Isiya ma 22 - KB2013 & SBA2015

KATƊA GE ISRAYELA MA NE BABUR PUL GE MOWAB NE GO

Balak hal Balaam goŋle

1 Israyela vya ma ɗage, a mbo kat babur pul ge Mowab ne go, maŋgaɗam Urdun le may ya, ne Jeriko ndwara ŋga. 2 Balak ge Sippor vya kwa kaŋ ge Israyela vya ma ne ke Amoriya mwaɗak. 3 Swaga ge naa ge Mowab ma ne kwa ɓase ge Israyela vya ma ne ɗe, vo wan nama, a abe ndatɗa. 4 Mowab ma jan Madiyan ma ga̰l ma go: «Ɓase mbe ma no, a la̰me kaŋ ge ne nee ziyar go ma pet dimma ne nday ne la̰me zám zamma ne ful zi go.»

Zaman mbe go, a Balak ge Sippor vya ka gan suwal Mowab go ne. 5 Hál goŋle Balaam ge Beyor vya, na ge ne ka ne suwal Petor go, maŋgaɗam wak go pal, jan na go: «Ndi naa ge ne ɗage ne suwal Masar ya ma, a tḭ suwal ja se, a mbo ja katɗa ne i ndwara ŋga. 6 Mbo ya vḛne wak ɓase mbe ma pal nde, ago nama pool waɗe ge mbi ne waɗe, tamekyala, mbi ma set pool ge hal nama, mbi yan nama ne mbi suwal go uzi. Ago mbi kwa kwa go, ndu ge mo ne e wak busu ya na pal, da ne wak busu ne na pal, ndu ge mo ne vḛne wak ya na pal, da ne wak vḛneya ne na pal.»

7 Ga̰l ge Mowab ma ne, ne ga̰l ge Madiyan ma ne, a gene bobo ma ya hon bage e waɗal, a det ya Balaam ta, a jan na fare ge Balak ne ma. 8 Balaam jan nama go: «Dwa me go go, mbi ma̰ gwan ne aŋ fare ge Bage ɗiŋnedin ma̰ jan mbi ya.» Ga̰l ge Mowab ma ne mbe ma gá katɗa Balaam ta. 9 Dok dyan tene ya Balaam ta, jan na go: «A wuɗi ma ne mo ta ne ɗaa?» 10 Balaam jan Dok go: «Balak ge Sippor vya, gan ge Mowab ma ne teme nama ya mbi ta ne, nama jya̰ mbi go: 11 ‹Naa ge ne ɗage ne suwal Masar ya ma, a tḭ suwal ja se, mbo ya, vḛne mo wak nama pal ne mbi pe, tamekyala mbi ma̰ set pool ge hal nama, mbi ma̰ yan nama ne mbi suwal go uzi.›» 12 Dok jan Balaam go: «Mbo poseya ne nama to, vḛne mo wak naa mbe ma pal to, a da ne wak busu ne bama pal.» 13 Balaam ɗage digi cya̰wak, jan ga̰l ge Balak ne ma go: «Gwa̰ me aŋ suwal ya, Bage ɗiŋnedin be vin go mbi mbo poseya ne aŋ to.» 14 Ga̰l ge Mowab ma ne mbe ma, a ɗage, a gwan Balak ta ya, a jan na go: «Balaam kuri go na mbo ya poseya ne i to.»

15 Balak gwan teme ga̰l ge ɗogle ma ya gḛ waɗeya, nama hormo waɗe nama ge zḛ ge ma waɗe. 16 A mbo ya Balaam ta, a jan na go: «Balak ge Sippor vya jan go: Kaage mo kuri be mbo ya mbi ta to. 17 Ago mbi mbo hon mo kaŋ kwaɗa ma gḛ, kaŋ ge daage pet ge mo ne ɓyare na ya ne mbi ta, mbi mbo hon mo na, mbo ya vḛne mo wak naa mbe ma pal ne mbi pe!»

