Ester 2 - KB2013 & SBA2015

Ester saŋge gan gwale

1 Go̰r kaŋ mbe ma no go, gan Zerses laar iyal se, dwat ne fare ge Vasti ne ke, ne fare ge a ne vḭ ta ke na. 2 Gan naa ga̰l ge temel ma jan na go: «Ya̰ a ɓyare gan vya kale ge ne kwa ndu son to ge kale gḛ ma ya. 3 Gan é naa ga̰l ge temel ma ge suwal ge ne na muluk zi ma go mwaɗak, nama gene vya kale ge ne kwa ndu son to ge kale gḛ ma ya suwal ga̰l Susa go honna ge gan ajibaŋ Hege tok go koyya, ne da pe na ba ka hon nama kaŋ ke kale ma. 4 Vya kale ge ne mbo detɗa mo ndwara zi, mo ba e na gan gwale Vasti byalam go.» Fare mbe det gan ndwara zi kwaɗa, a ke mbe go no.

5 Yuda a̰me ka suwal ga̰l Susa go, na dḭl Murtukay. A Yayir vya ne, ne vuwal pe ge Chimey ma ne Kich ne zi, a Bayami hir ne. 6 Na sḛ ka naa ge Nebukadnezar gan ge Babilon ne ne pá nama ne Ursalima go mbo Babilon ma buwal zi, poseya ne Yekoniya gan ge Yuda ne. 7 A Murtukay wá na bá vya Hadasa, na ge na dḭl Ester me. Ago Ester na sá vya ne. A swaga ge na bá ma ne na ná ne su go, Murtukay wa̰ na walla no. Vya gwale mbe duur ka somndol, na ndwara kale gḛ ge be to.

8 Swaga ge a ne za̰ eya ge gan ne, a kote vya kale ma ya gḛ suwal ga̰l Susa go, a hon nama Hege tok go koyya. A mbo ne Ester ya gan yadiŋ me, honna Hege bage koy naa zaab ma tok go. 9 Ester det Hege ndwara zi, gá ke na kwaɗa. Har tene hon na kaŋ ge ke kale ma ne kaŋzam, abe kale ma ɓyalar ne gan yadiŋ hon na me, zwagre nama ne na kale ma zok ge naa zaab ne ge kwaɗa zi. 10 Ester be ben na hir pe zum to, ago Murtukay tele na tele go, na bḛ na pe zum to. 11 Dam ne dam, Murtukay ka mbo ya yàl ge naa zaab ne diŋ yapul go ndil Ester, na ne go gyana de, ko a ke na ne go gyana de.

12 Ago naa zaab vya kale mbe ma a nṵsi nama ne kaŋ ke kale ge naa zaab ne ma saba wol para azi: a wan nama sḛ saba myanaŋgal da ne num ge mir ne, saba myanaŋgal ne num ge hur tuli ma ne kaŋ ke kale ge naa zaab ma ne ma me. Vya kale ge daage ka da ne na dam ge mbo dwam zok ne gan Zerses. 13 Swaga ge dam ge vya kale a̰me ne ɗage mbo dwam zok ne gan ɗe, a hon na kaŋ ge daage pet ge na sḛ ne ɓyare ma na tok ya, ba ɗage ne zok ge naa zaab ne go mbo ɓol gan. 14 A mbo gan ta ya gasamal, a dwam zok ne gan, cya̰wak a ba ɗage mbo zok ge gan gwale ge wanna digi ma ne zi ya, koyya ge ajibaŋ Chasgaz tok go. Na sḛ gwan gwan’a gan ta to, gan ɓyare na tolla ya ne na dḭl ne bḛ.

15 Swaga ge Ester ge Abihay vya, Murtukay bá vya ge ne wá na dam ne mbya mbo gan ta ya ɗe, be ele a̰me ge ɗogle to, ɓyare ɗeŋgo kaŋ ge Hege, ajibaŋ ge gan ne, bage koy naa zaab ne ho̰ na. Ester det kwaɗa naa ge ne ka kwar na ma ndwara zi pet. 16 A gene Ester mbo gan Zerses ya saba ge wol go, ndwara go, saba Tebet, del ɓyalar ge na muluk ne zi. 17 Gan laar wan Ester waɗe naa zaab ge may ma pet. Ester det na ndwara zi, ke na kwaɗa waɗe vya kale ge may ma pet. Par kadmul gan na pal, e na gan gwale Vasti byalam go. 18 Gan ke vḛso ge ɓaŋlaŋ ne Ester pe, tol na ga̰l ma ne na naa ga̰l ge temel ma ya pet. Her kaŋ siyal potɗa ne naa ge ne na suwal go ma pal uzi, var naa bobo ma ne tok lwagar na laar ɓyareya pal me.

