Gwanna ge Absalom ne ya Ursalima go
1 Yowab ge Seruya vya kwa go gan dulwak ne Absalom pal to. 2 Tol gwale a̰me ge zwama ne suwal Tekowa ya, jan na go: «Wa̰ kḭḭmi, mo kan kasigir ma mo ta, ɗusi tene ne kaŋ ge hur tuli ma to. Ke tene dimma ne gwale ge ne wan kḭḭmi ya kaal go. 3 Go mbe no, mo ba mbo ɓol gan, mo ba jan na fare ge mbi ma̰ yuwale mo ya.» Yowab yuwale na ge na ba mbo jan gan. 4 Gwale ge suwal Tekowa mbe mbo ɓol gan, gur na koo na ndwara se, jan na go: «O gan, sya mbi ko̰r!» 5 Gan ele na go: «A ma fare ɓó mo ne!» Na sḛ gwan ne na janna go: «Mbi obe su go, mbi gá ne go kumur. 6 Mbi ka da ne vya sonmo ma azi. Ge ful zi ya, a ɓó gool ta buwal zi no, ndu be kat ge wan nama uzi to, ge ɗu hṵ na kon no. 7 Naa ge ne i vuwal pe go ma ɗage mbi ta no pet go, mbi ho̰ bama na, bama ba hun na ne na ne hṵ na ná vya pe. Bama ba̰ na ge ne mbya zam joo uzi. Swaga ke go mbe no, a ɓyare ban na ge ne gá ne mbi pe ɗu kikit uzi. A ɓyare burmi mbi obe dḭl ne suwar pal go uzi.» 8 Gan jan gwale mbe go: «Mbo di. Mbi ma̰ hon wak ne mo pe.» 9 Gwale mbe jan gan go: «O gan, mbi bageyal, sone mbe na ka i ne mbi hir ma pal, na ka mo pal, ko mo muluk pal to.» 10 Gan jan na go: «Kadɗa ndu a̰me jan mo fare ya, gene na ya mbi ta. Na sḛ mbo gwan ke mo fare a̰me ne go̰r go tá to bat.» 11 Gwale gwan jan na go: «Ya̰ gan guni tene ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin Dok ge na ne go, ndu ge ne mbya gele mbi vya, na gwan hun mbi vya ge ne gá ɗu kikit ne mbi pe uzi to.» Gan jan na go: «Ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin ne, mo vya pala susu go ɗu puy mbo det suwar zi to.»
12 Gwale mbe gwan jan gan go: «Gan, mbi bageyal, ho̰ mbi viya̰ jan mo fare a̰me ta ɗu!» Gan jan na go: «Jya̰ mo fare!» 13 Gwale mbe jan go: «Mo te ke fare ge go mbe ɓase ge Dok ne ma pal gyana ɗaa? Ne fare ge mo ne jya̰ no ɗe, mo ke ya̰l, ne mo ne yá̰ ndu ge mo ne ya̰ na kat mbay ne zum ya be ge gwan ne na ya suwal diŋ to pe. 14 Nee pet nee su su, a dimma ne mam ne kan suwar zi ndu ne day gwan abe na digi to go. Dok gwan ɗage ne ndu ge su ya digi to, amma ɓyare go ndu ge ne mbo kat mbay uzi ya, na ka uzi ya kaal tata ne na to. 15 Kadɗa mbi mbo ya jan gan fare mbe ma no ɗe, ago naa ho̰ mbi vo. Mbi jya̰ tene no go, mbi ma̰ jan gan fare mbe ma ya ɗe, na sḛ ma̰ ke fare janna ge mbi ne pal. 16 Gan ma̰ za̰ mbi, ma̰ zur i ne mbi vya ne ndu ge ne ɓyare hun i ne joo ge Dok ne go uzi. 17 Mbi jya̰ go: Fare janna ge mbi bageyal gan ne iyal naa laar. Ago mbi bageyal gan a dimma ne maleka ge Dok ne go, kwa varse kwaɗa ma ne sone buwal kwa. Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne, na ka poseya ne mo.»
18 Gan jan gwale mbe go: «Mbi ɓyare ele mo fare, woy mbi a̰me to.» Gwale mbe jan na go: «Bageyal, gan, jya̰ mo fare!» 19 Gan jan na go: «Yowab ne fare mbe zi to ɗaa?» Gwale gwan ne na janna go: «Ne jo̰ mbi bageyal gan da ne ndwara, ndu ne pool lase mo ne fare to. A mo dore Yowab ho̰ mbi wak ne, pá fare mbe ma mbi wak zi ne. 20 A ndwara er fare ma, mo dore Yowab ke fare mbe no. Amma mbi bageyal a zwama dimma ne maleka ge Dok ne go, kwa kaŋ ge ne ke ne suwar pal ma kwa pet.»
21 Gan jan Yowab go: «Mbi vin’a ke dimma ne mo ne ɓyare go. Mbo gwan ne Absalom ya.» 22 Yowab gur na koo suwar pal gan ndwara se, gwan ne gugu hon na, jan na go: «Mo dore kwa ma̰ ya go go, mbi dé mo ndwara zi kwaɗa, ne jo̰, mbi bageyal gan ke fare janna ge mbi ne pal.»
