Ŋgay tene ge Yusuf ne na bá vya ma ta
1 Swaga mbe go no, Yusuf be day ge gwan wan tene ge naa ge ne na ziyar go ma ta to. Ne ka̰l ndaar, oy digi, jan go: «Abe me naa ne mbi ta uzi pet.» Ndu a̰me ɗu be gwan gá Yusuf ta to, swaga ge Yusuf ne ŋgay tene na bá vya ma ta go. 2 Ndage na ka̰l fyalla ne ka̰l ndaar, Masar ma za̰ na, naa ge ne Faraon diŋ ma za̰ na me. 3 Yusuf jan na bá vya ma go: «A mbi Yusuf ne. Mbi bá ya go gale ne na ndwara baa?» Amma na bá vya ma day ge gwan ne na fare janna pal to, ago a ka da ne vo ge ɓaŋlaŋ na ndwara se. 4 Yusuf jan na bá vya ma go: «Ndá me ta ya mbi ta zi gwa.» A ndar ta ya na ta zi gwa, jan nama go: «A mbi aŋ bá vya Yusuf ge aŋ ne yá na uzi, mbo suwal Masar ya ne. 5 Se no ɗe, kaage aŋ iigi ta to, hó me aŋ laar ne aŋ ne yá mbi uzi pe to. Ago a Dok sḛ teme mbi ya aŋ ndwara zḛ go go ne, ne da pe mbi má aŋ. 6 Ndi del ma̰ no azi ge baktar ne dé suwar pal, del ma gale gá ya go anuwa̰y ge ndu ba gar kaŋ, ko ne syat swara to gale. 7 Dok teme mbi ya aŋ ndwara zḛ ne, ne da pe, aŋ naa mbut aŋ gá suwar pal, aŋ ɓó zurra ge ɓaŋlaŋ me. 8 Ne se no ɗe, a be aŋ teme mbi ya go go ne to, a Dok. A na sḛ é mbi Faraon goopol ne, é mbi ga̰l ge na yàl pal no mwaɗak, ne bage muluk ge suwal Masar ne no mwaɗak me. 9 Há me ta gwan mbo mbi bá ta ya avun cap, jya̰ me na go: ‹Mo vya Yusuf jan go: Dok é mbi ne go ga̰l suwal Masar pal mwaɗak, mbo ya ɓol mbi, kaage mo ke dṵṵl to. 10 Aŋ ne mo vya ma, ne mo baŋ ma, ne mo gii ma, ne mo nday ma, ne kaŋ ge mo ne ma pet, aŋ mbo ya kat Suwal Gochen go, mbi ta gwa. 11 Swaga mbe go go no, mbi ba ka mbar mo kaŋ ge daage zi mwaɗak, ago baktar gale ya go del ta anuwa̰y. Go no, aŋ ne naa ge ne mo yadiŋ ma mwaɗak, ne kaŋ ge mo ne ma pet, aŋ mbo woɗege ne a̰me to›.
12 Aŋ sḛ ma kwarra ne aŋ ndwara, mbi ná vya Bayami kwarra ne na ndwara me, a mbi Yusuf jan aŋ fare ne. 13 Aŋ mbo wan mbi bá kaŋ ma ge aŋ ne kwa ne aŋ ndwara ma pe, ne hormo ge mbi ne ɓó ne suwal Masar go pe me. Há me ta mbo gene mbi bá ya go go.»
14 Abe na ná vya Bayami na sḛ zi, ka fyalla, Bayami ka fyalla me. 15 Uwale ka bur na bá vya ma na sḛ zi ne fyaso. Go̰r go gale, a ne na bá vya ma ba ɗage sigɗi fare.
