26 Jeso jan na go: «Mbi ge mbi ne jan mo fare no, mbi na ne.»
27 Swaga mbe go no, na naa ge ame hateya ma yan’a, a ke ajab ne na ne jan fare ne ndu gwale pe, amma ndu a̰me ge jan na go: «Mo te ɓyare da ɗaa», ko: «Mo te jan na gyana ɗaa», kat to bat. 28 Gwale mbe ya̰ na tóól, gwan mbo suwal diŋ mbo jan naa go: 29 «Mbo me ya ndil ndu ge ne jya̰ mbi kaŋ ge mbi ne ke ma pet! A be Kris ne to’a?» 30 Naa wat ne suwal diŋ ya zum mbo ya ɓol Jeso. 31 Swaga mbe go, na naa ge ame hateya ma ne kaɗe na go na za kaŋzam, a ka jan na go: «Rabbi, za kaŋzam!» 32 Amma jan nama go: «Mbi, mbi da ne kaŋzam ge zamma ge aŋ sḛ ma ne kwa na to.» 33 Na naa ge ame hateya ma ka ele ta go: «Ndu a̰me ho̰ na kaŋzam ɗaa?» 34 Jeso jan nama go: «Mbi kaŋzam, a ke laar ɓyareya ge Bage ne teme mbi ya ne, ne wi na temel ma wak me. 35 Aŋ, aŋ jan go: ‹Saba gá anda gale, naa ba ɗage kan siyal.› Mbi, mbi jan aŋ go: Ndi me gaaso gale, swara pala ɓoy go, gá gwa ge naa kan siyal! 36 Bage ne syat swara ɓol na potɗa go, kote swara digi ne ndwara ge ɗiŋnedin pe. Bage ne zare ma ne bage ge ne syat nama ke laar saal dagre. 37 Ago, ne no pe fare sḭ mbe no jan fareba: ‹Ndu a̰me zare, bage may syat.› 38 Mbi teme aŋ mbo syat gaaso ge aŋ ne ke na temel to, a naa ge ɗogle ma ke temel ne, aŋ mbo syat kaŋ ge nama sḛ ne za̰ yál ne na pe no.»
39 Samariya ma gḛ ne suwal mbe diŋ a hon fareba na ta, ne fare ge gwale mbe ne jya̰ bama pe, jya̰ go: «Ndu mbe jya̰ mbi kaŋ ge mbi ne ke ma pet.» 40 Swaga ge Samariya mbe ma ne mbo ya na ta, a kaɗe na go na gá katɗa bama ta. Jeso gá katɗa nama ta dam azi. 41 Swaga mbe go naa gḛ gwan hon fareba na ta ne na fare janna ma pe. 42 A ka jan gwale mbe go: «A be ne fare janna ge mo ne ma ta i ho̰ fareba no to, i sḛ ma za̰ na, i kwa no go, fareba, na sḛ bage má dunya ne.»
Jeso zon asagar ge gan ne ma ga̰l vya
43 Dam ge azi mbe ma go̰r go, Jeso ɗage ne swaga mbe go ndwara mbo Galile. 44 Ago na sḛ jya̰ zaŋgal go: «Anabi ne hormo na suwal go to.» 45 Amma swaga ge ne dé ya Galile go, Galile ma ame na kwaɗa, ne da pe a kwa na kaŋ ge ne ke Ursalima diŋ dam vḛso go ma pet, ago nama sḛ ma me a mbo swaga vḛso ya. 46 Gwan ya Kanan ge suwal Galile ne go, swaga ge na sḛ ne saŋge mam oyo̰r jiya̰l go.
Asagar ge gan ne ma ga̰l a̰me vya ka moy ge suwal Kafarnahum ya. 47 Swaga ge ne za̰ go Jeso mbo ja ne suwal Yahudiya ya mbo ya Galile go ɗe, mbo ɓol na, kaɗe na na mbo zon na vya, ago vya mbe ka ɓyare suya. 48 Jeso jan na go: «Te go aŋ be kwa kaŋ ŋgayya ma ne kaŋ ajab ma to, aŋ hon fareba te to bat!» 49 Ga̰l ge asagar ge gan ne ma ne jan na go: «Bageyal, mbo ya, mbi vya ma̰ hat suya!» 50 Jeso jan na go: «Mbo, mo vya da ne ndwara.» Ndu mbe hon fareba fare janna ge Jeso ne pal, dol tene mbo. 51 Ne viya̰ zi gale, na dore ma mbo ya jan na go: «Mo vya zonna ya!» 52 Ele nama go na ɓo zonna ma ler de. A jan na go, na hare mbe ya̰ na dana le gyala pala. 53 Vya mbe bá kwa go na ler mbe go ge Jeso ne jya̰ na go: «Mo vya da ne ndwara.» A ne na yàl mwaɗak a hon fareba. 54 No a kaŋ ŋgayya ge azi ge Jeso ne ke na swaga ge ne ɗage ne Yahudiya ya mbo ya Galile go ne.