23 Yowab mbo suwal Gechur ya, gwan ne Absalom ya Ursalima go. 24 Amma gan jan go: «Na gwa̰ na ya, na mbo ya na ndwara go to.» Go no, Absalom mbo ne na ya, gwan mbo ya gan ndwara go to.
Dawda pore Absalom
25 Ge suwal Israyela go pet, ndu a̰me ge dore ge a ne dore na dimma ne Absalom go to: ne na koo se ɗiŋ mbo na pala digi, a ɓol sáso a̰me na ta to. 26 Ka sot na pala del zi ndwara ɗu, ago na pala susu ka ke na dṵṵl. Na pala susu dṵṵl ka waɗe kilo azi go, ŋgayya ge gan ne. 27 Absalom tó vya sonmo ma ataa ne vya gwale ɗu. Na vya gwale mbe dḭl Tamar, ka kale ge be to.
28 Absalom kat Ursalima diŋ, ɗiŋ del azi be ge kwa gan ndwara. 29 Absalom é temel tol Yowab, na ba dol na mbo gan ta. Yowab kuri be mbo ya na ta. Gwan é temel ge ndwara azi, go no puy ɗe, Yowab kuri. 30 Absalom jan na dore ma go: «Yowab gaaso ge gḛme ge fogor ne ya mbi ziyar go gwa, mbo me dun na ol.» Absalom dore ma dun gaaso mbe ol. 31 Se se no, Yowab ɗage mbo ɓol Absalom na diŋ, ele na go: «Mo dore ma te dṵ mbi gaaso ol gyana ɗaa?» 32 Absalom gwan ne Yowab janna go: «Mbi é temel tol mo go mo mbo ya, mo kuri no. Mbi ɓyare dol mo mbo gan ta, mo mbo jan na go: ‹Mbi gwa̰ ne suwal Gechur ya da ne da pe ɗaa? A kwaɗa ge mbi kat te ya gale. Se no, mbi ɓyare mbo ɓol gan, kadɗa mbi ke sone a̰me ya go, na hṵ mbi uzi.›» 33 Yowab mbo ɓol gan, wan na fare mbe ma pe. Gan e temel tol Absalom, Absalom mbo ya na ta, gur na koo na ndwara se, gan abe na na sḛ zi.
Abchaluum gabbalooh fi Uruchaliim
1 Wa Yuwaab wileedha le Saruuya irif kadar Dawuud galbah dawwar Abchaluum. 2 Wa gamma rassal fi hillit Takhuuʼa le mara waahide al-indaha hikma. Wa wakit al-mara di jaat, hu gaal leeha : «Min fadulki, sawwi nafiski haznaane wa albase khulgaan al-hizin wa ma tilmassahe. Abge misil mara al-haznaane min zamaan. 3 Wa amchi bakaan al-malik wa guuli leyah al-kalaam al-ana niʼooriiki da.» Wa Yuwaab gaal leeha al-kalaam al-waajib hi tuguulah.
4 Wa khalaas, al-mara al-min hillit Takhuuʼa machat le l-malik Dawuud wa wagaʼat fi l-ard wa sajadat giddaamah wa gaalat : «Ya l-malik, afzaʼni !» 5 Wa l-malik gaal leeha : «Maalki ?» Wa hi gaalat leyah : «Leyi al-asaf, ana armala wa raajli mayyit. 6 Wa ana khaadmak indi awlaad itneen al-addaawaso fi l-kadaade wa naadum al-yihaajizhum kula ma fiih. Wa l-waahid katal al-aakhar. 7 Wa hassaʼ daahu kulla naas gabiilti gammo diddi wa gaalo leyi khalli nisallim leehum wileedi al-katal akhuuh wa humman yaktuluuh fi gaddah, hu al-baʼadeen yabga wariis. Wa be misil da, humman yidooru yiwadduru al-acham al-waahid al-indi wa ma yikhallu le raajli wa la wariis wa la usum fi l-ard.»
8 Wa l-malik gaal leeha : «Gabbili amchi beeti. Wa ana zaati nanti amur fi sababki.» 9 Wa l-mara al-min hillit Takhuuʼa gaalat leyah : «Ya siidi al-malik, khalli al-khata da yagaʼ fi raasi wa fi raas ahali. Al-malik wa aayiltah yukuunu bariyiin.» 10 Wa l-malik gaal leeha : «Kan naadum yihajji foogki, jiibiih leyi ana. Wa battaan ma yisawwiih.» 11 Wa l-mara gaalat battaan : «Khalli al-malik yiʼaahidni be usum Allah Ilaahah achaan siid al-taar ma yiziid al-damaar wa yaktul leyi wileedi.» Wa l-malik gaal leeha : «Nahlif be Allah al-Hayy, suufaay waahide kula hana wileedki ma tagaʼ fi l-ard.»
