Amnon ma ne Tamar
1 Ndi kaŋ ge ne ke go̰r go no. Absalom ge Dawda vya ka ne ná vya ge gwale a̰me, ka kale gḛ ge be to, na dḭl Tamar. Amma Dawda vya Amnon laar wan na. 2 Amnon ka iigi tene ɗiŋ dol tene moy ne Tamar ge na bá vya pe. Ago ka haŋle ne Amnon pe ge ɓol viya̰ mbo ya Tamar ta, ne jo̰ Tamar ka vya kale. 3 Amnon ka ne kondore a̰me, na dḭl Yonadab, a Chimeya ge Dawda ná vya vya ne. Yonadab ka ndu ge zwama gḛ ge be to. 4 Yonadab ele Amnon go: «Mo ge gan vya, te gyana cya̰wak ɗaɗak mo duur ba ka kat suya go leɗet ɗaa? Mo jan mbi fare mbe to ɗaa?» Amnon gwan ne na janna go: «Mbi laar wá̰ mbi bá vya Tamar ge Absalom ná vya.» 5 Yonadab jan na go: «Dó tene se moy fiya. Swaga ge mo bá ma̰ mbo ja ndil mo ɗe, jya̰ na go, mo ɓyare go mo bá vya Tamar mbo ya ke mo uwal, mo ndwara ba ka kwar na, na ba hon mo na zamma ne na tok zi nde.»
6 Amnon dol tene moy se. Gan mbo ya ndil na, Amnon jan na go: «Ya̰ mbi bá vya Tamar mbo ya dol mbi paŋgaso vya ma azi mbi ndwara go, na ba hon mbi na zamma nde.» 7 Dawda dol temel mbo jan Tamar na yadiŋ go: «Mbo ke mo bá vya Amnon uwal nde.» 8 Tamar mbo na bá vya Amnon ya, ɓol na ne fiya. Tamar wat swáma, wan na digi, dol paŋgaso ma na ndwara go. 9 Her na ya ne hṵli hon na zamma, na sḛ kuri. Jan naa ge ne na diŋ ma nama wá zum mwaɗak, nama sḛ ma wat zum. 10 Amnon jan Tamar go: «Gene mbi kaŋzam mbe ya zok zi, mo ba hon mbi na zamma.» Tamar her paŋgaso ge na ne dó, gene na ya hon na bá vya Amnon ge zok pul zi. 11 Swaga hon na kaŋzam zamma go, Amnon bur na, jan na go: «Bá vya, mbo ya, nee fí ne ta!» 12 Tamar jan na go: «Bá vya, ke go to, vḛne mbi to, kaŋ ge go mbe no ke Israyela vya ma buwal zi to. Ke fare daal mbe no to. 13 Mbi ma̰ kan mbi pala da saaso tok go ɗaa? Mo me, mo mbo gá dimma ne ndu ge daal go suwal Israyela go. Se no, jya̰ gan, na sḛ ne pool ge kuri be ge hon mbi mo to.» 14 Go no puy ɗe, ɓyare za̰ na to bat. Ne jo̰ na pool waɗe na waɗe ɗe, ke na ne pool, fí ne na.
15 Go̰r go, Amnon kwane na, kwaneya ge ɓaŋlaŋ, na kwaneya mbe waɗe na laar wanna ge ne wa̰ na zaŋgal waɗe. Jan na go: «Ɗage, mbo mo mborra.» 16 Tamar jan na go: «Kadɗa mo ma̰ gwan yan mbi ya, sone ge mo ne ke na mbe no, waɗe ge mo ne ke na no waɗe.» Amma Amnon kuri bat 17 Amnon tol na dore, jan na go: «Ya̰ vya gwale mbe no pe zum, mo dibi mbi zok wak ya digi!» 18 Ago Tamar ka̰ ba̰r ga̰l ge yé gḛ na ta, a ba̰r ge gan vya kale ma ne ka kanna ne. Amnon dore yan na zum, dibi zok wak ya digi. 19 Tamar bugi siim na pal, taabe na ba̰r ga̰l ge yé gḛ ne na ta uzi, kan na tok ma na pala digi, dol tene mborra ne fyaso. 20 Na ná vya Absalom jan na go: «Mo bá vya Amnon ɓá̰ ne mo ɗaa? Se no, ka wak ɗamal, a mo bá vya ne. Wa̰ fare mbe mo dulwak zi to.» Tamar gá katɗa na ná vya Absalom diŋ dimma ne gwale ge a ne yá̰ na ya digi go. 21 Swaga ge gan Dawda ne za̰ fare mbe ma no, ɓol tiiɗiya gḛ ge be to. 22 Absalom jan Amnon a̰me to. Amma kwane na ne na ne vḛne na ná vya Tamar pe.
