2Gan ma 4 - KB2013 & SBA2015

Gwale kumur ɓol mbarra ne Ilisa ta

1 Dam a̰me ɗu, gwale a̰me ge na obe ne ka Anabi ma buwal zi, mbo ya Ilisa ta, jan na go: «Mo dore ge mbi obe, su ya go, mo da ne kwarra tyatyat go na ndu ge ne ka sya Bage ɗiŋnedin vo ne, amma bage na sḛ ne ame na wul, mbo ja wan mbi vya ma dwagal jwak mbo ke nama mo̰r.» 2 Ilisa ele na go: «Mbi ke ne mo gyana ɗaa? Ŋgay mbi kaŋ ge ne mo yadiŋ ya.» Gwale jan na go: «Mbi num gá ne mbi seɗe pul ya ne go ŋgeɗo baŋ, a̰me ge ɗogle to.» 3 Ilisa jan na go: «Mbo kaɗe kaŋ kan num ma ne mo kaam ma tok go, kaɗe woɗege gwa to. 4 Swaga ge mo ne wat ya mo zok zi ne mo vya ma, dibi zok wak aŋ pal, ka̰ num kaŋ mbe ma pul go mwaɗak, mo ka e kaŋ ma ge ne wi ya ma uzi le ɗu.»

5 Gwale mbe ɗage, mbo. Swaga ge ne de ya na yadiŋ dibi zok wak bama pal. Na vya ma ka tyare na kaŋ kan num ge pul baŋ ma, na sḛ ka wi nama ne num. 6 Swaga ge kaŋ ma ne wi mwaɗak ɗe, jan na vya a̰me go: «Ho̰ mbi kaŋ kan num ya iya.» Na sḛ gwan ne na janna go: «A̰me ge kan num be gwan ga ne go to.» Num ga be ɓulla. 7 Gwan mbo jan ndu ge Dok ne pal. Na sḛ jan na go: «Mbo yat num mbe uzi, mo pot mo wul mbe, aŋ ne mo vya ma, aŋ wal ta ne num pe ge ne gá me.»

Ilisa ma ne gwale ge suwal Sunem ne

8 Dam a̰me ɗu, Ilisa ka kale suwal Sunem go. Ndu gwale a̰me ya go ɗu suwal diŋ, ka kaɗe na ne á tene go, na te ya mbo ya zam kaŋ na yadiŋ mbḛ. Da ne pe no, ɗaɗak swaga ge Ilisa ne ka mbo ya suwal mbe diŋ, ka mbo zam kaŋ na yadiŋ no. 9 Gwale mbe jan na obe go: «Mbi kwa go, ndu ge ne mbo ya nee yadiŋ ɗaɗak mbe no, a ndu ge mbegeya ge Dok ne ne. 10 A kwaɗa ge nee sin na zok vya ɗu ge na kon pala digi, nee é na saŋgal ɗu, ne tabul ɗu, ne kaŋ katɗa ɗu, ne ɗuli ɗu na zi, ne da pe, na ka dwam na digi ya cat, swaga ge na sḛ ne mbo ja nee go.»

11 Dam a̰me ɗu, Ilisa mbo ya suwal diŋ, nde, mbo dwam zok vya ge ne ka na kon pala digi mbe zi ya. 12 Jan na dore Gehazi go: «Tó mbi gwale ge suwal Sunem ne ya.» Gehazi tol na ya, gwale mbe mbo ya Ilisa ta. 13 Ilisa jan Gehazi go, jya̰ na: «Mo ame i kwaɗa gḛ ge be to, i ke ne mo da ɗaa? I jya̰ gan, ko asagar ma ga̰l fare ne mo pe ɗaa?» Gwale mbe jan na go: «Mbi ka ne go kwaɗa ne mbi naa ma buwal zi.» 14 Ilisa ele na dore Gehazi go: «Nee ke ne na da ɗaa?» Gehazi gwan ne na janna go: «Na sḛ be vya, na obe me hatɗa sabar.» 15 Ilisa jan Gehazi go: «Tó na ya.» Gehazi mbo tol na ya, na sḛ mbo ya mḛ zok wak go. 16 Ilisa jan na go: «Demle, swaga ge nee ne na pul zi mbe no go tem, mo mbo wan vya mo tok go.» Gwale gwan ne na janna go: «To! Mbi bageyal, ndu ge Dok ne, kaage mo kun mo kale hale to!» 17 Dam mbe ma no pul zi, gwale mbe her emel. Del ge may pul zi, swaga mbe go tem, tol vya son dimma ne Ilisa ne waage na go.

