Jeso zon ndu ge ne tó ɓaal
1 Swaga mborra go, Jeso kwa ndu a̰me ge ne tó ɓaal. 2 Na naa ge ame hateya ma ele na go: «Rabbi, a wuɗi ke sone ne ɗo, ndu mbe tó ɓaal no ɗaa? A na bá ma, ko na sḛ ɗaa?» 3 Jeso gwan ne nama janna go: «A be na sḛ, ko na bá ma ke sone ne to. A ndwara go, ne na ta, pool ge Dok ne dya̰ ya zum naa ta. 4 Tek ge swaga gale gyala, a kwaɗa go nee ke temel ge bage ne teme mbi ya ne. Ɗaal mbo ya go, ndu a̰me ne pool gwan ke temel to. 5 Tek ge mbi gale ya dunya zi, mbi kwaya̰l ge dunya ne.» 6 Swaga ge ne jya̰ fare mbe no, sen waktwara suwar se, ke njiyal ne na waktwara mbe, fat na ɓaal mbe ndwara go, 7 jan na go: «Mbo usi mo ndwara baal Silowam se ya, na ge na pe wanna go, ‹Temeya›.» Ɓaal mbe mbo usi na ndwara, swaga ge ne gwa̰ ya, gá kwa swaga yaɗat.
8 Na naa ge gulum pala ma, ne naa ge a ne ka kwa na kaɗe kaŋ ma, a ka janna go: «Te be ɓaal mbe ge ne ka kat go go kaɗe kaŋ mbe ne to’a?» 9 Naa a̰me ma ka janna go: «A na ne!» A̰me ma ka janna go: «A be na ne to, ndu mbe di na dim!» Na sḛ jan go: «A mbi ne!» 10 A ele na go: «Mo ndwara fa̰ ma hage pe gyana ɗaa?» 11 Na sḛ gwan ne nama janna go: «Ndu ge a ne tol na Jeso, ke njiyal, fá na mbi ndwara ma go no, jya̰ mbi no go: ‹Mbo usi mo ndwara ɓaal Silowam se.› Swaga ge mbi ne mbo usi mbi ndwara, mbi gá kwa swaga no.» 12 A ele na go: «Na sḛ ya da ɗaa?» Jan nama go: «Mbi kwa to!»
Fare eleya ge Farisi ma ne ɓaal ta
13 A gene ndu ge ne ka ɓaal mbe ya Farisi ma ta. 14 Ago Jeso ke njiyal zon ɓaal mbe ndwara dam ɗigliya go. 15 Uwale, Farisi ma ele na go na ɓo swaga kwarra pe gyana gyana de. Jan nama go: «Fá njiyal mbi ndwara go, mbi usi mbi ndwara no, mbi gá kwa swaga no.» 16 Naa a̰me ma ne Farisi ma buwal zi jan go: «Ndu mbe be mbo da ne Dok ta ya to, ne da pe koy dam ɗigliya to.» Ge may ma ka jan go: «Ndu ge sone da ne pool ke kaŋ ŋgayya hir ge go mbe ma no ɗaa?» A varse se. 17 A gwan ele ɓaal mbe go: «Mo ɗe, mo jan ne ndu ge ne hage mo ndwara mbe gyana ɗaa?» Jan nama go: «A anabi ne.»
18 Yuda ma hon fareba go na ka ɓaal ɗo, na ndwara fa̰ ma hage no to. Ne no pe, a tol na bá ma ya, 19 a ele nama go: «No a aŋ vya, na ge aŋ ne jan go na tó ɓaal ne’a? Te ke gyana ba gá kwa swaga ne se no ɗaa?» 20 Na bá ma gwan ne nama janna go: «I kwa kwa go na i vya ne, uwale tó ɓaal. 21 Amma ne se no, ke gyana kwa swaga no, i kwa to. Ko ndu ge ne hage na ndwara puy, i kwa na to. Ele me fare na sḛ, hatɗa ndu pool, ma̰ wan aŋ fare ge na ne pe.» 22 Na bá ma jya̰ go mbe no, ne da pe a ka sya Yuda ma vo. Ago Yuda ma za̰ ta go, ndu ge ne vinna go Jeso a Kris ne, a mbo yan na ne Sinagog zi zum. 23 Da ne pe no na bá ma jya̰ no go: «A ndu pool ne, ele me fare na sḛ!»
