Gan ge Israyela ne gwan ne gwale ge suwal Sunem ne joo digi
1 Dam a̰me ɗu gaa dḛ, Ilisa jya̰ gwale ge na dḛ ne tá̰ na vya go, nama ne na yàl mwaɗak nama ɗage ne swaga mbe no go mbo kat swaga ge nama laar ne ɓyare kat go. Ago Bage ɗiŋnedin mbo dol baktar ya suwal Israyela pal, baktar mbe mbo det suwal pal diŋ del ɓyalar. 2 Gwale mbe ɗage dimma ne ndu ge Dok ne ne jya̰ na go no, a ne na yàl mwaɗak a mbyare mbo kat mbay ge Filistiya ma suwal ya no del ɓyalar. 3 Swaga ge del ne ke ɓyalar ɗe, gwale mbe gwa̰ ne Filistiya ma suwal ya no, mbo fyal tene ge gan ta no, ne na yàl ma ne swaga gaaso ma ge naa ne ame nama pe no.
4 Swaga mbe go, gan ma ne Gehazi, dore ge ndu ge Dok ne ne jan ta fare. Ago gan ele na go, na wa̰ na kaŋ ajab ge Ilisa ne ke ma pe. 5 Swaga ge Gehazi ne ka wan gan gyana gyana ge Ilisa ne tá̰ gwale a̰me vya ɗe, ndi tukcuk gwale ge Ilisa ne tá̰ na vya mbe yan’a ndwara fyal tene gan ta ne na yàl ma ne na gaaso ma ge naa ne ame nama ma pe. Gehazi tol gan, jan na go: «O gan! Mbi bageyal, ndi gwale mbe ma ne na vya ge Ilisa ne ta̰ na mbe ne no.» 6 Gan ele gwale mbe fare, na sḛ wan na fare pe mwaɗak. Go̰r go, gan tol na ndu ga̰l ge temel a̰me ɗu, jan na go: «Mbo ame gwale mbe kaŋ ma digi mwaɗak, na gaaso ma ne kaŋ ge a ne ɓo ne na gaaso zi ma, ne swaga ge na sḛ ne ɗage ne suwal diŋ mbo zum go day ɗiŋ mbo ya ma̰ no.»
Gan ge Siriya ma ne teme Hazayel mbo ɓol Ilisa
7 Dam a̰me ɗu, Ilisa mbo suwal Damas ya. Ben-Hadad ge Siriya ma gan ne moy. A waage na go, ndu ge Dok ne mbo ja suwal diŋ. 8 Gan jan Hazayel go: «Hé bobo mo tok go, mbo ndu ge Dok ne ta ya, mo jan na, na ele Bage ɗiŋnedin fare ne mbi pe. Mbi moy mbe no zi, mbi da ne pool ɓol zonna de.» 9 Hazayel mbo ɓol Ilisa, abe kaŋ kwaɗa ma ge daage ge ne suwal Damas go ma na tok ya, ndwara yage jambal wara anda, hon Ilisa. Swaga ge ne ya̰ ya na ta, jan go: «A mo vya Ben-Hadad, gan ge Siriya ma ne teme mbi ya mo ta ne. Ne ya moy, teme mbi ya ɓol mo no ndwara ele mo go, na da ne pool ɓol zonna de.» 10 Ilisa gwan ne na janna go: «Mbo jan na go, na mbo zon digi! Amma Bage ɗiŋnedin ŋgay mbi go na sú sú.»