Dené gə́ Samari
1 Jeju gər ta gə́ Parisiḛje pa pana: Jeju ra njékwakiláje batɛm bula unda Ja̰. 2 Nɛ njékwakila Jejuje ɓa ra dee batɛm ɓó to Jeju ɓa ra dee el. 3 Yen ŋga yeḛ ḭ Jude mba tel kaw Galile. 4 Karee unda mee ɓee gə́ Samari dana gaŋg lé ɓa gə kuma̰.
5 Yeḛ teḛ ɓee-boo gə́ Samari gə́ ria lə Sishar gə́ to mbɔr loo-ndɔ gə́ Jakob ar ŋgonee Jisəb kédé gə́ ləw . 6 Bwa-mán lə Jakob to keneŋ. Jeju dao yaa̰ mbata rəw əbee ndá yeḛ si dɔ mbal gə́ d’unda gugu ne ta bwa-mán. Kàr ar daŋdɔ.
7 Dené gə́ Samari kára ḭ ɓee ree gə mba to mán. Jeju kwɔiyee mán pana: Am mán bəl m’ai.
8 Mbata njékwakiláje d’aw mee ɓee’g mba ndogo nésɔ. 9 Dené gə́ Samari lé tel ilá keneŋ pana: I gə́ to Jib lé see ban ɓa i kwɔim-ma gə́ m’to gə́ dené gə́ Samari lé mán-kai wa.
(Yeḛ pa bèe mbata Jibje gə Samarije lé d’oo kəm na̰ el.) 10 Jeju ilá keneŋ pana: Ɓó lé i gər nojikwa gə́ Ala lé a kwa gə dəwje ɓa gər yeḛ gə́ kwɔii mán pana: Ar neḛ mán n’ai ndá i nja a kḭ kédé kwɔiyee mán-kai, bèe lé yeḛ kara a kari mán gə́ àr yal-yal gə́ aḭ teḛ kuji-kuji tɔ.
11 Dené lé tel dəjee pana: Mbai, i aar gə nékɔrman el nɛ bwa-mán lé uru yaa̰. See i a kḭ gə mán gə́ aḭ teḛ kuji-kuji lé ra wa. 12 See siŋgamoŋ ləi unda ka̰ ka síjeḛ gə́ Jakob wa. Yeḛ nja uru bwa-mán neelé ar sí ləm, yeḛ ai manee kédé ɓa ya̰ ar ŋganee gə nékulje ləa kara d’ai ya ləm tɔ.
13 Jeju ilá keneŋ pana: Dəw gə́ rara ɓa gə́ ai mán gə́ mee bwa-mán’g neelé ndá kṵdaman a tɔlee gogo ya ɓəi. 14 Nɛ nana ɓa a kai mán gə́ m’a karee neelé ndá kunda a tɔlee gogo el ŋga. Man gə́ m’a karee lé a tel to ŋgira mán mée’g gə́ a kaḭ teḛ kuji-kuji ndá yeḛ a si gə kəmə gə́ gə no̰ lé mée’g.
15 Dené lé ra ndòo rɔ Jeju’g pana: Mbai, am mán neelé gə mba kar kṵdaman tɔlm gogo el ləm, mba karm m’ŋgəŋ ta bwa-mán’g neelé gogo el ŋga ləm tɔ.
16 Jeju ilá keneŋ pana: Aw ɓar ŋgabije ree səa rɔm’g nee ɓa.
17 Dené ilá keneŋ pana: Ŋgamje godo.
Jeju tel ulá pana: Bèe ya, tapai to tɔgərɔ ya mbata i pana: Ŋgabije godo. 18 Mbata kédé lé i taa ŋgawje ɓee mi tɔɓəi yeḛ gə́ sí səi ɓasinè to gə́ ŋgabije el tɔ. Tapai to gə́ kankəmta ya mbata i pana: Ŋgabije godo.
