Fare gwanna ge fare eleya ge sanna ne pal
(Mat 19:3-12)
Que dit la Bible sur le mariage
1 Ge fare ge aŋ ne njaŋge pal, ke ya kwaɗa ndu son na abe tene uzi ne gwale ta. 2 Amma, ne o̰y pe, ndu son ge daage na ka ne na gwale, ndu gwale ge daage na ka ne na obe me. 3 Kaŋ ge obe ne mbya ke na gwale, na ke na, gwale na ke ne na obe go no me. 4 Ndu gwale ne pool ne na duur pal to, a na obe. Go no me, ndu son ne pool ne na duur pal to, a na gwale. 5 Na kaage ndu a̰me na kuri na kon to, kadɗa kuriya ya go, na ka za̰ ta zi, swak baŋ, ne da pe aŋ ba hon ta ne kaɗeya pe. Ne go̰r go aŋ ba gwan’a ɓan dagre, na kaage Saytan ɓo viya̰ kugi aŋ ne wan ta to ge aŋ ne pe to. 6 Swaga jan aŋ fare mbe no go, mbi hon aŋ dwatɗa baŋ, mbi ke aŋ pool to. 7 Mbi ɓyare go naa sonmo ka dimma ne mbi go. Amma ndu ge daage da ne na bobo ge na ne ne na pala ne Dok ta, ndu a̰me ɓol ge no, ge may ɓol ge may me.
8 Ne nama ge ne ka yàl to ma pe, ne kumur ma pe me, mbi jan go, na ke ya kwaɗa nama ka dimma ne mbi go. 9 Amma kadɗa a day wan ta to, nama ka yàl, a golgo nama ka yàl, ge nama ka ɗaabeya ne ene ge duur ne.
10 Amma ne nama ge ne ka yàl ma pe, a be mbi hon wak ne to, a Bageyal: Na kaage ndu gwale na ya̰ na obe to bat. 11 Kadɗa na ya̰ na obe ya, na gwan kat yàl to. Katɗa to, nama ne na obe nṵsi ta buwal. Na kaage ndu son na ya̰ na gwale to bat.
12 Ne nama ge ne gá ma, a be Bageyal to, a mbi jya̰ ne: Kadɗa ná vya ge son a̰me da ne gwale ge ne ho̰ fareba to, kadɗa gwale mbe vinna kat ne na, na ya̰ na to bat. 13 Kadɗa gwale da ne obe ge ne ho̰ fareba to, kadɗa na obe vinna kat ne na, na saa tene ne na to bat. 14 Ago obe ge ne ho̰ fareba to a mbegeya ne na gwale pe, gwale ge ne ho̰ fareba to a mbegeya ne na obe pe. Te go to, aŋ vya ma harcal to, ne se no a mbegeya. 15 Amma kadɗa bage ne ho̰ fareba to ɓyare saa tene, na saa tene. Ná vya ge son ko ná vya ge gwale a be vwalla ne no mbe pe to. Ago Dok tó aŋ ya da ne katɗa halas pe. 16 Gwale, mo kwa da ne da go mo mbo má mo obe ɗaa? Obe, mo kwa da ne da go mo mbo má mo gwale ɗaa?
17 Ɗeŋgo, ndu ge daage na ke mborra ge varra ge Bageyal ne va na pal, dimma ne Dok ne tó na ya go. Ge swaga koteya ge ɓase ge Dok ne ma zi pet, mbi hon wak mbe go no. 18 A tó ndu a̰me ya ba̰y vyanna zi’a? Na woy na ba̰y vyanna to. A tó ndu a̰me ya ba̰y vyanna to zi’a? Na gwan vyan ba̰y to. 19 Ba̰y vyanna be a̰me pe ne to, ba̰y vyanna to a be a̰me pe ne to me. Kaŋ ge ne mbya kerra a koy wak honna ge Dok ne. 20 Ndu ge daage na ka dimma ne a ne tó na ya go. 21 Swaga ge a ne tó mo ya, mo ka mo̰r’a? Sṵ tene to. Ko ne jo̰ mo da ne pool ge hat suli puy ɗe, ke mo temel zo. 22 Ago mo̰r ge a ne tó na ya Bageyal zi, a suli Bageyal zi. Go no me, ndu ge suli ge a ne tó na ya, a mo̰r ge Kris ne. 23 A zu aŋ da yé gḛ, saŋge me mo̰r ge naa dasana ma ne to. 24 Ná vya ma, ndu ge daage na ka Dok ndwara se dimma ne a ne tó na ya go.
