Fare sḭ ma ge Agur ne
1 Fare janna ge Agur ge Yake vya ne. Na ka̰l ge ne jya̰ Itiyel, ndwara go Itiyel ma ne Ukal no.
2 Mbi ndu ge ne waɗe dale ne naa dasana ma buwal zi ne,
mbi ne kwarra ge naa dasana ma ne to pet.
3 Mbi be ame zwama to,
mbi kwa Bage mbegeya uzi hini cat kwa.
4 A wuɗi ndé mbo digi ya ne ɗo, gwa̰ ya se no ɗaa?
A wuɗi wan saam na tok pul zi ne ɗaa?
A wuɗi zal mam na ba̰r ga̰l wak zi ne ɗaa?
A wuɗi e warbe ge suwar ne ne ɗaa?
Na dḭl gyana ɗaa? Na vya dḭl gyana ɗaa?
Mo kwa na kwa’a?
5 Fare ge Dok ne ma pet, a ɗyage ɗyage,
a ɓiyaar ne ne ndu ge ne woy tene na zi pe.
6 Ka̰ fare na fare janna ma pal to,
na kaage na mḛre mo ɗo, mo saŋge ndu ge hale to.
7 Mbi kaɗe mo kaŋ ma azi,
zḛ tek ge siya gale ne be ge wan mbi, ho̰ mbi nama.
8 Abe sone kerra ma ne hale kunna ne mbi ta uzi kaal,
ya̰ mbi kat a̰se ɗaɗa, ko gan njwanjway to,
ho̰ mbi kaŋzam mbyatɗa ɗeŋgo.
9 Na kaage huriya zi, mbi sḛ mo to,
ko mbi jya̰ go: «Bage ɗiŋnedin wuɗi ne de» to,
ko woɗegeya zi, mbi mbo syala ɗo,
mbi é mo dḭl vḛneya to.
10 Ò mo̰r na bageyal wak zi to,
na kaage na vḛne na wak mo pal ɗo, mo gá ne yál mo pal to.
11 Naa a̰me ma vḛne bama wak bama bá ma pal,
a e wak busu bama ná ma pal to.
12 Naa a̰me ma ndil ta kwaya̰l,
e no ɗe, a be usi bama sḛ pisil ma uzi to.
13 Naa a̰me ma pala ga̰l waɗeya,
a ndil naa ge may ma senna.
14 Naa a̰me ma kiya̰r dimma ne kasagar go,
nama kiya̰r-gú ma dimma ne wa̰le go,
ndwara kacage naa ge a̰se ma ne suwal diŋ uzi,
ne naa ge woɗegeya ma ne suwal pal uzi.
Fare sḭ ge kaŋ ma isiya ne
15 Po̰me da ne vya gwale ma azi, a jan go: «Ho̰ ya, ho̰ ya.»
Kaŋ ma ya go ataa, a huri to,
kaŋ ma ya go anda, a jan go: «Mbyat ya go!» To.
16 A taal ge siya ma ne, gwale ge ne ba̰ gisil,
kyasap, ol, na ge ne jan go: «Mbyat ya go!» To.
17 Ndu ge ne cot na bá, ge ne gwan ne na pala na ná pe se to,
ga̰a̰ ge ne maŋgaɗam wak go ma mbo ɓa nama ndwara ma,
Kya̰le ma mbo zam nama.
18 Kaŋ ma ya go ataa ge nama fare ne waɗe mbi pal,
ko anda ge mbi ne wan nama pe to:
19 A viya̰ pul ge gegelo ne pḭr zi,
a viya̰ pul ge bom ne njal pal,
a viya̰ pul ge fak ga̰l ne maŋgaɗam ga̰l yuwam pul go,
a viya̰ ge ndu son ne her mbo gwale pe zi.
20 No a hal ge gwale kaya ne ne:
Ker fare ne ɓà, jan go, na be ke a̰me to.
dimma ne ndu ne zam kaŋ tigɗi na wak uzi go.
21 Kaŋ ma ya go ataa ge ne e suwar iigiya,
ko anda ge ne waɗe naa pal:
22 Mo̰r ge ne ame gan,
ndu ge daal ge ne zam kaŋzam gḛ,
23 yàl katɗa ge gwale ge naa ne sen na ne
ne kale ge ne ame na ná ge yál byalam.