19 Dené lé tel ulá pana: Mbai, kəm inja dɔi’g am m’ooi gə́ njetegginta nja. 20 Bɔ síje-je lé d’wa Ala meḛ dee’g dɔ mbal’g neelé nɛ seḭ nja seḭ pajena: Jerusalem ɓa to loo gə́ kəm kwa Ala meḛ sí’g.
21 Jeju ula dené lé pana: Dené, ɔm məəi dɔ ta’g ləm gə́ m’a gə kulai. Ndɔ gə́ a gə ree lé seḭ a kwaje Bɔ-dəwje meḛ sí dɔ mbal’g nee el ləm, əsé Jerusalem el ləm tɔ. 22 Seḭ lé né gə́ seḭ gərje ginee el lé ɓa seḭ waje meḛ sí’g, nɛ jeḛ lé né gə́ jeḛ n’gər ginee njai-njai ɓa j’wá meḛ sí’g mbata kaji lé ḭ ɓee lə Jibje. 23 Nɛ kàree sí ree ɓa ree mba̰ ya ndá njékwa Ala lé meḛ dee’gje gə́ gəd-gəd lé d’a kwa Bɔ-dəwje meḛ dee’g gə ndil ləm, gə kankəmta ləm tɔ, mbata yee ɓa gə́ né gə́ Bɔ-dəwje ndigi ya. 24 Ala to Ndil, bèe ɓa deḛ gə́ ndigi kwá meḛ dee’g lé maji kar dee d’wá meḛ dee’g gə Ndil ləm, gə kankəmta ləm tɔ.
25 Dené lé tel ulá pana: Ma m’gər gao Mesi a gə ree ya (yeḛ gə́ ɓaree Kristi lé) loo gə́ yeḛ a ree ndá yeḛ nja a kɔr gin néje lai təsərə kar sí.
26 Jeju ilá keneŋ pana: Ma gə́ m’aar nɔḭ’g m’wɔji səi ta neelé ma m’to gə́ yeḛ lé nja.
27 Yen ŋga njékwakiláje teḛ wai ndá kaar dee wa dee paḭ mbata yeḛ si wɔji ta gə dené gə́ Samari lé. Nɛ dəw kára kara mbuna dee’g dəjee pana: See ta ɗi ɓa i dəjee wa. Esé see ta ɗi ɓa i wɔji səa bèe wa dəw dəjee togə́bè el.
28 Dené neelé ya̰ ku-jo ləa naŋg ɔd aw mee ɓee-boo’g ula dəwje gə́ mee ɓee’g neelé pana: 29 Gə́ reeje ooje dəw kára gə́ teggin néram gə́ m’ra ləw saar ɓasinè lé. See yeḛ a to gə́ Kristi lé el wa.
30 Dəwje d’ḭ mee ɓee’g ree yao-yao gə́ rɔ Jeju’g lé.
31 Mee kàree’g neelé njékwakiláje jaŋgee pana: Mbai, sɔ né ɓa.
32 Nɛ yeḛ ila dee keneŋ pana: Nésɔm-ma to keneŋ gən gə mba karm m’usɔ ya, nɛ seḭ ɓa gərje el.
33 Njékwakiláje d’ula ta dee naŋg dəji na̰ ta wédé-wédé pana: See dəw ree gə né aree gə mba karee sɔ wa.
34 Jeju ula dee pana: Ra torndu yeḛ gə́ njekulam gə kɔr suna kula lé yee ɓa gə́ nésɔm ya. 35 Seḭ pajena: Naḭ sɔ ɓa a to naḭ kinja kó lé ɓəi see seḭ paje bèe el wa. Aa ooje, ma m’ula sí, unje kəm sí gə́ tar ooje kó gə́ ərkəm gəsəsə gə́ to kəm kinja kən. 36 Yeḛ gə́ inja lé iŋga dɔ jia ya ndá yeḛ mbo̰ ka̰dee ɔm gə mba si gə kəməgə́ gə no̰ lé mba kar dəw gə́ njedubu né gə dəw gə́ njekḭja né d’a kal ne rɔ dee na̰’d ya. 37 Mbata ta nee gə́ deḛ pa lé to gə́ kankəmta ya: Dəw kára to gə́ njedubu né nɛ yeḛ gə́ raŋg to gə́ njekḭja né tɔ. 38 Ma m’ula sí gə mba kar sí injaje kó, nɛ to kó gə́ seḭ ɓa raje kula keneŋ el, dəwje gə́ raŋg ɓa ra kula keneŋ ɓa seḭ reeje oreeje sə dee na̰ keneŋ ɓəi.
