Fare sḭ ge kaŋzam swaga sanna go ne
(Luk 14:15-24)
1 Jeso gwan ke nama fare sḭ a̰me, jan nama go: 2 «Muluk ge digi ya di da ne gan a̰me ge ne ke vḛso sanna ge na vya ne go. 3 Teme na dore ma nama mbo tol naa ge a ne tó nama ne vḛso sanna pe ma ya, amma a vin mborra ya to. 4 Gwan teme na dore ge ɗogle ma ne ka̰l janna go: ‹Jya̰ me naa ge a ne tó nama ya ma go: Ndi, mbi kaŋzam ma ke go, mbi vya̰ mbi nday pool ma ne mbi gii ge sḛ so̰o̰l ma, kaŋ ma pet a nṵsi nṵsi, mbo me ya vḛso sanna go.› 5 Amma a ndil na solom, a hé bama viya̰ bama pal. Ge ɗu mbo na kaŋ kyarga zi, ge may mbo ke na suk, 6 ge may ma a wan na dore ma, a ke nama yál, a hun nama uzi. 7 Gan saŋge pore, teme na asagar ma, a mbo burmi naa ge hun siya mbe ma uzi, a til nama suwal uzi me. 8 Swaga mbe go no, jan na dore ma go: Kaŋzam ge vḛso sanna ne nṵsi nṵsi, amma nama ge a ne tó nama ya ma a be kat mbyatɗa to. 9 Mbo me viya̰ ga̰a̰r ma go, tó me naa ge aŋ ma̰ ɓol nama ya ma ya pet swaga vḛso sanna go. 10 Na dore ma mbo viya̰ ma go, a kote naa ge bama ne ɓó nama ma ya, naa ge kwaɗa ma ne naa ge sone ma pet. Zok ge vḛso sanna ne pul wi. 11 Swaga ge gan ne wa ya zi ndwara ndil naa ge ne ka swaga zam kaŋzam go ma, kwa ndu a̰me ge ne ka̰ ba̰r vḛso to. 12 Jan na go: ‹Kondore, mo te wá ya zi gyana be ge ba̰r vḛso mo ta to ɗaa?› Ndu mbe zane wak ɗamal. 13 Swaga mbe go, gan jan naa ge ne var naa kaŋ ma go: ‹Vwá me na tok ma ne na koo ma, dó me na zum tṵ zi ya. Yago mbo gá fyalla ne sul na kiya̰r ma›. 14 Ago tolla ma gḛ, amma talla ma ŋgeɗo.»
Kaŋ tyareya ge gan ga̰l ne
(Mar 12:13-17, Luk 20:20-26)15 Farisi ma mbo ke koteya ne da pe, bama ba wan na ne fare ge ne ndage ne na wak zi. 16 A teme bama naa ge ame hateya ma poseya ne naa ge Herodus ne ma ya na ta, ne ka̰l janna go: «Bage hateya, i kwa kwa go mo jan fare ge fareba, mo hate naa viya̰ ge Dok ne, ge fareba zi, be pá mo ne fare ge naa ne zi to, ago mo ndil be naa ndwara to. 17 Jya̰ i dwatɗa ge mo ne gale: Da ne na viya̰ go ge ndu tyare kaŋ hon Kaysar , ko to ɗaa?» 18 Ne jo̰ Jeso kwa dwatɗa ge nama ne ge sone kwa ɗe, jan nama go: «Naa ge mbuɗi naa ndwara ma, aŋ te he mbi pe gyana ɗaa? 19 Ŋgay me mbi bware ge a ne tyare kaŋ ne na.» A hon na sile a̰me. 20 Jan nama go: «A wuɗi pala ma ne na kaŋ njaŋgeya no ne ɗaa?» 21 A gwan ne na janna go: «A ge Kaysar ne ne.» Gwan ne nama janna go: «Ho̰ me Kaysar kaŋ ge Kaysar ne, ho̰ me Dok kaŋ ge Dok ne me.» 22 Swaga ge a ne za̰ fare mbe no, a ke ajab, a ya̰ na, a mbo bama mborra.