24 A gwan tol ndu ge ne ka ɓaal mbe ya ge ndwara azi, a jan na go: «Sya Dok vo, i kwa kwa go ndu mbe no a ndu ge sone ne.» 25 Na sḛ gwan ne nama janna go: «Tamekyala, a ndu ge ne ke sone ne, mbi kwa to, kaŋ ɗu ge mbi ne kwa, zaŋgal mbi ka ɓaal, se no mbi gá ya kwa swaga.» 26 A jan na go: «Ke mo gyana ɗaa? Hage mo ndwara ma pe gyana gyana ɗaa?» 27 Na sḛ gwan ne nama janna go: «Mbi wan aŋ na pe ya go, aŋ be za̰ mbi to. Aŋ gwan ɓyare za̰ na da ne da pe ɗaa? Aŋ ɓyare saŋge ta na naa ge ame hateya ma me ɗaa?» 28 Farisi ma kan na sáso, a jan na go: «A mo na ndu ge ame hateya ne, i, i Musa naa ge ame hateya ma ne. 29 I kwa go Dok jya̰ fare Musa, amma ndu mbe no ɗe i kwa swaga ge na sḛ ne mbo ne ya to.» 30 Ndu mbe jan nama go: «No a fare ge ne waɗe ajab ne. Aŋ kwa swaga ge na sḛ ne mbo ne ya to, ndi, a na sḛ hage mbi ndwara ne! 31 Nee kwa kwa go Dok za̰ naa ge sone ma to. Amma za̰ nama ge ne gwan ne bama pala na pe se ma, ne nama ge ne ke na laar ɓyareya ma. 32 Nee be za̰ dam ɗu go ndu a̰me hage ndu ge ne tó ɓaal ndwara to. 33 Te go ndu mbe no be mbo da ne Dok ta ya to, ke a̰me te to.» 34 A gwan ne na janna go: «Mo ya sone zi ne tolla ge mo ne ya day, mo ɓyare hate i da ɗaa?» A yan na ya zum.
Ɓaal ge fareba ma
35 Jeso za̰ go a yan na ja zum, mbo ɓol na, jan na go: «Mo hon fareba ya Vya ge ndu ne ta ɗaa?» 36 Na sḛ gwan ne na janna go: «Bageyal, na sḛ wuɗi ne ɗo, mbi ba hon fareba na ta ɗaa?» 37 Jeso jan na go: «Mo ndil ne go na no! Ndu ge ne jan mo fare no, a na ne!» 38 Ndu mbe jan go: «Bageyal, mbi hon fareba go!» Gur na koo na ndwara se.
39 Uwale, Jeso jan go: «Mbi mbo ya dunya zi da ne sarya kunna pe, ne da pe, nama ge a ne ka kwa swaga to ma, nama kwa swaga, nama ge ne kwa swaga ma saŋge ɓaal.» 40 Farisi ge ne ka poseya ne na ma, swaga ge a ne za̰ fare mbe no, a jan na go: «I ɓaal ma ne me ya’a?» 41 Jeso gwan ne nama janna go: «Te go aŋ ka ɓaal ɗe, aŋ te ya kat ne sone to. Ne jo̰ aŋ jan go: ‹I kwa swaga yaɗat,› aŋ ya sone zi.»
Al-naadum al-mawluud amyaan
1 Wa yoom waahid, Isa gaaʼid yuruukh wa chaaf naadum waahid mawluud amyaan. 2 Wa talaamiizah saʼalooh wa gaalo : «Sayyidna, al-naadum da wildooh amyaan be sabab zunuub yaatu ? Be sabab zunuubah hu walla zunuub waaldeenah ?» 3 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Hu amyaan ma be sabab zunuubah wa la zunuub waaldeenah. Hu bigi misil da achaan amal Allah yibiin foogah. 4 Wakit al-wata lissaaʼ nahaar, waajib nisawwu al-amal hana Allah al-rassalaani. Al-leel yaji wa be l-leel, ma fi naadum yagdar yakhdim. 5 Wakit ana gaaʼid fi l-aalam, ana nuur al-aalam.»
6 Wa wakit Isa gaal al-kalaam da, hu bazzakh fi l-turaab wa ajjan tiine be buzaakhah wa masahha fi uyuun al-amyaan. 7 Wa gaal leyah : «Amchi khassil wijhak fi birkit Silwaam.» Wa khalaas, al-amyaan macha wa khassal wijhah wa gabbal yichiif. Wa l-usum Silwaam maʼanaatah al-mursaal.
8 Wa jiiraanah wa l-naas al-chaafooh wakit hu lissaaʼ gaaʼid yasʼal sadakha, assaaʼalo ambeenaathum wa gaalo : «Da ma al-naadum al-awwal gaaʼid fi l-chaariʼ yasʼal sadakha walla ?» 9 Wa naas waahidiin gaalo : «Aywa, da hu.» Wa naas aakhariin gaalo : «La, da ma hu. Da naadum aakhar yichaabihah bas.» Wa l-naadum zaatah gaal : «Ana bas hu !» 10 Wa saʼalooh wa gaalo : «Kan sahiih inta hu, kikkeef uyuunak anfataho ?» 11 Wa radda leehum wa gaal : «Al-raajil al-usmah Isa ajjan tiine wa masahha fi uyuuni wa gaal leyi : ‹Amchi le Silwaam wa khassil wijhak.› Ana macheet wa khassalt wa khalaas gaaʼid nichiif !» 12 Wa saʼalooh wa gaalo : «Ween al-naadum da ?» Wa gaal leehum : «Da ma naʼarfah.»
