Yakub é na wak busu Yusuf vya ma pal
1 Go̰r kaŋ mbe ma no go ɗe, a mbo ya jan Yusuf go: «Mo bá ne go moy.» Abe na vya Manasa ma ne Efrayim jwak, a mbo. 2 Swaga ge a ne jya̰ Yakub go, mo vya Yusuf yan ja ndil mo ɗe, wan tene digi, kat na saŋgal wak go. 3 Yakub jan Yusuf go: «Dok ge pool pet dya̰ tene mbi ta Luz, ge suwal Kanan go, é mbi wak busu no.» 4 Na sḛ jya̰ mbi go: «Ndi, mbi mbo hon mo hir, mbi mbo zuli mo se lala̰y, mbi mbo saŋge mo pehir ma ɓase gḛ, mbi mbo hon suwal mbe no mo pehir ma, mbo gá nama joo ɗiŋnedin . 5 Se no, mo vya ge a tó suwal Masar go, mbi gale ne be mbo ya mo ta suwal Masar go ma, a mbi vya ma ne. Mo vya Efrayim ma ne Manasa jwak a mbi ne ma ne, dimma ne Ruben ma ne Simeyon go. 6 Amma vya ge mo ne tó nama nama go̰r go ma, a mo ne ma ne. A mbo ɓol bama joo dagre ne bama ná vya ma. 7 Swaga ge mbi ne ka gwan ne Paddan-Aram ya, Rachel su mbi tok go, Kanan go, viya̰ mbo suwal Efrata go. Mbi mbu na swaga mbe go, viya̰ mbo suwal Efrata go, na ge a Betlehem.»
8 Israyela kwa Yusuf vya ma, ele go: «Naa mbe ma no, a wuɗi ma ne ɗaa?» 9 Yusuf jan na bá go: «A vya ge Dok ne ho̰ mbi nama go go ma ne.» Israyela jan na go: «Gene mbi nama ya, mbi ba e nama wak busu.»
10 Ne jo̰ Israyela hatɗa sabar, na ndwara ma dameya, gá ya be kwa swaga ɗe, Yusuf gene nama ya na ta, bur nama na sḛ zi, ka komre nama. 11 Israyela jan Yusuf go: «Mbi be dwat go mbi mbo kwa mo ndwara to, ndi Dok é mbi ya gwan kwa mo hir ma.» 12 Yusuf abe nama ne na bá koo ya uzi, gur na koo suwar se. 13 Go̰r go, Yusuf abe na vya ma jwak, wan Efrayim ne na tok matoson go, ago na sḛ ka Israyela tok magul go, wan Manasa ne na tok magul me, ago na sḛ ka Israyela tok matoson go me. Abe nama ya na ta. 14 Israyela é na tok matoson ge Efrayim, na ge jyale pal, é na tok magul ge Manasa pal. Ne jo̰ Manasa ka vya pul soy puy ɗe, kaŋgre na tok ma kaŋgre nama pal. 15 E na wak busu Yusuf pal go:
«Dok ge mbi bá Abraham ma ne Isaku
ne ka mborra na ndwara se,
Dok ge ne koy mbi ne go ɗiŋ ma̰ no,
16 maleka ge ne zu mbi ne sone ge daage zi
na é wak busu naa jabso mbe ma pal!
Ne nama ta mbi dḭl gá tolla,
mbi bá Abraham ma ne Isaku dḭl ma tó me.
Nama ɓó hir, nama zuli se la̰y suwar pal.»
17 Swaga ge Yusuf ne kwa go na bá é na tok matoson ya Efrayim pal go ɗe, na sḛ za̰ tuli to. Wan na bá tok ne Efrayim pal, é na Manasa pal. 18 Yusuf jan na bá go: «Báá, a go to, a bage no vya pul soy ne, é mo tok matoson na pal.» 19 Na bá kuri, jan go: «Mbi vya, mbi kwa kwa, na sḛ me, na pehir mbo saŋge ɓase, mbo hat ɓaŋlaŋ me, amma na ná vya ge jyale mbo kat ga̰l waɗe na, na pehir ma mbo saŋge pehir ma gḛ suwar pal.» 20 Dam mbe go, é na wak busu nama pal go:
«Ne aŋ ta, Israyela vya ma mbo gá é wak busu ta pal go:
Dok ke mo kwaɗa dimma ne na ne ke Efrayim ma ne Manasa go!»
