Ɓur zum ge Lot ne, ne burmiya ge suwal Sodom ne
1 Gasamal tok, maleka mbe ma azi a det ya suwal Sodom go. Lot ne katɗa ne viya̰ wak pala ge Sodom ne zum ya. Swaga ge Lot ne kwa nama ɗe, ɗage nama ndwara zi ya ndwara kun nama, gur suwar se. 2 Jan nama go: «Mbi kaɗe aŋ, mbi bageyal ma, mbo me ya aŋ mo̰r diŋ. Aŋ da ne pool ɓol mam ge usi aŋ koo ma, ne ɓol swaga dwamma me. Kwap cya̰wak vḛ, aŋ ba kun swaga mborra.» A jan na go: «To, ya̰ i, i dwam viya̰ wak pala zum go.» 3 Amma Lot gwarge tene nama ta ɗiŋ a vin, a mbo na diŋ ya. Ke nama gwasal, swar nama katugum ge be jiya̰l hore ma me, a zam.Katugum kerra ne na swarra
4 Ndi, a gale ne be fí se to, naa ge suwal Sodom ne ma ver Lot yàl se, ne naa jabso go ɗiŋ mbo naa ga̰l, naa ge ne suwal diŋ ma mwaɗak, ndu a̰me ɗu be gá uzi to. 5 A tol Lot a jan na go: «Naa ge a ne mbo ya mo ta diŋ ɗaal mbe ma ya le da ya ɗaa? Ka̰ nama ya i ta zum, i ba fí ne nama.» 6 Lot wat ya nama ta zum viya̰ wak pal, dibi na viya̰ wak ya na pe go. 7 Jan nama go: «Mbi ná vya ma, mbi kaɗe aŋ, ke me ya̰l mbe no to! 8 Mbi da ne vya gwale ma azi ge a gale ne kwa ndu son to, ya̰ mbi gene nama ya aŋ ta zum, aŋ ba ke nama kaŋ ge aŋ laar ne ɓyare. Amma naa mbe ma no ɗe, kaage aŋ ke nama a̰me to, a mbi gwasal ma ne, a mbo ya mbi diŋ.» 9 A jan na go: «Nda tene uzi ya! Mo ge vya gwasal mbe no, mo ke ya mbo ya hate i fare ne’a! Ndi gale, i ma̰ ke mo kaŋ ge waɗe ge nama ne.» A ɓyan Lot uzi ya, a mbo ya, ne da pe, bama hál viya̰ wak. 10 Maleka mbe ma par bama tok, a wan Lot ya bama ta zok zi, a dibi viya̰ wak ya bama pal. 11 A dame nama ge ne viya̰ wak pala zum ma ndwara fa̰ ma digi, ne naa jabso go ɗiŋ mbo naa ga̰l, a gwan kwar swaga ɓol viya̰ wak to.
12 Naa mbe ma jan Lot go: «A mo wuɗi gá ne go go ne ɗaa? Ko mo tisi, ko mo vya ma, ndwara go mo sele ge ne suwal mbe diŋ ma mwaɗak. Abe nama ne suwal mbe diŋ zum. 13 Ago, sun ta ge naa ne ge suwal mbe pal waɗe ya gḛ, a go no Bage ɗiŋnedin teme i ya no go, i burmi na uzi.» 14 Lot wat zum, mbo jan na tisi ma, nama ge ne é na vya ge gwale ma sanna ma go, nama ɗage ne suwal mbe diŋ zum, ago Bage ɗiŋnedin ma̰ burmi suwal mbe. Amma na tisi ma ndil na dimma ne na fare biyal ne go baŋ.
15 Swaga ge swaga ne ɗage syal na pala go ɗe, maleka ma terse Lot, a jan na go: «Ɗage digi, wa̰ mo gwale poseya ne mo vya ge gwale ma jwak, mbo me, ne da pe, na kaage aŋ sú ne ya̰l ge suwal mbe ne pe to.» 16 Lot ke dṵṵl, amma naa mbe ma wan na tok, poseya ne na gwale ne na vya ge gwale ge azi ma me, a gene nama suwal go̰r zum ya. Ago, Bage ɗiŋnedin ka ɓyare má nama.