Tolla ge Yakub ne ya suwal Masar go
16 Ko̰r det ge Faraon diŋ ya go, Yusuf ná vya ma mbo ja. Fare mbe ke Faraon ma ne na naa ga̰l ge temel ma sḛ tuli. 17 Faraon jan Yusuf go: «Jya̰ mo ná vya ma go, nama yage nama kwara ma ne swara, nama gwa̰ mbo suwal Kanan, 18 nama mbo wan nama bá ma ne nama vya ma ya, nama mbo ya kat mbi ta go go. Mbi mbo hon nama kaŋ kwaɗa ge suwal ne ma, a mbo zam kaŋzam ge kwaɗa ge suwal Masar ne ma me. 19 Ho̰ nama wak go, nama abe pus ma ne go go, mbo abe nama gwale ma, ne nama vya ma ya, nama wa̰ nama bá ya me. 20 Saare me ne aŋ kaŋ ge ne mbo gá ya aŋ go̰r ya ma pe to, ago kaŋ kwaɗa ge daage pet ge ne suwal Masar go ma mbo kat ge aŋ ne.»
21 Israyela vya ma ke go mbe no tem. Yusuf hon nama pus ma dimma ne Faraon ne jya̰ go, uwale hon nama kaŋzam ma ne viya̰ pe nama tok go. 22 Hon ndu ge daage ba̰r ge siŋli ge er pe, amma Bayami ɗe, hon na ba̰r ge siŋli ge er pe ma anuwa̰y, ne bware kikis ataa me. 23 Hon na bá kwara ma wol yageya ne kaŋ ge siŋli ge suwal Masar ne ma, ne kwara ná ma wol yageya ne gḛme ma ne katugum ma, ne kaŋzam ma ne viya̰ pe. 24 Go̰r go, e na bá vya ma mborra. Swaga mborra go, jan nama go: «Kaage aŋ ke ta gool viya̰ zi to!»
25 A ɗage ne suwal Masar go, a det ya suwal Kanan go, bama bá Yakub ta. 26 A jan na go: «Yusuf ya go ne na ndwara, a na sḛ ga̰l ne suwal Masar pal ne mwaɗak.» Amma Yakub iigi tene to, ne da pe be hon fareba nama fare janna pal to. 27 A wan na fare ge Yusuf ne jya̰ bama ya ma pe mwaɗak. Swaga ge Yakub ne kwa pus ge Yusuf ne teme ya abe na ma ɗe, na haŋgal e se. 28 Israyela jan go: «Mbyat go, mbi vya Yusuf da ne ndwara! A kwaɗa go, mbi mbo kwar na ɓya, mbi ba ɗage suya.»
Yuusuf bayyan nafsah le akhwaanah
1 Wa fi l-bakaan da, Yuusuf ma gidir sabbat nafsah giddaam al-naas al-gaaʼidiin maʼaayah. Wa gaal leehum : «Amurgu !» Wa kulla l-naas marago. Naadum waahid kula ma faddal, illa hu wa akhwaanah. Wa bayyan leehum nafsah. 2 Wa Yuusuf gamma yabki baki chadiid lahaddi l-Masriyiin wa l-naas fi gasir al-malik Firʼoon kula simʼooh.
3 Wa Yuusuf gaal le akhwaanah : «Ana bas Yuusuf ! Sahiih abuuyi lissaaʼ gaaʼid hayy walla ?» Laakin akhwaanah min al-khoof giddaamah ma gidro raddo leyah. 4 Wa Yuusuf gaal leehum : «Taʼaalu leyi gariib.» Wa humman garrabo leyah wa gaal leehum : «Ana Yuusuf, akhuuku. Intu biʼtuuni misil abid wa jaabooni hini fi Masir. 5 Intu biʼtuuni wa jaabooni hini. Wa fi chaan da, ma takhaafo wa la tibarjulu. Achaan al-Rabb bas rassalaani hini gubbaalku le yinajji hayaatku. 6 Daahu al-juuʼ sawwa santeen fi l-balad wa faddal battaan khamsa sana. Al-naas ma bagdaro biteerubu wa la bahartu. 7 Wa l-Rabb rassalaani hini gubbaalku achaan intu tifaddulu fi l-ard wa yinajji hayaatku naja kaamile. 8 Ma intu ya jibtuuni hini laakin al-Rabb bas jaabaani. Wa hu sawwaani al-waziir al-kabiir siid al-amaan hana l-malik Firʼoon wa masʼuul hana beetah wa haakim fi kulla balad Masir.
