Hir ge Abraham ne, ne na gwale Ketura ta
(1Maa 1:32-33)1 Abraham gwan san gwale a̰me ɗu, na dḭl Ketura. 2 Ketura tol na vya sonmo ma: Zimran, Yokchan, Medan, Madiyan, Yichebak ne Chwa. 3 Yokchan tol Saba ma ne Dedan, Dedan pehir ma no: Achuriya ma, ne Letuchiya ma, ne Lemitiya ma. 4 Madiyan vya ma no: Efa, Efer, Henok, Abida ne Elda. Nama mbe ma no pet, a Ketura vya ma ne.
5 Abraham hon Isaku nà joo mwaɗak. 6 Gale ne na ndwara ɗe, var na vya ge na gwale ge wanna digi ma vya ma bobo ma, yan nama le ham ya, uzi ya kaal ne na vya Isaku ta.
Siya ge Abraham ne
7 Abraham ke del kis para wara ɓyalar para anuwa̰y. 8 Abraham sú siya sabar gwagwa tuli zi, jyat mbo na bá ma pe ya. 9 Na vya Isaku ma ne Ismayel mbul na ge njal pṵṵl ge Makpela ne zi, na ge ne Efron ge Sohar vya ndu ge Hittitiya gaaso pul zi, Mamre ziyar go gwa. 10 Abraham yá gaaso mbe da ne Hittitiya ma tok go. A mbu Abraham ma ne na gwale Sara gaaso mbe zi. 11 Go̰r siya ge Abraham ne go, Dok e na vya Isaku wak busu. Na sḛ gá katɗa tub Lahay-Roy ziyar go gwa.
Hir ge Ismayel ne
12 Pehir ge Ismayel ge Abraham vya, na ge na gwale Sara kale Agar, vya gwale ge suwal Masar ne, ne tó na ma dḭl no: 13 Nama dḭl ma ne ga̰l pe go no: Nebayot, Kedar, Adbeel, Mibsam, 14 Misma, Duma, Masa, 15 Hadad, Tema, Yetur, Nafis ne Kedma, nama mbe ma no mwaɗak. 16 No a Ismayel vya ma dḭl ma ne, naa wol para azi, ga̰l ge bama hir ma ne, ne bama suwal ma, ne bama swaga katɗa ma go. 17 Ismayel ke del kis para tapolɗu para ɓyalar, ɗage jyat na bá ma pe ya no. 18 Ismayel vya ma ká da ne suwal Havila go ɗiŋ mbo suwal Chur ya, na ge ne suwal Masar ndwara ŋga, ndwara mbo le Asiriya ya. A ne bama bá vya ma ka ho̰l ta buwal zi.
MAANA GE ISAKU MA NE NA HIR MA NE
Tolla ge Esawu ma ne Yakub ne
19 Pehir ge Isaku ge Abraham vya ne ma no:
Abraham tol Isaku. 20 Isaku ne del wara-anda, san Rebeka ge Betuwel vya, Laban ná vya, ndu ge Arameya ge suwal Paddan-Aram ne. 21 Amma Rebeka be tol vya to. Isaku kaɗe Bage ɗiŋnedin ne na gwale pe, Bage ɗiŋnedin za̰ na kaɗeya, na gwale her emel. 22 Vya ma ka mbyale ta na laar zi. Rebeka jan go: «A ma kaŋ ke mbi ne go ɗaa?» Na sḛ mbo, mbo ele fare pe Bage ɗiŋnedin ta. 23 Bage ɗiŋnedin jan na go:
«Pehir ma azi, a ya mo laar zi,
Pehir ma azi, a mbo varse se swaga tolla ge mo ne go,
Ge ɗu mbo waɗe ge may ne pool,
ge ga̰l pala mbo gwan ge jyale pe se.»
24 Swaga ge na dam tolla ne mbya go, a set go na bumurma ne na laar zi ne 25 Ge ne tó ya se zaŋgal ka kaal kekeŋ, na sḛ duur susu dimma ne ba̰r ge tame susu ne go, a hon na dḭl Esawu. 26 Go̰r go, na ná vya tol ya se, na tok kat wanna Esawu koo pitigil go, a hon na dḭl Yakub.
Swaga ge a ne tó go, Isaku ka da ne del wara myanaŋgal.
