Maan ma ne ɓyale ma
1 Ɓase ge Israyela vya ma ne ma pet, a ɗage ne Elim ya, a det ya ful pul ge Sin ne go, na ge ne Elim ma ne njal Sinay buwal zi. Ne swaga ge a ne ɗage ne suwal Masar ya go, a dé ya go go dam wol para anuwa̰y ge saba ge azi ne go. 2 Pehir ge Israyela ne ma pet a ɗage sal fare Musa ma ne Aaron pal ful pul zi. 3 Israyela vya ma jan nama go: «Golgo Bage ɗiŋnedin hun i dana suwal Masar ya, swaga ge i ne ka kote ta zam duur i kaja̰le ma wak go, ne katugum ma huri ta. Aŋ gene i ya ful pul mbe no zi ndwara pur i uzi kucup ne kyamal!»
4 Bage ɗiŋnedin jan Musa go: «Mbi ma̰ kan aŋ kaŋzam ne digi zi ya se. Dam ne dam ɓase ma mbo ka mbo abe bama kaŋzam ge mbyat dam ɗu. Go no, mbi mbo kugi nama, nama mbya ke mborra mbi eya ma pal mbyat ko de . 5 Dam ge myanaŋgal go, a mbo abe waɗeya pal azi ge dam ge may ma ne nṵsiya.»
6 Musa ma ne Aaron jan Israyela vya ma pet go: «Ma̰ gasamal no, aŋ ma̰ kwa go na Bage ɗiŋnedin ndage aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum ne. 7 Kwap cya̰wak aŋ ma̰ kwa hormo ge Bage ɗiŋnedin ne. Ago Bage ɗiŋnedin za̰ aŋ fare salla ge aŋ ne sá na pal ma. I ɗe, i wuɗi ma ne koko ge aŋ ba sal fare i pal ɗaa?» 8 Musa jan nama go: «Ma̰ gasamal no Bage ɗiŋnedin ma̰ hon aŋ duur zamma, kwap cya̰wak ma̰ hon aŋ kaŋzam mbyat aŋ huriya. Bage ɗiŋnedin za̰ fare salla ge aŋ ne sá na ma. I ɗe, i wuɗi ma ne koko, aŋ sá fare be i pal to, aŋ sá Bage ɗiŋnedin pal.»
9 Musa jan Aaron go: «Jya̰ pehir ge Israyela vya ma ne ma pet go: Mbo me ya Bage ɗiŋnedin ndwara se, ago na sḛ za̰ aŋ fare salla ma.» 10 Swaga ge Aaron ne ka jan pehir ge Israyela vya ma ne ma fare ɗe, a saŋge bama ndwara le ful pul zi ya, a kwa hormo ge Bage ɗiŋnedin ne dyanna ya pḭr zi.
11 Bage ɗiŋnedin jan Musa go: 12 «Mbi za̰ fare salla ge Israyela vya ma ne. Jya̰ nama go: Ma̰ gasamal no, aŋ ma̰ zam duur, kwap cya̰wak, aŋ ma̰ ɓol kaŋzam mbyatɗa huri ta. Go no aŋ ma̰ kwa go, mbi Bage ɗiŋnedin, mbi Dok ge aŋ ne ne.»
13 Gasamal, ɓyale ma ɗage ya, a bar nama swaga katɗa go pet. Cya̰wak, mbyar kulbi se nama swaga katɗa ziyar ma go pet. 14 Swaga ge mbyar ne abe uzi go, kaŋ furmiya zaaso dimma ne tuwar-ndaar ge ne swar ne digi go gá kanna suwar pal ful pul zi. 15 Israyela vya ma ka ndil na, a ka ele ta go: «A da ne go ɗaa ?» Ago a wan na pe to. Musa jan nama go: «A kaŋzam ge Bage ɗiŋnedin ne ho̰ aŋ zamma ne. 16 Ndi, wak honna ge Bage ɗiŋnedin ne no: Ndu ge daage na abe na pool zamma pal, ndwara koro pul ɗu. Ndu ge daage na abe isiya ge naa ge ne na yadiŋ ma pal.» 17 Israyela vya ma ke mbe go no. Naa ge abe gḛ ma kat, naa ge abe woɗege ma kat me. 18 A ka ŋgay na da ne koro, nama ge a ne ka abe gḛ ma be ka waɗe nama pal to, nama ge ne ka abe woɗege ma, a be ka woɗegeya to me. Ndu ge daage ka abe na pool pal.
19 Musa jan nama go: «Ndu a̰me na dwaabe na digi ɗiŋ cya̰wak to.» 20 Amma a za̰ Musa to. Naa a̰me ma yá̰ na dwaabeya digi ɗiŋ cya̰wak, iyal sabayso, saŋge huri bir. Musa hot na laar nama pal. 21 Cya̰wak tatap, ndu ge daage abe pool ge na ne pal. Ago swaga ge gyala ne ɗage det se, na sḛ ɗese uzi.
