Yakub ɓol Rachel
1 Yakub dol tene viya̰ go, he viya̰ mbo suwal ge ham ge ya. 2 Kwa tub a̰me ne ful zi, gii ma vog ataa fiya da̰reya ne na wak go. Ago a hon kavaar ma mam ya tub mbe go. Njal ga̰l a̰me ka dibiya tub mbe wak go. 3 Swaga ge kavaar ma ne kote ya pet, a viŋgri njal ne tub wak go uzi, a hon nama mam njotɗa. A gwan ne njal dibiya na byalam go, tub wak go. 4 Yakub ele naa ge koy gii ma go: «Mbi ná vya ma, aŋ ɗage da ne da ya ɗaa?» Nama sḛ ma jan na go: «I da ne suwal Haran ya.» 5 Jan nama go: «Aŋ kwa Laban ge Nahor vya kwa’a?»
Nama sḛ ma gwan ne na janna go: «I kwa na kwar.» 6 Na sḛ jan nama go: «Na sḛ ne ya gyana?» A jan na go: «A kwaɗa baŋ! Ndi na vya Rachel ne yan ja ne gii ma no.» 7 Gwan jan nama go: «Ndi gyala gale ya digi, swaga gale be mbyat ge aŋ kote kavaar ma ya to, ho̰ me gii ma mam njotɗa, aŋ gwan ne nama mbo zam zám.» 8 Nama sḛ ma jan na go: «I ne pool ge ke go to, kadɗa kavaar ma be kote ya pet gale ɓya to. Ago nama kote ya pet ɓya, go no, i ba viŋgri njal ne tub wak go uzi, i ba hon gii ma mam njotɗa go.»
9 Na sḛ ya swaga jan nama fare go gale, ndi Rachel yan’a ne na bá gii ma, ago na sḛ ká bage koy gii ma. 10 Swaga ge Yakub ne kwa Rachel ge na nā Laban vya ne na gii ma ɗe, ndar tene ya tub wak go, viŋgri njal ge ne tub wak go uzi, hon Laban gii ma mam njotɗa. 11 Yakub abe Rachel na sḛ zi, par na wak fyaso. 12 Yakub jan Rachel go, na na bá pehir ne, na Rebeka vya ne. Rachel sya mbo jan na bá. 13 Swaga ge Laban ne za̰ fare ge Yakub ge na ná vya ge gwale vya ne ɗe, sya mbo na ndwara zi ya, abe na na sḛ zi rit, komre na, gene na ya na diŋ. Yakub wan na nā Laban fare ge ne ɓó na ma pe pet. 14 Laban jan na go: «A fareba, mo mbi duur ne.» Yakub gá katɗa Laban diŋ ɗiŋ saba ɗu.
Yàl katɗa ge Yakub ne, ne Lea ma ne Rachel
15 Go̰r go Laban jan Yakub go: «Ne jo̰ mo mbi nā ne puy ɗe, mo ne pool ke mbi temel baŋ to, jya̰ mbi kaŋ ge mbi ba ka pot mo.» 16 Laban ka da ne vya gwale ma azi. Ge ga̰l dḭl Lea, ge jyale dḭl Rachel me.
17 Lea ka kale ɓa, amma Rachel ka kale gḛ waɗeya. 18 Yakub laar wan Rachel, jan Laban go: «Mbi ɓyare ke mo temel del ɓyalar ne mo vya ge jyale Rachel pe.» 19 Laban vin, jan na go: «Golgo mbi hon mo na, ge mbi te ya hon na ndu ge ɗogle. Ka mbi ta go.»
20 Go no me, Yakub ke Laban temel del ɓyalar ne Rachel pe. No puy ɗe, del mbe ma ndil na ndwara zi ne dam ma ŋgeɗo baŋ go, ne da pe, na laar wa̰ na wan. 21 Go̰r go Yakub jan Laban go: «Ho̰ mbi, mbi gwale, ne da pe, mbi dam temel ma wak wi ya go, mbi ɓyare mbo na ta.»
22 Laban toge naa ge ne swaga mbe no go ma ya se mwaɗak, ke vḛso sanna. 23 Ndwara pisil ɗe, Wan na vya ge gwale Lea, gene na ya hon Yakub, na sḛ me ɓan ne na. 24 Laban wan na kale Zilpa, hon na vya Lea. 25 Swaga ge swaga ne ko̰y ɗe, Yakub kwa go na Lea ne, jan Laban go: «Mo te ke mbi da go ɗaa? Mbi te be ke mo temel da ne Rachel pe to’a? Kyaɗa mo ba lase mbi ɗaa?» 26 Laban jan na go: «Ne i hada go, ndu ne pool hon vya ge jyale sanna ge ga̰l ndwara zḛ to.» 27 Dwa zok ne na dam ɓyalar, i ba gwan hon mo ge may, mo ba gwan ke temel na pal taa del ɓyalar. 28 Yakub vin, dwam zok ne Lea dam ɓyalar, go̰r go ɗe, Laban gwan hon na Rachel. 29 Laban wan na kale Bila, hon na vya Rachel. 30 Yakub dwam zok ne Rachel uwale, amma na laar wan na gḛ waɗe Lea. Gwan ke temel hon Laban pal taa del ɓyalar.