Esawu yat joo ge na ne ge vya pul soy ne uzi Yakub tok go
27 Naa jabso mbe ma ke ga̰l. Esawu saŋge bage ke kyare, ndu son ge ful, Yakub kat ndu ge cwacwagat katɗa yadiŋ me. 28 Isaku laar wan Esawu, ne da pe, na laar wa̰ duur, Rebeka me ɗe, na laar wa̰ Yakub me. 29 Dam a̰me ɗu Yakub ka ke kaŋzam, Esawu yan ne na swaga kyare ya lwageya kakatak, 30 jan Yakub go: «Ya̰ mbi za mo kaŋzam ge káál mbe no nde, mbi ɓyare saareya.» Da ne pe no, a hon Esawu dḭl no Edom, ndwara go káál. 31 Yakub jan go: «Ya̰ mbi mo joo ge vya pul soy ne gale ɓya.» 32 Esawu jan na go: «Mbi ɓyare saareya, joo ge vya pul soy ne ke ne mbi da!» 33 Yakub jan na go: «Guni tene ɓya!» Esawu guni tene. A go no, Esawu yá na joo ge vya pul soy ne uzi Yakub tok go no. 34 Yakub hon Esawu kaŋzam, ne tààl tṵniya. Esawu zam, njot mam, ɗage mbo na mborra. A go no Esawu ndi na joo ge vya pul soy ne kaŋ senna no.
Ŋgalə Abrakam gə́ yeḛ oji dee gə Ketura
1 Abrakam taa dené gə́ raŋg ya ɓəi, ria lə Ketura. 2 Yeḛ oji səa Jimran, gə Joksan, gə Medan, gə Madian, gə Jisbak, gə Sua tɔ. 3 Joksan oji Seba, gə Dedan. Ŋgalə Dedan to Asurje ləm, gə Letusje ləma, gə Lumje ləm tɔ. 4 Ŋgalə Madian to Epa, gə Eper, gə Enok, gə Abida, gə Elda. Deḛ lai neelé to ŋgalə Ketura.
5 Abrakam ɔm nékiŋgaje ləa lai ji Isaak’g. 6 Ŋganje gə́ yeḛ oji dee gə gamla-denéje ləa kara yeḛ ar dee nénojije tɔ. Ndá loo gə́ yeḛ si kəmba ɓəi ndá yeḛ ar dee d’ya̰ ŋgonee Isaak d’aw əw par gə́ kel dɔ naŋg ɓee gə́ Bər lé.
Kwəi lə Abrakam gə dubu gə́ deḛ dubee
7 Aa ooje, ləb si kəmba lə Abrakam lé ɓa nee: Yeḛ si kəmba ləbee tɔl gə dəa rɔ-siri giree-mi (175). 8 Ləb si kəmba lə Abrakam bula ləm, ar ndɔje ləa d’asee ləma, ləb ɓuga ləa kara iŋga rɔlel keneŋ ləm tɔ ɓa ndilee teḛ aree wəi aw iŋga njé’g ləa ɓəi. 9 Isaak gə Ismael gə́ to ŋganeeje lé dubee mee bolè mbal gə́ Makpéla gə́ to mee ndɔ’g lə Epro̰, ŋgolə Sohar gə́ to gə́ ginkoji’g lə Het lé gə́ wɔji dɔ Mamré njoroŋ. 10 To loo-ndɔ gə́ Abrakam ndogo gə ŋgalə Het. Lée neelé deḛ dubu Abrakam gə dené ləa Sara keneŋ . 11 Loo gə́ Abrakam wəi mba̰ ndá Ala tɔr ndia dɔ ŋgonee Isaak’g lé. Yeḛ lé ra ɓee mbɔr bwa-mán gə́ Lahai-rɔi’g dəb tɔ.
Ŋgaka Ismael
12 Aa ooje, ŋgaka Ismael, ŋgolə Abrakam gə́ Agar, ɓər lə Sara gə́ dené gə́ to dəw gə́ Ejiptə ojee gə Abrakam lé. 13 Aa ooje, ri ŋgalə Ismael gə goo ri dee ləm, gə goo ginkoji dee ləm tɔ ɓa nee: Nebajot to ŋgondər Ismael, gə Kedar, gə Abdeel, gə Mibsam, 14 gə Misma, gə Duma, gə Masa, 15 gə Adad, gə Tema, gə Jetur, gə Napis, gə Kedma. 16 Deḛje neelé to ŋgalə Ismael, ri dee ɓa to nee gə goo ɓeeje lə dee ləm, gə goo loo-si deeje ləm tɔ. Deḛ to mbaije gə́ dɔg-gir-dee-joo gə goo ginkoji dəwje lə dee lə dee tɔ. 17 Aa ooje, ləb si kəmba lə Ismael lé ɓa nee: Ləbee aḭ tɔl gə dəa rɔ-munda giree-siri (137). Ndá ndilee teḛ aree wəi aw iŋga njé’g ləa. 18 Ŋganeeje ra ɓee un kudee Habila saar teḛ Sur gə́ to no̰ Ejiptə’g loo gə́ aw par gə́ Asiri lé. Yeḛ ra ɓee ləa kəm ŋgakea̰je’g lai tɔ.