24 Ge suwar pal, kaŋ ma ya go anda, a jyale cecḛ
amma nama zwama waɗe waɗe:
25 Naŋgurum ma, nama pool to,
amma a kote kaŋzam digi ne ta pe somor.
26 Mbíí ma, nama pool to me,
amma a mbo al bama tuul njal zi.
27 Tere baktar, nama gan to,
amma a ɗage ta pe go.
28 Kokot, na ge ndu ne wan na ne na tok baŋ,
amma mbo ɗiŋ mbo wat gan ma zok zi.
29 Kaŋ ma ya go ataa, ko anda,
a mbo viya̰ dore ge be to:
30 Sonne, na ge pool gḛ waɗe kavaar ma,
gwan ne go̰r kaŋ a̰me ndwara zḛ to bat.
31 Koko̰re na ge ne abe tene digi mḛya na koo ma pal,
ko bemjere, ko gan, na ge ne mḛ na asagar ma ndwara zḛ.
32 Kadɗa mo ke dale, mo jegre no,
kadɗa mo dwat ya, dibi mo tok mo wak go.
33 Pam potɗa hon pula,
vo̰r Potɗa hal swama,
Fare ɓyareya tol gool.
Taje lə Agur
1 Taje gə́ Agur ŋgolə Jake pa. Ndərtaje gə́ dəw nee pa wɔji ne dɔ Itiel, wɔji ne dɔ Itiel ləm, gə Ukal ləm tɔ.
2 Tɔgərɔ ya, ma lé m’gər né el m’unda dəw gə́ rara kara ləm,
M’iŋga gosonégər gə́ ka̰ dəw el ləm tɔ,
3 Ma m’ndoo ta kəmkàr el ləm,
Négər lə njemeenda londoŋ lé kara ma m’gər el ləm tɔ.
4 See na̰ ɓa ḭ aw dara ɓa tel ree naŋg nee wa.
See na̰ ɓa wa lel meḛ jia’g wa.
See na̰ ɓa tɔ mán gə kubu ləa wa.
See na̰ ɓa ar ŋgaŋ rudu naŋg nee to wa.
See ria ban wa. See ri ŋgonee ban wa.
See i gər ya wa.
5 Taje lai gə́ Ala pa lé to taje gə́ àr ŋgad-ŋgad.
Yeḛ to dər lə deḛ gə́ saŋg njo̰loo-kula-dɔ dee rəa’g.
6 Taje ləa lé maji kari ila maree dɔ’g el,
Nà banelə yeḛ a ndaŋgi ndá d’a kooi gə́ njetaŋgɔm .
7 Ma m’dəjii néje joo ya,
Ɓad ɓa kam m’wəi ɓəi lé maji kari ɔgm el!
8 Ta gə́ gə goo rəbee el, gə taŋgɔm lé ɔs dee rəw rɔm’d gə́ raŋg,
Am m’to njendoo el ləm, gə bao el ləm tɔ,
Maji kari am nésɔ gə́ asm béréré ya,
9 Nà banelə loo gə́ m’a si dan néje’g bèdèg ndá
M’a mbadi pa ne pana: see Njesigənea̰ ɓa to nawa.
Esé loo gə́ m’a si dan ndòo’g ndá
M’a ɓogo kila ne ndɔl dɔ ri Ala’g lé ləm tɔ.
10 Maji kari un dɔ ɓər ar ɓéeje el,
Nà banelə yeḛ a kila ndɔl dɔi’g
Kar dee d’ooi ne gə́ dəw gə́ ta wa dəa.
11 Ginkoji dəwje gə́ na̰je d’isi gən
Gə́ to njekila ndɔl dɔ bɔ deeje’g ləm,
D’ila riɓar dɔ ko̰ deeje’g el ləm tɔ.
12 Ginkoji dəwje gə́ na̰je d’isi gən
Gə́ d’oo rɔ dee gə́ dəwje gə́ d’àr ŋgad-ŋgad,
Nɛ deḛ togo né gə́ mina̰ gə́ to rɔ dee’g el.
13 Ginkoji dəwje gə́ na̰je d’isi gən
Gə́ to njébeeleje ləm,
Né wa kəm dee el ləm tɔ.
