Eya ge sandu wak tuli ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi
(2Maa 5:2—6:2)1 Swaga mbe go, gan Salomon kote naa ga̰l ge Israyela ne ma ya na ta Ursalima go, ne ga̰l ge pehir ma ne ma, ne ga̰l ge vuwal pe ge Israyela vya ma ne ma, ndwara gene sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne, ne Siyona, suwal ge Dawda ne ya, mbo ya eya zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi. 2 Ge saba Etanim go, na ge a saba ge ɓyalar ne, dam vḛso go, Israyela vya ma kote ya gan Salomon ta pet. 3 Ga̰l ge Israyela ne ma kote ya mwaɗak, naa ge ke tuwaleya ma kote ya ne sandu inna pe me. 4 A in sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne, poseya ne gúr swaga ɓol ta, ne kaŋ ge mbegeya ma mwaɗak ge a ne gur mbe zi ma. 5 Gan Salomon poseya ne ɓase ge Israyela vya ma ne ma, ge a ne kote ya na ta ma, a mḛ sandu wak tuli ndwara zḛ, nama sḛ ma pet a tyare gii ma ne nday ma tuwaleya gḛ ge be isiya.
6 Naa ge ke tuwaleya ma mbo ne sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne mbo eya na swaga go, ge swaga ge mbegeya uzi hini cat ge zok ge mbegeya ne zi, a e na ge kavaar ge digi zi ya ma ganwak ma pe se. 7 Ago kavaar ge digi zi ya ma ganwak ma ka barra sandu wak tuli pal ma ne uwara ge in na ma pal go, ndwara kulbi na zi. 8 A ke uwara wan tok in sandu wak tuli twala, ge swaga ge mbegeya zi, na ge ne swaga ge mbegeya uzi hini cat ndwara zum, a kwa na wak ma dyanna ya kwa, amma kadɗa ne zum ya ɗe, ndu ne pool ge kwa na to. A ya go eya ɗiŋ ma̰ no. 9 A̰me ge ɗogle ne sandu wak tuli zi to, a set ɗeŋgo gwal ge njal ge azi ma ge Musa ne ka̰ nama na pul zi ne njal Horeb ya, swaga ge Bage ɗiŋnedin ne ke wak tuli ne Israyela vya ma, swaga wat zum ge nama ne go, ne suwal Masar ya.
10 Swaga ge naa ge ke tuwaleya ma ne wa ya zum ne swaga ge mbegeya zi ya ɗe, ol swama mbo ya wi zok ge Bage ɗiŋnedin ne pul. 11 Naa ge ke tuwaleya ma a gwan ɓol viya̰ kat zok mbe zi ke temel to, ne ol swama pe, ago hormo ge Bage ɗiŋnedin ne wi zok ge Bage ɗiŋnedin ne pul wi. 12 Swaga mbe go, Salomon jan go:
«O! Bage ɗiŋnedin, mo jya̰ go,
mo kat ya swaga sebeya zi ɗaɗak!
13 Ne se no ɗe, mbi sḭ mo zok ge siŋli,
zok ge mo ba ga kat na zi ne ndwara ɗiŋnedin.»
14 Gan saŋge na ndwara se, san ɓase ge Israyela ne mwaɗak ge a ne kote ya ma wak. Ɓase ma mḛ digi. 15 Jan go: «Mbi gwa̰ ne gugu hon Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne, na ge ne ke wak tuli ne mbi bá Dawda, na ge ne wi na fare ge na dḛ ne jya̰ wak, jya̰ go: 16 ‹Ne dam ge mbi ne ndage Israyela vya ma ne suwal Masar ya day, mbi be tal suwal a̰me ge suwal Israyela go go, a sḭ zok ge mbi dḭl ba ka tolla na zi to. Amma mbi tá Dawda ne go, na ka ɓase ge Israyela ne pal›. 17 Mbi bá Dawda e na dulwak zi go, na sin zok ne Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne pe. 18 Amma Bage ɗiŋnedin jya̰ mbi bá Dawda go: ‹Ne jo̰, mo e mo dulwak zi go mo sin mbi zok, mo ke dwatɗa ge kwaɗa. 19 Ago mo mbo sin zok mbe ne to, a mo vya ge mo ne tó na ne mo zi, a na ge mbo sin zok ge mbi ne ne›. 20 Bage ɗiŋnedin wi fare ge na ne jya̰ wak. Mbi ame mbi bá Dawda byalam, mbi ka ya hool gan ge Israyela ne pal, dimma tem ne Bage ɗiŋnedin ne jya̰ go. Mbi sḭ zok mbe no ne Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne pe. 21 Mbi nṵsi swaga ya go ne sandu wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne pe, na ge gwal wak tuli ne na zi, wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne ke ne nee báŋ ma, swaga ge ne ndage nama ne suwal Masar diŋ ya zum go.»
