Fare sḭ ge naa ge koy gaaso oyo̰r ma ne
(Mat 21:33-46, Luk 20:9-19)
1 Ɗage e pe jan nama fare ne sḭ go: «Ndu a̰me gá gaaso oyo̰r, ver na zi ne gulum, al swaga ɓerse oyo̰r na zi, sin zok gulum pala digi ne koy gaaso mbe pe , wan naa ge koy gaaso oyo̰r ma kan nama na zi, mbo gwasal. 2 Swaga ge swaga yel oyo̰r ne mbya, teme na dore mbo ame na oyo̰r ne naa ge temel ma tok ya no. 3 Amma naa ge koy oyo̰r ma wan na, a fol na, a yá̰ na ya tok baŋ. 4 Gwan teme na dore ge ɗogle nama ta ya, a iyal na na pala digi, a lasage na. 5 Gwan teme ge ɗogle, a hun na. Go̰r go ge a iyá, ko a hṵ ge ɗogle ma gḛ uwale. 6 Na vya ge laar wanna gá ne ɗu kikit, teme na nama ta ya go̰r dab ne dwatɗa go, nama ma̰ hon na vya hormo. 7 Amma naa ge koy gaaso mbe ma jan ta go: ‹A na vya ge zam joo ne! Mbo me nee ya, hṵ me nee na, go no joo ba gá nee ne!› 8 A wan vya mbe, a hun na, a dol na gaaso oyo̰r go̰r zum ya. 9 Bage oyo̰r ke ma̰ gyana ɗaa? Mbo mbo ya, mbo hun naa ge koy gaaso mbe ma, mbo hon na gaaso naa ge ɗogle ma tok go. 10 Aŋ be isi maktub zi go: Njal ge naa ge sin zok ma ne dó na uzi, gwan ja keŋ go, na ge zok dṵṵl ne ka ne na pal to’a? 11 No mbo da ne Bageyal ta ya. A kaŋ ajab ne, nee ndwara zi to’a 12 A ka ɓyare viya̰ go bama wan na, amma a ka sya ɓase ma vo, ne da pe a kwa tyatyat go na ke fare sḭ mbe bama pal. A ya̰ na, a kan ta mborra.
Kaŋ tyareya hon Kaysar
(Mat 22:15-22, Luk 20:20-26)
13 A teme Farisi a̰me ma ne naa ge Herodus ne a̰me ma ya na ta ndwara he na pe ne fare janna. 14 A mbo ya jan na go: «Bage hateya, i kwa kwa go mo jan fare ge fareba, be pá mo ne fare ge ndu ne zi to. Mo ndil be naa ndwara to, amma mo hate naa viya̰ ge Dok ne fareba pal. Da ne na viya̰ go ge a tyare kaŋ hon Kaysar, ko to ɗaa? I mbya tyare kaŋ hon na, ko i tyare to ɗaa?» 15 Ne jo̰ kwa dwatɗa ge nama ge sone kwa ɗe, jan nama go: «Aŋ te he mbi pe gyana ɗaa? Gene me mbi sile ya mbi ndi na gale!» 16 A gene na a̰me ya ɗu, jan nama go: «A wuɗi pala ma ne na kaŋ njaŋgeya no ne ɗaa?» A gwan ne na janna go: «A ge Kaysar ne ma ne.» 17 Jeso jan nama go: «Ho̰ me Kaysar kaŋ ge Kaysar ne, ho̰ me Dok kaŋ ge Dok ne me.» Na fare janna mbe no ke nama ajab.
Tanna ge naa ge siya ma ne
(Mat 22:23-33, Luk 20:27-38)
18 Saduki ma, nama ge a ne jan go tanna ge siya ma ne to, a mbo ya na ta, a ele na go: 19 «Bage hateya, Musa njaŋge i go, kadɗa ndu a̰me su ya be ge ya̰ vya, na ná vya hé na gwale kumur mbe ndwara ke na ná vya mbe hir . 20 Ná vya ma ka ɓyalar. Ge pul soy ka yàl, su no, be hir. 21 Ge azi he na gwale ge kumur mbe, na sḛ su no uwale be hir. Ge ataa ke go no me. 22 Nama ge ɓyalar mbe ma mwaɗak, a su be ge ya̰ hir. Go̰r go dab, gwale mbe su no me. 23 Dam tanna ge siya ma ne go, swaga ge a ne mbo tanna digi, gwale mbe mbo kat ge wuɗi ne ɗaa? Ne jo̰ nama sḛ ma ɓyalar mwaɗak, a ka yàl ne na.» 24 Jeso jan nama go: «Aŋ ya̰me ya̰me, ago aŋ kwa fare ge ne njaŋge ma ko pool ge Dok ne to. 25 Ago dam tanna go, ndu san gwale, ko san obe to, amma naa gá dimma ne maleka ma ne digi zi ya go. 26 Ne fare tanna ge siya ma ne pe ɗe, aŋ be isi fare ge uwara vya ge kḭso ne ka ɗaabe ol ge maktub ge Musa ne zi to’a? Dok jya̰ na go: ‹Mbi Dok ge Abraham ne, ne Dok ge Isaku ne, ne Dok ge Yakub ne .› 27 A be Dok ge naa ge siya ma ne ne to, amma a Dok ge naa ge ndwara ma ne ne. Aŋ ya ya̰meya ge ɓaŋlaŋ zi.»