13 Wa waddo al-amyaan al-fatahooh le l-Fariiziyiin. 14 Wa l-yoom al-Isa ajjan foogah al-tiine wa fattah uyuun al-amyaan da yoom al-sabt. 15 Achaan da, al-Fariiziyiin kula saʼalooh wa gaalo : «Uyuunak anfataho kikkeef ?» Wa radda leehum wa gaal : «Hu massah uyuuni be l-tiine wa ana khassalt wijhi wa khalaas ana chift.» 16 Wa Fariiziyiin waahidiin gammo yuguulu : «Al-naadum al-sawwa al-cheyy da, hu ma min Allah achaan hu ma yitaabiʼ churuut hana yoom al-sabt.» Laakin waahidiin gaalo : «Naadum kan muznib, kikkeef yisawwi ajaayib misil da ?» Wa be misil da, al-Fariiziyiin ankhalafo.
17 Wa battaan, saʼalo al-amyaan wa gaalo : «Al-naadum al-fatah leek uyuunak da, inta tuguul foogah chunu ?» Wa l-amyaan radda leehum wa gaal : «Hu nabi.»
18 Wa l-Yahuud ma saddago kadar hu awwal amyaan wa hassaʼ gaaʼid yichiif, lahaddi naado waaldeenah. 19 Wa saʼalo waaldeenah wa gaalo : «Sahiih, da wileedku ? Wa awwal mawluud amyaan walla ? Wa kan da sahiih, kikkeef hassaʼ yichiif ?» 20 Wa waaldeenah raddo leehum wa gaalo : «Naʼarfu da wileedna wa naʼarfu hu mawluud amyaan. 21 Laakin kikkeef hu yichiif wa yaatu al-fattah leyah uyuunah, da ma naʼarfuuh. Hu raajil aagil. Asʼalooh, hu yihajji be nafsah !» 22 Wa waaldeenah hajjo misil da achaan humman khaayfiin min kubaaraat al-Yahuud. Wa l-kubaaraat awwal astafago ambeenaathum le yaturdu min beet al-sala ayyi naadum al-yuguul Isa hu al-Masiih. 23 Wa achaan da, waaldeenah gaalo : «Hu raajil aagil. Asʼalooh hu.»
24 Wa marra taaniye, naado al-amyaan al-fatahooh wa gaalo : «Ahlif be Allah ! Aniina naʼarfu kadar al-naadum da muznib.» 25 Wa radda leehum wa gaal : «Kan hu muznib walla ma muznib, da ma naʼarfah. Cheyy waahid bas naʼarfah. Awwal ana amyaan wa hassaʼ ana gaaʼid nichiif !» 26 Wa saʼalooh wa gaalo : «Hu sawwa leek chunu ? Fatah uyuunak kikkeef ?» 27 Wa radda leehum wa gaal : «Awwal ana ooreetku, laakin intu ma dawwartu tasmaʼo kalaami. Maala tidooru niʼooriiku marra taaniye ? Intu kula tidooru tabgo talaamiizah walla ?»
28 Wa gammo ayyarooh wa gaalo : «Inta bas tilmiizah ! Aniina talaamiiz Muusa ! 29 Naʼarfu Allah kallam le Muusa wa laakin al-naadum da, ma naʼarfu hu min ween.» 30 Wa l-raajil radda leehum wa gaal : «Kalaamku ajiib ! Hu fatah leyi uyuuni wa laakin intu ma taʼarfu min ween hu jaayi. 31 Kullina naʼarfu Allah ma yasmaʼ duʼa hana l-muznibiin. Allah yasmaʼ duʼa hana l-naadum al-saalih al-gaaʼid yisawwi al-cheyy al-hu yidoorah. 32 Min bidaayit al-dunya, abadan ma simiʼna be ayyi naadum al-fatah uyuun hana naadum mawluud amyaan. 33 Kan al-naadum da ma jaay min Allah, hu ma yagdar yisawwi cheyy.» 34 Wa raddo leyah wa gaalo : «Inta wildook wa rabbook fi zunuub. Ma tagdar tiʼallimna cheyy !» Wa khalaas, taradooh min beet al-sala.
35 Wa wakit Isa simiʼ al-naadum al-awwal amyaan taradooh, hu macha ligiih. Wa gaal leyah : «Inta muʼmin be Ibn al-Insaan walla ?» 36 Wa l-naadum gaal : «Ya l-sayyid, hu yaatu ? Ooriini achaan niʼaamin beyah.» 37 Wa Isa gaal leyah : «Inta chiftah wa hu al-naadum al-gaaʼid yihajji leek.» 38 Wa l-naadum gaal : «Ya Rabb, ana muʼmin beek.» Wa sajad leyah. 39 Wa Isa gaal : «Ana jiit fi l-dunya le nijiib al-hisaab achaan al-naas al-amyaaniin yichiifu wa l-naas al-yichiifu yabgo amyaaniin.»
40 Wa waahidiin min al-Fariiziyiin gaaʼidiin maʼaayah wa simʼo al-kalaam da wa gaalo : «Tuguul aniina amyaaniin walla ?» 41 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Kan sahiih intu amyaaniin, intu ma khaatiyiin. Laakin gultu : ‹Intu tichiifu›, wa achaan da al-khata yagood foogku.»