11 Ndu ge Dok ne ndwara er, kat kaal ɓorom, go̰r go, par na wak fyaso. 12 Hazayel ele na go: «Bageyal, mo te fyal gyana ɗaa?» Ilisa jan na go: «Mbi kwa yál ge mo ne mbo ke ne Israyela vya ma, ago mo mbo til nama suwal ge ne vé ne gulum ga̰l ma uzi, mo mbo hun nama vya ge dore ma uzi ne kasagar, mo mbo rot nama vya ge jabso ma uzi, mo mbo tya̰le nama gwale ge ne emel ma laar ma se me.» 13 Hazayel jan na go: «Mbi ge be a̰me pe to mbe no, mbi da ne ma pool a̰me ge ke kaŋ ge go mbe no ɗaa?» Ilisa gwan ne na janna go: «Bage ɗiŋnedin ŋgay mbi ne go, mo mbo zam gan Siriya pal. » 14 Hazayel ɗage ne Ilisa ta gwan mbo na bageyal ta ya. Na bageyal ele na go: «Ilisa jya̰ mo gyana ɗaa?» Na sḛ gwan ne na janna go: «Jya̰ mbi ya go, mo mbo zon.» 15 Dam ge kwap ge go, Hazayel abe ba̰r lar ta, par na mam pal, lar gan ndwara ne na se, gan su. Hazayel gá zam gan na byalam go.
Yoram gan ge Yuda ne
(2Maa 21:2-20)16 Swaga ge Yoram ge Achab vya, gan ge Israyela ne, ne ke del anuwa̰y na gan zi go, swaga mbe go, Yosafat gale ne gan ge Yuda ne, ndi Yoram ge na vya, zam gan ge Yuda ne me. 17 Na sḛ zá gan da ne del tapolɗu para azi, ke del tiimal na gan zi ge suwal Ursalima go. 18 Ka bole kaŋ kerra ge gan ge Israyela ma ne, dimma ne pehir ge Achab ne ne ka kerra go. Ago na sḛ sá̰ Achab vya. Yoram ke kaŋ ge sone ma Bage ɗiŋnedin ndwara se. 19 Bage ɗiŋnedin me be ɓyare go na burmi Yuda uzi to, ne na dore Dawda pe. Ne da pe, ke na wak tuli go, na hir ma mbo ka kat hool gan pal ne ɗaɗak .
20 A zaman ge Yoram ne go uwale, Edom ma ɗage ne ho̰l digi Yuda ma ta no, a e bama gan bama pal no. 21 Yoram mbo suwal Sayir ya ne na pus pore ma mwaɗak. Edom ma ver nama zi, amma gan ɗage digi ɗaal zi poseya ne ga̰l ge pus pore ma ne, mbal pore ne Edom ge ne ve bama se ma, asagar ge Yuda ma ne ɓur zum, a gwan so mbo bama yàl ma diŋ. 22 Ne swaga mbe ya day, Edom ma gá ho̰l ne Yuda ɗiŋ ma̰ no.
Swaga mbe go uwale, suwal Libna he na pala digi ho̰l me.
23 Kaŋ ge Yoram ne ke ge may ma mwaɗak, a njaŋge nama ya maktub maana ma ge gan ge Yuda ma ne zi. 24 Yoram sú na bá ma pe ya, a mbul na taal siya ge na bá ma ne se, ge suwal ge Dawda ne go. Na vya Ahaziya zam gan na byalam go.
Ahaziya, gan ge Yuda ne
(2Maa 22:1-6)25 Swaga ge Yoram ge Achab vya, gan ge Israyela ne ne del wol para azi na gan zi, suwal Israyela pal ɗe, Ahaziya ge Yoram vya zam gan Yuda pal. 26 Ahaziya ame gan da ne del wara azi para azi, zá gan del ɗu Ursalima go. Na ná dḭl Atali, a Omri ge gan ge Israyela ne vya ne. 27 Ahaziya bole hir ge Achab ne kaŋ kerra ma, ke kaŋ ge sone ma Bage ɗiŋnedin ndwara se dimma ne hir ge Achab ne ne ka kerra go, ne da pe ká yàl da ne nama vya. 28 A ne Yoram ge Achab vya mbo mbal pore ne Hazayel gan ge Siriya ma ne ge suwal Ramot ge ne Galaad go ya, Siriya ma hon Yoram jwaŋ. 29 Gan Yoram gwan mbo zon jwaŋ ge Siriya ma ne ho̰ na suwal Ramot go, swaga ge a ne mbo det gan Hazayel go, ge suwal Jizreel ya. Ahaziya ge Yoram vya, gan ge Yuda ne mbo ndil na ge suwal Jizreel ya, ne da pe, ka njot yál gḛ ge be to.