Eya ge zḛ ge
(Mat 22:34-40, Luk 10:25-28, Luk 20:39-40)
28 Bage njaŋgeya a̰me na ge ne za̰ nama fare ɗaŋgre ta, ne jo̰ Jeso gwa̰ ne nama fare janna kwaɗa, na sḛ mbo ya na ta, ele na go: «Eya ge ne waɗe ne ga̰l a ge daage ɗaa?» 29 Jeso gwan ne na janna go: «Ge ne waɗe ne ga̰l no: Za̰, Israyela! Bageyal, Dok ge nee ne a myalam ɗu kikit, 30 mo laar na wa̰ Bageyal Dok ge mo ne ne dulwak ɗu, ne mo sḛ mwaɗak, ne mo dwatɗa ma mwaɗak, ne mo pool mwaɗak me . 31 Ge azi no: Mo laar na wa̰ mo kon dimma ne mo sḛ go . Eya ge ne gwan waɗe ge no mbe ma no ne ga̰l to.» 32 Bage njaŋgeya mbe jan na go: «A kwaɗa, Bage hateya. Mo jya̰ fareba, Dok a myalam ɗu kikit, Dok a̰me ge ɗogle to , 33 laar wan na ne dulwak ɗu, ne dwatɗa ma mwaɗak, ne pool mwaɗak me, laar wan kon dimma ne mo sḛ go waɗe tuwaleya ge tilla uzi ma ne bobo kerra ma 34 Swaga ge Jeso ne kwa go na gwa̰ ne fare janna ɗalla ɗe, jan na go: «Mo kaal ne muluk ge Dok ne to.» Ndu a̰me ge gwan ele na fare gwan kat to bat.
Kris ma ne Dawda
(Mat 22:41-46, Luk 20:41-44)
35 Swaga hateya zok ge mbegeya zi go, Jeso jan go: «Naa ge njaŋgeya ma te jan gyana go, Kris Dawda vya ne ɗaa? 36 Dawda sḛ ne na pala wiya ne O̰yom ge mbegeya, jya̰ go: Bageyal jya̰ mbi Bageyal go: ka mbi tok matoson pal ɗiŋ mbi gwan ne mo naa ge ho̰l ma mo koo pul se . 37 Dawda sḛ ne na pala tó na na Bageyal. Ke ma̰ gyana ba gwan kat na vya ɗaa?» Ɓase ma gḛ a ka za̰ na ne sḛ tuli.
Jeso kun sarya naa ge njaŋgeya ma pal
(Mat 23:1-12, Luk 20:45-47)
38 Hateya ge na ne zi, ka jan go: «Ke me haŋgal ne naa ge njaŋgeya ma, nama laar wa̰ an swaga ne ba̰r ga̰l, a ɓyare go naa ka san bama wak viya̰ ma go, 39 a ɓyare swaga katɗa ge zḛ ge Sinagog ma zi, ne swaga katɗa ge hormo swaga zam kaŋzam ma go, 40 a á kumur ma kaŋ ma ne nama tok go, a ke kaɗeya kaal ne da pe naa kwa bama. A mbo kun sarya nama pal ndaar kaka.»