Siya ge gwale ge suwal Sunem ne vya

18 Vya jyale don digi. Dam a̰me ɗu, kare na bá pe mbo naa ge siyal ma pe ya. 19 Jan na bá go: «Ay mbi pala, mbi pala!» Na bá jan na dore a̰me ɗu go: Gene na mbo hon na ná. 20 Dore mbe gene na mbo hon na ná. Na ná dol na na koo go, gyala pala tat, na sḛ su. 21 Na sḛ ndé ne na mbo zok ge ne na kon pala digi ya, dol na saŋgal ge anabi ge Dok ne pul go, dibi zok wak na pal, wat zum. 22 Tol na obe ya, jan na go: «Mbi kaɗe mo, teme mbi mo dore ge sḛ jyale ya ɗu, ne kwara ná ya ɗu me. Mbi sya mbo ndu ge Dok ne ta ya, mbi ma̰ gwan’a.» 23 Jan na go: «Mo te mbo na ta ya ma̰ kwaɗa ɓaa? A be vḛso ge saba wak ne ne to, ko dam ɗigliya ne to me ɗe!» Gwale jan na go: «Mbi mbo kwaɗa baŋ!» 24 Go̰r go, gwale ndwar na kwara ná pal, jan na dore ge sḛ jyale go: «Ɗame mbi avun cap, mḛ mbi viya̰ go bàŋ ɗar to, mbi jan mo ne ɓya.» 25 Gwale mbe mbo ɗiŋ det ya ndu ge Dok ne ta go, njal Karmel go. Swaga ge ndu ge Dok ne ne kwa na gale ne kaal ya, jan na dore Gehazi go: «Ndi, a gwale ge suwal Sunem ne mbe ne! 26 Sya na ndwara zi ya, ele na go: Mborra ge mo ne ya kwaɗa ɓaa? Mo obe ya ya kwaɗa ɗer ɓaa? Mo vya ya ya kwaɗa ɗer ɓaa?» Gwale jan na go: «A ya ya kwaɗa mwaɗak.» 27 Swaga ge gwale mbe ne de ya ndu ge Dok ne ta njal pala digi, gur na koo ndu ge Dok ne ndwara se. Gehazi me, mbo ya na ta ndwara go na tele na. Ndu ge Dok ne jan na go: «Ya̰ na, ago na sḛ ya ŋgiɗim zi, Bage ɗiŋnedin be ben mbi na pe to, be ke mbi kwarra zaŋgal to me.» 28 Gwale mbe jan na go: «Mbi kaɗe mbi bageyal kaɗe na ho̰ mbi vya ɗaa? Mbi te be jan mo to’a? Kaage mo lase mbi to.»

Tanna ge gwale ge suwal Sunem ne vya

29 Ilisa jan Gehazi go: «Vwa mo pul, he mbi calaŋ mo tok go, mbo! Kadɗa mo ma̰ ɓol ndu ya viya̰ go, sa̰ na wak to, ko kadɗa ndu san mo wak ya puy, vḭ na to. Swaga ge mo ma̰ detɗa ya, e mbi calaŋ mbe na ndwara go.» 30 Vya ná jan Ilisa go: «A fareba Bage ɗiŋnedin da ne ndwara, mo sḛ me mo da ne ndwara! Mbi ne pool ge mbo be mo to.» Ilisa ɗage digi, kare gwale mbe pe. 31 Gehazi det nama ndwara zḛ ya, é calaŋ vya jyale ndwara go. Amma kwar fare a̰me pe to, za na ka̰l, ko kwar na misigi tene to. Na sḛ gwan’a Ilisa ndwara zi, jan na go: «Vya jyale mbe be tan to.»