Ne naa ge ne ka yàl to ma pe
25 Ne dore ma ne kale ma pe, mbi be ɓol wak honna da ne Bageyal ta to, amma a mbi hon mbi dwatɗa ne, mbi ge ne kwa a̰se ge Bageyal ne zi, ne saŋge ndu ge naa ne mbya vin na fare.
26 No a kaŋ ge mbi ne ndil na kwaɗa ne, ne haŋle ge ma̰ mbe ma no pe, a kwaɗa go ndu na ka yál to. 27 Mo san gwale ya go’a? Gwan yan na to. Mo be san gwale to’a? Ɓyare gwale to. 28 Amma kadɗa mo ka yàl, mo be ke sone to. Kadɗa vya kale ko vya dore kat yàl ya, be ke sone to. Amma nama ge ne kat yàl ma a mbo ɓol tiiɗiya duur zi, da ne pe mbi ɓyare foge aŋ no.
29 Ná vya ma, za̰ me fare ge mbi ne jan no: Ago swaga terse go, ne gá ne zḛ no, nama ge ne gwale ma, nama ndi ta dimma ne nama ne be kat yàl to go, 30 nama ge a ne fyal ma, dimma ne bama fyal to go, nama ge a ne ke tuli ma, dimma ne bama ke tuli to go, nama ge ne yat ma, dimma ne bama ne a̰me to go, 31 nama ge ne za̰ dunya tuli ma, dimma ne bama ne za̰ tuli a̰me to go. Ago dunya ge ma̰ mbe no mbo kale uzi. 32 Amma mbi ɓyare go aŋ iigi ta ne fare a̰me pe to. Ndu ge ne ka yàl to iigi tene da ne temel ge Bageyal ne pe, ɓyare ke Bageyal sḛ tuli. 33 Amma ndu ge ne ka yàl iigi tene da ne fare ge dunya ne pe, ɓyare go na ke gyana ɗo na ba ke na gwale sḛ tuli de. 34 Na sḛ a̰re a̰re. Ago gwale ge ne ka yàl to, ko vya kale, iigi tene da ne temel ge Bageyal ne pe, ne da pe na mbegeya duur zi ne O̰yom zi me. Amma gwale ge ne obe iigi tene da ne fare ge dunya ne pe, ɓyare go na ke gyana ɗo, na ba ke na obe sḛ tuli de.
35 Mbi jan aŋ fare mbe ma no da ne kwaɗa ge aŋ ne pe, mbi hul be faɗe ne aŋ pe to, amma a ndwara go aŋ ke fare ge ne na viya̰ go, aŋ wa̰ ta temel ge Bageyal ne zi ne dulwak ɗu.
36 Kadɗa vya dore da ne ene gḛ na kondore ta, kat ge be ge day wan tene to, ne jo̰ nama kondore kerra mbe gale zam zḛ, nama ka yàl dimma ne na ne ɓyare go, be ke sone to. 37 Amma kadɗa vya dore mbe vin tene ya na dulwak zi, be ge ndu a̰me e dṵṵl na pal ne zum ya to, kadɗa na vḭ tene go na kat yàl to, na da ne pool wan tene, ke kwaɗa. 38 Go no, ndu ge ne kat yàl ne na kondore ke kwaɗa, amma ndu ge ne kat yàl ne na kondore to ke kwaɗa waɗeya.
39 Gwale vwa vwal ne na obe tek ge na sḛ gale da ne na ndwara. Amma kadɗa na obe su ya, na sḛ gá suli, da ne pool ge kat yàl ne ndu ge na laar ne ɓyare, na ka Bageyal zi ɗeŋgo. 40 Amma da ne laar saal waɗeya kadɗa na kat baŋ mbe go no. No a mbi dwatɗa ne, mbi dwat go mbi da ne O̰yom ge Dok ne me.
Wasaaya fi l-akhiide
1 Wa hassaʼ da, nurudd leeku fi l-kalaam al-saʼaltuuni minnah. Wa katabtu gultu : «Akheer le l-raajil kan ma yargud maʼa mara.» 2 Laakin muchkilat al-zina gaaʼide wa tidoor takrubku. Achaan da, akheer ayyi raajil indah martah halaalah wa ayyi mara indaha raajilha halaalha.