Fare eleya tanna ge siya ma ne pal
(Mar 12:18-27, Luk 20:27-40)23 Dam mbe go, Saduki a̰me ma, nama ge a ne jan go tanna to ma, a mbo ya na ta, a ele na go: 24 «Bage hateya, Musa jya̰ go: ‹Kadɗa ndu su ya be ge ya̰ vya, na ná vya mbo hé na gwale kumur, ndwara ke na ná vya mbe hir.› 25 Ndi, naa a̰me ma ɓyalar, ná ge ɗu vya ma, a ka i buwal zi. Ge ga̰l kat yàl, su. Ne jo̰ be ya̰ hir to, ya̰ na gwale na ná vya. 26 Ge azi su go no me, ne ge ataa, ɗiŋ mbo ya ge ɓyalar go. 27 Nama go̰r go dab, gwale mbe su me. 28 Dam tanna go, ne nama ge ɓyalar mbe ma no buwal zi, gwale mbe kat ma̰ wuɗi ne ɗaa? Ne jo̰ nama sḛ ma mwaɗak a ka yàl ne na.» 29 Jeso gwan ne nama janna go: «Aŋ ya̰me ya̰me, ago aŋ kwa fare ge ne njaŋge ma ko pool ge Dok ne to. 30 Ago dam tanna go, ndu san gwale, ko san obe to, amma naa gá dimma ne maleka ma ne digi zi ya go. 31 Ne fare tanna ge siya ma ne pe ɗe, aŋ be isi fare ge Dok ne jya̰ aŋ to’a? Jya̰ go: 32 Mbi Dok ge Abraham ne, Dok ge Isaku ne, ne Dok ge Yakub ne. Mbi be Dok ge naa ge siya ma ne ne to, amma mbi Dok ge naa ge ndwara ma ne .» 33 Swaga ge ɓase ma ne za̰ fare mbe no, a ke ajab ne hateya ge na ne pe.
Eya ge ne waɗe ge may ma
(Mar 12:28-34, Luk 10:25-28)34 Swaga ge Farisi ma ne za̰ go Jeso dibi Saduki ma wak ɗe, a kote. 35 A̰me ɗu ne nama buwal zi, bage ne kwa eya ma tyatyat, he na pe ne fare eleya go: 36 «Bage hateya, eya ge daage waɗe ne ga̰l ne ɗaa?» 37 Jeso jan na go: «‹Mo laar wa̰ Bageyal Dok ge mo ne ne dulwak ɗu, ne mo sḛ mwaɗak, ne dwatɗa ge mo ne mwaɗak me.› 38 No a eya ge zḛ ge ge ne waɗe ne ga̰l ne. 39 Ge azi ge ne mbya ne na go no: ‹Mo laar wa̰ mo kon dimma ne mo sḛ go .› 40 Eya ge Musa ne ma ne hateya ge anabi ma ne ma a ya eya ge azi mbe ma no zi.»
Kris, Dawda vya
(Mar 12:35-37, Luk 20:41-44)41 Farisi ma ne swaga koteya go, Jeso ele nama fare, 42 jan nama go: «Aŋ dwat Kris pal gyana ɗaa? A wuɗi vya ne ɗaa?» A jan na go: «A Dawda vya ne.» 43 Jan nama go: «Te gyana ɗo, Dawda wiya ne O̰yom ba tol na ‹Bageyal› ɗaa? Dawda jya̰ go:
44 Bageyal jya̰ mbi Bageyal go:
‹Ka mbi tok matoson pal,
ɗiŋ mbi gwan ne mo naa ge ho̰l ma mo koo pul se .›
45 Kadɗa Dawda tol na Bageyal ɗe, kat na vya ma̰ gyana ɗaa?» 46 Ndu a̰me ge gwan ɓol pool ge jan na fare kat to bat. Ne dam mbe ya day, ndu ge ele na fare a̰me gwan kat to bat.
Gosɔta gə́ wɔji dɔ mbai gə́ ra muru gad kunda dené kəi-ŋgaw’g
Lug 14.15-241 Jeju un ta gə́ raŋg ula dee gə gosota pana: 2 Ɓeeko̰ gə́ dara lé to asəna gə mbai gə́ ra muru gad kunda dené lə ŋgonee kəi-ŋgaw’g. 3 Yeḛ ula kuraje ləa mba kar dee d’aw ɓar kuramareeje nɛ deḛ ndigi ree el. 4 Yeḛ ula kuraje ləa gə́ raŋg tɔɓəi pana: Ulaje kuramarmje lé pajena: Ma m’wa dɔ gɔl né ra naḭ lé jəb mba̰, maŋgje ləm, gə nékulje gə́ d’ər ndɔl-ndɔl ya ləm tɔ ndá m’tɔl dee m’wa dɔ gɔl néje lai jəb mba̰ tɔ. Gə́ reeje loo-naḭ’g lé ŋga. 5 Nɛ kuramareeje neelé dɔ dee to̰ keneŋ kəw el ar dee d’ɔd d’aw, yeḛ gə́ nee ɔd aw loo-ndɔ’g ləa ləm, yeḛ gə́ kən ɔd aw loo-tel-kəm-larje’g ləa ləma, 6 njé gə́ raŋg twa kuraje ləa neelé d’ula sul dɔ dee’g ləm, tɔl dee ləm tɔ. 7 Mbai lé oo ndá mée ḭ səa pu aree ɔr njérɔje ləa ar dee d’aw mba kar njétɔl dəwje neelé d’udu ləm, gə roo ɓee lə dee dula-dula ləm tɔ. 8 Yen ɓa yeḛ ula kuraje ləa pana: M’wa dɔ gɔl né ra naḭ lé jəb mba̰, nɛ deḛ gə́ m’ɓar dee kuramarmje lé néra dee wa bea el. 9 Togə́bè ndá awje gə tɔ-rəwje mba ɓar deḛ lai gə́ seḭ a kiŋga deeje lé mba kar dee ree loo-naḭ’g neelé ya. 10 Kuraje neelé taa kila-rəwje yéŋgé-yéŋgé mbo̰ deḛ gə́ d’iŋga dee lé njé gə́ majel gə njé gə́ maji deḛ bula yaa̰, taa loo-naḭ lə mbai lé pəl-pəl tɔ.