18 Balaam vin, jan Balak dore ma go: «Kadɗa Balak hon mbi bware ma ne dinar ma ya wi zok puy ɗe, mbi day ge yele wak honna ge Bage ɗiŋnedin, Dok ge mbi ne ne pala go ŋgeɗo to bat. 19 Se no, aŋ me, dwa me mbi ta, mbi ma̰ kwar kaŋ ge Bage ɗiŋnedin ma gwan jan mbi ya.» 20 Dok mbo ya Balaam ta ɗaal zi, jan na go: «Kadɗa naa mbe ma mbo ya tol mo ɗe, ɗage digi, mbo ne nama. Amma ke ɗeŋgo kaŋ ge mbi ma̰ jan mo ya.»

Balaam kwara ná far na

21 Balaam ɗage digi cya̰wak, ndwar na kwara ná pal, mbo poseya ne ga̰l ge Mowab ma ne mbe ma. 22 Pore juliliya ge Dok ne ɗage digi bilu ne na ne mbo pe. Balaam ndwa na kwara ná pal, na dore ma azi a ka ɗame na. Swaga mborra go, maleka ge Bage ɗiŋnedin ne mḛ viya̰ go, tele na. 23 Kwara ná kwa maleka ge Bage ɗiŋnedin ne mḛya viya̰ go, ne kasagar swala na tok go, sele ne viya̰ go, wat sugur zi. Balaam iyal kwara ná ndwara gwan ne na ya viya̰ go. 24 Maleka ge Bage ɗiŋnedin ne mḛ koo pul go, gaaso ge oyo̰r ne ma buwal zi, gaaso mbe ma ka verra digi jwak. 25 Kwara ná kwa maleka ge Bage ɗiŋnedin ne, terse tene gulum ta zi, gyat Balaam koo gulum ta go. Balaam gwan iyal na. 26 Maleka ge Bage ɗiŋnedin ne mbo nama ndwara zḛ ya viya̰ ge gorse ɓermem go, ge ndu ne mbyat sele tok magul ko tok matoson pal to. 27 Swaga ge kwara ná ne kwa maleka ge Bage ɗiŋnedin ne ɗe, dol tene Balaam koo pul se, Balaam laar hot, ɗage iyal na ne na calaŋ. 28 Bage ɗiŋnedin hage kwara ná wak, jan Balaam go: «Mbi te ke mo da ɗo, mo ba iyal mbi ɗiŋ ndwara ataa ɗaa?» 29 Balaam jan kwara-ná go: «Ne mo ne cot tene ne mbi pe, te kasagar mbi tok go, mbi te ya hun mo.» 30 Kwara ná jan Balaam go: «Mbi te be mo kwara ná ge mo ne ndwar na pal ne zaŋgal ya day mbe ne to’a? Mbi ke mo kaŋ no ya dam ɗu ɗaa?» Balaam jan na go: «To!»

31 Swaga mbe go ɗe, Bage ɗiŋnedin hage Balaam ndwara, kwa maleka ge Bage ɗiŋnedin ne mḛya ne viya̰ go ne kasagar swala na tok go, gur na koo se, cwage na pala se. 32 Maleka ge Bage ɗiŋnedin ne jan na go: «Kyaɗa mo ba iyal mo kwara ná ɗiŋ ndwara go ataa ɗaa? Mbi mbo ya tele mo, ago swaga ge mo ne mbo na mbe kwaɗa mbi ndwara zi to. 33 Kwara ná kwa mbi, sele uzi no ɗiŋ ndwara ataa, te go na be sele uzi to, mbi te ya hun mo, mbi ya̰ na ne.» 34 Balaam jan maleka ge Bage ɗiŋnedin ne go: «Mbi ke sone, mbi be kwa go mo mḛ ya viya̰ go tele mbi to, se no, kadɗa mborra ge mbi ne a kwaɗa mo ndwara zi to ɗe, ya̰ mbi gwa̰ di.» 35 Maleka ge Bage ɗiŋnedin ne jan Balaam go: «Mbo poseya ne naa mbe ma, amma dwage ɗeŋgo fare ge mbi ma̰ jan mo ya.» Balaam mbo poseya ne naa ga̰l ge Balak ne mbe ma.