Bobo honna ge gwale kumur ne
(Luk 21:1-4)
41 Jeso kat na pe se ne swaga dol bware ndwara ŋga, ka ndil ɓase ge ne ka mbo ya dol bobo ma. Naa ge tok pool ma ka kan bware gḛ. 42 Gwale kumur ge a̰se a̰me mbo ya me, kan sile ma azi, nama ge ne mbyat a̰me pe to. 43 Jeso tol na naa ge ame hateya ma, jan nama go: «Fareba mbi jan aŋ, gwale kumur ge a̰se mbe no, ka̰ bware waɗe nama ge ne mbo ya kan bware swaga dol bware go ma mwaɗak. 44 Ago nama sḛ ma pet a ka̰ bama kaŋ pe ge ne gá ma baŋ, amma gwale mbe, woɗegeya ge na ne zi, ho̰ kaŋ ge na ne ma mwaɗak, kaŋ ge na ne ka ne na pe ma.»
Gosɔta gə́ wɔji dɔ meeyèr lə njéndɔ-nduúje
Mat 21.33-46, Lug 20.9-19
1 Jeju un ta si ndoo dee gə gosotaje pana: Dəw kára bèe wa ndɔ, ma̰a nduú keneŋ ndá yeḛ ula ŋgalaŋ gugu ne dəa ləm, yeḛ uru bwa keneŋ gə́ ka̰ mbula mán-nduú ləma, yeḛ uru pal ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ wa ndɔ-nduú lé ula ji njéndəaje’g ɓa ɔd par aw mbá dɔ ɓee gə́ raŋg . 2 Naḭ ra kandə nduú lé ndá yeḛ ula kura ləa rɔ njéndɔ-nduúje’g mba karee taa kandə nduú kea̰ gə́ d’a gə karee lé. 3 Deḛ d’ḭ d’ur dɔ kura’g lé kundá tubá d’aree rəm gə jia kari ba. 4 Yen ŋga yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g tɔɓəi, nɛ deḛ kunda dəa d’ula ne sul dɔ rəa’g. 5 Tɔɓəi yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g ɔm gə́ gɔl munda, nɛ deḛ tɔlee, tɔɓəi yeḛ ula njé gə́ raŋg tɔɓəi tɔ, nɛ deḛ kunda dee ləm, tɔl dee ləm tɔ. 6 Ŋgonee gə́ yeḛ undá dan kəmee’g ya ŋga nai, yeḛ ulá rɔ dee’g gə́ rudee. Yeḛ ə̰ji mée’g pana: D’a ɓəl kəm ŋgon mee neḛ. 7 Nɛ njéndɔ-nduúje lé d’ula na̰ ta pana: Aa ooje, ŋgon gə́ njekwa nénduba lé si aw gə́ nee ŋga, reeje ar sí n’tɔleeje, j’ya̰je ne nénduba ləa gə́ ka̰ síjeḛ. 8 Deḛ d’ubá d’wá tɔlee d’unee d’undá d’ilá ŋgaŋloo ndɔ-nduú’g raga nu.
9 Togə́bè ŋga, see ɓasinè mbai gə́ njendɔ-nduú lé a ra ban ŋga wa. Yeḛ a ree kwa njéndəaje lé tɔl dee kar dee d’udu guduru ndá yeḛ a taa ndɔ-nduú ləa lé kar njé gə́ raŋg tɔ. 10 Ta nee gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee lé see seḭ turaje el ɓəi wa.
Pil mbal gə́ njékṵdakəije mbad d’ila kɔrɔ lé
Yee nja tel to mbal kunda dɔ kum kəi gə́ gəd tɔ.
11 Né neelé Mbaidɔmbaije ɓa ra,
Ndá to né gə́ dum kəm sí ya tɔ .
12 Deḛ saŋg rəw kwá mbata deḛ gər gao, ta gə́ Jeju pa lé wɔji dɔ dee-deḛ ya, nɛ deḛ ɓəl boo-dəwje gə́ d’aar keneŋ. Togə́bè deḛ d’ubá d’yá̰ d’ɔd d’aw.
Lar-gədɓee gə́ to ka̰ Sesar gə né ka̰ Ala lé
Mat 22.15-22, Lug 20.20-26
13 Waga ndá d’ula Parisiḛje gə Herodiḛje gə́ na̰je rəa’g mba kar dee ndo̰ təa. 14 Deḛ ree rəa’g d’un ta dəjee pana: Mbai, jeḛ n’gər gao i lé to kankəm dəw gə́ gəd ya, i to gə́ njeɓel kəm dəw kára kara el ləm, i to gə́ njekɔr kəm dəw kára kara el ləma, I ndoo dee rəw lə Ala lé gə goo rəbee ya ləm tɔ. Bèe ŋga see kuga lar-gədɓee lə Sesar lé see to né gə́ kəm ra əsé to né gə́ kəm ra el wa. See j’a kuga səa əsé j’a kuga səa el wa.