19 Swaga ge a ne gwan kote vya kale ma ya ge ndwara azi go ɗe, Murtukay ne katɗa gan zok wak pal. 20 No puy ɗe, Ester be ben na pe zum to, dimma ne Murtukay ne yuwale na go. Ester ka ke fare ge Murtukay ne jan na ma pal, dimma ne na dḛ ne ka na tok go go.

Murtukay fut naa ge ne ɓyare hun gan ma pe zum

21 Dam a̰me ɗu, Murtukay ne katɗa gan zok wak pal. Ajibaŋ ge ne koy gan zok wak ma azi, Bigtan ma ne Teres, a za̰ ta go bama hṵ gan, ne da pe, nama laar ka hot hot gan pal. 22 Murtukay za̰ nama fare mbe, mbo jan gan gwale Ester pal. Ester me, mbo jan gan fare mbe ne dḭl ge Murtukay ne. 23 Swaga ge a ne hale fare mbe pe, a ɓol go, na fareba. A wan ajibaŋ mbe ma jwak, a pel nama uwara ta digi. A njaŋge fare mbe maktub maana zi, ge gan ndwara go.

Este tel to dené lə mbai

1 Goo néje’g neelé loo gə́ oŋg lə Asuerus wəi bèm mba̰ ndá yeḛ ə̰ji dɔ Basti’g, gə dɔ né gə́ yeḛ ra lé ləm, gə dɔ ndukun gə́ yeḛ un wɔji ne dəa lé ləm tɔ. 2 Yen ŋga deḛ gə́ ra kula mee kəi’g lə mbai lé pana: Maji kar dee saŋg ŋgama̰dje gə́ gər ŋgaw el ɓəi ləm, gə ma̰də yaa̰ ləm tɔ mbata lə mbai lé. 3 Maji kar mbai unda njékoo goo njékulaje mee dəb ɓeeko̰je’g ləa lai mba kar dee mbo̰ ŋgama̰dje lai gə́ gər ŋgaw el ləm, gə ma̰də yaa̰ ləm tɔ kar dee ree sə dee ɓee-boo gə́ Susə mee kəi’g lə denéje mba kɔm dee ji Hege gə́ to njekaa dɔ néje lə mbai gə njeŋgəm denéje gə mba karee ar dee néje gə́ kəm gɔl ne rɔ dee. 4 Bèe ɓa gə mba kar ŋgoma̰də gə́ taa kəm mbai ɓa a tel to dené ləa tor Basti’g.

Ta neelé taa kəm mbai rəgm ndá yeḛ ra togə́bè ya tɔ.

5 Mee ɓee gə́ Susə gə́ to ɓee-boo neelé Jip kára ria lə Mardose gə́ to ŋgolə Jayir, gə́ to ŋgolə Simei, gə́ to ŋgolə Kis, dəw gə́ to gə́ ginkoji’g lə Bḛjami si keneŋ. 6 Yeḛ lé d’ḭ səa Jerusalem mbuna deḛ gə́ Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn wa dee ɓər gə Jekonia, mbai gə́ Juda na̰’d lé . 7 Yeḛ odo Adasa, yeḛ gə́ to Este gə́ to ŋgolə naneeje, mbata yeḛ lé bɔbeeje godo ləm, kea̰je godo ləm tɔ. Ŋgoma̰də neelé ma̰də darəa’g ləm, gə kəmee’g ləm tɔ. Loo gə́ bɔbeeje gə kea̰je d’wəi ndá Mardose unee odee aree tel to ŋgonee.

8 Loo gə́ d’ila mber godndu lə mbai gə goo ndukun ləa lé ndá deḛ mbo̰ ŋgama̰dje bula mee ɓee-boo gə́ Susə, d’ɔm dee ji Hege’g ndá Este kara d’ɔree d’aw səa kəi lə mbai, d’aw d’ilá ji Hege’d gə́ to njeŋgəm denéje lé tɔ. 9 Ŋgoma̰də lé taa kəmee rəgm ləm, mée lelee dəa’g ləm tɔ. Yen ŋga yeḛ ḭ gə tɔgee aree néje gə́ kəm gɔl ne rəa ləm, gə nésɔje ləm, aree ŋganjélookisije siri gə́ mbər dee mee kəi’g lə mbai ləma, aree loo-siée yeḛ ləm gə ŋganjélookisije ləa ləm mee ŋgon kəi gə́ maji dum’g mee kəi-ŋgəm-denéje’g ləm tɔ. 10 Este ar dee gər dəwje ləa əsé ginkojee el mbata Mardose ɔgee loo pa taree. 11 Bèe ɓa gə ndɔje kára-kára lai lé Mardose aw mbɔr gadloo gə́ to takəi’g lə denéje, aw ləm, gə tel ləm tɔ, gə mba koo see Este si to gə́ ban wa əsé ra səa to gə́ ban wa.