Ɓol ta ge Balaam ma ne Balak ne

36 Swaga ge Balak ne za̰ go Balaam yan ja mbo ya ɗe, wat ya na ndwara zum kun na Mowab suwal ga̰l go, na ge ne maŋgaɗam Arnon wak ya, suwal warbe wak ge aya dab ya. 37 Balak jan Balaam go: «Mbi te be teme naa mbo tol mo ya to’a? Kyaɗa mo ba mbo ya mbi ta to ɗaa? Mbi be mbyat ge hon mo hormo to ɗaa?» 38 Balaam jan Balak go: «Se no mbi yan ja mo ta. Mbi da ne pool he fare a̰me janna ne mbi pala bàŋ ɗar ɗaa? Mbi jan ɗeŋgo fare ge Dok ne e ya mbi wak zi janna.» 39 Balaam mbo poseya ne Balak, a det ya Kiryat-Hutsot go. 40 Balak tyare nday ma ne gii ma tuwaleya, teme Balaam ma ne ga̰l ma ge ne ka dagre ne na kaŋ ndwara. 41 Cya̰wak, Balak mbo ne Balaam ge Bamot-Baal ya, kwa Israyela vya ma mbut.

Balak ula kula ɓar Balaam

1 Israɛlje d’ḭ d’aw ndá d’isi ndag-loo gə́ Moab kel tura baa gə́ Jurdɛ̰ gə́ nu gə́ wɔji dɔ Jeriko njoroŋ.

2 Balak, ŋgolə Sipɔr, oo néje lai gə́ Israɛlje ra gə Amɔrje lé. 3 Bèe ɓa dəwje gə́ Moab lé ɓəl unda dee badə gaŋg dee ləm, d’unda bala tigi-tigi ləm tɔ mbata bula lə Israɛlje gə́ d’isi ree gə́ rɔ dee’g lé. 4 Moabje d’ula ŋgatɔgje gə́ Madian pana: Koso-dəwje neelé d’a gə tuji néje lai gə́ gugu dɔ sí asəna gə maŋg gə́ ton muje lém-lém mee ndɔje’g bèe. Mee ndəa’g neelé Balak, ŋgolə Sipɔr ɓa to mbai gə́ Moab.

5 Yeḛ ula njékaḭkulaje rɔ Balaam’g, ŋgolə Beɔr gə́ si ɓee gə́ Petor ta baa’g, mee ɓee’g lə dəwje ləa mba kar dee ɓaree d’ulá pana: Aa oo, dəwje gə́ d’ḭ Ejiptə lé taa loo pəl-pəl ndá deḛ d’isi mbɔrm’g nee dəb ŋga . 6 Ma m’ra ndòo rɔi’g, maji kari gə́ ree, pata ila ne ndɔl dɔ dəwje’g neelé am mbata siŋga dee ur dɔm’g, banelə yee ɓa m’a kaskəm rɔ ne sə dee ləm, m’a kaskəm tuba dee ne mee ɓee’g ləm tɔ, mbata ma m’gər gao, yeḛ gə́ i tɔr ndui dəa’g ndá ndutɔr nai səa ləm, yeḛ gə́ i ila ndɔl dəa’g kara ndɔl wa dəa ləm tɔ.

7 Ŋgatɔgje gə́ Moab gə ŋgatɔgje gə́ Madian d’ɔd d’aw gə né gə́ ka̰ kar njenékoo lé ji dee’g. Deḛ teḛ rɔ Balaam’g ndá deḛ ndaji taje gə́ Balak pa lé d’aree oo tɔ. 8 Balaam ula dee pana: Maji kar sí toje naŋg nee loondul gə́ nee, ndá m’a kila sí keneŋ gə goo ta gə́ Njesigənea̰ a kulam lé ɓa.

Togə́bè ɓa dəwje gə́ boo neelé to ne rɔ Balaam’g. 9 Ala ree rɔ Balaam’g dəjee pana: See dəwje gə́ to kəi ləi lé to na̰je wa.