Kaɗeya ge Salomon ne
(2Maa 6:12-40)22 Salomon mḛ twal tuwaleya ge Bage ɗiŋnedin ne ndwara zḛ, ne ɓase ge Israyela ne ma ndwara ŋga, tyare na tok digi, jan go: 23 «O Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne, Dok a̰me ge ɗogle dimma ne mo go a to, ge digi zi ya, ko suwar pal. Mo koy wak tuli ne kwa a̰se ge mo ne, ne mo dore ma, ge a ne mbo ne laar ɓyareya ge mo ne pal, ne bama dulwak ɗu ma. 24 Go mbe no, mo koy wak tuli ge mo ne ke mo dore, mbi bá Dawda, fare ge mo ne jya̰ na pal tem, fare ge ne ndage ne mo wak zi, mo wi na wak ma̰ ya go. 25 Ne Se no ɗe, O Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne, dwa ne wak tuli ge mo ne ke ne mo dore, mbi bá Dawda, mo jya̰ na go, na mbo woɗege ne ndu ge er na katɗa na hool gan ge Israyela ne pal to bat, kadɗa na vya ke mborra ya mo koo pul go dimma ca ne na sḛ ne ka mborra go. 26 Se no, Dok ge Israyela ne, ke dimma ne mo ne ya̰ mo wak tuli mo dore, mbi bá Dawda ta go.
27 Ago, a fareba go, Dok da ne pool kat suwar pal ɗaa? Ndi digi digi ya ma a mbyat ge ame na to, ba kat da ne zok vya mbe no ge mbi ne sḭ no ɗaa! 28 Go no puy ɗe, Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne, so mo togor ya, za̰ mbi kaɗeya, ne á tene, za̰ fyaso ge mo dore ne, ne kaɗeya ge mo dore ne ge ne tol mo ma̰ no. 29 Mo ndwara fa̰ ma ká zok mbe pal ɗaal ne gyala, ge swaga ge mo ne jya̰ go: ‹Mbi dḭl mbo ka tolla na zi ɗaɗak.› Za̰ kaɗeya ge mo dore ne ke ne swaga mbe pe. 30 Za̰ kaɗeya ge mo dore ne, ne kaɗeya ge mo ɓase Israyela ma ne, swaga ge a ne mbo ke kaɗeya ya swaga mbe go. Za̰ i kaɗeya ma ne mo swaga katɗa digi zi ya, mo pore i me.
31 Kadɗa ndu a̰me ke na kon sone ya, a e nama go nama guni ta, amma kadɗa a guni ta ya ge mo twal tuwaleya wak go mo zok mbe no zi, 32 mo, Bage ɗiŋnedin, za̰ nama ne digi zi ya. Mo mbo ya, mo kun sarya mo dore ma pal, ndwara go, ndu ge na tok ne fare zi, sarya wa̰ na, ndu ge dosol me, na bḛ uzi ne temel kerra dosol ge na ne go.
33 Kadɗa naa ge ho̰l ma a hal ɓase ge Israyela ne ya, ne nama ne ke sone mo ndwara se pe ɗe, kadɗa a gwan ja mo ta, a uware mo, a kaɗe mo ne á ta ge zok mbe no zi ɗe, 34 mo, Bage ɗiŋnedin, za̰ nama ne digi zi ya, pore nama sone ma, gwa̰ ne nama suwal ma ge mo dḛ ne ho̰ nama báŋ ma na, ne jo̰ nama sḛ ma, a mo naa ma ne.
35 Swaga ge pḭr ne mbo dibi ya digi, mam gwan swar to, ne sone ge Israyela vya ma ne ke mo ndwara se pe. Kadɗa nama sḛ ma gwan ja mo ta ne sone ge bama ne ma go, a kaɗe mo ge swaga mbe no go, a uware mo me, 36 mo, Bage ɗiŋnedin za̰ nama ne digi zi ya, pore sone ge mo dore ma ne, ɓase ge Israyela vya ma ne, hate nama nama mbo viya̰ mborra ge dosol, go no, swa mam ya mo suwar pal, na ge mo ne ho̰ mo naa ma na kaŋ joo.
37 Swaga ge kyamal, ko mbogom ne mbo mbo ja suwar pal, swaga ge swara ne mbo fya̰ ya, ko a hubi uzi bama ná ma pal mḛya, swaga ge tere ma ko tere baktar ma ne mbo kanna nama gaaso ma ta, 38 swaga ge naa ge ho̰l ma ne mbo ame mo naa ma suwal ya, a kat na go, swaga ge yál hir ge daage, ne moy ma ne mbo ke nama ya, kadɗa a kwar ya̰l ge bama ne ma ya, ndu ge daage ne mbo ke kaɗeya ya ne á tene mo ndwara se ne Israyela vya ma pe, tyare na tok zok mbe no pal, 39 mo, Bage ɗiŋnedin za̰ nama ne mo swaga katɗa ge digi zi ya, pore nama, mbo ya, gwa̰ ne ndu ge daage potɗa na kaŋ kerra ma pal, ne jo̰ mo kwa ndu ge daage dulwak kwar. Ago, a mo ɗu kikit mo kwa ndu dasana ge daage dulwak ne.
