Sawul mbo ɓyare kwara ná ma
1 Zaman mbe go, ndu a̰me ɗu ge suwal Bayami ne, na dḭl Kich, na bá dḭl Abiyel, na báŋ dḭl Seror, a Bekorat báŋ kon ne, wá da ne vuwal pe ge Afiya ne zi ya, nama sḛ ma wá da ne hir ge Bayami ne zi. Kich ka ndu ge pateya. 2 Kich ka da ne vya a̰me ɗu, na dḭl Sawul. Sawul ka dore, ndu a̰me ge dore mbyatɗa ne na go be kat suwal Israyela go to, na pala waɗe naa digi ne pet.
3 Dam a̰me ɗu Kich kwara ná ma ban, Kich tol na vya Sawul, jan na go: «Wa̰ dore a̰me ɗu mo pe go, aŋ mbo ɓyare kwara ma ya nde.» 4 Sawul an mbo njal ge Efrayim ne pe ya, gwan kale mbo suwal Chalicha ya, gwan kale mbo suwal Chaalim ya, ɓol a̰me to, gwan mbo suwal Bayami ya, ɓol nama to bat. 5 A det ya suwal Suf go, Sawul jan na dore ge ne ka ɗame na go: «Mbo ya, gwa̰ nee di, mbi dwat go, mbi bá dwat kwara ma pal ne ya to, gá dwat ne ya nee.»
6 Dore mbe jan na go: «Ge suwal mbe no diŋ, ndu ge Dok ne a̰me ya go, a ndu ge naa ne hon na hormo ne. Na fare ge ne jan ma mwaɗak a ke ke tetem. Mbo nee na ta ya, tamekyala ma ŋgay nee viya̰ ge nee ba her mbo ɓyare nama.» 7 Sawul jan na dore go: «A kwaɗa go nee mbo na ta ya, amma nee hon na sḛ ma̰ da ɗaa? Ndi ne se no, nee kaŋzam ma á ya go ne nee galam ma zi, nee ne kaŋ a̰me ge hon na to. Nee ne a̰me to.» 8 Dore mbe jan Sawul go: «Bware sile ga ya mbi tok go ɗu, nee ma̰ mbo hon ndu ge Dok ne na, na sḛ ma̰ ŋgay nee viya̰ ge herra.»
9 Zaŋgal suwal Israyela go, swaga ge ndu ne ɗage mbo ele fare Dok ta, jan go: «Mbo nee bage ne ɓol daalam ta ya.» Ago nama ge a ne tol nama anabi ma ma̰ no, zaŋgal a ka tol nama naa ge ɓol daalam ma.
10 Sawul jan na dore go: «A kwaɗa, mbo nee.» A kan ta ndwara mbo suwal ge ndu ge Dok ne ne ka na go ya. 11 Swaga mborra go, a ɓol vya kale ma ne wat ne suwal diŋ ya zum mbo zal mam, a ele nama go: «Bage ɓol daalam ya suwal ya ko’a?» 12 Naa zaab vya mbe ma jan nama go: «Há me ta digi avun, gale jyat ya suwal diŋ aŋ ndwara zḛ, gale jyat no, ago tuwaleya kerra ma̰ ya go ne ɓase ma pe swaga tuwaleya digi ya. He me aŋ koo digi. 13 Swaga ge aŋ ma̰ watɗa suwal ɗiŋ ya, aŋ ma̰ ɓol na gale ne be mbo swaga tuwaleya ya zam kaŋ to gale. Ago ndu a̰me zam kaŋzam na ndwara zḛ be ge na sḛ yan’a ne ɓya to, ne da pe, a na sḛ e wak busu tuwaleya pal ne, naa ba ɗage zam kaŋzam gale. Kadɗa aŋ ma her aŋ koo ya digi, aŋ ma ɓol na.»
Sawul mbo ɓol Samiyel
14 Swaga ge a ne wá ya suwal diŋ, ndi Samiyel ne mborra ya nama ndwara zi ndwara mbo swaga tuwaleya ya me. 15 Ago, Bage ɗiŋnedin jya̰ Samiyel fare dam ɗu zḛ go: 16 «Kwap gyala mbe go no tem, mbi ma teme mo ndu a̰me ne suwal ge Bayami ne ya, mo ba kan num na pal ndwara e tok na pal kat gan mbi ɓase Israyela vya ma pal. Na sḛ mbo zur mbi ɓase ma ne Filistiya ma tok go. Ago Mbi kwa a̰se ge Mbi ɓase ma ne, Mbi za̰ nama fyaso no.» 17 Swaga ge Samiyel ne kwa Sawul, Bage ɗiŋnedin jan na go: «Ndi ndu ge mbi ne jya̰ mo fare na pal mbe no! A na sḛ mbo ɗame mbi ɓase ma ne.»