10 Balaam ila Ala keneŋ pana: Balak, ŋgolə Sipɔr, mbai gə́ Moab ɓa ula dee rɔm’g mba kar dee d’ulam pana: 11 Aa oo, dəwje gə́ d’ḭ Ejiptə lé taa loo pəl-pəl, maji kam m’aw m’pata m’ila ne ndɔl dɔ dee’g m’ar neḛ, banelə yee ɓa n’a kaskəm rɔ ne sə dee ləm, n’a kaskəm tuba dee ne ləm tɔ.

12 Ala ula Balaam pana: I a kaw sə dee el, i a pata kila ne ndɔl dɔ dəwje’g neelé el to mbata ma m’tɔr ndum dɔ dee’g mba̰.

13 Balaam ḭ ta gə ndɔ ula dəwje gə́ boo lə Balak lé pana: Telje awje ɓee lə sí mbata Njesigənea̰ ɔgm loo kaw sə sí.

14 Dəwje gə́ boo gə́ Moab lé d’ḭ tel d’aw rɔ Balak’g d’aw d’ulá pana: Balaam lé mbad ree sə sí.

15 Balak tel ula dəwje gə́ boo gə́ raŋg gə́ bula d’unda njé gə́ kédé ləm, gə ri dee ɓar unda mar deeje gə́ kédé ləm tɔ. 16 Deḛ teḛ rɔ Balaam’g d’ulá pana: Balak, ŋgolə Sipɔr pa togə́bè pana: Maji kari ar dəw kára kara ɔgi loo ree rɔ neḛ’g el, 17 mbata n’a kila riɓarje ɓəd-ɓəd dɔi’g ləm, n’a ra néje lai gə́ i a gə kula neḛ ləm tɔ, neḛ n’ra ndòo rɔi’g mba kari ree pata ila ne ndɔl dɔ dəwje’g neelé ar neḛ ya.

18 Balaam tel ula kuraje lə Balak lé pana: Ɓó lé Balak a kam kəi ləa gə́ larnda gə larlɔr rusu ya kara m’a kaskəm ra né kára kara gə dɔrɔm el, lé to né gə́ tḛ́ ɓa əsé né gə́ boi kara m’a kaskəm kɔs ne ndukun lə Njesigənea̰ Ala rəw el. 19 Ɓasinè ma m’ra ndòo rɔ sí’g, maji kar sí toje naŋg nee loondul’g nee ɓa mba kam m’gər ta gə́ Njesigənea̰ a kulam lé ɓəi.

20 Ala ree rɔ Balaam’g loondul’g ulá pana: To gə́ dəwje neelé ree ɓari gə́ ɓar lé ndá ḭta aw sə dee, nɛ né gə́ m’ulai ɓa i a ra ya.

21 Balaam ḭta gə ndɔ rad, tɔ kali gir ko̰-mulayḛ̀je’g ləa aw gə dəwje gə́ boo gə́ Moab lé na̰’d.

Ko̰-mulayḛ̀je lə Balaam

22 Oŋg lə Ala ḭ səa pu mbata kaw gə́ yeḛ aw lé, ndá kura lə Njesigənea̰ gə́ dara ree gaŋg rəw nea̰’g gə mba koma̰ səa. Balaam lé si dɔ ko̰-mulayḛ̀je’g ləa, tɔɓəi kuraje ləa joo d’aw səa na̰’d tɔ. 23 Ko̰-mulayḛ̀je lé oo kura lə Njesigənea̰ gə́ dara gə́ aar rəbə gə kiambas gə́ ɔr sɔlee’g gə́ to jia’g, ndá yee ya̰ rəw tel ur mee wala’g. Balaam kunda ko̰-mulayḛ̀je mba kwá kilá rəbə. 24 Kura lə Njesigənea̰ lé ɔd aw aar kila-rəw gə́ unda mee nduúje dana gaŋg, ndògo-bɔrɔ to mbɔr rəwje’g lé joo bɔr. 25 Ko̰-mulayḛ̀je lé oo kura lə Njesigənea̰ lé ndá yeḛ usu rəa kaar ndògo-bɔrɔ’g orè gɔl Balaam kaar ndògo-bɔrɔ’g ndəŋ. Ndá Balaam tel kundá ya tɔɓəi. 26 Kura lə Njesigənea̰ ɔd lam gə́ kédé ndá aw aar loo gə́ njo̰-njo̰’g gə́ loo tel rɔ gə dɔkɔl əsé gə dɔgel godo’g. 27 Ko̰-mulayḛ̀je lé oo kura lə Njesigənea̰ lé ndá yeḛ guru naŋg rug gel Balaam’g. Oŋg lə Balaam ḭ səa pu aree kunda ko̰-mulayḛ̀je lé gə kag. 28 Njesigənea̰ teḛ ta ko̰-mulayḛ̀je aree dəji Balaam ta pana: See ɗi ɓa ma m’ra səi ɓa i kundam ne gɔl munda gə mbəa bèe wa.