12 Ŋgama̰dje kára-kára lai lé loo gə́ deḛ ra né gə́ godndu wɔji mba kar denéje ra as naḭ dɔg-giree-joo mba̰ ndá d’aw rɔ mbai Asuerus’g gə goo na̰ goo na̰ ya. Mee ndəaje’g neelé deḛ togo rɔ dee sugu-sugu ləm, d’wa rɔ dee gə ubu timbá as naḭ misa̰ ləm, gə kuma̰ tuu rɔ gə néje gə́ ə̰də sululu gə́ wɔji dɔ néma̰dje lə denéje as naḭ misa̰ ləm tɔ. 13 Togə́bè ɓa ŋgoma̰də gə́ rara kara aw ne rɔ mbai’g lé tɔ. Tɔɓəi loo gə́ yeḛ ḭ kəi lə denéje mba kaw mee kəi’g lə mbai lé ndá d’ya̰ loo d’aree odo néje lai to gə́ mée ndigi. 14 Yeḛ aw keneŋ kàrkemetag ndá bèlè gə ndɔ yeḛ aw kəi-ŋgəm-denéje gə́ njekɔm’g joo ar Saasgaj, njekaa dɔ néje lə mbai gə́ to njekaa dɔ gamla-denéje lé aa dəa. Ŋgoma̰də lé tel ree rɔ mbai’g el ŋga nɛ loo gə́ malee ra mbai lé gogo jén ndá yee ɓa ar dee ɓaree d’aree ɓəi.

15 Loo gə́ ndɔ lə Este, ŋgolə Abihayil gə́ to na̰ Mardoseje, yeḛ gə́ unee odee telee gə́ ŋgonee lé teḛ mba̰ mba karee aw rɔ mbai’g lé ndá yeḛ dəji né gə́ raŋg el nɛ yeḛ dəji né gə́ Hege, njekaa dɔ néje lə mbai gə njekaa dɔ denéje wɔji ɓa. Este taa kəm deḛ lai gə́ d’ée lé rəgm. 16 Este lé d’aw səa rɔ mbai Asuerus’g mee kəi-mbai’g ləa mee naḭ gə́ njekɔm’g dɔg gə́ to naḭ Tebet, mee ləb ko̰ɓee’g ləa gə́ njekɔm’g siri lé. 17 Mbai lé unda Este dan kəmee’g ur dɔ denéje gə́ raŋg lai ləm, yeḛ taa kəmee rəgm ləma, yeḛ wa səa noji ur dɔ ŋgama̰dje lai gə́ d’aw nea̰’g ləm tɔ. Togə́bè ɓa yeḛ ula ne dɔgugu-mbai dəa’g undá ne gə́ dené ləa tor Basti’g. 18 Yen ŋga mbai lé ar dee ra muru-gad gə́ boo gə́ wɔji dɔ Este mbata lə ŋgan-mbaije ləa lai gə́ to njekaa dɔ dəb ɓeeko̰je ləa ləm, gə kuraje ləa ləm tɔ, bèe ɓa yeḛ ar dəwje gə́ mee dəb ɓeeko̰je’g ləa lai d’wa rɔ dee ləm, yeḛ ar dəwje nékarnojije gə goo nénoji lə mbai ləm tɔ.

19 Loo gə́ deḛ mbo̰ ŋgama̰dje dɔ na̰’d gə́ njekɔm’g gɔl joo lé Mardose si tarəwkɔg’d lə mbai ya. 20 Este ar dee gər ginkojee əsé dəwje ləa el mbata Mardose ɔgee dɔ’g ndá yeḛ ila ŋgonkoji dɔ Mardose’g to gə́ yeḛ si ne kəi ləa lé ya ɓəi.

Mardose riba dɔ ko̰ njuma̰ mbai gə́ raga

21 Mee ndəa gən lé loo gə́ Mardose si ne tarəwkɔg’d lə mbai lé Bigtan gə Teres, deḛ joo gə́ to njékaa dɔ néje lə mbai ləm, gə njéŋgəm takəije ləa ləm tɔ lé d’ar oŋg ḭ sə dee ɓa d’o̰ njuma̰ tɔl mbai Asuerus. 22 Mardose oo sor ko̰ njuma̰ neelé ndá yeḛ aw ndaji taree ar Este, dené lə mbai lé tɔɓəi Este aw ula mbai lé taree to gə́ Mardose ulá lé tɔ. 23 Ta neelé d’ə̰də gelee d’oo to gə́ to lée’g ndá deḛ na njékaa dɔ néje gə́ joo neelé dɔ kag’d tar. Né neelé deḛ ndaŋg taree mee maktub-sor-néraje’g kəm mbai’g ya.