3 Waajib al-raajil al-maakhid yanti nafsah le martah wa l-mara al-maakhde tanti nafisha le raajilha. 4 Al-mara ma tagdar tisawwi misil tidoorah be jisimha achaan raajilha bas indah hagg foogah. Wa misil da, al-raajil kula ma yagdar yisawwi misil yidoorah be jismah achaan martah bas indaha hagg foogah.
5 Khalli al-raajil ma yaaba martah wa l-mara ma taaba raajilha. Laakin kan tidooru tiwaggufu al-alaakha al-jinsiiya ambeenaatku le mudda muhaddada, masalan wakit tinkarbu fi l-sala, awwalan ke astafugu foogah sawa. Wa wakit al-mudda di kammalat, limmu battaan. Wa gult al-kalaam da achaan kan ma tagdaro talzamo chahwaatku, akuun Ibliis yilizzuku fi l-zanib. 6 Al-waggafaan al-misil da, ma amartuku beyah laakin kan tidooru tisawwuuh, ma indah eeb. 7 Sahiih, fi fikri akheer kan kulli naadum yukuun misli ana al-ma maakhid. Laakin ayyi naadum indah al-atiiye al-Allah antaaha leyah. Wa le l-waahid, atiiye waahide wa le l-aakhar, atiiye chig.
8 Wa fi l-cheyy al-bukhuss al-rujaal al-hassaʼ ma induhum awiin wa l-awiin al-araamil, nuguul akheer kan yagoodu bala akhiide misli ana. 9 Laakin kan ma yagdaro yalzamo chahwaathum, akheer yaakhudu. Kan yaakhudu, da akheer min al-chahwa taakulhum misil al-naar.
10 Wa kan le l-naas al-maakhdiin, nantiihum wasiiye. Wa l-wasiiye di ma minni ana laakin min Rabbina Isa. Waajib al-mara al-maakhde ma titallig raajilha. 11 Wa kan hi tallagatah, waajib tagood bala akhiide aw tigabbil raajilha. Wa khalli al-raajil al-maakhid ma yitallig martah.
12 Wa le l-aakhariin, indi wasiiye. Wa l-wasiiye di ma min Rabbina, hi minni ana. Kan ayyi muʼmin indah mara ma muʼmine wa martah tikhassid tagood maʼaayah, ma waajib hu yitalligha. 13 Wa kan mara minku indaha raajil ma muʼmin wa raajilha yikhassid yagood maʼaaha, ma waajib hi titalligah. 14 Achaan al-raajil al-ma muʼmin bigi khaass le Allah be sabab iimaan martah wa l-mara al-ma muʼmine bigat khaassa le Allah be sabab iimaan raajilha. Wa kan ma ke, iyaalhum yukuunu ma khaassiin le Allah. Wa laakin be l-sahiih, humman khaassiin le Allah.
15 Wa laakin kan al-naadum al-ma muʼmin yidoor al-talaag, khalli yisawwiih. Kan sawwaah, al-muʼmin kan raajil walla mara kula, ma marbuut. Laakin intu Allah naadaaku achaan tiʼiichu be l-salaam. 16 Intu ma taʼarfu al-cheyy al-yabga. Ya l-mara, akuun raajilki yanja be sababki. Ya l-raajil, akuun martak tanja be sababak.
17 Daahu al-kalaam al-muhimm. Khalli ayyi muʼmin yagood fi l-haala al-Rabbina jaʼalaaha leyah. Wa di l-haala al-hu gaaʼid foogha wakit Allah naadaah fi l-iimaan. Di bas al-wasiiye al-niʼallimha le ummat al-Masiih fi ayyi bakaan. 18 Masalan, kan naadum mutahhar gubbaal Allah ma naadaah fi derbah, khalli ma yisawwi cheyy le yibattil al-tahuura. Wa l-naadum al-ma mutahhar gubbaal Allah ma naadaah, khalli ma yitahhuruuh. 19 Kan naadum mutahhar walla ma mutahhar kula, da ma muhimm. Laakin al-muhimm, al-naadum yitaabiʼ wasaaya Allah.