40 Go mbe no, Israyela vya ma ba ka sya mo vo ɗaɗak, ge suwal ge mo ne ho̰ i báŋ ma na go, bama dam ma zi mwaɗak. 41 Go no me, ndu ge pe ɗogle, ge na sḛ a be hir ge Israyela ne to, swaga ge ne mbo mbo ja ne suwal ge kaal ya ne mo dḭl pe, 42 ago vya gwasal ma mbo za̰ go, mo, mo Dok ge ɓaŋlaŋ ne, ge ne ke kaŋ ma ne pool ge mo ne. Swaga ge vya gwasal ne mbo mbo ja ke kaɗeya zok mbe no zi, 43 mo, Bage ɗiŋnedin za̰ na ne mo swaga katɗa ge digi zi ya, ho̰ na kaŋ ge daage pet ge na sḛ ne ɓyare ya ne mo ta. Swaga ke go mbe no, naa ge ne suwar pal ma mwaɗak, a mbo kwa mo, a mbo sya mo vo me, dimma ne Israyela vya ma, mo ɓase ma ne sya mo vo go. A mbo kwa tyatyat go zok ge mbi ne sḭ mo na mbe no, na mo ne ne.
44 Swaga ge mo naa ne mbo zutɗa zum mbal pore ne bama naa ge ho̰l ma, wak honna ge mo ne pal, kadɗa a saŋge bama ndwara ja suwal ga̰l ge mo ne, ge mo ne tá na pal, ne zok ge mbi ne sḭ na ne mo pe pal me, a kaɗe, 45 mo, Bage ɗiŋnedin ne digi zi ya, za̰ nama kaɗeya ne á ta ma, mo sya nama ko̰r.
46 Swaga ge Israyela vya ma ne mbo ke mo sone ya, ago ndu ge ne ke sone to to. swaga ge mo laar ne mbo vḛne ya ɗiŋ mo ɓyan nama nama naa ge ho̰l ma tok go, a pál nama mbo mo̰r zi, a gene nama mbo suwal ge kaal ya, ko ge gwa go. 47 Ge suwal mbe ma ya, kadɗa a dwatɗa kwaɗa, a gwanna se, a ɗage ke kaɗeya ne á ta janna go: ‹I yele eya ma pala, i ke sone, i ya̰l mo ndwara se!› 48 Kadɗa nama sḛ ma gwan ja ne dulwak ɗu, ne bama sḛ ma mwaɗak, ge suwal ge bama naa ge ho̰l ma ne ya, kadɗa a kaɗe mo ya, a saŋge bama ndwara ya suwal ge mo ne ho̰ nama bá ma na pal, suwal ga̰l ge mo ne ta na, ne zok ge mbi ne sḭ na ne mo pe pal me, 49 ne swaga katɗa ge mo ne, ge ne digi zi ya, za̰ nama kaɗeya ne á ta ma, mo sya nama ko̰r. 50 Pore sone ge mo naa ne ke mo ndwara se, ne ya̰l ge a ne ke mo ma pet, mo hon naa ge a ne wa̰ nama mbo mo̰r zi ma dulwak kwa a̰se, ndwara go, nama kwa nama a̰se. 51 Ago, nama sḛ ma mo naa ma ne, a ga mo kaŋ joo ne swaga ge mo ne ndage nama ne suwal Masar ya zum, ne yál njotɗa zi ya day. 52 Ya̰ mo ndwara fa̰ ka dolla, mo togor soya za̰ kaɗeya ge mo dore ne, ne kaɗeya á ta ge mo naa Israyela vya ma ne, swaga ge i ne mbo kadɗa ka tol mo ɗaɗak, za̰ i. 53 Ago, a mo sḛ, mo tá i ne ne pehir ge ne suwar pal ma buwal zi ne go, i ga joo ge mo ne, dimma ne mo ne jya̰ na mo dore Musa wak zi go, swaga ge mo ne ndage i bá ma ne suwal Masar diŋ ya zum go.»