15 Jeju gər ta-hulai lə dee gao aree ila dee keneŋ pana: Gelee ban ɓa seḭ aḭje məəm bèe wa. Unje ŋgon lar gə́ ndá kára gə́ nee amje m’oo.
16 Deḛ d’un ŋgon lar gə́ ndá kára d’aree tɔ ndá Jeju dəji dee pana: Dɔ dəw gə́ to keneŋ gə né gə́ deḛ ndaŋg keneŋ neelé see wɔji dɔ na̰ ɓəi wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: To ka̰ Sesar.
17 Yen ŋga yeḛ ila dee’g pana: Né gə́ to ka̰ Sesar ndá arje Sesar ya, né gə́ to ka̰ Ala ndá arje Ala ya tɔ. Tɔɓəi kaar dee wa dee paḭ dɔ tapea’g lé tɔ.
Ta gə́ wɔji dɔ kunda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé
Mat 22.23-33, Lug 20.27-40
18 Saduseḛje gə́ pana: Dəwje gə́ d’wəi d’a teḛ dan njé gə́ d’wəi’g pai godo lé ree rəa’g dəjee pana : 19 Mbai, aa oo godndu Moyis gə́ yeḛ un ar sí lé yeḛ pana: Ɓó lé ŋgoko̰ dəw wəi ya̰ dené ləa nduba lal koji ne ŋganje lé ndá maji kar dəw neelé taa dené-nduba lə ŋgokea̰ lé mba kunda ne kó ŋgokea̰ . 20 Togə́bè ŋgako̰ na̰je deḛ siri. Yeḛ gə́ kédé gə́ tɔg taa dené nɛ wəi lal koji ne ŋgon kunda ne kée. 21 Njekɔree gée taa dené-nduba ləa lé nɛ yeḛ wəi lal koji ne ŋgon kunda ne kée tɔ. Njekɔm gə́ munda lə dee lé kara ra togə́bè tɔ, 22 ar deḛ gə́ siri lé d’wəi lɔd lal koji ne ŋgon kunda ne kó dee. Gée gə́ gogo dené lé kara wəi udu goo dee més tɔ. 23 Bèe ŋga see ndɔ gə́ dəwje d’a gə teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé see dené neelé a to dené lə na̰ ŋga ɓa mbuna dee’g wa. Mbata deḛ siri lai təa gə́ dené lə dee ya.
24 Jeju ila dee keneŋ pana: Tapa sí ur sí walá mbata seḭ gərje ta gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee lé el ləm, seḭ gərje siŋgamoŋ lə Ala lé el ləm tɔ. 25 Mbata loo gə́ dəwje d’a kunda loo teḛ dan nje gə́ d’wəi’g lé diŋgamje d’a taa denéje el ləm, denéje kara d’a taa ŋgaw el ləm tɔ. D’a sí kasəna gə kuraje gə́ dara bèe ya. 26 Ta gə́ wɔji dɔ deḛ gə́ d’a teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé see seḭ turaje ta gə́ Moyis ndaŋg loo gə́ Ala lé teḛ dəa’g mbɔr ŋgon kag’d lé el wa. Mbata yeḛ ulá pana: Ma m’to Ala lé lə Abrakam ləm, gə Ala lé lə Isaak ləma, gə Ala lé lə Jakob ləm tɔ . 27 Ala lé to ka̰ deḛ gə́ d’aw kəmba ɓó to ka̰ njé gə́ d’wəi ɓa el. Takə̰ji lə sí uru sí dan wala’g sula ya.
Godndu gə́ ur dɔ mareeje lai lé
Mat 22.34-40, Lug 10.25-28
28 Njendaji-maktub kára bèe gə́ aar loo-maḭ-ta’g lə dee lé gər to gə́ Jeju ila Saduseḛje keneŋ maji ya ndá yeḛ aw pər gə́ rɔ Jeju’g dəjee pana: See ɗi ɓa gə́ godndu gə́ doŋgɔr gə́ ur dɔ godnduje’g lai wa .
29 Jeju ilá keneŋ pana: Aa oo, godndu gə́ doŋgɔr ɓa to nee: Seḭ Israɛlje urje mbi sí ooje ta nee: Mbaidɔmbaije, Ala lə sí lé to gə́ Mbaidɔmbaije gə́ kára ba kiao. 30 Seḭ a kundaje Mbaidɔmbaije, Ala lə sí dan kəm sí’g ndigeeje dɔɓəŋgərə sí’g ləm, gə ŋgaw meḛ sí bura ləm, gə takə̰ji ləi bura ləma, gə sḭgarɔ sí bura ləm tɔ . 31 Aa oo, yee gə́ njekɔm’g joo ɓa to nee: Seḭ a kundaje mar síje dan kəm sí’g to gə́ seḭ raje gə rɔ sí bèe ya tɔ. Godndu gə́ boi gə́ uru dɔ njé gə́ joo neelé godo ŋga .
