Yàl katɗa ge Samson ne
1 Dam a̰me ɗu Samson mbo suwal Timna ya, kwa Filistiya ma vya gwale a̰me ɗu. 2 Swaga ge ne gwa̰ ya, jan na bá ma ne na ná go: «Ge suwal Timna, mbi kwa Filistiya ma vya gwale a̰me, sa̰ me mbi na.» 3 Na bá ma ne na ná jan na go: «Vya gwale a̰me ne nee vuwal pe go, ko ne nee hir zi to ɗo, mo ba san gwale ne Filistiya ma, naa ge be vyan ba̰y to mbe ma no buwal zi ya ɗaa?» Samson jan na bá go: «Sa̰ mbi na, a na dé mbi ndwara zi ne.» 4 Na bá ma ne na ná be kwa go fare mbe ma mbo da ne Bage ɗiŋnedin ta ya to, ago ka ɓyare viya̰ ge ɓyare Filistiya ma fare. Dam mbe ma pul zi, a Filistiya ma ka suwal Israyela pal ne.
5 Samson ma ne na bá ma ɗage mbo suwal Timna. Swaga mborra go, swaga ge a ne yá̰ ya gaaso oyo̰r ma ge suwal Timna ne go ɗe, sonne bool ɗage ya na ndwara zi. 6 O̰yom ge Bage ɗiŋnedin ne wat na zi, be ge a̰me na tok go to, wan sonne, hase na se dimma ne naa ne hase gii vya go. Jan na bá ma ne na ná kaŋ ge na ne ke mbe to. 7 A det suwal diŋ ya. Samson sigɗi fare ne vya gwale mbe, ago vya gwale mbe dé na ndwara zi.
8 Dam ma kwaɗa lwak go̰r go, Samson gwan’a ndwara ame na gwale, kun na wak ndil sonne kumar, kwar daaram fegem ne na zi. 9 Ndage daaram na tok go zamma viya̰ go. Swaga ge ne dé ya na bá ma ne na ná ta ɗe, hon nama, a zam me. Amma jan na bá ma go na ndage daaram mbe ya da ne sonne kumar zi ya to.
Samson ke fare sḭ hon Filistiya ma
10 Samson bá mbo vya gwale mbe ma ya. Swaga mbe go, samson ke vḛso sanna. Ago bool ma ka ke mbe go no. 11 Swaga ge Filistiya ma ne kwa na ɗe, a tal bool ma tapolɗu ndwara kat dagre ne na. 12 Samson jan nama go: «Ya̰ me mbi ke aŋ fare sḭ a̰me ɗu. Mbi ho̰ aŋ dam ɓyalar, kadɗa aŋ wan mbi na pe ya dam mbe ma pul zi, mbi mbo hon aŋ ba̰r ge pul zi ge ma tapolɗu ne ba̰r ga̰l ma tapolɗu me. 13 Amma kadɗa aŋ day wan mbi na pe to, aŋ mbo hon mbi ba̰r ge pul zi ma tapolɗu ne ba̰r ga̰l ma tapolɗu me.» A jan na go: «Ke i mo fare sḭ mbe, i za̰ na.» 14 Jan nama go:
«Kaŋzam wa ne kaŋ ge ne zam kaŋ ma zi ya,
Kaŋ ge tuli wa ne kaŋ ge pool zi ya.»
A ke dam ataa, a day ɓol na fare sḭ mbe pe to. 15 Dam ge ɓyalar go, a jan Samson gwale go: «Lase mo obe na wa̰ i na fare sḭ mbe pe. Kadɗa to, i ma̰ til aŋ ne mo bá ma uzi. Aŋ tó i ya ndwara maŋge i kaŋ ma ne i tok go ɗaa?» 16 Samson gwale mbo ɓol na ne fyaso, jan na go: «Mo laar be wan mbi to, mo kwane mbi kwane. Mo te ke mbi naa ma fare sḭ gyana ɗo, mo ba wan mbi na pe to ɗaa?» Samson jan na go: «Mbi bá ko mbi ná puy, mbi be wan nama na pe to, mbi ba wan na pe hon mo ɗaa?» 17 Samson gwale ka da̰a̰me na ne fyaso dam ma ɓyalar ge vḛso ne mbe ma zi mwaɗak. Dam ge ɓyalar go, Samson wan na fare sḭ mbe pe, ne da pe ka da̰a̰me na gḛ. Na sḛ gwan mbo wan na kaam ma na pe. 18 Dam ge ɓyalar go, gyala gale ne be dimma ɗe, naa ge suwal ma jan Samson go:
«A ma kaŋ waɗe daaram ne tuli ne ɗaa?