Salomon é na wak busu ɓase ma pal
54 Swaga ge Salomon ne á na kaɗeya kerra Bage ɗiŋnedin ndwara se mwaɗak ɗe, ɗage digi mḛya ge twal tuwaleya ge Bage ɗiŋnedin ne wak go, ago swaga ge na sḛ ne ka ke kaɗeya, gù na koo se gur, na tok ma tyareya digi. 55 Swaga mḛya go, ne ka̰l ndaar, é ɓase ge Israyela ne ma mwaɗak na wak busu jan go: 56 «Uwareya hon Bage ɗiŋnedin, na ge ne ho̰ na ɓase Israyela ɗigliya wak tuli ge na ne ke pal. Ago na sḛ wi wak tuli ge daage pet ge na ne ke na dore Musa wak zi ma. Fare a̰me ɗu be ban uzi baŋ to. 57 Se no, Bage ɗiŋnedin Dok ge i ne, ka ne i dimma ne mo dḛ ne ka ne i bá ma go, 58 kaage mo saŋge i mo go̰r to, dó i uzi to bat, amma saŋge i dulwak ma ya se mo pal, ne da pe, i mbo ge mo viya̰ ma pal mwaɗak, i koy mo wak honna ma, ne mo eya ma, ne mo wak yuwaleya ma, ge mo sḛ ne ho̰ i bá ma. 59 Kaɗeya ne á ta ge mbi ne ke na Bage ɗiŋnedin ndwara se mbe no, ya̰ Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne, na ka dwatɗa na pal ɗaal ne gyala, go no, na ka só nee ko̰r dam ne dam, ago nee na naa ma ne. 60 Go no me, naa ge ne suwar pal ma pet a ba kwa go, Bage ɗiŋnedin Dok ne ɗeŋgo, dok a̰me ge ɗogle to. 61 Aŋ ɗe, ya̰ me dulwak ge aŋ ne ma mwaɗak nama ka Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne pal, ndwara ke mborra na eya ma pal, ne na wak honna ma pal, dimma ne ma̰ no go.»
Tuwaleya ma tyareya hon Bage ɗiŋnedin
(2Maa 4:4-10)62 Gan poseya ne Israyela vya ma mwaɗak, a tyare bama tuwaleya ma Bage ɗiŋnedin ndwara se. 63 Salomon tyare nday dudubu wara azi para azi, ne gii ma dudubu kis para wara azi, ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne pe. Gan Salomon poseya ne Israyela vya ma mwaɗak, a ke vḛso ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne wak hageya pe. 64 Dam mbe go, gan mbege zok ge Bage ɗiŋnedin ne yapul tuŋsi ndwara tyare tuwaleya ge tilla uzi ma, ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne ma, ne num fegem ge ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne pe ma, ne da pe, twal tuwaleya ge a ne ɗeere na ne fool ŋgirma ge ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne wak go woɗege jyale ge be mbyat tuwaleya ma pet to.
65 Salomon ma ne Israyela vya ge a ne kote ya ma mwaɗak, a ke vḛso dagre. A ka ɓase gḛ ge be to, a ɗage da ne suwal Lebo-Hamat ya, ne mam so̰o̰l ge suwal Masar ne wak ya me. A ke vḛso Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne ndwara se dam ɓyalar, a gwan ke dam ge ɗogle ma ta ɓyalar, ndwara go dam ma wol para anda. 66 Dam ge tiimal go, (ndwara go go̰r dam ɓyalar ge azi go), gan ya̰ ɓase ma mbo bama yàl ma diŋ. Nama sḛ ma mbo san gan wak, a ba ɗage ya̰ ta mbo bama gur ma wak zi ya, ne sḛ tuli, ne laar saal ne kwaɗa ge Bage ɗiŋnedin ne ke ne na dore Dawda ma, ne na ɓase Israyela vya ma pe.
D’unda sa̰duk-manrɔ lé mee kəi’g lə Njesigənea̰
2SgI 5.2–6.21 Togə́bè ɓa mbai Salomo̰ mbo̰ ŋgatɔgje gə́ Israɛl rəa’g Jerusalem, gə deḛ lai gə́ to mbai dɔ ginkojije ləm, gə mbai dɔ gel-bɔje lə Israɛlje ləm tɔ mba kun sa̰duk-manrɔ lə Njesigənea̰ mee ɓee-boo’g lə Dabid gə́ to Sio̰ lé ree ne . 2 Diŋgamje lai gə́ Israɛl mbo̰ dɔ na̰ rɔ mbai Salomo̰’g mee naḭ Etanim gə́ to naḭ gə́ njekɔm’g siri mee ndɔ ra naḭ’g lé . 3 Loo gə́ ŋgatɔgje gə́ Israɛl lai ree mba̰ ndá njékinjanéməsje d’un sa̰duk-manrɔ lé ree ne. 4 Deḛ d’un sa̰duk-manrɔ lə Njesigənea̰ ləm, gə kəi-kubu-kiŋga-na̰ ləm, gə nékulaje lai gə́ to gə kəmee gə́ to mee kəi-kubu’g lé ləm tɔ ndá njékinjanéməsje gə Ləbije ɓa d’odo néje neelé ree ne tɔ. 5 Mbai Salomo̰ gə dəwje gə́ Israɛl lai gə́ ɓar dee rəa’g lé ree d’aar no̰ sa̰duk-manrɔ’g lé. Deḛ d’inja nékinjanéməsje gə́ to badje gə maŋgje gə́ dəw askəm tura dee əsé koo bula lə dee el mbata bula digi-digi.