D’oji Esawu gə Jakob
19 Aa ooje, ŋgaka Isaak gə́ to ŋgolə Abrakam lé ɓa to nee: 20 Abrakam oji Isaak. Isaak lé ləbee aḭ rɔ-sɔ ɓa yeḛ taa Rebeka gə́ dené ləa ɓəi. Rebeka lé to ŋgolə Betuel gə́ to dəw gə́ Aram gə́ si Padan-Aram ləm, yeḛ to kɔnan Laba̰ gə́ to dəw gə́ Aram lé ləm tɔ. 21 Isaak ra ndòo rɔ Njesigənea̰’g mbata lə dené ləa gə́ aw kad ndá Njesigənea̰ oo kəmtondoo ləa. Togə́bè ɓa Rebeka gə́ dené ləa lé əskèm ya. 22 Ŋganje tɔs na̰ mée’g ndá yeḛ pana: Ɓó lé to togə́bè ndá see m’a si kəmba ya wa. Yeḛ aw rɔ Njesigənea̰’g dəjee taree gə mba k’oo. 23 Ndá Njesigənea̰ ulá pana:
Ginkoji dəwje joo to məəi’g ləm,
Gin dəwje joo gə́ d’a kḭ rɔi’g lé
D’a kai na̰ ɓəd-ɓəd ləm tɔ.
Siŋga yeḛ gə́ kára a kur dɔ maree’g
Ndá yeḛ gə́ dəa ɔs naŋg kédé lé a kula dəa no̰ yeḛ gə́ ndɔḭ’g lé .
24 Loo gə́ ndɔ koji ŋgon lé teḛ mba̰ ndá aa oo, nduŋgaje ɓa yeḛ oji dee ya. 25 Yeḛ gə́ dəa ɔs naŋg kédé lé rəa kas ləm, bḭ rəa to tum-tum ləm tɔ ndá d’unda ria lə Esawu. 26 Gée gə́ gogo gə́ ŋgokea̰ teḛ ndá jia wa gel gɔl Esawu. Togə́bè ɓa deḛ d’unda ria lə Jakob. Ləb Isaak aḭ rɔ-misa̰ ɓa yeḛ oji dee ɓəi.
Esawu wa ŋgondər ləa ndogo
27 Ŋganje neelé ra tɔg pir-pir. Esawu lé tel to njegər goso̰do̰, to dəw gə́ aw wala ta-ta. Nɛ Jakob to dəw gə́ aw yururu gə́ nai mee kəi-kubuje’g tɔ. 28 Isaak unda Esawu dan kəmee’g mbata naḭ-ndo̰ ləa gə́ yeḛ aw sɔ ya. Nɛ Rebeka lé Jakob ɓa yeḛ undá dan kəmee’g ya.
29 Ndɔ kára bèe Jakob si ula lɔ-mḭji. Esawu ḭ wala tel ree ndá dao yaa̰, nai lam bèe kar lab ɔree. 30 Esawu ula Jakob pana: Ma m’ra ndòo rɔi’g ya, am lɔ-mḭji kas neelé bəl m’o̰ mbata lab ɔrm. Yee gə́ bèe ɓa d’unda ne ri Esawu lé lə Edɔm.
31 Jakob pana: Am ndogo səi ŋgondər ləi ɓogənè.
32 Esawu tel ilá keneŋ pana: Aa oo, m’a gə kwəi nɛ see ŋgondər lé a kam ɗi wa.
33 Jakob pana: Bèe ndá un ndui am kédé ɓa. Togə́bè ɓa yeḛ un ndia aree mba kar Jakob ndogo səa ŋgondər ləa lé ya .
34 Yen ŋga Jakob ar Esawu muru ləm, gə lɔ-mḭji ləm tɔ. Yeḛ o̰ gə ai ndá uba naŋg ḭ aw. Togə́bè ɓa Esawu oo ŋgondər ləa gə́ né kəmee’g el.