32 Swaga ge Ilisa ne wa ya na ta zi, kwa vya jyale suya dolla ne na saŋgal go. 33 Ilisa wat ya zok zi, dibi zok wak bama pal go, kaɗe Bage ɗiŋnedin. 34 Na sḛ ndé saŋgal digi, kubi fiya vya pal. E na wak na wak go, na ndwara na ndwara go, é na tok ma na tok ma go. Ne jo̰ kubi kubi fiya ge vya pal ɗe, vya mbe duur mbal ol. 35 Ilisa ɗage digi ka mborra bataraŋ zok pul zi, gwan kubi fiya vya mbe pal. Sese no, vya jyale mbe sen atisyo̰ ndwara ɓyalar, hage na ndwara zum. 36 Ilisa tol Gehazi ya, jan na go: «Tó gwale ge suwal Sunem ne mbe ya.» Gehazi tol na ya, na sḛ mbo ya Ilisa ta, Ilisa jan na go: «Wa̰ mo vya!» 37 Gwale mbe mbo ya na ta, dol tene na ndwara se gurra suwar pal, wan na vya, wat zum ne na.

Siya ya sa̰re zi

38 Ilisa gwan’a Gilgal go. Swaga mbe go baktar det suwal pal. Ne jo̰ anabi ge ne ame hateya ma a ka ya na ta ɗe, jan na dore go: «É sa̰re ge ga̰l ol zi, sḭ kaŋzam hon anabi ge ne ame hateya ma.» 39 Ndu a̰me ne nama buwal zi mbo anna ɓyare kaŋ twagal ma zamma, ɓol dege ma ge gaaso ge oyo̰r ne ge ne ga be garra to zi, abe nama na ba̰r wak zi ɗob. Swaga ge ne ja ya diŋ, kun nama se njanja kan nama sa̰re zi, sḭya. Ago ndu a̰me ɗu be kwar kaŋ mbe pe to. 40 A var naa mbe ma kaŋ mbe zamma. Amma swaga ge a ne tare na ɗe, a he bama ka̰l digi janna go: «Siya ya sa̰re zi, ndu ge Dok ne!» A gwan zam na to bat. 41 Ilisa jan nama go: «Gene me mbi swama ya.» Kan swama mbe sa̰re zi, jan go: «Ho̰ naa mbe ma na, nama za. A̰me ge sone be gwan ga ne sa̰re zi to.»

Ilisa wal na kis

42 Dam mbe ma pul zi, ndu son a̰me ɗu ɗage ne Baal Chalicha ya. Na sḛ gene katugum ge gḛme ge fogor ne ya wara azi, ne gḛme giya̰l ya na galam zi hon ndu ge Dok ne. Ilisa jan go: «Va naa katugum mbe ma, nama za.» 43 Na dore ele na go: «Mbi ma̰ hon naa kis na zamma gyana ɗaa?» Ilisa gwan jan na go: «Va naa mbe ma, nama za. Ago Bage ɗiŋnedin jan go: ‹Ndu ge daage ma̰ zam, huri, na pe gwan ga›.» 44 Na dore var nama katugum mbe ma, a zam, na pe gwan ga dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ go.

Elije la gə dené gə́ njekəisiŋga

1 Dené kára mbuna denéje’g lə njéteggintaje ra ndòo rɔ Elije’g pana: Ŋgabmje gə́ to kura ləi lé wəi, nɛ i gər gao to gə́ yeḛ lé to njekwa Njesigənea̰ mée’g. Nɛ njeɓaŋ ree mba taa ŋganəmje gə́ joo gə mba kwa dee gə́ ɓərje ləa.