A go no, Israyela e Efrayim Manasa ndwara zḛ no. 21 Israyela jan Yusuf go: «Se no mbi su su! Amma Dok mbo kat ne aŋ, mbo gwan ne aŋ mbo suwal ge aŋ bá ma ne ya. 22 Amma mo ɗe, mbi hon mo joo waɗe mo bá vya ma, mbi ho̰ mo suwal Sichem, na ge mbi ne ame na ne Amoriya ma tok go ne mbi kasagar ma ne mbi kajamle.»
V. 1-7: cf. Ge 35:9-20. Jos 14:4. 1 Ch 5:1, 1 2.
1 Après ces choses, l’on vint dire à Joseph: Voici, ton père est malade. Et il prit avec lui ses deux fils, Manassé et Éphraïm. 2 On avertit Jacob, et on lui dit: Voici ton fils Joseph qui vient vers toi. Et Israël rassembla ses forces, et s’assit sur son lit. 3 Jacob dit à Joseph: Le Dieu tout-puissant m’est apparu à Luz, dans le pays de Canaan, et il m’a béni. 4 Il m’a dit: Je te rendrai fécond, je te multiplierai, et je ferai de toi une multitude de peuples; je donnerai ce pays à ta postérité après toi, pour qu’elle le possède à toujours. 5 Maintenant, les deux fils qui te sont nés au pays d’Égypte, avant mon arrivée vers toi en Égypte, seront à moi; Éphraïm et Manassé seront à moi, comme Ruben et Siméon. 6 Mais les enfants que tu as engendrés après eux seront à toi; ils seront appelés du nom de leurs frères dans leur héritage. 7 A mon retour de Paddan, Rachel mourut en route auprès de moi, dans le pays de Canaan, à quelque distance d’Éphrata; et c’est là que je l’ai enterrée, sur le chemin d’Éphrata, qui est Bethléhem.
V. 8-22: cf. Hé 11:21. És 8:18.
8 Israël regarda les fils de Joseph, et dit: Qui sont ceux-ci? 9 Joseph répondit à son père: Ce sont mes fils, que Dieu m’a donnés ici. Israël dit: Fais-les, je te prie, approcher de moi, pour que je les bénisse. 10 Les yeux d’Israël étaient appesantis par la vieillesse; il ne pouvait plus voir. Joseph les fit approcher de lui; et Israël leur donna un baiser, et les embrassa. 11 Israël dit à Joseph: Je ne pensais pas revoir ton visage, et voici que Dieu me fait voir même ta postérité. 12 Joseph les retira des genoux de son père, et il se prosterna en terre devant lui. 13 Puis Joseph les prit tous deux, Éphraïm de sa main droite à la gauche d’Israël, et Manassé de sa main gauche à la droite d’Israël, et il les fit approcher de lui. 14 Israël étendit sa main droite et la posa sur la tête d’Éphraïm qui était le plus jeune, et il posa sa main gauche sur la tête de Manassé: ce fut avec intention qu’il posa ses mains ainsi, car Manassé était le premier-né. 15 Il bénit Joseph, et dit: Que le Dieu en présence duquel ont marché mes pères, Abraham et Isaac, que le Dieu qui m’a conduit depuis que j’existe jusqu’à ce jour, 16 que l’ange qui m’a délivré de tout mal, bénisse ces enfants! Qu’ils soient appelés de mon nom et du nom de mes pères, Abraham et Isaac, et qu’ils multiplient en abondance au milieu du pays! 17 Joseph vit avec déplaisir que son père posait sa main droite sur la tête d’Éphraïm; il saisit la main de son père, pour la détourner de dessus la tête d’Éphraïm, et la diriger sur celle de Manassé. 18 Et Joseph dit à son père: Pas ainsi, mon père, car celui-ci est le premier-né; pose ta main droite sur sa tête. 19 Son père refusa, et dit: Je le sais, mon fils, je le sais; lui aussi deviendra un peuple, lui aussi sera grand; mais son frère cadet sera plus grand que lui, et sa postérité deviendra une multitude de nations. 20 Il les bénit ce jour-là, et dit: C’est par toi qu’Israël bénira, en disant: Que Dieu te traite comme Éphraïm et comme Manassé! Et il mit Éphraïm avant Manassé. 21 Israël dit à Joseph: Voici, je vais mourir! Mais Dieu sera avec vous, et il vous fera retourner dans le pays de vos pères. 22 Je te donne, de plus qu’à tes frères, une part que j’ai prise de la main des Amoréens avec mon épée et avec mon arc.