Absalom é na dore ma hun Amnon
23 Del ma azi go̰r go, ne jo̰ Absalom ka̰ naa ge kot na tame susu ma ge suwal Baal-Hasor go, gwa ne suwal Efrayim ɗe, e temel tol gan vya ma ya mwaɗak. 24 Absalom mbo ɓol gan, jan na go: «Mbi ka̰ naa ge kot tame susu ma ya mbi ya, mbi kaɗe mo, aŋ ne mo naa ge temel ma mbo ya nde.» 25 Gan jan Absalom go: «To! Mbi vya, i mbo ya mwaɗak to, ma̰ hon mo dṵṵl gḛ.» Absalom gwarge tene na ta, go no puy ɗe, gan vin mborra to bat, amma é na wak busu. 26 Absalom jan na go: «Ya̰ mbi bá vya Amnon mbo ne i nde.» Gan jan na go: «Mo te ɓyare gyana go Amnon mbo mo ya ɗaa?» 27 Absalom gwarge tene gan ta, gan ya̰ Amnon ma ne na vya ge may ma pet mborra.
28 Absalom hon na dore ma wak go: «E me aŋ ndwara kwaɗa, swaga ge oyo̰r-jiya̰l ma̰ fere Amnon ya, mbi jan aŋ go: ‹Hṵ me Amnon!› Hṵ me na, sya me vo to. A mbi sḛ jya̰ aŋ ne. Ke me ta naa sonmo, wa̰ me aŋ dulwak.» 29 Absalom dore ma ke Amnon dimma ne Absalom ne ho̰ bama wak go. Gan vya ma ndwar bama kwara fisan ma pal, a njaŋge.
30 Swaga ge a gale ne viya̰ zi ya ɗe, ko̰r det ya Dawda ta go: «Absalom hun gan vya ma ya ya mwaɗak, ko a̰me ɗu puy be gá to.» 31 Gan ɗage digi, taabe na ba̰r ne na ta uzi, kubi na pul suwar se, na naa ge temel ma taabe bama ba̰ ma, a gá katɗa na ziyar go. 32 Yonadab ge Dawda ná vya Chimeya vya jan go: «Na kaage mbi bageyal dwá go, na vya ma su ne ya mwaɗak to, a Amnon su ne ɗu kikit. Ne swaga ge Amnon ne fí ne na ná vya Tamar ya day, Absalom é na laar zi go, na mbo hun na. 33 Ne se no, o gan, dwá ne fare ge a ne jan mo go, mo vya ma su ne ya su mwaɗak to, a Amnon su ne ya ne ɗu.»
34 Absalom syat na pe so.
Vya dore ge a ne e na njole swaga, he na pala digi, kwa naa ɓase ne syaya ne le ge Horonayim ne ya, ne njal pe ya. Mbo ya waage gan go: «Mbi kwa naa syaya ne le ge Horonayim ne ya, ne njal pe ya.» 35 Yonadab her fare, jan gan go: «Mbi te jya̰ mo to’a! A gan vya ma ya̰ ya ne!» 36 Swaga ge ne á na fare janna ɗe, gan vya ma yan’a, a abe fyaso digi, gan ma ne na naa ge temel ma a fyal gḛ me.
37 Absalom sya mbo ɓol Talmay ge Ammihud vya, gan ge suwal Gechur ne. Dam mbe ma pul zi mwaɗak Dawda gá ke kḭḭmi ne na vya Amnon pe.
38 Absalom gá katɗa suwal Gechur ya, swaga ge na ne so ya go ɗiŋ del ataa. 39 Dawda laar iyal ne siya ge na vya Amnon ne go, gá be ge gwan yan Absalom pe.
Amnuun wa Taamaar
1 Wa baʼad da, daahu al-cheyy al-kaan. Abchaluum wileed Dawuud indah akhut waahide jamiile usumha Taamaar. Wa Amnuun wileed Dawuud al-aakhar habbaaha le Taamaar. 2 Wa l-chahwa karabat Amnuun lahaddi mirid wa dawwar yargud maʼa akhtah Taamaar al-hi lissaaʼ ma chaafat raajil. Wa hu ma ligi fursa wa da bigi leyah gaasi bilheen. 3 Wa Amnuun indah rafiig waahid usmah Yunadaab wileed Chimʼa akhu Dawuud. Wa Yunadaab da, hu najiid.