11 Mbai lé andə aw kəi mba koo deḛ gə́ d’isi ta ka-nésɔ’g lé nɛ yeḛ oo diŋgam kára si keneŋ gə́ yeḛ ula kubu-naḭ rəa’g el. 12 Mbai lé dəjee pana: Kuramarm, see ban ɓa aw gə́ loo-naḭ’g nee ndá lal kula kubu-naḭ rɔi’g wa. Diŋgam neelé ta igee sel aree si jim. 13 Yen ŋga mbai lé ula kuraje ləa pana: Wáje tɔje jia gə gɔlee ṵdáje iláje raga dan loondul gə́ ndul njudu-njudu’g loo gə́ d’a no̰ gə mán-no̰ kəm dee’g ləm, d’a sɔ ŋgaŋ dee keneŋ pəgərə-pəgərə ləm tɔ . 14 Mbata d’a ɓar dee bula nɛ d’a taa dee jebəre bèe.
Né ka̰ Ala lé aree ya
Mar 12.13-17, Lug 20.20-2615 Yen ŋga Parisiḛje d’ula njuma̰ meḛ na̰’d gə mba kaw goso Jeju ɓó gə mba kiŋga ne ta gə́ gəd təa’g. 16 Deḛ d’ula njékwakila deeje ləm, gə herodiḛje ləm tɔ rəa’g d’ar dee d’ulá pana: Mbai, jeḛ n’gər gao to gə́ i lé to kankəm dəw ya ləm, i ndoo dəwje kankəmta lə Ala gə goo rəbee, ɓəl ne kəm dəw kára el ləm tɔ mbata i lé rɔ dəwje gə́ raga ɓa kəmi wəi dɔ’g el. 17 Ta gə́ to neelé maji kar i ula sí woḭ ya. See kuga lar-gədɓee gə Sesar lé see to né gə́ kəm ra əsé to né gə́ kəm ra el wa.
18 Jeju gər goso lə dee gao aree ila dee keneŋ pana: Seḭ njéhulaije, see ban ɓa seḭ sɔmje bèe wa. 19 Tɔjimje lar gə́ seḭ ugaje ne lar-gədɓee lé amje m’oo sə sí.
Deḛ ree gə ŋgon larnda kára d’aree oo sə dee tɔ 20 ndá yeḛ dəji dee pana: See dɔ na̰ əsé gə ri na̰ ɓa d’unda keneŋ nee ɓəi wa.
21 Deḛ ndigi təa’g pana: To ka̰ Sesar.
Yen ŋga yeḛ ula dee pana: Né gə́ wɔji dɔ Sesar ndá arje Sesar ɓó né gə́ to ka̰ Ala lé ndá arje Ala ya tɔ.