29 Balaam tel ila ko̰-mulayḛ̀je’g pana: Mbata i kən səm, ɓó lé kiambas to jim’g ndá m’a tɔli gə́ léegəneeya.

30 Ko̰-mulayḛ̀je tel dəji Balaam pana: See ma m’to ko̰-mulayḛ̀je ləi gə́ i aw ubam aw səm loo ta-ta saar teḛ ɓogənè el wa. See ma m’ra səi né togə́bè ta-ta ya wa.

Ndá yeḛ tel ilá keneŋ pana: Wah!

31 Togə́bè Njesigənea̰ ar kəm Balaam inja ndá Balaam oo kura lə Njesigənea̰ gə́ aar rəbə gə kiambas gə́ ɔr sɔlee’g jia’g lé ndá yeḛ ula dəa naŋg unda barmba dəb kəmee naŋg. 32 Kura lə Njesigənea̰ dəjee pana: See mbata ɗi ɓa i kunda ko̰-mulayḛ̀je ləi gɔl munda gə mbəa wa. Aa oo, ma nja m’teḛ m’ree mba kɔgi rəw mbata ma m’oo to gə́ rəw-kabi to rəw-tuji ya. 33 Ko̰-mulayḛ̀je lé oom ndá yee ɔs nɔm’g tel as gɔl munda mba̰, ɓó lé yee ɔs nɔm’g tel bèe el ndá m’a gə tɔli-i, nɛ yee lé ɓa m’a kyá̰ kəmba.

34 Balaam ula kura lə Njesigənea̰ pana: Ma m’ra kaiya mbata ma m’gər to gə́ i ɓa gaŋg rəw nɔm’g bèe el, ɓasinè ɓó lé i ndigi səm el ndá m’a tel kaw ɓee ŋga.

35 Kura lə Njesigənea̰ lé ula Balaam pana: Aw gə dəwje neelé nɛ taje gə́ m’ulai ɓa i a tel ndaji kar dee ya.

Bèe ɓa Balaam ɔd aw ne gə dəwje gə́ boo lə Balak lé.

Balaam gə Balak d’iŋga na̰

36 Balak oo to gə́ Balaam si ree ndá yeḛ teḛ aw mba tila kəmee, aw saar teḛ ɓee-boo gə́ Moab gə́ to ta baa gə́ Arno̰ gə́ to ŋgaŋ rəw-nim-ɓee. 37 Balak dəji Balaam pana: See m’ula kula m’ɓari el wa. See gelee ban ɓa i ree rɔm’g el wa. See m’askəm kila riɓar dɔi’g el wa.

38 Balaam ila Balak’g pana: Aa oo, ma m’ree rɔi’g mba̰, ɓasinè see m’a kaskəm pata gə́ ban-ban kara to gə́ məəm ndigi wa. Taje gə́ Ala a kula tam’g ɓa m’a kulai ɓəi.

39 Balaam ḭ aw gə Balak na̰’d ndá deḛ teḛ Kirjat-Husɔt. 40 Balak inja maŋgje gə badje gə́ məs ndá yeḛ ula ne ar Balaam gə dəwje gə́ boo gə́ d’isi səa na̰’d lé.

Balaam tɔr ndia dɔ Israɛlje’g

41 Bèlè gə ndɔ, Balak ɔr Balaam aw uba səa dɔ loo gə́ ɓaree Bamot-Baal ar Balaam oo dəb Israɛlje gə́ kudu kára tɔ.