17 Swaga ge a ne wá ne nama ne suwal diŋ ya zum ɗe, maleka ge ɗu jan Lot go: «Sya, mo má tene, kaage mo saŋge mo ndwara ndil swaga mo go̰r go to, kaage mo mḛ babur pul go to me, sya mbo le njal pe zi ya, na kaage mo ba̰ tene uzi to.» 18 Lot jan nama go: «Day kat go to, Bageyal!» 19 Ndi, mo dore ɓo kwa a̰se gḛ ne mo ta, mo ne má mbi ɗe, mo ke mbi kwaɗa gḛ. Ago mbi day ge má tene syaya ɗiŋ mbo le ge njal ne ya, be ge yál mbe ɓol mbi viya̰ zi to to. A ŋgat mbi ma̰ su! 20 Ndi suwal jyale mbe ne ya no, a gwa ne mbi, ya̰ mbi mbo woy tene na go. Na sḛ jyale gwa, mbi kaɗe mo, ge mbi ka ne ndwara, ya̰ mbi sya mbo woy tene na ya go. 21 Maleka jan na go: «A kwaɗa, mbi gwan kwar mo a̰se ta uwale. Mbi mbo vḛne suwal ge mo ne jan na fare mbe no uzi to. 22 Há tene avun cap, sya mbo na ya, ago mbi gwan ke a̰me to ɗiŋ mo det ya go ɓya.» Da ne no pe, a tol suwal mbe dḭl no go Sowar .
23 Swaga ge gyala ne ɗage her na pe ndwarra, Lot wat suwal Sowar diŋ. 24 Swaga mbe go no, Bage ɗiŋnedin swar ol swala ma ne suwar ge ne ame ol, ne digi digi ya suwal Sodom ma ne Gomor pal . 25 Burmi suwal mbe ma uzi, ne naa ge ne suwal mbe ma diŋ ma mwaɗak, poseya ne kaŋ ge ne pya ne suwar pal ma pet. 26 Lot gwale saŋge na ndwara ndil swaga na go̰r go, na sḛ saŋge yuwam fegem sogeya .
27 Abraham ɗage digi cya̰wak vḛ, mbo swaga ge na ne mḛ Bage ɗiŋnedin ndwara se ya. 28 Ndil swaga le Sodom ma ne Gomor ma ne suwal ge ne babur pul go ma pet pal ya, kwar ol swama ka ndwar ne suwar se digi dimma ne ol swama ge ol ge duwa̰ ne go.
29 Swaga ge Dok ne ɗage burmi suwal ge ne babur pul go ma, na ge Lot ne ka go ɗe, Dok dwat ne Abraham, ɓu Lot ne haŋle mbe zi ya uzi no.
Pehir ge Lot ne ma
30 Lot mbyare ne Sowar go, mbo kat njal pe zi ya, ne da pe, ka so kat suwal Sowar diŋ vo. A ne na vya ge gwale ma azi, a mbo kat njal pṵṵl zi. 31 Dam a̰me ɗu, na vya ge gwale ge ga̰l jan na ná vya ge jyale go: «Ndi nee bá hatɗa sabar, ndu son a̰me ne swaga mbe no go ge ba mbo ɓan ne nee dimma ne naa ne ke ne suwar pal pet go to. 32 Mbo ya, nee ho̰ nee bá oyo̰r jiya̰l njotɗa, nee ba ɓan ne na, go no nee ba hon na hir.»
33 Ɗaal mbe no zi, nama sḛ ma hon bama bá jiya̰l njotɗa, ge ga̰l mbo dwam zok ne na bá. Swaga ge ne mbo ya fí na bá ta, ko swaga ge ne ɗage digi mborra, na bá be wan pe to bat. 34 Dam ge kwap ge go, ge ga̰l jan ge jyale go: «Ndi, dana ɗaal no, i ne nee bá dwa ne, gwan hon nee na jiya̰l ma̰ ɗaal no, aŋ ne na dwam me, go no nee ba hon na hir.» 35 A gwan hon bama bá jiya̰l njotɗa ɗaal mbe zi uwale, ge jyale er mbo dwam zok ne na bá. Uwale, swaga ge ne mbo ya fí na bá ta, ko swaga ge ne ɗage digi mborra, na bá be wan pe to bat.