Yakub vya ma
31 Bage ɗiŋnedin kwar go, a ɓyare Lea to, hon na vya ma, amma Rachel ban gisil. 32 Lea eme, tol vya son, hon na dḭl Ruben , ago ka jan go, Bage ɗiŋnedin kwa tiiɗiya ge mbi ne, ne se no ɗe, mbi obe laar mbo wan mbi. 33 Gwan eme taa uwale, tol vya son. Na sḛ ka janna go, Bage ɗiŋnedin kwa go nama laar be wan mbi to, gwan hon mbi vya son no. Na sḛ hon na dḭl Simeyon . 34 Gwan eme, tol vya son, jan go, ne ga ne zḛ no, mbi obe mbo mbarge tene mbi ta, ago mbi tol na vya son ya ataa. Hon na dḭl Levi .
35 Lea gwan eme, tol vya son taa uwale, na sḛ jan go, ge no mbe ɗe, mbi mbo uware Bage ɗiŋnedin. Hon na dḭl Yuda .
Mḛ be tol vya.
Jakob si kəi lə Laba̰
1 Jakob ḭ njaa ɔd aw teḛ ɓee lə ŋganje gə́ Bər. 2 Yeḛ aa loo ndá yeḛ oo bwa-mán to mee ndɔje’g lé. Badə-kosoje gə́ kudu munda d’aar mbɔree’g dəb, d’wa rɔ dee keneŋ mbata to bwa-mán gə́ d’aw d’ar nékulje d’ai mán keneŋ ya. Biri-mbal gə́ d’udu ne ta bwa-mán neelé boi yaa̰. 3 Loo gə́ nékulje lai-lai tɔs dɔ na̰ keneŋ mba̰ ndá deḛ nduburu biri mbal ta bwa-mán’g lé d’ilá raŋg d’ar nékulje d’ai mán ɓa deḛ tel gə mbal neelé d’udu ne ta bwa-mán lé lée’g gogo ɓəi. 4 Jakob dəji njékulbadje pana: Ŋgakɔmje, see ḭje ra wa.
Deḛ d’ilá keneŋ pana: Jeḛ j’ḭ Haran.
5 Yeḛ dəji dee ya tɔɓəi pana: See seḭ gərje Laba̰, ŋgolə Naɔr wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: Jeḛ n’gəree ya.
6 Yeḛ dəji dee pana: See yeḛ si gə́ majee ya ɓəi wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: Yeḛ si gə́ majee ya ɓəi, tɔɓəi aa oo, ŋgonee gə́ Rasel ɓa aw ree gə badə-kosoje gə́ nee kən.
7 Yeḛ pana: Aa oo, kàr nai tar yaa̰ ɓəi, to kàr kɔm badə-kosoje na̰’d bula el ɓəi. Ar deeje mán d’ai ndá awje sə dee loo-sɔ-mu’g ɓa.
8 Deḛ d’ilá keneŋ pana: Jeḛ j’askəm ra bèe el saar loo gə́ badə-kosoje lai d’a tɔs dɔ na̰ ndo̰-ndo̰ ɓa. Yee ɓa d’a nduburu biri mbal ta bwa-mán’g kya̰ loo kar badje d’ai mán ɓəi.
9 Loo gə́ yeḛ si wɔji sə dee ta bèe-bèe ɓəi ndá Rasel teḛ gə badə-kosoje lə bɔbeeje wai mbata yeḛ to njekul dee ya. 10 Loo gə́ Jakob oo Rasel, ŋgolə Laba̰ gə́ to ŋgoko̰ kea̰je ləm, gə badə-kosoje lə naneeje gə́ Laba̰ ləm tɔ ndá yeḛ aw nduburu biri mbal ta bwa-mán’g ar badə-kosoje lə naneeje gə́ Laba̰ lé d’ai mán. 11 Jakob il ɓɔl Rasel tɔɓəi yeḛ no̰ gə mán-no̰ kəmee’g tɔ. 12 Jakob ula Rasel aree gər to gə́ yeḛ to njenoji lə bɔbeeje ləm, gə ŋgolə Rebeka ləm tɔ. Bèe ɓa Rasel təd ŋgwɔd aḭ aw ula bɔbeeje taree. 13 Loo gə́ Laba̰ oo ta lə Jakob gə́ to ŋgolə lə kɔnanee lé ndá yeḛ aḭ aw tila kəmee ləm, wá kaaree’g sud il ɓɔlee ləma, aree ree səa mee kəi’g ləa ləm tɔ. Jakob ɔr sor néje neelé lai ar Laba̰ oo tɔ. 14 Yen ŋga Laba̰ pana: Tɔgərɔ ya, i to siŋgarɔm ləm gə dakasrɔm ya ləm tɔ.