18 Sawul mbo ya Samiyel ta ge viya̰ wak ga̰l go, jan na go: «Mbi kaɗe mo, ŋgay mbi bage ne ɓol daalam yàl nde!» 19 Samiyel gwan ne na janna go: «A mbi sḛ ndu ge ne ɓol daalam mbe ne! Dó tene mbi ndwara zḛ, nee mbo swaga ke tuwaleya digi ya, nee mbo zam kaŋ ma̰ dagre. Kwap cya̰wak mbi ma̰ jan mo kaŋ ge ne iigi mo ma, mbi ba gá ya̰ mo mborra. 20 Iigi tene ne mo kwara ná ge ne ba̰ ma pe to, dam ma̰ no ataa, a ɓol nama ya ya. Kaŋ ge siŋli waɗeya ge Israyela vya ma ne pet, te be aŋ ne mo vuwal pe ma ne ne to’a?» 21 Sawul jan na go: «Mo te jan mbi ma fare ge go ɗaa? Mo kwa go hir ge Bayami ne waɗe jyale ne hir ge Israyela ne ma buwal zi ne to’a? I vuwal pe gwan waɗe jyale ne vuwal pe ge hir ge Bayami ne ma buwal zi ne.»
22 Samiyel abe Sawul ma ne na dore, gene nama zok zam kaŋzam zi ya, hon nama swaga katɗa naa pala zḛ. Ago a ka mbo kaŋ ge naa tapolɗu go. 23 Samiyel jan bage ke kaŋzam go: «Ho̰ kaŋ ge mbi ne ho̰ mo na, ge mbi ne jya̰ mo go mo e na uzi cat mbe ya.» 24 Bage ke kaŋzam her kaŋ koo-wul ya ne duul mek, mbo ya e na Sawul ndwara se. Samiyel jan Sawul go: «He, mo zam, no a kaŋ ge a ne koy na ne mo pe ne, ne dam ge ma̰ ge mbi ne tó naa ya mbe no pe.» Dam mbe go, Sawul ma ne Samiyel zam kaŋzam dagre. 25 Go̰r kaŋzam zamma go, Samiyel ma ne Sawul gwan ne swaga tuwaleya ya mbo ya suwal diŋ. A ga sigɗi fare ta buwal zi zok jwaklak pala digi.
Samiyel kan num Sawul pal ndwara e tok na pal kat gan
26 Kwap swaga gale ne pisil pupurum, Samiyel kore Sawul digi, ne fiya ne zok jwaklak pala digi, jan na go na ɗage digi, na e na viya̰ go. Sawul ɗage digi, a kan ta viya̰ go mborra. Samiyel ka ɗame nama. 27 Swaga ge a ne ya̰ ya viya̰ wak ga̰l ge wat zum ne suwal diŋ go, Samiyel jan Sawul go: «Jya̰ mo dore na mbo zḛ ya.» Na dore mbo zḛ ya. Samiyel gwan jan na go: «Mḛ go go, ma̰ no mbi ma jan mo fare ge Dok ne jya̰.»
Ko̰-mulayḛ̀je-je lə bɔ Sawulje ndəm d’igi
1 Dəw kára gə́ ria lə Kis gə́ to ŋgolə Abiel, gə́ to ŋgolə Seror, gə́ to ŋgolə Bekɔrat, gə́ to ŋgolə Apak, gə́ to ŋgolə dəw gə́ ginkoji’g lə Bḛjami lé si ɓee lə Bḛjamije. Yeḛ to dəw gə́ siŋgá to kɔgərɔ-kɔgərɔ ləm, yeḛ to dəw gə́ boo ləm tɔ. 2 Yeḛ lé ŋgonee gə́ diŋgam kára si keneŋ’n ria lə Sawul. Yeḛ to basa gə́ kura ləm, kura ur dɔ Israɛlje’g lai ləma, yeḛ ŋgal yaa̰ ar dəa unda deḛ lai ləm tɔ.