4 Wa yoom waahid, Yunadaab saʼalah le Amnuun wa gaal leyah : «Ya wileed al-malik, maalak ayyi ma sabaah inta kaslaan ? Ma tiʼooriini al-sabab walla ?» Wa Amnuun gaal leyah : «Nihibb Taamaar akhut Abchaluum akhuuyi.» 5 Wa Yunadaab gaal leyah : «Argud fi sariir wa sawwi nafsak mardaan. Wa wakit abuuk yaji leek fi beetak le yichiifak, guul leyah : ‹Min fadlak, anti izin le akhti Taamaar taji tantiini akil. Wa l-akil da, khalli tisawwi giddaami nichiifah be eeni. Wa hi zaatha tijiibah leyi wa ana naakulah.›»
6 Wa khalaas, Amnuun ragad wa sawwa nafsah mardaan. Wa wakit al-malik abuuh ja le yichiifah, hu gaal leyah : «Min fadlak, anti izin le akhti Taamaar taji tisawwi leyi itneen kaʼak fi giddaami. Wa hi zaatha tantiini wa ana naakulah.» 7 Wa Dawuud rassal le Taamaar fi beetha wa gaal : «Min fadulki, amchi bakaan akhuuki Amnuun wa sawwi leyah akil.»
8 Wa Taamaar machat beet akhuuha Amnuun wa ligatah raagid. Wa khalaas, hi chaalat dagiig wa ajjanatah wa sawwatah kaʼak fi giddaamah. 9 Wa baʼad da, chaalat al-kaʼak da min al-tahwa wa gaddamatah leyah achaan yaakul. Laakin hu aba ma yaakul wa gaal : «Amurgu kulla l-naas al-gaaʼidiin maʼaayi.» Wa khalaas, kulla l-naas marago. 10 Wa Amnuun gaal le Taamaar : «Waddi al-kaʼak da fi l-khurfa wa antiini naakulah.»
Wa khalaas, Taamaar chaalat al-kaʼak al-sawwatah wa waddatah le akhuuha Amnuun fi l-khurfa. 11 Wa wakit hi gaddamatah leyah le yaakul, hu karabha wa gaal leeha : «Taʼaali arugdi maʼaayi, ya akhti.» 12 Wa Taamaar gaalat leyah : «La, ya akhuuyi, ma titallifni achaan cheyy misil da ma bisawwuuh fi Israaʼiil. Ma tisawwi al-fasaala di ! 13 Fakkir foogi, ana namchi ween be eebi da ? Wa fakkir fi nafsak, inta tabga misil matmuus fi Israaʼiil. Hassaʼ da, nachhadak hajji le abuuna al-malik. Hu ma yaaba, yantiini leek.»
14 Wa laakin Amnuun aba ma yasmaʼ kalaamha. Hu gidir foogha wa ragad maʼaaha wa tallafha. 15 Wa baʼad da, Amnuun gamma kirihha ziyaada min al-hubb al-awwal indah leeha. Wa gaal leeha : «Yalla ! Gummi amchi.» 16 Wa hi gaalat leyah : «Taridiinak leyi da, masiibe kabiire ziyaada min al-cheyy al-inta sawweetah.» Laakin hu aba ma yasmaʼ kalaamha. 17 Wa naada khaddaamah wa gaal leyah : «Hi di, atrudha min hini wa agfil al-baab.» 18 Wa khalaas, khaddaam Amnuun taradaaha wa gafal al-baab.
Wa Taamaar laabse khalag khaali wa da lubaas hana banaat al-muluuk al-lissaaʼhin ma chaafan raajil. 19 Wa charratat khalagha min al-hizin wa sabbat rumaad fi raasha wa khattat iideenha fi raasha wa maache wa tabki. 20 Wa akhuuha Abchaluum gaal leeha : «Hal akhuuki Amnuun tallafki ? Hassaʼ da, ya akhti askuti, da akhuuki. Ma tifakkiri battaan fi l-cheyy da.» Wa Taamaar gaʼadat fi beet akhuuha Abchaluum misil mara baayre.