Ndá Jakob si rɔ Laba̰’g as naḭ kára doŋgɔ.
Lea gə Rasel
15 Tɔɓəi Laba̰ dəji Jakob pana: See i a la səm kari ba gə mba to gə́ i to njénoji ləm ba ya wa. Maji kari ulam né gə́ a to nékoga-dɔ-jii ɓa.
16 Laba̰ lé ŋganeeje gə́ dené deḛ joo: Ŋgondəree lé ria lə Lea ləm, yeḛ gə́ ndɔḭ ria lə Rasel ləm tɔ. 17 Kəm Lea lé to mbə̰ nɛ Rasel ɓa ma̰də kəmee’g yaa̰ ləm, darəa kara to maji péd-péd ləm tɔ. 18 Rasel lé taa kəm Jakob rəgm ndá yeḛ ula Laba̰ pana: M’a ra səi kula ləbm siri gə mbata lə Rasel, ŋgoni gə́ ndɔḭ lé ya.
19 Laba̰ pana: Mba kari-i ɓa təa lé lelm unda kam m’unee m’ar dəw gə́ raŋg. Bèe ndá ree si rɔm’g nee ya.
20 Togə́bè Jakob ra kula ləbee siri mbata lə Rasel. Nɛ ləbje neelé yeḛ oo asəna gə ndɔje gə́ bəl ba bèe mbata yeḛ ndigee yaa̰. 21 Gée gə́ gogo Jakob ula Laba̰ pana: Am dené ləm mbata ndɔje ləm as lée’g mba̰, m’askəm təa ŋga.
22 Laba̰ mbo̰ dəwje gə́ loo gə́ nee’g lai na̰’d ndá ra muru gad ar dee. 23 Kàrkemetag ndá yeḛ wa ŋgonee gə́ Lea aw səa rɔ Jakob’g ar Jakob lé ɔm səa na̰’d. 24 Tɔɓəi Laba̰ ɔr ŋgonjelookisi gə́ ria lə Jilpa ar ŋgonee gə́ Lea gə́ ŋgonjelookisi ləa gə́ dené. 25 Bèlè gə ndɔ ndá Jakob ée to gə́ to Lea. Ndá Jakob dəji Laba̰ pana: See ɗi ɓa i ra səm togə́bè wa. See ma m’ra səi kula gə mbata lə Rasel el wa. Ŋga see i su kəm bèe gə mba ɗi wa.
26 Laba̰ pana: Kar yeḛ gə́ ndɔḭ taa ŋgaw kédé kya̰ yeḛ gə́ tɔg lé to néjiɓee lə sí loo gə́ nee’g el. 27 Maji kari tɔl ndɔ gə́ siri gə yeḛ gə́ neelé ndá j’a kari yeḛ gə́ raŋg to gə mbata kula gə́ i a gə ra səm as ləb siri gogo ɓəi lé tɔ.
28 Jakob ra togə́bè ndá yeḛ tɔl ndɔ gə́ siri gə Lea ya tɔ. Bèe ɓa Laba̰ aree ne ŋgonee gə́ Rasel lé gə́ dené ləa ya. 29 Laba̰ ɔr ŋgonjelookisi gə́ ria lə Bila ar Rasel gə́ ŋgonjelookisi ləa gə́ dené. 30 Jakob ɔm na̰’d gə Rasel gə́ yeḛ ndigee yaa̰ unda Lea lé. Ndá yeḛ tel ra kula ar Laba̰ as ləbee siri gə́ raŋg ya ɓəi.
Ŋgalə Jakob
31 Njesigənea̰ oo to gə́ Jakob ndigi Lea el ndá yeḛ aree to ko̰ ŋganje nɛ Rasel ɓa aw kad. 32 Lea əskèm oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ unda ria lə Rubḛ, mbata yeḛ pana: Njesigənea̰ oo kəm lootondoo’g ndá ɓasinè ŋgabm a kundam dan kəmee’g ŋga.
33 Yeḛ tel taa kèm gə́ raŋg tɔɓəi oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ pa pana: Njesigənea̰ oo gao to gə́ yeḛ ndigim el ya ɓəi ndá yeḛ am ŋgon neelé ya ɓəi. Ndá yeḛ unda ria lə Simeo̰.
34 Yeḛ tel taa kèm gə́ raŋg tɔɓəi oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ pa pana: Yee gə́ nee ɓa a kar ŋgabm ɔm səm na̰’d ŋga mbata m’oji ŋganje gə́ diŋgam munda m’aree. Gelee gə́ nee ɓa d’unda ria lə Ləbi.
35 Yeḛ tel taa kèm gə́ raŋg ya ɓəi, ndá oji ŋgon gə́ diŋgam ndá yeḛ pa pana: Ɓasinè m’a pidi Njesigənea̰. Gelee gə́ nee ɓa yeḛ unda ne ria lə Juda ya.
Ndá yeḛ əw rəa koji ŋganje ŋga.