22 Dam ge myanaŋgal go, nama sḛ ma abe kaŋzam ge dam azi ne, ndwara go koro pul azi ne ndu ge daage pe. Ga̰l ge vuwal pe ge Israyela vya ma ne ma mwaɗak a mbo ya jan Musa pal. 23 Musa jan nama go: «A fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ ne. Kwap a dam ɗigliya, dam ge Bage ɗiŋnedin ne mbege na ne na sḛ pe ne. Kaŋ ge ne mbya satɗa ma, sá me nama, kaŋ ge ne mbya sḭya ma, sḭ me nama, kaŋ ge ne ga ya ma, ya̰ me nama dwaabeya digi ɗiŋ cya̰wak.» 24 A ya̰ na dwaabeya ɗiŋ cya̰wak dimma ne Musa ne ho̰ bama na wak go. Kaŋ mbe hubi to, iyal sabayso to me. 25 Musa jan nama go: «Zá me na uzi ma̰ no, ago ma̰ no a dam ɗigliya ge Bage ɗiŋnedin ne ne. Ma̰ no aŋ ɓol na ful pul zi to. 26 Dam ma myanaŋgal aŋ mbo ka abe na, amma dam ge ɓyalar, a dam ɗigliya ne, mbo kat to bat.»
27 Dam ge ɓyalar go, naa a̰me ma mbut a wat zum ne abeya pe, a ɓol a̰me to. 28 Bage ɗiŋnedin jan Musa go: «Aŋ mbo gwan ne aŋ pala wak honna ma ne mbi eya ma pe se dḛ ma del ɗaa? 29 Kwa me go, mbi ho̰ aŋ dam ɗigliya, ndwara go aŋ ɗigli ta, da ne pe no, mbi ho̰ aŋ kaŋzam dam ge myanaŋgal go no ne dam azi pe. Ago ndu ge daage ka na byalam ge ɗu go. Dam ge ɓyalar go, ndu ge daage na ka na yadiŋ, na wá zum to.» 30 A go no, ɓase ma ɗigli ta dam ge ɓyalar go no.
31 Israyela vya ma hon kaŋzam mbe dḭl maan, ka zaaso saal taɗak, ka zam tuli dimma ne katugum ge a ne ke na ne daaram go. 32 Musa jan go: «Ndi wak honna ge Bage ɗiŋnedin ne no: Koy me maan digi koro pul ɗu ne aŋ vya kon ma pe. Ne da pe, nama kwa kaŋzam ge mbi ne ho̰ aŋ na ful pul zi swaga ge mbi ne abe aŋ ne suwal Masar diŋ ya zum go.» 33 Musa jan Aaron go: «He il, ká̰ maan na zi koro pul ɗu, é na Bage ɗiŋnedin ndwara se, ne da pe, na gá koyya doŋ pe ma ne doŋ pe ma.» 34 Dimma ne Bage ɗiŋnedin ne ho̰ Musa na wak go ɗe, go no me, Aaron e na gwal ge wak tuli ne ma ziyar go, ne da pe, na ka koyya digi.
35 Israyela vya ma zam maan del wara anda. Ne ful pul zi ya ɗiŋ a det ya suwal Kanan warbe go, ndwara go suwal ge naa ne ká ne go. 36 Ago koro, na ge a ne tol na «Omer» pul wol, ke «Efa» pul ɗu.
Murmures des Israélites dans le désert de Sin. Les cailles et la manne. Le sabbat
V. 1-36: cf. No 11:4, etc. (De 8:2, 3, 16. Né 9:15, Né 20, Né 21. Ps 78:23-35.) Jn 6:30-35, 48-58. Mt 6:11. Ph 4:19.1 Toute l’assemblée des enfants d’Israël partit d’Élim, et ils arrivèrent au désert de Sin, qui est entre Élim et Sinaï, le quinzième jour du second mois après leur sortie du pays d’Égypte. 2 Et toute l’assemblée des enfants d’Israël murmura dans le désert contre Moïse et Aaron. 3 Les enfants d’Israël leur dirent: Que ne sommes-nous morts par la main de l’Éternel dans le pays d’Égypte, quand nous étions assis près des pots de viande, quand nous mangions du pain à satiété? Car vous nous avez menés dans ce désert pour faire mourir de faim toute cette multitude. 4 L’Éternel dit à Moïse: Voici, je ferai pleuvoir pour vous du pain, du haut des cieux. Le peuple sortira, et en ramassera, jour par jour, la quantité nécessaire, afin que je le mette à l’épreuve, et que je voie s’il marchera, ou non, selon ma loi. 5 Le sixième jour, lorsqu’ils prépareront ce qu’ils auront apporté, il s’en trouvera le double de ce qu’ils ramasseront jour par jour. 6 Moïse et Aaron dirent à tous les enfants d’Israël: Ce soir, vous comprendrez que c’est l’Éternel qui vous a fait sortir du pays d’Égypte. 7 Et, au matin, vous verrez la gloire de l’Éternel, parce qu’il a entendu vos murmures contre l’Éternel; car que sommes-nous, pour que vous murmuriez contre nous? 8 Moïse dit: L’Éternel vous donnera ce soir de la viande à manger, et au matin du pain à satiété, parce que l’Éternel a entendu les murmures que vous avez proférés contre lui; car que sommes-nous? Ce n’est pas contre nous que sont vos murmures, c’est contre l’Éternel. 9 Moïse dit à Aaron: Dis à toute l’assemblée des enfants d’Israël: Approchez-vous devant l’Éternel, car il a entendu vos murmures. 