36 Lot vya ge gwale mbe ma jwak, nama bá eme nama. 37 Ge ga̰l tol vya son, tol na dḭl Mowab . Na sḛ a Mowab ma bá ne, nama ge a ne go no ɗiŋ ma̰ no. 38 Ge jyale me, tol vya son, hon na dḭl go: Ben-Ammi . Na sḛ a Ammon ma bá ne, nama ge a ne go no ɗiŋ ma̰ no.
Ala tuji Sɔdɔm gə Gɔmɔr
1 Kuraje lə Ala gə́ dara gə́ joo lé teḛ Sɔdɔm kàrkemetag ndá Lɔt si tarəwkɔg’d lə Sɔdɔm. Loo gə́ Lɔt oo dee ndá yeḛ ḭta aw gə mba tila kəm dee ndá yeḛ unda barmba ɔs dəa naŋg no̰ dee’g. 2 Tɔɓəi yeḛ pana: Aa ooje, mbaije ləm, m’ra ndòo rɔ sí’g, maji kar sí a̰dje mee kəi’g lə kura lə sí mba to keneŋ loondul’g nee. Seḭ a togoje gɔl sí ndá seḭ a kḭje gə ndɔ rad ɓa mba kaw kəm sí gə́ kédé ɓəi.
Deḛ tel d’ilá keneŋ pana: Wah! Loondul gə́ neelé jeḛ j’a to raga nee ya.
3 Nɛ Lɔt ɔs dee ɓɔḭ-ɓɔḭ saar ar dee ree loo-siée’g ndá d’andə mee kəi’g ləa tɔ. Yeḛ ra muru gad ar dee ləm, yeḛ ar dee ra muru gə́ əm-tiné godo keneŋ ləm tɔ. Ndá deḛ d’o̰ ya.
4 Deḛ to naŋg el ya ɓəi ndá dəwje gə́ mee ɓee-boo’d gə́ to dəwje gə́ Sɔdɔm lé ree gugu dɔ kəi sub, un kudee dɔ ŋganje’g saar teḛ ne dɔ ɓugaje’g ya. Koso-dəwje lai lé d’aḭ ree keneŋ ar dəw kára kara naḭ el tɔ. 5 Deḛ ɓar Lɔt dəjee pana: See diŋgamje gə́ ree mee kəi’g ləi loondul’g neelé see d’isi ra wa. Maji kari teḛ sə dee gə́ raga rɔ sí’g nee mba kar sí n’toje sə dee .
6 Lɔt unda loo teḛ aw par gə́ rɔ dee’g takəi gə́ raga ndá yeḛ udu tarəwkəi gée’g. 7 Yeḛ pana: Ŋgakɔmje, ma m’ra ndòo rɔ sí’g, maji kar sí raje né gə́ majel togə́bè el. 8 Aa ooje, ŋganəmje gə́ dené joo gə́ gər ŋgaw el ɓəi d’isi gən. M’a ree sə dee rɔ sí’g raga nee ndá seḭ a raje sə dee né gə́ meḛ sí ndigi. Nɛ maji kar sí raje né kára kara gə dəwje neelé el mbata deḛ ree d’isi ndil kəi’g ləm.
9 Deḛ tel d’ulá pana: Ɔd gə́ gogo! Deḛ tel pa ya tɔɓəi pana: Yeḛ gə́ ree gə́ dəw-dɔ-ɓee ɓa yeḛ ndigi tel to njegaŋ-rəwta! Maji ya, j’a ra səi majel unda dee-deḛ ya.