6 Njékinjanéməsje d’un sa̰duk-manrɔ lə Njesigənea̰ lé d’aw d’unda loo’g ləa gə́ to kəi gə́ to gə kəmee doi gel bag néndaji Nékundaje gə́ dara’g. 7 Mbata néndaji Nékundaje gə́ dara lé naji bag dee dɔ loo gə́ sa̰duk-manrɔ to keneŋ, deḛ d’ɔn dɔ sa̰duk-manrɔ lé ləm, gə dɔ kunda kagje gə́ to dɔ’g lé ləm tɔ. 8 Kunda-kagje neelé ŋgal yaa̰ ndá d’askəm koo ta dee gə́ dəs mee kəi gə́ to gə kəmee doi lé ya nɛ ta dee teḛ raga el. Deḛ to lée’g neelé saar teḛ mee ndəa gən tɔ. 9 Né gə́ raŋg to mee sa̰duk-manrɔ’g lé el nɛ bəgərə mbalje joo gə́ Moyis ɔm dee keneŋ dɔ mbal gə́ Oreb’g, loo gə́ Njesigənea̰ man rəa keneŋ ar Israɛlje ndəa gə́ d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé ɓa to keneŋ .
10 Loo gə́ njékinjanéməsje d’unda loo mee loo gə́ to gə kəmee doi’g lé teḛ mba̰ ndá léegəneeya mum taa mee kəi lə Njesigənea̰ lé pəl-pəl . 11 Njékinjanéməsje d’askəm kaar keneŋ mba ra kula lə dee el mba mum lé, mbata rɔnduba lə Njesigənea̰ gə́ taa mee kəi ləa pəl-pəl lé tɔ.
12 Yen ŋga Salomo̰ pana: Njesigənea̰ ndigi si dan mee loo gə́ ndul njudu-njudu’g . 13 Nɛ ma lé m’ra kəi gə́ a to loo-sii, gə́ i a si keneŋ saar-saar gə no̰ ya.
Ta gə́ Salomo̰ ula dəwje loo gə́ d’unda kəi-si-Ala gə kəmee lé
2SgI 6.3-1114 Mbai tel kəmee wagəsa, tɔr ndia dɔ koso-dəwje gə́ Israɛl, ndá koso-dəwje gə́ Israɛl lai d’aar tar ya gə gɔl dee tɔ. 15 Tɔɓəi yeḛ pana: Maji kar dɔ ri Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje ai səgərə, yeḛ gə́ pata gə təa ar bɔm Dabid ndá yeḛ aree aw lée’g béréré gə goo siŋgamoŋ ləa gə́ yeḛ pa ne njaŋg pana: 16 Un kudee ləw ba gə́ m’ar dəwje ləm gə́ Israɛl d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé ma m’ɔr ɓee-boo kára mbuna ginkoji Israɛlje’g mba kunda kəi gə́ to gə kəmee keneŋ mba kar rim ɓar dɔ’g el, nɛ Dabid ɓa m’ɔree m’aree o̰ koso-dəwje ləm gə́ Israɛl ya . 17 Bɔm Dabid wɔji mée’g mba ra kəi kar ri Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje ɓar dɔ’g . 18 Nɛ Njesigənea̰ ula bɔm Dabid lé pana: To gə́ i wɔji məəi’d gə mba ra kəi kar rim ɓar dɔ’g lé to néra gə́ maji gə́ i wɔji gə mba ra ya. 19 Né kára ba lé to i ɓa a ra kəi lé el, nɛ ŋgoni gə́ a kḭ məəi’g ɓa a ra kəi lé kar rim ɓar dɔ’g tɔ . 20 Ta gə́ Njesigənea̰ pa lé yeḛ aree aw lée’g béréré mba̰. Yee ɓa ma m’taa ne tor bɔm Dabid, m’isi ne dɔ kalimbai’g lə Israɛlje, to gə́ Njesigənea̰ pa ne kédé lé, bèe ɓa ma m’unda ne kəi neelé mba kar ri Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje ɓar dɔ’g tɔ. 21 Ma m’gɔl loo neelé mbata sa̰duk-manrɔ lə Njesigənea̰ to keneŋ, to manrɔ gə́ yeḛ man ar bɔ síje-je loo gə́ yeḛ ar dee d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé tɔ.
Tamaji lə Salomo̰
2SgI 6.12-4022 Salomo̰ aar no̰ loo-nékinjaməs’g lə Njesigənea̰ kəm koso-dəwje gə́ Israɛl, yeḛ ula jia par gə́ dara pana: 23 Ǝi Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje. Ala gə́ to gə́ i bèe lé godo mee dara’g ləm, gə dɔ naŋg nee ləm tɔ. I aa dɔ manrɔ ləi gə meekarabasur ləi wɔji ne dɔ kuraje ləi gə́ njaa nɔḭ’d gə meendakaḭ lé. 24 Togə́bè ɓa i aa ne dɔ ndukun gə́ i un ar bɔm Dabid gə́ to kura ləi lé, gə goo né gə́ i pa taree gə tai lé i aree aw ne lée’g béréré mee ndɔ gə́ ɓogənè gə goo siŋgamoŋ ləi ya. 25 Ɓasinè Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje, maji kari aa dɔ ndukun gə́ i un ar bɔm Dabid gə́ i pa ne pana: I a lal njetaa tori dɔ kalimbai’g lə Israɛlje nɔm’g nda̰ el nɛ maji kar ŋganije d’unda kəmkàr dɔ rɔ dee’g, njaa ne nɔm’g to gə́ i njaa ne nɔm’g bèe tɔ . 26 Ǝi Ala lə Israɛlje, maji kar ndukun gə́ i un ar bɔm Dabid gə́ to kura ləi lé aw lée’g béréré ya.