9 «Hassaʼ da, amchu ajala le abuuyi wa guulu leyah : ‹Daahu wileedak Yuusuf buguul ke : “Al-Rabb sawwaani haakim fi kulla balad Masir. Taʼaal leyi bala taʼkhiir. 10 Wa tagood jambi fi turaab Goochan, inta wa iyaalak wa iyaal iyaalak wa bagarak wa khanamak wa kulla maalak. 11 Wa fi l-bakaan da, nantiik maʼaach leek wa le aayiltak wa le bahaaymak le ma tatʼabo. Achaan faddal khamsa sana hana juuʼ.”›»
12 Wa Yuusuf gaal leehum battaan : «Intu kulluku wa Banyaamiin zaatah gaaʼidiin tichiifuuni ana bas gaaʼid nikallim leeku. 13 Wa amchu ooru abuuyi be l-daraja al-indi fi Masir wa be kulla cheyy al-gaaʼidiin tichiifuuh. Wa amchu jiibuuh ajala ke hini.» 14 Wa Yuusuf gamma hadan akhuuh Banyaamiin wa bada yabki wa Banyaamiin kula hadanah wa baka. 15 Yuusuf gaaʼid yabki wa yihibb akhwaanah al-aakhariin kula wa fi l-bakaan da, humman gidro hajjo leyah.
16 Wa fi gasir al-malik Firʼoon, simʼo kadar akhwaan Yuusuf jo fi Masir wa Firʼoon maʼa masaaʼiilah kulluhum firho be l-khabar da. 17 Wa l-malik gaal le Yuusuf : «Guul le akhwaanak khalli yichiddu hamiirhum wa yigabbulu fi balad Kanʼaan. 18 Yamchu yijiibu abuuhum wa aayilaathum wa nukhuttuhum fi afdal bakaan fi Masir, bakaan al-yalgo foogah sarha samha le maalhum. 19 Wa guul le akhwaanak khalli yichiilu min hini arabaat achaan yijiibu fooghum awiinhum wa iyaalhum wa abuuhum kula. 20 Wa khalli ma yandamo le ayyi cheyy al-yikhallu hinaak achaan yaju yaskunu fi afdal bakaan fi Masir.»
Awlaad Yaakhuub gabbalo fi Kanʼaan
21 Wa khalaas, awlaad Yaakhuub sawwo al-cheyy al-gaalooh leehum. Yuusuf antaahum al-arabaat be izin al-malik Firʼoon wa antaahum zaad kula. 22 Wa antaahum hadiiye hana khulgaan wa le Banyaamiin antaah khamsa khulgaan wa 300 hajar fudda. 23 Wa daahu al-khumaam al-rassalah le abuuh, achara hamiir chaayliin achya samhiin hana Masir wa achara hamiir anaati chaayliin gameh wa khubza wa zaad le abuuh fi l-derib. 24 Wa talab min akhwaanah achaan ma yihaaruju fi l-derib wa khallaahum macho.
25 Wa khalaas humman gammo marago min Masir wa baʼadeen wassalo fi balad Kanʼaan bakaan abuuhum Yaakhuub. 26 Wa gammo gaalo leyah : «Yuusuf gaaʼid hayy wa hu bas haakim fi Masir.» Wa Yaakhuub galbah angataʼ min al-farha wa be da kula, hu ma saddag kalaamhum. 27 Wa laakin humman hajjo leyah be kulla cheyy al-Yuusuf gaalah leehum. Wa wassafooh al-arabaat al-Yuusuf rassalaahum le yisaafir beehum. Khalaas Yaakhuub galbah ragad. 28 Wa baʼad chiyya ke, Yaakhuub gaal : «Wileedi Yuusuf gaaʼid hayy ! Ana battaan nagdar nuguul chunu ? Namchi nichiifah gubbaal ana ma numuut !»