2 Elije dəjee pana: See ɗi ɓa m’askəm ra kari wa. Maji kari ulam né gə́ to mee kəi’g ləi am m’oo.

Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Kura ləi aw gə né gə́ raŋg mee kəi’g el nɛ ku-ubu ya kára ba.

3 Yeḛ ulá pana: Teḛ aw rɔ njéboatakəije’g ləi lai ya aw ndima dee kuje gə́ kari ba bula ya ɓó lam ba el. 4 Loo gə́ i tel ree kəi ndá udu tarəw kəi dɔ sí-seḭ gə ŋganije’g ɓa gə́ ɔm ubu lé mee kuje’g lé ɓəi, ku gə́ rusu ndá i a kun kunda ɓəd-ɓəd ya.

5 Yen ŋga yeḛ ḭ rɔ Elije’g lé tel aw kəi ndá udu tarəw dɔ dee-deḛ gə ŋganeeje’g, deḛ d’aree kuje ndá yeḛ ɔm ubu lé keneŋ-keneŋ. 6 Loo gə́ ubu lé rusu kuje neelé télélé-télélé ndá yeḛ ula ŋgonee pana: Am ku gə́ raŋg ya ɓəi.

Nɛ yeḛ tel ilá keneŋ pana: Ku gə́ raŋg godo. Bèe ɓa gel ubu lé kara gaŋg ŋgəji tɔ. 7 Yeḛ aw ɔr gée ar dəw lə Ala ndá yeḛ ulá pana, Maji kari aw aw ndogo ubu lé uga ne ɓaŋg gə́ to dɔi’g lé, gesee gə́ nai lé i seḭ gə ŋganije a síje ne gə́ majee.

Elije aw ŋgon ɓee gə́ Sunem

8 Ndɔ kára bèe Elije dəs mee ŋgon ɓee gə́ Sunem. Ndá dené gə́ njenékiŋga kára si keneŋ. Yeḛ ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ mba karee sɔ né kəi ləa. Ta-ta lé loo gə́ yeḛ dəs keneŋ ndá yeḛ aw kəi ləa aw sɔ né sɔ né.

9 Dené lé ula ŋgabeeje pana: Aa oo, dəw gə́ aw ree kəi lə sí ta-ta neelé ma m’gəree gə́ dəw lə Ala gə́ to gə kəmee. 10 Ar sí n’raje ŋgon kəi bɔrɔ dɔ maree’g ndá ar sí j’urje tira keneŋ ləm, j’undaje tabul, gə kali, gə néndogó keneŋ ləm tɔ j’areeje, mba kar loo gə́ yeḛ teḛ rɔ sí’g ndá yeḛ a kwa rəa keneŋ.

11 Ndɔ kára bèe Elije tel ree Sunem ndá yeḛ aw mee kəi gə́ dɔ maree’g lé aw to keneŋ. 12 Yeḛ ula kura ləa Gehaji pana: Ɓar dené gə́ Sunem lé am. Gehaji ɓaree ndá yeḛ ree aar nea̰’g ya tɔ. 13 Elije ula Gehaji pana: Maji kari ulá pana: Aa oo, i ra sə sí né gə́ maji yaa̰. See ɗi ɓa j’askəm ra kari wa. See i ndigi kar sí n’pata ləi no̰ mbai’g əsé no̰ ɓé-njérɔje’g wa.

Dené lé tel ilá keneŋ pana: Ma m’isi mbuna koso-dəwje’g ləm gə meelɔm ya.

14 Elije dəji Gehaji pana: Ŋga see ɗi ɓa j’a ra karee wa.

Gehaji ilá keneŋ pana: Né kára ba lé ŋgonee godo tɔɓəi ŋgabeeje kara ɓuga tɔ.

15 Bèe ɓa Elije pana: Ɓaree gogo am ndá yeḛ ɓaree ya tɔ.

Yeḛ ree aar takəi’g. 16 Ndá Elije ulá pana: Ləb gə́ a gə ree mee naḭ gə́ togə́bè ndá i a kwa ŋgon gə́ diŋgam jii’g.