3 Ko̰-mulayḛ̀je-je lə Kis, bɔ Sawulje lé ndəm d’igi ndá Kis ula ŋgonee gə́ Sawul lé pana: Ḭta ar kura kára mbuna mareeje’g aw səi ndá aw saŋgje ko̰-mulayḛ̀je-je lé. 4 Yeḛ dəs kaar mbal gə́ Eprayim ndá unda ɓee gə́ Saliska dana gaŋg lal kiŋga dee, deḛ dəs ɓee gə́ Skaalim nɛ d’iŋga dee keneŋ el. Sawulje lé d’ula loo wɔr-wɔr mee ɓee’g lə Bḛjamije nɛ deḛ d’iŋga dee el tɔ. 5 Deḛ d’aw teḛ ɓee gə́ Sup ndá Sawul ula kura gə́ njedanee lé pana: Ar sí n’telje nà mee bɔm a kwəi dɔ ko̰-mulayḛ̀je-je’g lé ndá a tel kar mee to kəgəgə mbata lə síjeḛ.
6 Kura lé tel ulá pana: Aa oo, dəw lə Ala kára si mee ɓee-boo’g nee. Yeḛ to dəw gə́ dəwje lai d’ila riɓar dəa’g. Ta néje lai gə́ yeḛ pa ndá néeje lé aw lée’g béréré-béréré ya. Ar sí j’awje keneŋ j’oo. Banelə yeḛ a tɔji sí rəw gə́ kəm kar sí j’unje ya.
7 Sawul ula kura ləa lé pana: Ɓó lé j’a kaw keneŋ ndá see ɗi ɓa j’a kaw kar dəw lé wa. Mbata nésɔ godo mee ɓɔlje’g lə sí ləm, né gə́ kəm kun kar dəw lə Ala kara godo ləm tɔ. Ŋga see ɗi ɓa to ji sí’g wa.
8 Kura lé tel un ta ula Sawul pana: Aa oo, ŋgon larnda kára nai jim’g nee. M’a kun kar dəw lə Ala ndá yeḛ a tɔji sí ne rəw gə́ j’a kun ya.
9 Kédé gə́ ləw mee ɓee gə́ Israɛl lé loo gə́ dəw a gə kaw dəji Ala ta ndá deḛ pana: Reeje ar sí j’awje rɔ njenékoo’g! Mbata dəw gə́ ɓaree njetegginta ɓogənè lé kédé deḛ ɓaree njenékoo ya. 10 Sawul ula kura ləa pana: Ta ləi to lée’g ya, ar sí j’awje!
Bèe ɓa deḛ d’aw mee ɓee-boo’g loo gə́ dəw lə Ala si keneŋ lé. 11 Loo gə́ d’isi d’aw gə́ mee ɓee-boo’g lé ndá deḛ d’iŋga ŋgama̰dje gə́ teḛ d’aw mba to mán ndá deḛ dəji dee pana: See njenékoo si nee wa.
12 Deḛ d’ila dee keneŋ pana: Oiyo, yeḛ si no̰ sí gən ya. Nɛ ɔsje rɔ sí ɓad mbata ɓogənè yeḛ ree mee ɓee-boo’g mba kinja nékinjaməs gə́ wɔji dɔ koso-dəwje dɔdərloo’g tar. 13 Loo gə́ seḭ a ka̰dje mee ɓee-boo’g ndá seḭ a kḭgáje kédé ɓa yeḛ a kal kaw dɔdərloo’g tar mba sɔ né ɓəi. Koso-dəwje d’a sɔ né kédé ɓa karee-yeḛ ree el, mbata yeḛ ɓa a gə tɔr ndia dɔ nékinjaməs’g ɓa gée gə́ gogo deḛ gə́ ɓar dee ɓar nésɔ lé d’a sɔ ɓəi. Awje ɓasinè ndá a kḭgáje ya.
Sawul iŋga Samel lé
14 Yen ŋga deḛ d’ɔd d’aw mee ɓee-boo’g neelé. Deḛ teḛ dan mee ɓee-boo’g ɓa Samel tila kəm dee loo gə́ yeḛ teḛ raga gə mba tuga loo kaw gə́ dɔdərloo’g tar lé.