Deḛ d’ɔs Lɔt piriŋ gə́ raŋg mba təd takəi kandə keneŋ. 10 Diŋgamje neelé d’ula ji dee d’wa Lɔt ŋgə̰dərə ree səa rɔ dee’g kəi ndá deḛ d’udu takəi gée’g. 11 Tɔɓəi deḛ d’ila kəm tɔ dɔ dəwje gə́ d’aar tarəwkəi’g lé, un kudee dɔ ŋganje gə́ gɔ-gɔ’g saar teḛ ne dɔ dəwje gə́ tɔg-tɔg’d tɔ, ndá deḛ sané siŋga dee kari ba ɓó d’iŋga tarəwkəi lé el .
12 Diŋgamje neelé dəji Lɔt pana: See njé’g ləi gə́ ra ɓa nai loo gə́ nee’g ɓəi wa. Məmije-je, gə ŋganije gə́ diŋgam əsé njé gə́ dené, deḛ lai gə́ mee ɓee’g neelé gə́ to kaḭje lé maji kari ar dee d’ḭ loo gə́ nee’g teḛ gə́ raga. 13 Mbata j’a gə tuji loo neelé mbata kaa néra majel lə njéɓeeje neelé ɓar yaa̰ no̰ Njesigənea̰’g. Bèe ɓa Njesigənea̰ ula sí ne gə mba kar sí n’tujee ya.
14 Lɔt teḛ raga ndá yeḛ neelé pata ar məmeeje-je gə́ njétaa ŋganeeje gə́ dené pana: Ḭje tar, teḛje loo gə́ nee’g gə́ raga. Mbata Njesigənea̰ a gə tuji ɓee-boo neelé ya.
Nɛ məmeeje-je lé d’oo tapea lé gə́ ta kogo ba.
15 Loo gə́ loo to gḭdo-gḭdo ndá kuraje gə́ dara d’ɔs Lɔt ɓɔḭ-ɓɔḭ pana: Ḭta, ar dené ləi gə ŋganije gə́ dené gə́ joo gə́ d’isi nee d’ḭ səi na̰’d tɔ, nà i a tuji gə ɓee-boo neelé na̰’d.
16 To gə́ yeḛ tila gə́ tila ɓəi ndá diŋgamje neelé d’wa jia gə ji dené ləa gə ji ŋganeeje gə́ dené gə́ joo lé to mbata Njesigənea̰ ndigi kajee ya. Deḛ teḛ sə dee dan dee d’ya̰ dee gir ɓee-boo’g raga .
17 Loo gə́ d’ar dee teḛ raga mba̰ ndá yeḛ gə́ kára mbuna dee’g pa pana: Aḭ gə mba kaji rɔi ɓó ɔm rəd gə́ gooi’g el ləm, aar naŋg dan ndag-mbo’g el ləm tɔ. Aḭ par gə́ dɔ mbal’g nà i a tuji ya.
18 Lɔt ula dee pana: Ǝi mbai, bèe el! 19 Aa oo, ma gə́ m’taa kəmi rəgm lé mbɔl dɔ boo-meekɔrjol ləi ɓa ma m’aji ne ya. Nɛ m’askəm kaḭ kaw njal dɔ mbal’g lé el, mbata banelə ndá né meeko̰ gə́ nee lé a kiŋgam kédé kam m’wəi ne. 20 Aa oo, ɓee gə́ nee to dəb ba gə mba kam m’ula dɔm keneŋ ndá yee to gə́ lam ba ya. Ǝi, ya̰’m am m’aḭ gə́ keneŋ. See to gə́ lam ba el wa. Bèe ɓa m’a si ne kəmba ya.
21 Ndá yeḛ ulá pana: Aa oo, ma m’ndigi səi dɔ né’g neelé ya ɓəi. Bèe ɓa ɓee gə́ i pa taree lé m’a tujee el tɔ. 22 Ɔs rɔi ɓad gə mba kula dɔi keneŋ ya mbata m’askəm ra né kára el saar i a teḛ keneŋ ɓa. Gelee gə́ nee ɓa d’unda ne ri ɓee neelé lə Soar.