27 Nɛ see Ala a si dɔ naŋg nee tɔgərɔ ya wa. Aa oo, dara gə́ to dɔ na̰’d dɔ na̰’d lé kara d’asi el nɛ ɓəd ɓa see kəi gə́ m’ra m’ari nee ɓa a k’asi ɓəi wa . 28 Lée togə́bè kara Njesigənea̰ Ala ləm, maji kari ur mbii oo ne tamaji gə ndòo ra lə kura ləi, maji kari tuga mbi oo ne ndu no̰ gə tamaji gə́ kura ləi ra ari ɓogənè lé. 29 Maji kar kəmi to dɔ kəi’g neelé loondul’g gə dan kàrá ləm, gə dɔ loo gə́ i pana: Yee nee ɓa rim a to keneŋ lé ləm tɔ. Maji kari tuga mbi oo ne tamaji gə́ kura ləi ra lée’g neelé . 30 Maji kari tuga mbii oo ne ndòo ra lə kura ləi ləm, gə ka̰ koso-dəwje ləi gə́ Israɛl ləm tɔ, loo gə́ d’a ree mba ra tamaji lée’g neelé. Maji kari oo ndu dee loo-sii’d gə́ mee dara’g lé tɔɓəi loo gə́ i oo ndu dee ndá maji kari ar məəi oso lemsé dɔ dee’g ya.
31 Ɓó lé dəw kára ra kaiya ɔs ne maree rəw ɓa deḛ ndigi karee pata ubu ne rəa nɛ ɓó lé yeḛ ree ubu rəa no̰ loo-nékinjaməs’g ləi gə́ to mee kəi’g nee ndá, 32 maji kari oo ta ləa mee dara’g, ra ne né ləm, gaŋg-rəwta lə kuraje ləi ləm tɔ. Dəw gə́ taa wa dəa lé ila ta dəa’g ləm, ar bo̰ nérea ɔs təa’g ya, dəw gə́ ta wa dəa el lé maji kari ra səa gə goo ta gə́ wa dəa lé el ya tɔ.
33 Loo gə́ njéba̰je lə koso-dəwje ləi gə́ Israɛl dum dɔ dee mbata kaiya gə́ deḛ ra d’ɔsi ne rəw lé ɓó lé deḛ tel ree rɔi’g d’ula rɔnduba dɔ rii’g ləm, ɓó lé deḛ ra tamaji gə ra ndòo rɔi’g mee kəi’g neelé ləm tɔ ndá 34 maji kari oo ndu dee mee dara’g, ar məəi oso lemsé dɔ kaiya ra koso-dəwje’g ləi gə́ Israɛl ndá tel sə dee mee ɓee gə́ i ar bɔ deeje-je lé.
35 Loo gə́ kəm dara udu ar ndi ər el mbata kaiya gə́ deḛ ra d’ɔsi ne rəw lé, ɓó lé deḛ ra tamaji lée’g neelé d’ula ne rɔnduba dɔ rii’g ləm, ɓó lé deḛ d’uba goo kaiya ra deeje d’ya̰ mbata i ar bo̰ néra dee ɔs ta dee’g ləm tɔ ndá, 36 maji kari oo ndu dee mee dara’g ləm, ar məəi oso lemsé dɔ kaiya ra kuraje’g ləi ləm gə dɔ koso-dəwje’g ləi gə́ Israɛl ləm tɔ, to deḛ gə́ i tɔji dee rəw gə́ danasur gə́ kəm kar dee njaa keneŋ lé, tɔɓəi ar ndi ər dɔ naŋg nee ar dəwje ləi gə́ né ka̰ dee lé tɔ.
37 Loo gə́ ɓoo-boo, gə yoo-koso, gə rɔko̰ kwa moro ɗugugu-ɗugugu, gə rɔko̰ gə́ ar kó oji sum wa ɗugugu-ɗugugu, gə beedéje əsé gabəraje d’a teḛ ne ɓee’g, əsé loo gə́ njéba̰je d’a gugu dɔ koso-dəwje ləi sub mee ɓee’g lə dee saar teḛ tarəwkəije’g lə dee, loo gə́ yoo-koso əsé rɔko̰je gə́ ɓəd-ɓəd d’a teḛ, 38 ɓó lé dəw kára əsé koso-dəwje ləi gə́ Israɛl lai d’ar ndu ra tamaji əsé ra ndòo d’ar ndu no̰ lə dee ɓar, ar nana kara gər doo gə́ to mée’g ɓa ula jia par gə́ rɔ kəi’g neelé ndá 39 maji kari oo ndu dee mee dara’g loo-sii’g ndá ar məəi oso lemsé dɔ dee’g ləm, ra gə nana kara gə goo néreaje ləm tɔ mbata i gə́ gər mee nana kara ləm, i nja kára ba kiao ɓa gər meḛ dəwje lai ləm tɔ. 40 Bèe ɓa d’a ɓəli gə ndɔje lai gə́ d’a si ne kəmba mee ɓee gə́ i ar bɔ deeje-je lé tɔ.