21 Wa wakit al-malik Dawuud simiʼ be l-cheyy al-kaan da, hu ziʼil zaʼal chadiid. Wa laakin ma sawwa leyah cheyy achaan Amnuun da, hu wileedah al-bikir wa hu yiriidah ziyaada. 22 Wa kan le Abchaluum kamaan, ma gaaʼid yihajji le Amnuun wa la be kheer wa la be charr. Hu kirihah achaan Amnuun tallaf akhtah Taamaar.
Abchaluum katal Amnuun wa arrad
23 Wa baʼad santeen, Abchaluum wa l-naas al-yagtaʼo suuf khanamah gaaʼidiin fi hillit Baʼal Haasuur gariib le hillit Afraayim. Wa hu azam kulla akhwaanah awlaad al-malik. 24 Abchaluum ja bakaan abuuh wa gaal leyah : «Ya l-malik, daahu al-naas al-yagtaʼo suuf al-khanam gaaʼidiin bakaan ana abdak. Min fadlak, khalli al-malik wa kulla masaaʼiilah yahdaro fi l-hafla.» 25 Wa l-malik gaal leyah : «La, ya wileedi, aniina ma namchu kullina achaan da yabga leek tagiil.» Wa laakin Abchaluum asarah le abuuh yamchi. Wa abuuh aba ma yamchi wa baarakah.
26 Wa Abchaluum gaal : «Kan ke da, min fadlak khalli akhuuyi Amnuun yamchi maʼaana.» Wa l-malik gaal leyah : «Maala tidoor hu yamchi maʼaak ?» 27 Wa battaan hu asarah le abuuh. Wa khalaas, al-malik khalla Amnuun wa kulla awlaadah al-aakhariin macho maʼa Abchaluum. Wa khalaas, hu sawwa aazuuma kabiire misil aazuumit al-malik.
28 Wa Abchaluum antaah amur le khaddaamiinah wa gaal : «Fakkuru adiil fi Amnuun. Wakit chiftuuh sikir wa ana gult leeku adurbuuh, gummu aktuluuh. Ma takhaafo achaan ana bas anteetku al-amur da. Chiddu heelku wa abgo fahaliin !»
29 Wa khalaas, al-khaddaamiin katalo Amnuun be amur min Abchaluum. Wa tawwaali, awlaad al-malik al-aakhariin gammo jaro, ayyi waahid rikib fi bakhalah wa arrad. 30 Wa wakit humman lissaaʼhum fi l-derib bas, khabbarooh le Dawuud wa gaalo leyah : «Abchaluum katal kulla awlaad al-malik ! Waahid minhum kula ma faddal.» 31 Wa tawwaali, al-malik gamma charrat khalagah wa wagaʼ fi l-turaab min al-hizin. Wa kulla masaaʼiilah waagfiin jambah, khulgaanhum mucharratiin min al-hizin.
32 Wa Yunadaab wileed Chimʼa akhu Dawuud chaal al-kalaam wa gaal : «Khalli siidi al-malik ma yifakkir kadar katalo kulla awlaadah. Amnuun wiheedah bas maat. Achaan Abchaluum chaal al-niiye di min al-yoom al-Amnuun tallaf akhtah Taamaar. 33 Wa hassaʼ da, khalli siidi al-malik ma yifakkir kadar kulla awlaadah maato. La, Amnuun wiheedah bas maat.»
34 Wa Abchaluum kula arrad. Wa wakit al-haras hana gasir al-malik rafaʼ raasah, chaaf naas katiiriin jaayiin be waraayah ale l-hajar. 35 Wa Yunadaab gaal le l-malik : «Dool awlaad al-malik bas jaayiin. Wa kulla l-cheyy da kaan misil ana abdak gultah leek.»
36 Wa min Yunadaab kammal kalaamah ke bas, awlaad al-malik wassalo. Wa gammo yabku wa l-malik wa kulla masaaʼiilah al-maʼaayah bako baki chadiid.
37 Wakit Abchaluum arrad, hu macha bakaan Talmaay wileed Amihuud malik hillit Gachuur. Wa fi kulla l-wakit da, Dawuud gaaʼid fi hizin hana wileedah Amnuun. 38 Wa Abchaluum al-arrad wa macha hillit Gachuur da, gaʼad talaata sana hinaak. 39 Wa l-malik Dawuud khalla minnah mutaaradat Abchaluum achaan sabbarooh fi moot wileedah Amnuun.