20 Khalli ayyi naadum yagood fi l-haala al-hu gaaʼid foogha gubbaal Allah ma naadaah. 21 Kan inta abid gubbaal Allah ma naadaak, ma tikhalli al-ubuudiiye tizaʼʼilak. Laakin kan yantuuk fursa tabga hurr, khassid tawwaali. 22 Wa ana gult leek ma tazʼal achaan al-abid al-Allah naadaah fi derib Rabbina bigi khaddaam hurr hana Rabbina. Wa nafs al-cheyy le l-naadum al-awwal hurr gubbaal Allah ma naadaah, hu bigi abd al-Masiih. 23 Allah fadaaku be taman khaali wa achaan da, ma tabgo abiid le l-naas. 24 Ya akhwaani, zibdit al-kalaam da, khalli ayyi naadum yagood fi l-haala al-gaaʼid foogha wakit Allah naadaah wa khalli yagood foogha fi alaakha maʼa Allah.
Wasaaya le l-ma maakhdiin
25 Wa fi l-cheyy al-bukhuss al-naas al-lissaaʼ ma akhado, ma indi wasiiye min Rabbina. Laakin Allah rahamaani wa jaʼalaani naadum saadikh wa achaan da nuguul leeku fikri. 26 Hassaʼ haaliiyan intu gaaʼidiin fi taʼab chadiid. Achaan da, fi fikri akheer kan ayyi naadum ma yikhayyir haaltah. 27 Kan naadum indah mara, khalli ma yitalligha. Kan naadum ma indah mara, khalli ma yaakhud. 28 Wa kan sabi yaakhud, da ma khata. Wa kan bineeye taakhud, da ma khata. Laakin fi l-dunya di, al-maakhdiin yatʼabo ziyaada wa leeku intu nidoor ninajjiiku min al-taʼab da.
29 Wa gult al-kalaam da achaan al-zaman al-aniina gaaʼidiin foogah da, Allah haddadah. Wa min hassaʼ le giddaam, khalli al-raajil al-indah mara ma yinkarib ziyaada fi martah. 30 Wa khalli al-haznaaniin ma yinkarbu fi hizinhum. Wa khalli al-farhaaniin ma yinkarbu fi farhithum. Wa khalli al-naas al-yachru ma yinkarbu fi cheyy al-charooh. 31 Wa khalli al-naas al-induhum muʼaamala maʼa naas al-dunya ma yichtakhulu beeha. Akiid, nizaam al-dunya al-haali da gaaʼid yikammil.
32 Wa nidoor al-hamm ma yakrubku. Al-muʼmin al-ma indah mara gaaʼid yinkarib fi khidmit Rabbina wa fi rida Rabbina. 33 Laakin al-muʼmin al-indah mara gaaʼid yinkarib fi khidmit al-dunya di, maʼanaatah hu yidoor yiraddi martah 34 wa misil da, hu indah khidme itneen. Wa l-mara aw al-bineeye al-muʼmine al-ma maakhde gaaʼide tinkarib fi khidmit Rabbina achaan tabga saalhe fi jisimha wa fi fikirha. Laakin al-muʼmine al-maakhde tinkarib fi khidmit al-dunya di, maʼanaatah hi tidoor tiraddi raajilha. 35 Wa gult al-kalaam da le faayditku. Ma nidoor nukhutt leeku huduud. Gult al-kalaam da achaan niwassifku kikkeef titaabuʼu derib Rabbina be niiye waahide wa takhdumu leyah be galib waahid.
36 Kan ayyi naadum minku karab raas bineeye wa akhkhar mawʼid al-cheeliin wa hu fakkar kadar al-taʼkhiir da bigi gaasi le l-bineeye aw yidoor yichiilha achaan chahwatah bigat chadiide, khalaas khalli yichiilha. Khalli yilʼaakhado. Da ma khata. 37 Laakin al-raajil al-indah niiye saabte fi galbah wa ma jabarooh wa lazam chahwatah tamaam wa chaal kharaar fi galbah achaan yiʼakhkhir mawʼid al-cheeliin da, hu sawwa cheyy adiil. 38 Wa be misil da, al-yichiil al-bineeye al-karab raasha yisawwi cheyy adiil wa l-ma yichiilha yisawwi akheer.
39 Wa l-muʼmine al-maakhde marbuuta maʼa raajilha lahaddi mootah. Wa kan raajilha maat, hi indaha hagg achaan taakhud ayyi naadum al-tiriidah kan hu kula yitaabiʼ derib Rabbina Isa. 40 Laakin kan leyi ana, yabga leeha akheer kan ma taakhud battaan. Wa fi fikri ana, Ruuh Allah gaaʼid foogi wa fi kalaami.