39 Samarije gə́ na̰je mee ɓee-boo’g neelé d’ɔm meḛ dee dɔ Jeju’g mbata ta gə́ dené pa lé pana: Yeḛ teggin néje lai gə́ neḛ n’ra. 40 Tɔɓəi loo gə́ Samarije ree d’iŋgá ndá deḛ ra ndòo rəa’g gə mba karee si sə dee. Ndá yeḛ aw si sə dee as ndɔ joo tɔ. 41 Ta ləa lé ar njé gə́ na̰je bula yaa̰ unda njé gə́ kédé d’ɔm meḛ dee dəa’g. 42 Deḛ d’ula dené lé pana: Jeḛ j’ɔm meḛ sí dəa’g gə mba tapai ɓa goo kára ba el, mbata jeḛ nja jeḛ j’oo ta ləa gə mbi sí, yee ɓa jeḛ n’gər gao, yeḛ to Njekaji dəwje gə́ dɔ naŋg nee lai-lai ya.
Jeju aji ŋgolə ɓé-njérɔje gə́ mee kəi-mbai’g
43 Loo gə́ yeḛ ra sə dee ndɔ joo lé mba̰ ndá yeḛ ḭ keneŋ mba kaw Galile, 44 mbata yeḛ nja pa gə təa woḭ pana: Njetegginta gə́ rara kara d’a kila riɓar dəa’g ɓee-kojee’g el .
45 Loo gə́ yeḛ teḛ Galile mba̰ ndá njé gə́ Galile gə́ d’oo néje lai gə́ yeḛ ra loo-naḭ gə́ Jerusalem lé d’wá gə́ rɔ dee’g lɔm mbata deḛ kara d’aw loo-naḭ’g lé tɔ .
46 Togə́bè ɓa yeḛ tel aw ne Kana dɔ naŋg gə́ Galile loo gə́ yeḛ ar mán tel to ne mán-nduú keneŋ lé. Ɓé-njérɔje gə́ kára bèe si Kapernawum nɛ ŋgonee gə́ diŋgam oso gə rɔko̰ . 47 Loo gə́ yeḛ oo no̰ Jeju gə́ ḭ Jude ree dɔ naŋg gə́ Galile mba̰ ndá yeḛ aw rəa’g aw ra ndòo rəa’g mba karee aw səa aw aji ŋgonee gə́ diŋgam gə́ to ta yoo’g lé. 48 Jeju ulá pana: Ɓó lé seḭ ooje némɔrije gə né gə́ dumkooje gə kəm sí bèe el ndá seḭ ooje loo gə mba kɔmje meḛ sí dɔm’g el.
49 Ɓé-njérɔje lé tel ulá pana: Mbaidɔmbaije, ḭ ja̰gjaŋ ɓa nà ŋgonəm lé a gə kwəi.
50 Jeju ilá keneŋ pana: Maji kari ɔd aw, ŋgoni lé aji mba̰.
Dəw neelé ɔm mée dɔ ta gə́ Jeju ulá’g lé tɔ ndá ɔd aw ya. 51 Loo gə́ yeḛ tel si aw ndá kuraje ləa ree d’iŋgá d’ulá pana: Ŋgoni lé aji kəbərə ŋga.
52 Yeḛ dəji dee pana: See kàr gə́ ban ɓa rɔko̰ lé ḭ dəa’g keneŋ wa.
Deḛ d’ilá keneŋ pana: Tagə́nè kàr tel rəa gə mbɔree lam ya rɔko̰ lé ḭ dəa’g.
53 Bɔbeeje lé gər gao, to kàr gə́ Jeju ulá ne pana: Ŋgoni aji mba̰ lé. Togə́bè yeḛ gə njémeekəije ləa lai d’ɔm meḛ dee dɔ Jeju’g.
54 Yee ɓa to némɔri gə́ njekɔm’g joo gə́ Jeju ra loo gə́ yeḛ ḭ Jude ree Galile lé.