22 Ta gə́ yeḛ ula dee lé ar kaar dee wa dee paḭ-paḭ ndá d’ubá d’yá̰ d’ɔd gə́ kɔd yɔroŋ-yɔroŋ d’aw.
Ta gə́ wɔji dɔ teḛ loo-yoo
Mar 12.18-27, Lug 20.27-4023 Mee ndəa’g neelé Saduseḛje gə́ njémaḭta teḛ dɔkumbwa’g lə dəwje, rəm wɔr gə́ rɔ Jeju’g dəjee pana : 24 Mbai, Moyis ndaŋg ta nee ar sí pana: Ɓó lé dəw wəi ɓa lal ŋgon ndá maji kar ŋgoko̰ dəw neelé taa dené-nduba ləa oji ne ŋgon tor nojee’d gə mba kunda ne kó ŋgokea̰ lé . 25 Ləw ɓa njégoo na̰je’g deḛ siri d’isi mbuna sí’g. Yeḛ gə́ doŋgɔr taa dené, yeḛ wəi galao lal koji ne ŋgon, yeḛ ya̰ dené neelé nduba ar njegée’g. 26 Njekɔm gə́ joo neelé ra togə́bè ləm, njekɔm’g munda kara ra togə́bè ləm tɔ ar deḛ lai gə́ to dəwje siri ra togə́bè lal koji ne ŋgon nja lai. 27 Gée gə́ gogo ndá dené lé kara wəi udu ta dee jigi ya ləm tɔ. 28 Togə́bè ŋga see ndɔ gə́ dəwje d’a teḛ dɔkumbwa’g lé ndá see dené neelé a to gə́ dené lə na̰ ŋga ɓa mbuna deḛ gə́ siri’g neelé wa. Mbata deḛ gə́ siri nee lai lé təa gə́ dené lə dee.
29 Jeju ila dee keneŋ pana: Takə̰ji lə sí lé ur sí wala mbata seḭ gərje gin maktub gə́ to gə kəmee lé el ləm, seḭ gərje siŋgamoŋ lə Ala lé el ləm tɔ. 30 Mbata ndɔ teḛ dɔkumbwa’g lə dəwje lé ndá diŋgamje d’a taa denéje el ləm, denéje d’a taa ŋgaw el ləm tɔ, nɛ dəwje lai d’a si asəna gə kuraje lə Ala lé gə́ dara ya. 31 Ta gə́ wɔji dɔ teḛ dɔkumbwa’g lə dəwje lé see seḭ turaje ta nee gə́ Ala ula sí mee maktub’g lé el wa. Mbata yeḛ pana: 32 Ma m’to Ala lé lə Abrakam ləm, gə Ala lé lə Isaak ləma, gə Ala lé lə Jakob ləm tɔ. Bèe ndá Ala lé to ka̰ njé gə́ d’isi kəmba lé ɓó to ka̰ njé gə́ d’wəi lé el .
33 Ta gə́ Jeju ndoo dee lé ɓar mḭ yaa̰ dum dɔ boo-dəwje neelé təs.
Godndu gə́ ur dɔ mareeje
Mar 12.28-34, Lug 10.25-2834 Loo gə́ Parisiḛje d’oo to gə́ Jeju tɔ ta Saduseḛje gə ta ká ndá deḛ d’aḭ ŋgaŋ na̰ gɔl rɔ dee yəg tɔ. 35 Dəw kára mbuna dee’g to gə́ njeteggin godndu. Yeḛ ree pər gə́ rɔ Jeju’g un ta dəjee gə mba kaḭ ne mée pana : 36 Mbai, see godndu gə́ ra ɓa to boi unda mareeje gə́ to mee maktub godndu’g lé wa.
37 Jeju ilá keneŋ pana: Mbaidɔmbaije Ala ləi lé i a kundá dan kəmi’g ndigee dɔɓəŋgəri’g ləm, gə ŋgaw məəi bura ləma, gə takə̰ji ləi bura ləm tɔ . 38 Yee ɓa gə́ godndu gə́ doŋgɔr gə́ ur dɔ mareeje’g. 39 Aa oo, yeḛ gə́ njekɔm’g joo lé as səa tɔ. I a kunda mari dan kəmi’g to gə́ i ra gə darɔi bèe tɔ . 40 Dan godnduje gə́ joo neelé gin godnduje lai gə gin ka̰ njéteggintaje lai ləm d’ḭ keneŋ ləm tɔ.
Kristi, Ŋgon-Ala gə Dabid
Mar 12.35-37, Lug 20.41-4441 Loo gə́ Parisiḛje mbo̰ dɔ na̰ ndá Jeju dəji dee pana: See ɗi ɓa seḭ ə̰jije dɔ Kristi’g wa. 42 See yeḛ lé to gə́ ŋgon nawa.
Deḛ tel d’ilá keneŋ pana: Yeḛ to ŋgon Dabid ya.
43 Jeju tel dəji dee pana: Bèe ŋga see ban ɓəi ɓa Dabid ɓaree Mbaidɔmbaije loo gə́ Ndil ula ta mée’g aree pana:
44 Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Si dɔ jikɔlm’g saar
Mba karm m’ar njéba̰je ləi tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
45 Ɓó lé Dabid ɓaree Mbaidɔmbaije ləa ndá ŋga see a to gə́ ŋgonee gə́ ban tɔɓəi wa.
46 Dəw kára kara as teḛ təa ja̰ kila ta gə́ yeḛ dəji dee neelé el nja saar. Un kudee mee ndəa’g neelé dəw kára kara ila ɗigi kaaree’g dəjee ne ta el ŋga.