Al-malik gataʼ al-chariiʼa le l-mara
1 Wa yoom waahid, Alyasaʼ hajja le l-mara al-awwal hayya leeha wileedha wa gaal : «Gummi inti wa aayilitki wa amchi aljaʼe fi l-bakaan al-tagdaro tiʼiichu foogah. Achaan Allah kharrar yijiib al-juuʼ fi l-balad di wa yagood muddit sabʼa sana.» 2 Wa khalaas, al-mara sawwat misil nabi Allah gaalah leeha. Hi gammat maʼa aayilitha wa machat sakanat sabʼa sana fi balad al-Filistiyiin.
3 Wa baʼad sabʼa sana, al-mara gabbalat min balad al-Filistiyiin. Wa machat bakaan al-malik le tatlub minnah fazaʼ fi cheyy al-bukhuss beetha wa zereʼha. 4 Wa l-malik gaaʼid yihajji maʼa Gihaazi khaddaam nabi Allah wa hu gaaʼid yasʼalah wa yuguul leyah : «Ooriini kulla l-ajaayib al-kubaar al-sawwaahum Alyasaʼ.» 5 Wa wakit Gihaazi gaaʼid yihajji le l-malik be kikkeef Alyasaʼ hayya al-wileed al-maat, tawwaali amm al-wileed al-hiyi jaat le tatlub min al-malik fazaʼ fi cheyy al-bukhuss beetha wa zereʼha.
Wa Gihaazi gaal le l-malik : «Ya siidi al-malik ! Di bas al-mara al-Alyasaʼ hayya leeha wileedha.» 6 Wa l-malik wajjah suʼaalaat le l-mara wa hi hajjat leyah be kulla cheyy al-kaan. Wa khalaas, al-malik naada waahid min masaaʼiilah wa gaal leyah : «Amchi gabbil kulla khumaam al-mara di. Wa antiiha kulla intaaj zereʼha min yoom al-hi maragat min al-balad lahaddi l-yoom.»
Alyasaʼ gaal Hazayiil yabga malik
7 Wa yoom waahid, Alyasaʼ macha madiinat Dimachkh wa fi l-wakit da, Banhadaad malik balad Araam mardaan. Wa wakit al-malik simiʼ kadar nabi Allah ja fi l-madiina, 8 gaal le Hazayiil : «Chiil maʼaak hadiiye wa waddiiha le nabi Allah. Wa atlub minnah yasʼal Allah achaan naʼarif kan nalga al-aafe min maradi da walla la.»
9 Wa khalaas, Hazayiil chaal hadiiye min al-khumaam al-ahsan hana Dimachkh wa chaddaah fi 40 jumaal wa macha le Alyasaʼ. Wa wakit wassal bakaanah, wagaf giddaamah wa gaal : «Wileedak Banhadaad malik Araam rassalaani leek wa gaal : ‹Ana nalga al-aafe min maradi da walla la ?›» 10 Wa Alyasaʼ radda leyah wa gaal : «Amchi guul leyah hu yalga al-aafe ! Wa laakin akiid Allah bayyan leyi kadar hu yumuut.»
11 Wa fi l-bakaan da, Alyasaʼ gamma yihammirah le Hazayiil daakhal fi eenah lahaddi al-eeb sawwaah. Wa baʼad da, nabi Allah baka. 12 Wa Hazayiil gaal : «Maala sayyidi gaaʼid yabki ?» Wa Alyasaʼ radda leyah wa gaal : «Achaan ana naʼarif al-fasaala al-baʼadeen inta tisawwiiha le Bani Israaʼiil. Titichch mudunhum al-gawiyiin wa taktul subyaanhum be l-seef wa tidammir iyaalhum al-dugaag wa tuchugg butuun awiinhum al-khalbaanaat.» 13 Wa Hazayiil gaal leyah : «Wa laakin kikkeef ana abdak al-misil al-kalib nagdar nisawwi cheyy misil da ?» Wa Alyasaʼ radda leyah wa gaal : «Allah bayyan leyi kadar inta tabga malik fi balad Araam.»