A ma kaŋ waɗe sonne ne pool ne ɗaa?»
Samson jan nama go:
«Aŋ te ke temel ne mbi nday ná to,
aŋ te ya ɓol mbi fare sḭ mbe pe to.»
19 O̰yom ge Bage ɗiŋnedin ne wat Samson zi, mbo suwal Askalon ya, hun naa tapolɗu, fage nama ba̰r ma, mbo ne nama ya hon naa ge ne wa̰ fare sḭ mbe pe ma. Pore juliliya ge na zi, gwan mbo na bá ya. 20 A wan na gwale, a hon na kondore ge ne ka na ziyar go.
Samso̰ taa dené ɓee lə Pilistije
1 Samso̰ aw Timna ndá yeḛ oo ŋgoma̰də kára mbuna ŋgama̰dje’g mee ɓee’g lə Pilistije. 2 Loo gə́ yeḛ tel ree ɓée ndá yeḛ ula bɔbeeje gə kea̰je taree pana: Mee ɓee gə́ Timna lé ma m’oo ŋgoma̰də kára mbuna ŋgama̰dje’d gə́ to ŋgalə Pilistije. Maji kar sí teaaje ɓasinè amje.
3 Bɔbeeje gə kea̰je d’ilá keneŋ pana: See ŋgoma̰də godo mbuna ŋgama̰dje gə́ to ŋgalə ŋgakɔḭje əsé mbuna dəwje’g ləi ɓa i a kaw taa dené ɓee lə Pilistije gə́ lal kinja tamɔd dee wa.
Ndá Samso̰ ula bɔbeeje pana: Maji kari təa am ya mbata yeḛ taa kəm rəgm.
4 Bɔbeeje gə kea̰je gər to gə́ né neelé ḭ rɔ Njesigənea̰’g el: mbata Samso̰ saŋg loo mba ra ta gə Pilistije gə́ ra ya. Mbata mee ndəaje gən lé Pilistije ɓa d’o̰ ɓee dɔ Israɛlje’g.
5 Samso̰ deḛ gə bɔbeeje gə kea̰je d’ḭ na̰’d d’isi d’aw gə́ Timna. Loo gə́ deḛ teḛ loo-ndɔ-nduúje gə́ Timna ndá aa ooje, kura toboḭ inja mi hər-hər tila ne kəm Samso̰. 6 Yen ŋga ndil Njesigənea̰ dəb dɔ Samso̰’g, Samso̰ lé né kára kara godo jia’g nɛ yeḛ ti toboḭ neelé mbidi-mbidi to gə́ ti ne ŋgon bya̰ bèe. Né gə́ yeḛ ra lé yeḛ pa taree ar bɔbeeje gə kea̰je d’oo el ya saar. 7 Tɔɓəi yeḛ ɔd aw gə́ kəmee kédé ndá yeḛ aw wɔji ta gə ŋgoma̰də neelé ndá yeḛ taa kəmee rəgm ya. 8 Ndɔje dəs lam ndá yeḛ tel aw Timna gogo gə mba taa dené lé ndá yeḛ aw gə mba koo yoo-toboḭ lé. Nɛ aa ooje, mba̰ tə̰ji gə ubu tə̰ji to mee yoo-toboḭ’g neelé. 9 Yeḛ ɔr ubu tə̰ji lé jia’g o̰ ta-ta gə rəw, tɔɓəi loo gə́ yeḛ ree ne rɔ bɔbeeje’g gə kea̰je’g ndá yeḛ ar dee ubu tə̰ji lé ar dee d’o̰ tɔ. Nɛ yeḛ ula dee to gə́ yeḛ ɔr tə̰ji neelé mee yoo-toboḭ’g el.