41 Loo gə́ dəw-dɔ-ɓeeje gə́ to gə́ mbuna koso-dəwje ləi gə́ Israɛlje, d’a kḭ ɓee gə́ əw ree mbata lə rii, 42 mbata d’a gər to gə́ rii ɓar ləm, jii ɓar mèr-mèr ləma, i ula jii ndiŋ ləm tɔ, loo gə́ dəw-dɔ-ɓee neelé a ree mba ra tamaji mee kəi’g neelé ndá, 43 maji kari oo ndia mee dara’g loo-sii’g ndá ar dəw-dɔ-ɓee neelé néje lai gə́ yeḛ a dəjii, mba kar koso-dəwje lai gə́ dɔ naŋg nee gər rii gə mba ɓəli ne, to gə́ koso-dəwje ləi gə́ Israɛl bèe, bèe ɓa d’a gər to gə́ rii ɓar mee kəi gə́ ma m’unda neelé ya.
44 Loo gə́ koso-dəwje ləi d’a teḛ gə mba kaw rɔ gə njéba̰je lə dee gə goo rəw gə́ i nja ula dee lé ɓó lé deḛ ra tamaji ta Njesigənea̰’g, tel ne kəm dee par gə́ dɔ ɓee-boo gə́ ma m’ɔr kəmee m’ari ləm, gə par gə́ dɔ kəi’d gə́ ma m’unda mba kar rii ɓar dɔ’g ləm tɔ ndá, 45 maji kari oo ndu tamajije lə dee gə ndu ra ndooje lə dee mee dara’g ndá gə́ la sə dee dɔ’g ya.
46 Loo gə́ d’a ra kaiya kɔsi ne rəw mbata dəw kára kara gə́ lal ra kaiya lé godo, loo gə́ məəi a kḭ səi pu dɔ dee’g kari a kya̰ dee ji njéba̰je’g lə dee gə́ d’a kwa dee gə́ ɓər kaw sə dee mee ɓee-ba̰’g lə dee gə́ to əw əsé dəb lé 47 ɓó lé deḛ nja d’ə̰ji ta meḛ dee’g mee ɓee-ɓər gə́ d’aw sə dee keneŋ ɓa deḛ tel ra ndòo rɔi’g mee ɓee gə́ d’aw sə dee gə́ ɓər keneŋ lé pa ne pana: Jeḛ n’raje kaiya, n’raje néje gə́ majel, jeḛ n’raje néje gə́ to lée’g el 48 ɓó lé deḛ tel ree rɔi’g gə ŋgaw meḛ dee gə rɔ dee bura, mee ɓee’g lə njéba̰je lə dee gə́ d’wa dee gə́ ɓər d’aw sə dee keneŋ, ɓó lé deḛ ra tamaji tai’g, tel ne kəm dee par gə́ dɔ ɓee gə́ i ar bɔ deeje-je ləm, gə dɔ ɓee-boo gə́ i ɔr kəmee ləma, gə dɔ kəi gə́ ma m’unda mba kar rii ɓar dɔ’g ləm tɔ ndá 49 maji kari oo ndu tamajije lə dee gə ndòo raje lə dee mee dara’g loo-sii’g ndá gə́ la sə dee dɔ’g ya, 50 ar məəi oso lemsé dɔ kaiya ra koso-dəwje’g ləi gə dɔ kaltaje’g lə dee gə́ d’al d’ɔsi ne rəw lé, maji kari ɔs deḛ gə́ njékwa dee gə́ ɓərje kaw sə dee lé ɓɔḭ-ɓɔḭ mba kar dee nja kara d’oo kəmtondoo lə dee tɔ. 51 Mbata deḛ to koso-dəwje ləi ləm, gə to né kaḭ-ije ləm tɔ, gə́ i ar dee d’unda loo dan pər gə́ Ejiptə teḛ lé ya.
52 Maji kar kəmi to njḛ̀ dɔ ndòo ra gə́ lə kuraje ləi ləm, gə dɔ ndòo ra lə koso-dəwje ləi gə́ Israɛl ləm tɔ. Oo ndu dee dɔ néje lai gə́ d’a gə dəjii’g lé ya. 53 Mbata i ɔr dee mbuna koso-dəwje gə́ raŋg’d lai gə́ dɔ naŋg nee mba kar dee tel to kaḭje, to gə́ i pa ne taree njaŋg gə ndu kura ləi Moyis, loo gə́ i ar bɔ síjeḛ-je d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé, Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰.