23 Kàr uba mba̰ ɓa Lɔt andə mee ɓee’d gə́ Soar ɓəi. 24 Ndá Njesigənea̰ ar pər gə kṵji pər gə́ kas ḭ dara rɔ Njesigənea̰’g ɓugu dɔ Sɔdɔm gə Gɔmɔr’g tɔ . 25 Yeḛ tuji ɓee-booje neelé ləm, gə loo gə́ to gə́ ndag-loo’g lai ləm, gə dəwje lai gə́ d’isi ɓee-booje’g ləma, gə néje lai gə́ d’uba naŋg ləm tɔ. 26 Dené lə Lɔt lé ɔm rəd gə́ gogo ndá yeḛ tel to puna-kad.
27 Abrakam ḭ gə ndɔ rad mba kaw loo gə́ yeḛ aar no̰ Njesigənea̰’g keneŋ kédé lé. 28 Yeḛ un kəmee aa loo par gə́ Sɔdɔm gə Gɔmɔr gə loo lai gə́ to ndag-loo’g lé ndá aa oo, yeḛ oo sa pər ḭ naŋg uba ŋgɔg-ŋgɔg asəna gə sa pər mbo-boo bèe.
29 Togə́bè loo gə́ Ala tuji ɓee-booje gə́ to ndag-loo’g ndá yeḛ ar mée olé dɔ Abrakam’g ɓa yeḛ ar Lɔt teḛ ne dan tuji gə́ boo gə́ yeḛ ɓugu ne ɓee-booje lé naŋg, loo gə́ Lɔt ra ɓee ləa si keneŋ kédé lé tɔ.
Lɔt gə ŋganeeje gə́ dené
30 Lɔt ḭ Soar mba kaw par gə́ tar ndá yeḛ ra loo dɔ mbal’g gə ŋganeeje gə́ dené gə́ joo lé mbata yeḛ ɓəl gə mba si Soar. Yeḛ gə ŋganeeje gə́ dené gə́ joo lé deḛ ra ɓee mee bolè mbal gə́ kára bèe. 31 Ŋgondər lé ula yeḛ gə́ ndɔḭ pana: Bɔ síje lé ɓuga mba̰ ndá diŋgam gə́ raŋg kára kara gə́ a ree rɔ sí’g gə goo néjiɓee lə sí lé godo loo gə́ nee’g tɔ. 32 Gə́ ree, ar sí j’ar bɔ síje ai mán-nduú gə́ mḭ ndá ar sí n’toje səa ɓó gə mba kar sí yel ne kó ka bɔ síje lé.
33 Deḛ d’ar bɔ deeje mán-nduú gə́ mḭ lé ai loondul’g neelé ndá ŋgondəree aw to gə bɔbeeje lé. Nɛ yeḛ neelé gər loo gə́ ŋgonee to ne səa el ləm, gə loo gə́ yeḛ ḭta aw ne el ləm tɔ. 34 Bèlè lookàree, ŋgondər lé ula yeḛ gə́ ndɔḭ pana: Aa oo, tagə́nè loondul’g lé ma m’to gə bɔm ya. Maji kar sí j’aree mán-nduú gə́ mḭ lé ai loondul’g nee ya tɔɓəi ndá i lé aw to səa to ɓó gə mba kar sí yel ne kó ka bɔ síje lé.
35 Togə́bè deḛ d’ar bɔ deeje mán-nduú gə́ mḭ lé ai loondul’g nee ya tɔɓəi ndá yeḛ gə́ ndɔḭ aw to səa tɔ. Nɛ yeḛ neelé gər loo gə́ ŋgonee to ne el ləm, gə loo gə́ yeḛ ḭta aw ne el ləm tɔ.
36 Togə́bè ɓa ŋgalə Lɔt joo bɔr lé d’aw gə kèm lə bɔ deeje ya. 37 Ŋgondər lé oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ unda ria lə Moab, yeḛ to njekunda gin Moabje saar teḛ ɓogənè. 38 Yeḛ gə́ ndɔḭ kara oji ŋgon gə́ diŋgam ya tɔ ndá yeḛ unda ria lə Ben-Ami, yeḛ lé to njekunda gin Amo̰je saar teḛ ɓogənè lé tɔ.