Samso̰ pa gosota ar Pilistije
10 Bɔ Samso̰je aw kəi lə ŋgoma̰də lé. Ndá lé neelé ɓa Samso̰ ra naḭ keneŋ, yee ɓa to néra basaje. 11 Loo gə́ deḛ d’ée loo ree’g ləa ndá deḛ ɓar basa mareeje rɔ-munda mba kar dee nai səa. 12 Samso̰ ula dee pana: M’a kun gosota né gə́ to loo-kiya’g kar sí. Ɓó lé seḭ ɔrje gelee amje mee ndɔje gə́ j’isi n’raje ne naḭ keneŋ neelé ləm, ɓó lé seḭ ribaje dəa ləm tɔ ndá m’a kar sí kubu-kaarje rɔ-munda ləm, gə kubuje gə́ ka̰ taa ne tor mar deeje rɔ-munda ləm tɔ. 13 Nɛ ɓó lé seḭ asjekəm kɔrje gelee kamje el ndá to seḭ ɓa a kamje kubu-kaarje rɔ-munda gə kubuje gə́ ka̰ taa ne tor mar deeje rɔ-munda tɔ.
Deḛ d’ulá pana: Pa gosota ləi gə́ to loo-kiya’g lé ar sí j’oo.
14 Yeḛ ula dee pana:
Yeḛ gə́ njesɔ maree lé nésɔ teḛ mée’g ləm,
Yeḛ gə́ njesiŋgamoŋ lé né gə́ lel teḛ mée’g ləm tɔ.
As ndɔ munda doŋgɔ lé deḛ d’askəm kɔr ginta né gə́ to loo-kiya’g lé el.
15 Ndɔ gə́ njekɔm’g siri lé deḛ d’ula dené lə Samso̰ pana: Ɔs ŋgabije lé ɓɔḭ-ɓɔḭ aree ɔr ginta né gə́ to loo-kiya’g lé ar sí, ɓó lé bèe el ndá j’a rooi-i gə njémeekəije lə bɔbije na̰’d. Gə mba taa néje lə sí gə buguru ɓa seḭ ɓar síje ne gə mbəa. See to togə́bè el wa.
16 Dené lə Samso̰ lé no̰ dəa’g pana: I ḛjim bəḭ-bəḭ ləm, i ndigim el ləm tɔ, i pa gosota né gə́ to loo-kiya’g ar dəwje ləm ndá i ɔr gelee am el!
Nɛ yeḛ tel ila’g pana: Ma m’ɔr gelee m’ar bɔmje əsé kɔmje el nɛ see i ŋga ɓa m’a kɔr gelee kari ɓəi wa.
17 Yeḛ no̰ dəa’g as ndɔ siri loo gə́ deḛ d’isi loo-ra-naḭ’g lé, ndá ndɔ gə́ njekɔm’g siri lé yeḛ ɔr gelee aree mbata yeḛ jɔgee yaa̰. Ndá dené lé aw riba dɔ gosota né gə́ to loo-kiya’g lé ar dəwje ləa. 18 Dəwje gə́ mee ɓee-boo’g lé d’ula Samso̰ ta mee ndɔ gə́ njekɔm’g siri’g loo gə́ kàr a gə kandə lé pana:
See ɗi ɓa lel unda ubu tə̰ji wa.
Esé see ɗi ɓa siŋga ur dɔ toboḭ’g wa.
Ndá yeḛ ula dee pana: Ɓó lé seḭ ndɔje ndɔ gə ma̰də maŋg ləm el ndá seḭ a kasjekəm ribaje dɔ gosota né gə́ to loo-kiya’g lé el.
19 Gée gə́ gogo Ndil Njesigənea̰ dəb dəa’g ndá yeḛ ḭ aw Askalo̰. Yeḛ tɔl dəwje keneŋ rɔ-munda, tɔr kubuje lə dee, tɔɓəi ar deḛ gə́ njériba dɔ gosota né gə́ to loo-kiya’g lé kubuje gə́ ka̰ taa ne tor mar deeje. Nɛ oŋg ḭ səa pu aree tel aw kəi lə bɔbeeje. 20 Deḛ taa dené ləa d’ar dəw kára gə́ mbuna basa mareeje’g, to yeḛ gə́ deḛ səa d’ɔm na̰’d sad lé ya.