32 Njendaji-maktub lé ilá keneŋ pana: Mbai, i pa lée’g ya, i pana: Ala lé kára ba kiao ɓó garee gə́ raŋg godo . 33 Dəw gə́ undá dan kəmee’g ndigee dɔɓəŋgəree’g ləm, gə takə̰ji ləa bura ləm, gə ŋgaw mée bura ləm, gə siŋgarea bura ləma, gə unda maree dan kəmee’g to gə́ yeḛ ra gə rəa bèe ləm tɔ ndá debee neelé ra né gə́ ur dɔ nékinjanéməsje lai gə́ roo ləm, gə nékinjanéməsje gə́ raŋg lai ləm tɔ .
34 Loo gə́ Jeju oo to gə́ yeḛ ndigi təa’g gə kəmkàree ndá yeḛ tel ulá pana: Ɓeeko̰ lə Ala lé nai əw səi el ŋga.
Loo gə́ yeḛ pa togə́bè lé ndá dəw kára kara oo loo kila ɗigi kaaree’g dəjee ne ta el ŋga .
Kristi, Ŋgon-Ala lé to Mbaidɔmbaije lə Dabid
Mat 22.41-46, Lug 20.41-44
35 Jeju un ta si ndoo dee mee kəi-Ala’g kəmee gə́ kédé-kédé ndá yeḛ dəji dee pana: See gelee ban ɓa njéndaji-maktubje pana: Kristi lé to ŋgon Dabid wa. 36 Dabid nja kara Ndilmeenda taa mée aree pana:
Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Sí dɔ jikɔlm’g saar
Mba karm m’ar njéba̰je ləi tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
37 Dabid nja kara ɓaree Mbaidɔmbaije tɔ. Bèe ndá see yeḛ a to gə́ ŋgonee loo gə́ ra’g ɓəi wa.
Ta gə́ yeḛ ndoo boo-dəwje neelé lel dee yaa̰ tɔ.
Jeju ndəji boo-dəwje dɔ néra njéndaji-maktubje’g lé
Mat 23.1-36, Lug 20.45-47
38 Loo gə́ yeḛ si ndoo dee lé yeḛ ula dee pana: Meḛ sí dɔ rɔ sí’g mbata lə njéndaji-maktubje lé, deḛ ndigi njaa gə kubu gə́ ŋgal yududu rɔ dee’g ləm, kar dəwje ra dee ne lapia loo-nadaje’g ləma, 39 deḛ saŋg loo-si ŋgaw ta dəwje kédé mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g gə loo-naḭje’g ləm tɔ. 40 Deḛ to njérum né mee kəi’g lə njékəisiŋgaje rum-rum ləm, deḛ ra tamaji kuree əw rab ne rɔ dee kəm dəwje’g ləm tɔ. Deḛje neelé ta gə́ d’a gə kɔr kila dɔ dee’g lé a kal dɔ loo sula.
Nékar lə njekəisiŋga lé
Lug 21.1-4
41 Jeju sí wɔji dɔ sa̰duk-lar njoroŋ, aa loo oo boo-dəwje gə́ d’ɔm lar keneŋ. Baoje gə́ na̰je bula d’ɔm ka̰ dee-deḛ keneŋ yaa̰-yaa̰. 42 Njekəisḭga gə́ njendoo kára bèe ree tɔ ndá yeḛ ɔm ŋgan lar gə́ njigi-njigi bèe keneŋ joo tɔ. 43 Yen ŋga Jeju ɓar njékwakiláje ula dee pana: Ma m’ula sí təsərə, njekəisiŋga gə́ njendoo lé né gə́ yeḛ ar lé ur dɔ ka̰ dee-deḛ lai gə́ d’ɔm néje lə dee mee sa̰duk lar’g neelé. 44 Mbata deḛ lai neelé dḭ ta néje lə dee gə́ as dee nag ɓa dḭ d’ɔm keneŋ ɓəi, nɛ yeḛ neelé bai nékiŋga gə́ a gə ŋgəm ne rəa nja odo lɔd ɔm kən ndá.