Yeḛ ilá keneŋ pana: Wah! mbai ləm, i dəw lə Ala, maji kari su kəm kura ləi gə́ dené lé el !

17 Nɛ lé bèe kara dené neelé taa kèm ndá yeḛ oji ŋgon gə́ diŋgam ləb gə́ gogo mee naḭyee gə́ Elije ulá keneŋ lé ya tɔ.

Elije ar ŋgolə njekəimbá ləa tel si kəmba

18 Ŋgon lé ra tɔg pir-pir. Ndɔ kára bèe yeḛ aw iŋga bɔbeeje goo njékinjakoje’g. 19 Ndá yeḛ no̰ ta bɔbeeje’g pana: Dɔm ɓòo! dɔm ɓòo!

Bɔbeeje ula kura ləa pana: Unee aw səa ar kea̰je.

20 Kura lé unee aw səa ar kea̰je ya tɔ. Ŋgon lé to kaar kea̰je’g saar kàr aar daŋdɔ bèe ndá wəi. 21 Kea̰je unee aw ilá dɔ tira’g lə dəw lə Ala ɓa udu ta-rəw dəa’g unda loo teḛ aw tɔ. 22 Yeḛ ɓar ŋgabeeje ulá pana: Ula basa ləi kára gə ko̰-mulayḛ̀je kára gə mba kam m’aḭ ne kalaŋ m’aw ɓee lə dəw lə Ala ɓa m’a tel ɓəi.

23 Yeḛ dəjee pana: See gelee gə́ ban ɓa i ndigi kaw ɓee ləa ɓogənè wa. To naḭ gə́ teḛ sigi el ləm, to ndɔ-kwa-rɔ el ləm tɔ.

Yeḛ ilá keneŋ pana: M’a kaw kari ya.

24 Yen ŋga yeḛ ar dee tɔ kali gir ko̰-mulayḛ̀je’g ləa ndá ula kura ləa pana: Ojee gə́ kédé ar sí j’awje, ɓó lé m’ulai el ndá am m’aar naŋg rəw’g el.

25 Yeḛ ɔd aw rɔ dəw’g lə Ala dɔ mbal gə́ Karmel. Loo gə́ dəw lə Ala ée əw ndá yeḛ ula kura ləa Gehaji pana: Aa oo, dené gə́ Sunem lé ɓa aw’n. 26 Ḭ Ɓasinè aiŋgwɔd aw tila kəmee dəjee oo: See yeḛ to kari ya wa. See ŋgabeeje deḛ gə ŋgonee to kari ya wa.

Dené lé tel ilá keneŋ pana: Jeḛ n’toje kari ya. 27 Loo gə́ yeḛ teḛ rɔ dəw’g lə Ala dɔ mbal’g ndá yeḛ unda barmba gɔlee’g. Gehaji ree rəa’g gə mba kɔsee gə́ raŋg nɛ dəw lə Ala ulá pana: Yá̰ mbata mée to kərm ndá Njesigənea̰ iya səm dəa ɓó riba səm dəa kédé el.

28 Yen ŋga dené lé dəjee pana: See ma m’dəji mbai ləm ŋgon wa. See m’pa kédé m’pana: Maji kari su kəm el, see m’pa bèe el wa.

29 Bèe ɓa Elije ula Gehaji pana: Tɔ ndar ɓəri’g, un kag-tɔs ləm jii’g ndá ɔd aw. Ɓó lé i iŋga dəw rəbə ndá rəa lapia el ləm, ɓó lé dəw rai lapia kara ilá keneŋ el ləm tɔ. I a kila kag tɔs ləm kəm ŋgon’g lé.

30 Ko̰ ŋgonje lé pana: Njesigənea̰ to Njesikəmba ləm, i kara si kəmba ləm tɔ, m’a kubai kya̰’i el!

Ndá Elije ḭ un rəw gée’g tɔ. 31 Gehaji aḭ aw no̰ dee’g kédé aw ila kag-tɔs lé kəm ŋgon’g nɛ yeḛ pata el ləm, ra né el ləm tɔ. Gehaji tel tila kəm Elije ɔr gée aree pana: Ŋgon lé ndel el.