15 As ndɔ kára kédé ɓa kar Sawul ree ɓəi lé Njesigənea̰ ula Samel pana: 16 Bèlè, kàr gə́ bèe ndá m’a kula dəw gə́ ɓee’g lə Bḛjami karee ree rɔi’g ndá i a kwa dəa gə ubu mba karee to mbai dɔ koso-dəwje ləm gə́ Israɛl. Yeḛ a taa koso-dəwje ləm ji Pilistije’g mbata ma m’aa loo m’oo koso-dəwje ləm ndá ndu no̰ lə dee aw saar teḛ rɔm’g ya. 17 Loo gə́ Samel oo Sawul ndá Njesigənea̰ ulá pana: Aa oo, dəw gə́ m’ulai ta ləa lé ɓa aw’n, to yeḛ ɓa gə́ a ko̰ɓee dɔ koso-dəwje’g ləm lé.
18 Sawul ree pər iŋga Samel dan tarəwkəi’g dəjee pana: Kɔgərɔ kari ya! ulam loo gə́ kəi lə njenékoo to keneŋ səi.
19 Samel ila Sawul’g pana: Ma ya m’to gə́ njenékoo lé. Tuga loo nɔm’g aw dɔdərloo’g tar, bèe ɓa seḭ a sɔje səm né na̰’d ɓogənè ya. Bèlè ɓa m’a kya̰’i kari aw ndá m’a kulai néje lai gə́ i ə̰ji taree məəi’g lé ɓəi. 20 Ar məəi to kəgəgə mbata ko̰-mulayḛ̀je-je gə́ ndəm d’igi as ndɔ munda lé el mbata d’iŋga dee mba̰. Némajije lai gə́ maji dum gə́ to ɓee lə Israɛlje lé see d’unda dee kul mbata lə na̰ ɓəi wa. See to mbata ləi-i gə mbata lə njémeekəije lə bɔbije-je lai el wa.
21 Sawul ilá keneŋ pana: See ma m’to gə́ ginkoji’g lə Bḛjami gə́ to ginkoji gə́ lam ba bèe mbuna ginkoji Israɛlje-je’g el wa. See gel bɔ ləm kara to gə́ lam ba bèe unda gel-bɔje lə ginkoji Bḛjamije el wa. See gelee ban ɓa i ulam ne ta gə́ togə́bè lé wa.
22 Samel ar Sawul gə kura ləa d’aw d’andə səa mee kəi’g ndá ar dee loo-si gə́ dɔtar no̰ deḛ gə́ yeḛ ɓar dee ɓar nésɔ gə́ d’as dəwje rɔ-munda jén bèe lé. 23 Samel ula njḛdiri-né pana: Maji kari ar dee nésɔ gə́ m’ari m’ulai m’pana: Unda ɓəd bèe ɓa lé. 24 Njḛdiri-né lé un biŋ da gə ubee gə́ wa keneŋ ndá yeḛ ar Sawul tɔ.
Ndá Samel pana: Aa oo, né gə́ ma m’unda kul ɓa nee. Unda nɔḭ’g ndá sɔ mbata d’unda kul d’wɔji ne dɔi-i ya, loo gə́ m’ɓar koso-dəwje loo-nésɔ’g neelé.
Bèe ɓa Sawul sɔ ne né gə Samel na̰’d mee ndəa’g neelé. 25 Deḛ d’ḭ dɔdərloo’g lé d’ur naŋg d’aw mee ɓee-boo’g ndá Samel gə Sawul d’wɔji na̰ ta dɔ kəi’g tar gə́ raga.
Samel unda Sawul gə kəmee gə́ mbai gə́ Israɛl
26 Bèlè loo karee deḛ d’ḭ tar gə ndɔ rad. Loo gə́ loo si àr ndá Samel ɓar Sawul dɔ kəi’g lé pana: Gə́ ree, m’a kya̰’i kari aw ŋga.
Sawul ḭta ndá yeḛ gə Samel joo bɔr d’unda loo teḛ raga. 27 Loo gə́ d’aw saar teḛ ŋgaŋ ɓee-boo’g ndá Samel ula Sawul pana: Ar kura ləi dəs aw kédé.
Ndá kura lé dəs aw kédé ya tɔ. Samel pana: Ɓasinè i aar naŋg mba kam m’ari oo ta gə́ Ala pa ɓa.