12 Wa baʼad da, al-mara gaalat leyah : «Min iznak, ya siidi al-malik, khalli nuguul leek kilme waahide.» Wa hu gaal leeha : «Hajji.» 13 Wa hi gaalat leyah : «Maala inta ma fakkart misil da fi chaʼab al-Rabb ? Wa be kalaamak al-inta kallamtah hassaʼ, ya l-malik, inta bigiit khaati achaan inta ma gabbalt wileedak al-muʼarrid. 14 Aywa, yoom waahid kullina numuutu wa hayaatna tabga misil almi al-daffag fi l-turaab wa battaan ma yinchaal. Wa laakin al-Rabb ma yaktul al-muʼarrid. Da ma fikir al-Rabb kadar al-muʼarrid yagood baʼiid minnah. 15 Wa hassaʼ, ana jiit hajjeet al-kalaam da leek inta siidi al-malik achaan al-naas khawwafooni. Wa ana khaadmak gult namchi nihajji leek inta al-malik wa akuun tisawwi al-cheyy al-ana khaadmak nuguulah leek. 16 Wa be da, inta tasmaʼ kalaami wa tinajjiini ana khaadmak min iid al-naadum al-yidoor yiwaddirni ana wa wileedi min usut chaʼab al-Rabb al-misil warasatah. 17 Wa ana fakkart kadar kalaamak inta al-malik yisabbirni min al-muchkila di. Wa siidi al-malik, hu misil malak Allah al-yasmaʼ al-zeen wa l-fasil. Khalli Allah Ilaahak yukuun maʼaak.»
18 Wa l-malik gaal le l-mara : «Nasʼalki suʼaal waahid wa ma tilabbidi leyi cheyy.» Wa l-mara gaalat leyah : «Kallim, ya siidi al-malik.» 19 Wa l-malik gaal leeha : «Hal kulla l-kalaam da ma jaayi min Yuwaab walla ?» Wa l-mara gaalat : «Nahlif be hayaatak inta, ya siidi al-malik. Ana ma nagdar nakdib leek, ya siidi al-malik. Be akiid, abdak Yuwaab bas kallafaani be l-kalaam da. 20 Wa abdak Yuwaab sawwa al-cheyy da achaan yibaddil al-haala di. Wa laakin siidi al-malik, hu hakiim misil malak Allah al-yaʼarif kulla cheyy fi l-ard.»
21 Wa fi l-bakaan da, al-malik gaal le Yuwaab : «Khalaas al-kalaam kammal. Amchi gabbilah le Abchaluum hini.» 22 Wa tawwaali, Yuwaab wagaʼ fi l-ard wa sajad wa baarak al-malik wa gaal : «Al-yoom ana abdak irift kadar inta siidi al-malik ridiit leyi achaan inta sawweet al-cheyy al-ana abdak gultah leek.»
23 Wa Yuwaab gamma wa macha Gachuur gabbalah le Abchaluum fi Uruchaliim. 24 Wa l-malik gaal : «Khalli Abchaluum yamchi beetah ma yigaabilni.» Wa khalaas, Abchaluum macha beetah wa ma gaabalah le l-malik.
Dawuud assaalaho maʼa Abchaluum
25 Wa fi Israaʼiil, ma fi naadum jamiil wa machkuur misil Abchaluum wa min rijileenah lahaddi raasah foog ma fi ayyi eeb. 26 Wa fi ayyi akhiir al-sana, yizayyin suuf raasah achaan tagiil leyah. Wa hu yawzin suuf raasah wa waznah yisaawi ziyaada min itneen kiilo hasab wazin al-muluuk. 27 Wa Abchaluum indah awlaad talaata wa bineeye waahide usumha Taamaar. Wa hi mara jamiile marra waahid.
28 Wa Abchaluum gaʼad santeen fi Uruchaliim wa laakin ma gaabal al-malik. 29 Wa yoom waahid, Abchaluum naadaah le Yuwaab achaan yirassilah bakaan al-malik wa laakin Yuwaab aba ma yaji leyah. Wa le taani marra battaan rassal le Yuwaab wa hu aba ma yaji. 30 Wa Abchaluum gaal le khaddaamiinah : «Chiifu al-zereʼ hana gameh abyad al-jamb zerʼi, da hana Yuwaab. Amchu tuchchuuh.» Wa khalaas, khaddaamiin Abchaluum tachcho al-zereʼ da.
31 Wa tawwaali, Yuwaab gamma macha le Abchaluum fi beetah wa gaal leyah : «Maala khaddaamiinak tachcho zerʼi ?» 32 Wa Abchaluum gaal le Yuwaab : «Achaan ana rassalt leek taji leyi wa inta abeet. Ana dawwart nirassilak bakaan al-malik tuguul leyah : ‹Maala ana jiit min Gachuur ? Akheer leyi nigabbil battaan hinaak.› Wa hassaʼ, nidoor nigaabil al-malik. Wa kan ana khaati kamaan, khalli yaktulni.»
33 Wa Yuwaab macha hajja le l-malik be l-kalaam da. Wa khalaas, al-malik naadaah le Abchaluum wa hu gamma macha wa wagaʼ fi l-ard wa sajad giddaam al-malik. Wa l-malik habbaah.