10 Et tandis qu’Aaron parlait à toute l’assemblée des enfants d’Israël, ils se tournèrent du côté du désert, et voici, la gloire de l’Éternel parut dans la nuée. 11 L’Éternel, s’adressant à Moïse, dit: 12 J’ai entendu les murmures des enfants d’Israël. Dis-leur: Entre les deux soirs vous mangerez de la viande, et au matin vous vous rassasierez de pain; et vous saurez que je suis l’Éternel, votre Dieu. 13 Le soir, il survint des cailles qui couvrirent le camp; et, au matin, il y eut une couche de rosée autour du camp. 14 Quand cette rosée fut dissipée, il y avait à la surface du désert quelque chose de menu comme des grains, quelque chose de menu comme la gelée blanche sur la terre. 15 Les enfants d’Israël regardèrent et ils se dirent l’un à l’autre: Qu’est-ce que cela? Car ils ne savaient pas ce que c’était. Moïse leur dit: C’est le pain que L’Éternel vous donne pour nourriture. 16 Voici ce que l’Éternel a ordonné: Que chacun de vous en ramasse ce qu’il faut pour sa nourriture, un omer par tête, suivant le nombre de vos personnes; chacun en prendra pour ceux qui sont dans sa tente. 17 Les Israélites firent ainsi; et ils en ramassèrent les uns plus, les autres moins. 18 On mesurait ensuite avec l’omer; celui qui avait ramassé plus n’avait rien de trop, et celui qui avait ramassé moins n’en manquait pas. Chacun ramassait ce qu’il fallait pour sa nourriture. 19 Moïse leur dit: Que personne n’en laisse jusqu’au matin. 20 Ils n’écoutèrent pas Moïse, et il y eut des gens qui en laissèrent jusqu’au matin; mais il s’y mit des vers, et cela devint infect. Moïse fut irrité contre ces gens. 21 Tous les matins, chacun ramassait ce qu’il fallait pour sa nourriture; et quand venait la chaleur du soleil, cela fondait. 22 Le sixième jour, ils ramassèrent une quantité double de nourriture, deux omers pour chacun. Tous les principaux de l’assemblée vinrent le rapporter à Moïse. 23 Et Moïse leur dit: C’est ce que l’Éternel a ordonné. Demain est le jour du repos, le sabbat consacré à l’Éternel; faites cuire ce que vous avez à faire cuire, faites bouillir ce que vous avez à faire bouillir, et mettez en réserve jusqu’au matin tout ce qui restera. 24 Ils le laissèrent jusqu’au matin, comme Moïse l’avait ordonné; et cela ne devint point infect, et il ne s’y mit point de vers. 25 Moïse dit: Mangez-le aujourd’hui, car c’est le jour du sabbat; aujourd’hui vous n’en trouverez point dans la campagne. 26 Pendant six jours vous en ramasserez; mais le septième jour, qui est le sabbat, il n’y en aura point. 27 Le septième jour, quelques-uns du peuple sortirent pour en ramasser, et ils n’en trouvèrent point. 28 Alors l’Éternel dit à Moïse: Jusques à quand refuserez-vous d’observer mes commandements et mes lois? 29 Considérez que l’Éternel vous a donné le sabbat; c’est pourquoi il vous donne au sixième jour de la nourriture pour deux jours. Que chacun reste à sa place, et que personne ne sorte du lieu où il est au septième jour. 30 Et le peuple se reposa le septième jour. 31 La maison d’Israël donna à cette nourriture le nom de manne. Elle ressemblait à de la graine de coriandre; elle était blanche, et avait le goût d’un gâteau au miel. 32 Moïse dit: Voici ce que l’Éternel a ordonné: Qu’un omer rempli de manne soit conservé pour vos descendants, afin qu’ils voient le pain que je vous ai fait manger dans le désert, après vous avoir fait sortir du pays d’Égypte. 33 Et Moïse dit à Aaron: Prends un vase, mets-y de la manne plein un omer, et dépose-le devant l’Éternel, afin qu’il soit conservé pour vos descendants. 34 Suivant l’ordre donné par l’Éternel à Moïse, Aaron le déposa devant le témoignage, afin qu’il fût conservé. 35 Les enfants d’Israël mangèrent la manne pendant quarante ans, jusqu’à leur arrivée dans un pays habité; ils mangèrent la manne jusqu’à leur arrivée aux frontières du pays de Canaan. 36 L’omer est la dixième partie de l’épha.