32 Aa oo, loo gə́ Elije ree mee kəi’g ndá yoo ŋgon to dɔ tira’g ləa. 33 Elije andə mee kəi’g udu takəi dɔ dee-deḛ gə yoo ŋgon’g lé joo ɓa yeḛ ra tamaji ta Njesigənea̰’g. 34 Yeḛ al to dɔ ŋgon’d ula təa ta ŋgon’d ləm, dəb kəmee kəm ŋgon’d ləma, tura jia ra̰daŋ ji ŋgon’d ləm tɔ, yeḛ dəb rəa dɔ ŋgon’d ar rɔ ŋgon lé nuŋga . 35 Elije ḭta njaa mee kəi’g aw yo gə́ nee ɓa yeḛ al ndɔji rəa ra̰daŋ dɔ ŋgon’g lé ɓəi. Léegəneeya ŋgon lé tur aitiso gɔl siri ɓa teḛ kəmee yərərə ɓəi. 36 Elije ɓar Gehaji ulá pana: Ɓar dené gə́ Sunem lé am.

Gehaji ɓaree ndá yeḛ aw rɔ Elije’g. Yeḛ ulá pana: Taa ŋgoni lé.

37 Yeḛ aw oso naŋg gel gɔlee’g unda barmba dəb kəmee naŋg ɓa taa ŋgonee lé ɔd aw səa ɓəi.

Lɔ-mḭji gə́ kəm kai el

38 Elije tel aw Gilgal. Lée gə́ neelé ɓoo-boo oso keneŋ. Loo gə́ koso njéteggintaje d’isi nea̰’g ndá yeḛ ula kura ləa pana: Unda jo-muru gə́ boi pər’d ula ne lɔ-mḭji mbata lə koso njéteggintaje neelé.

39 Yeḛ gə́ kára dan dee’g aw wala mba ti kamnaḭ ndá yeḛ iŋga koso-ɓəd gə́ alè tar ɓa ti ka̰dee gə́ to keneŋ rusu ta kubu ləa. Yeḛ tel ree ne tḭja dee bur-bur ɓa ɔm dee jo-muru gə́ lɔ to keneŋ mbata deḛ gər koso-ɓəd neelé el tɔ. 40 Deḛ kai dəwje lɔ-mḭji neelé nɛ loo gə́ deḛ d’ai ndá deḛ ra né wəl pana: Ha-a-a! dəw lə Ala, néyoo to mee jo-muru’g neelé.

Yee ɓa deḛ d’askəm kai ne el tɔ. 41 Elije pana: Reeje gə nduji amje ndá yeḛ ɔm nduji neelé mee jo-muru’g lé pana, Arje dəwje neelé mba kar dee d’ai.

Bèe ɓa né gə́ majel kára kara godo mee jo-muru’g lé ŋga.

Elije ar dəwje tɔl (100) nésɔ

42 Dəw kára ḭ Baal-Salisa ree gə muru gə́ ra gə kandə kó gə́ dɔtar ɓa kɔree aree, to pil muru kó-ɔrj rɔ-joo ləm, gə dɔ kó gə́ təb ləm tɔ gə́ yeḛ ula mee ɓɔl’g ləa. Elije pana: Ar dəwje neelé mba kar dee d’o̰. 43 Kura ləa tel ilá keneŋ pana: See ɓai muru gə́ nee ya m’a kar dəwje gə́ tɔl (100) nee to gə́ ban wa.

Elije ilá keneŋ pana: Yee nee ya ar dəwje neelé mba kar dee d’o̰, mbata Njesigənea̰ ya pa togə́bè pana: D’a ko̰ kar gesee nai.

44 Togə́bè ɓa yeḛ unda muru neelé no̰ dee’g ar dee d’o̰ ndá gesee nai gə goo ta gə́ Njesigənea̰ pa lé ya tɔ.