14 Ginkoji dəwje gə́ na̰je d’isi gən
Gə́ ŋgaŋ dee to gə́ kiambas ləm, mbiri dee to gə́ kiaje ləm tɔ
Gə mba gaŋg ne njénékəmndooje gə́ dɔ naŋg nee sɔ dee ləm,
Gə njéndooje gə́ mbuna dəwje’g ləm tɔ.
Ta kəmkàr gə́ tura néje ɓəd-ɓəd
15 Tende lé ŋganeeje gə́ dené joo to gən gə́ ɓaree pana: Am! Am!
Néje munda gə́ né as dee nda̰ el lé to keneŋ’n,
Sɔ kara pana: As ŋga! Bèe el ya saar ləm tɔ.
16 Loo-si lə njé gə́ d’wəi ləm, dené gə́ to kawkad ləm,
Naŋg gə́ mán asee el ləma, gə pər gə́ pana: as ŋga! Bèe el ya saar ləm tɔ.
17 Dəw gə́ ndaji ndu bɔbeeje kogo ne ləm,
Ŋgonkoji gə́ kəm kila dɔ kea̰je’g kara
Yeḛ ula sul dɔ’g ləm tɔ lé
Ga̰-ga̰je gə́ d’isi mbuna kəm-rəw-manje’g mbuna mbalje’g lé
D’a tɔr guburu kəmee ləm, ŋgan niŋgatə̰dəje d’a səa ləm tɔ.
18 Néje munda gə́ dum dɔm to keneŋ ləm,
Deḛ gə́ sɔ lé kara ma m’gər gin dee el ya ləm tɔ:
19 Rəw-kaw lə niŋgatə̰də gə́ pə̰ dara’g ləm,
Rəw-kaw lə li gə́ dɔ mbal’g ləm,
Rəw-kaw lə bato gə́ dɔ baa-boo-kad’g ləma,
Gə rəw néra lə ŋgon gə́ basa gə́ par gə́ rɔ ŋgoma̰də’g ləm tɔ.
20 Rəw-kaw kaiya-dené ɓa to nee:
Yeḛ sɔ né ndá bɔr təa péd,
Tɔɓəi yeḛ pana: Ma m’ra majel el.
21 Néje munda ar naŋg yə,
Yeḛ gə́ sɔ lé al dɔ siŋgá to:
22 Ɓər gə́ tel to njeko̰ɓee ləm,
Mbə-dəw gə́ sɔ né ar mée ndan ləm,
23 Dené gə́ ndigee el gə́ tel taa ŋgaw ləma,
Gə ŋgonjelookisi gə́ dené gə́ wa nénduba lə ɓéeje gə́ dené lé ləm tɔ.
24 Ŋgan néje gə́ lam-lam sɔ to dɔ naŋg nee,
Nɛ lé bèe kara kəmkàr lə dee to yaa̰ unda mar deeje,
25 Turje lé siŋga dee as el,
Nɛ d’wa dɔ gɔl nésɔ dee gə́ ɓara,
26 Yəg-wurije lé siŋga dee to yaa̰ el,
Nɛ d’ar loo-to dee to mbuna kɔr mbalje’g,
27 Beedéje lé mbai lə dee godo,
Nɛ d’unda loo teḛ gə kudu dee kudu dee,
28 Jimkil gə́ dəw askəm kwá gə jia ya,
Nɛ yee si kəi-mbaije’g lə mbaije tɔ.
29 Néje munda gə́ njaa maji to keneŋ,
Deḛ gə́ sɔ gə́ panjaa dee maji yaa̰ ɓa nee:
30 Toboḭ gə́ siŋgamoŋgee ur dɔ daje’g lai lé
Nana kara yee ɔs tel gə gée nea̰’g el ləm,
31 Kunda gə́ d’ɔm né rəa’d gə́ gər tila ji riŋga ləm,
Esé bàl bya̰ ləma, gə mbai gə́ aar no̰ njérɔje’g ləa bèe ləm tɔ.
32 Ɓó lé beelé ɔsi mba kari ra némbə ləm,
Ɓó lé takə̰jije ləi majel ləm tɔ ndá
Maji kari ila jii tai’g:
33 Mbata kunda mbà maŋg yaa̰ ɓa ar ubee gə́ ɓi teḛ ne ləm,
Korè əm dəw yaa̰ ɓa ar məs teḛ ləma,
Kɔs gel oŋg yaa̰ ɓa ar takɔlje teḛ ne ləm tɔ.