Salomo̰ dəji ndutɔr lə Ala
54 Loo gə́ Salomo̰ tɔl ta ra tamaji ləa gə ra ndòo ləa rɔ Njesigənea̰’g lé bém ndá yeḛ uba naŋg ḭta no̰ loo-nékinjaməs’g lə Njesigənea̰, lé gə́ yeḛ ɔs kəjee keneŋ ula ne jia ndiŋ gə́ dara lé. 55 Yeḛ aar tar, ila boo-ndia naŋg tɔr ne ndia dɔ koso-dəwje gə́ Israɛl pa ne pana: 56 Maji kar dɔ ri Njesigənea̰ ai səgərə, yeḛ gə́ ar koso-dəwje ləa gə́ Israɛl loo-kwa-rɔ dee gə goo ndukunje ləa. Taje ləa lai gə́ maji gə́ yeḛ ar kura ləa Moyis pa lé yee gə́ kára bèe gə́ lal ra née lé godo . 57 Maji kar Njesigənea̰, Ala lə sí nai sə sí to gə́ yeḛ nai ne gə bɔ síjeḛ-je bèe, maji karee uba sí ya̰ sí el ləm, gə ya̰ goo sí yɔgɔ el ləm tɔ 58 nɛ maji karee tel meḛ sí gə́ rəa’g gə mba kar sí njaaje ne dan rəwje’g ləa ləm, gə mba kar sí j’ilaje ne koji dɔ ndukunje’g ləa ləm, gə dɔ godndiaje’g ləma, gə dɔ torndiaje’g yeḛ un ar bɔ síje-je lé ləm tɔ. 59 Maji kar taje nee gə́ ma m’ra ne ndòo rɔ Njesigənea̰ Ala’g lə sí gə́ m’to ne no̰ Njesigənea̰, Ala’g lə sí dan kàrá gə loondul’g maji karee la ne gə kura ləa gə koso-dəwje ləa gə́ Israɛl ləm tɔ, 60 gə mba kar koso-dəwje lai gə́ dɔ naŋg nee gər ne to gə́ Njesigənea̰ ya to Ala, ɓó yeḛ gə́ raŋg godo. 61 Maji kar meḛ sí to kára ba bərəŋ gə́ dɔ Njesigənea̰ Ala’g lə sí, mba njaa ne goo godndiaje’g ləm, gə mba kaa ne dɔ ndukunje ləa ləm tɔ, to gə́ seḭ raje ɓogənè bèe ya.
D’inja nékinjanéməsje d’ar Njesigənea̰
2SgI 7.4-1062 Mbai Salomo̰ gə koso-dəwje gə́ Israɛl lai səa na̰’d d’inja nékinjanéməsje d’ar Njesigənea̰. 63 Salomo̰ wa bɔ maŋgje tɔl-dɔg-loo rɔ-joo giree-joo (22.000) ləm, gə badje tɔl-dɔg-loo rɔ-joo (20.000) ləm tɔ gə́ nékinjanéməsje gə́ wɔji dɔ kɔm na̰’d. Bèe ɓa, mbai lé gə Israɛlje lai d’un ne kəi lə Njesigənea̰ d’unda ne gə kəmee. 64 Mee ndəa gən lé mbai unda ŋgaw dan loo gə́ to no̰ kəi’g lə Njesigənea̰ lé gə kəmee, mbata lé nee ɓa yeḛ inja nékinjanéməsje gə́ ka̰ roo, gə nékarje, gə ubu nékinjanéməsje gə́ wɔji dɔ kɔm na̰’d keneŋ mbata loo-nékinjaməs gə́ ra gə larkas gə́ to no̰ Njesigənea̰’g lé to gə́ lam ba bèe ɓó as mba kɔm nékinjanéməsje gə́ ka̰ roo, gə nékarje, gə ubu nékinjanéməsje gə́ wɔji dɔ kɔm na̰’d lé keneŋ el.
65 Mee ndəa gən lé Salomo̰ gə koso-dəwje gə́ Israɛl lai səa na̰’d ra naḭ keneŋ. Koso-dəwje gə́ dum tura d’ḭ looje gə́ gugu gir Amat, saar teḛ kəm-rəw-mán gə́ Ejiptə, ree mbo̰ dɔ na̰ no̰ Njesigənea̰ Ala’g lə sí ra ndɔ siri, tɔɓəi ndɔje gə́ raŋg siri ɓəi to aree as ndɔ dɔg-giree-sɔ. 66 Ndɔ gə́ njekɔm’g jinaijoo ndá yeḛ ya̰ koso-dəwje ar dee d’aw. Tɔɓəi deḛ tɔr ndu dee dɔ mbai’g lé bèe ɓa deḛ d’ɔd d’aw mee kəi-kubuje’g lə dee gə rɔlel, gə meendakaḭ mbata némeemajije lai gə́ Njesigənea̰ ra gə kura ləa gə́ Dabid, kura ləa gə koso-dəwje ləa gə́ Israɛl lé tɔ.