14 Wa khalaas, Hazayiil khallaah le Alyasaʼ wa gabbal bakaan siidah. Wa siidah saʼalah wa gaal : «Alyasaʼ gaal leek chunu ?» Wa hu radda leyah wa gaal : «Hu gaal leyi akiid inta talga al-aafe.»
15 Wa ambaakir, Hazayiil balla khattaay wa khatta beeha wijh al-malik wa l-malik maat. Wa Hazayiil hakam fi badalah.
Yahuuraam bigi malik fi Yahuuza
16 Wa fi l-sana al-khaamse hana hukum Yuuraam wileed Akhaab malik mamlakat Israaʼiil, Yahuuraam wileed Yahuuchafat bigi malik fi mamlakat Yahuuza. 17 Wa Yahuuraam indah 32 sana wakit bigi malik wa hakam 8 sana fi Madiinat al-Khudus. 18 Wa hu taabaʼ derib muluuk mamlakat Israaʼiil misil aayilat Akhaab sawwatah achaan hu akhad bineeyit Akhaab. Wa hu sawwa al-fasaala giddaam Allah. 19 Wa be da kula, Allah ma dawwar yidammir mamlakat Yahuuza fi chaan abdah Dawuud. Achaan hu waaʼadah wa gaal leyah daayman naadum waahid min zurriiytah yagood fi l-muluk.
20 Wa fi hukum Yahuuraam malik mamlakat Yahuuza, naas balad Adoom atmarrado didd hukmah wa darrajo leehum malik aakhar. 21 Wa Yahuuraam gamma wa macha Saʼiir wa chaal maʼaayah kulla arabaatah hana l-harib le yihaarubu al-Adoomiyiin. Wa be l-leel, al-Adoomiyiin hawwagoohum wa laakin Yahuuraam wa kubaaraat arabaatah hana l-harib gammo haaraboohum. Wa laakin askarah arrado macho buyuuthum. 22 Wa l-tamarrud hana balad Adoom didd hukum Yahuuraam gaaʼid lahaddi l-yoom. Wa fi l-wakit da, hillit Libna kula atmarradat didd hukmah.
23 Wa l-baagi min amal Yahuuraam wa kulla cheyy al-sawwaah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Yahuuza. 24 Wa Yahuuraam maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi khabur juduudah fi madiinat Dawuud. Wa wileedah Akhazya hakam fi badalah.
Akhazya bigi malik fi Yahuuza
25 Wa fi sanit 12 hana hukum Yuuraam wileed Akhaab malik mamlakat Israaʼiil, Akhazya wileed Yahuuraam bigi malik fi mamlakat Yahuuza. 26 Wa Akhazya indah 22 sana wakit bigi malik wa hakam sana waahide fi Madiinat al-Khudus. Wa ammah usumha Atalya min aayilat Umri malik mamlakat Israaʼiil. 27 Wa Akhazya taabaʼ derib aayilat Akhaab wa sawwa al-fasaala giddaam Allah misil aayilat Akhaab sawwatah achaan hu akhad min aayilat Akhaab.
28 Wa Akhazya macha maʼa Yuuraam wileed Akhaab wa haarabooh Hazayiil malik Araam fi hillit Raamuut al-fi Gilʼaad. Wa l-Araamiyiin jarahooh le Yuuraam. 29 Wa l-malik Yuuraam gabbal fi hillit Yazraʼiil le yiʼaalij al-jiraah al-jarahooh al-Araamiyiin wakit gaaʼid yihaarib didd Hazayiil malik Araam. Wa Akhazya wileed Yahuuraam malik mamlakat Yahuuza macha yichiif Yuuraam wileed Akhaab achaan hu taʼbaan.
