Bulus mbo Ursalima
1 Swaga ge i ne varse ne nama, i her fak kale cat mbo suwal Kos, dam ge kwap ge go, i det ya suwal Rode go, ne na go, i kale mbo suwal Patara. 2 Swaga ge i ne ɓo fak a̰me ge ne har mbo suwal Fenisi, i ndé na go no.Fak ga̰l 3 Swaga ge i ne dé ya suwal Chipre ndwara go ŋga, i kale mam pul zum ya no cat ndwara kale mbo suwal Siriya, ne da pe a abe kaŋ ma ne fak go uzi suwal Tir go. 4 Swaga ge i ne ɓo naa ge ame hateya ma, i gá katɗa nama ta no ɗiŋ dam ɓyalar. O̰yom ɓyan nama, a jan Bulus go na mbo Ursalima to. 5 Swaga ge i ne nama dam ge katɗa ne á ɗe, a ne bama gwale ma, ne bama vya ma, a ɗame i ya suwal go̰r zum, i ne nama gur i koo ma mam wak go, i ke kaɗeya. 6 Swaga ge i ne nama ne sa̰ ta wak, i ndé fak go, nama sḛ ma gwan di me. 7 I á swaga mborra ge i ne ne fak swaga i ne ɗage ne suwal Tir ya mbo ya suwal Tolemayis go. Swaga ge i ne sa̰ ná vya ma wak, i gá katɗa ne nama dam ɗu ne na duul. 8 Dam ge kwap ge go, i ɗage, i det ya suwal Sezare go, i mbo Filibus, bage oy fare ge kwaɗa, na ge ne ka naa ge ɓyalar ma buwal zi diŋ ya. i gá kat na go. 9 Ka da ne vya kale ma anda, ge a ne ka waage fare ge Dok. 10 Ne jo̰ i ke dam ma kaal swak swaga mbe go, anabi a̰me mbo ne suwal Yahudiya ya, na dḭl Agabus. 11 Swaga ge ne mbo ya set i, abe bit ge Bulus ne, vwal na koo ma ne na tok ma, jan go: «O̰yom ge harcal jan ne: Bage bit mbe no, Yuda ma mbo vwal na go mbe no Ursalima go, a mbo ɓyan na pehir ge ɗogle ma tok go.» 12 Swaga ge i ne za̰ fare mbe ma no, i ne naa ge suwal mbe ma, i kaɗe na ne á ta go na mbo Ursalima to. 13 Na sḛ gwan ne i janna go: «Aŋ te fyal gyana ɗaa? Aŋ te iyal mbi sḛ gyana ɗaa? Ago mbi, mbi jejew ne vwalla pe ɗeŋgo to, amma ne suya ne dḭl ge Bageyal Jeso ne pe Ursalima diŋ.» 14 Ne jo̰ i be day hal na ne fare to ɗe, i gwan gwarge ta na ta to, i jan go: «Ya̰ laar ɓyareya ge Bageyal ne na ke!»
15 Go̰r dam mbe ma no go, i nṵsi ta ndwara mbo Ursalima. 16 Naa ge ame hateya a̰me ma ge ne suwal Sezare go ma, a ɗame ya, a mbo ne i mbo eya dwamma ge Nason, ndu ge suwal Chipre ne diŋ, na sḛ ka naa ge a ne ho̰ fareba ge zḛ ge ma buwal zi.
Bulus mbo ɓol Yakub
17 Swaga ge i ne dé ya Ursalima diŋ, ná vya ma ame i ne laar saal. 18 Dam ge kwap ge go, i ne Bulus ma mbo ɓol Yakub, naa ga̰l ma kote ja na ta mwaɗak. 19 Swaga ge ne sa̰ nama wak, wan nama kaŋ ma ge Dok ne ke pehir ge ɗogle ma buwal zi ɗu ne ɗu ne na temel kerra ta. 20 Swaga ge a ne za̰ fare mbe ma, a uware Dok, a jan na go: «Ná vya, mo kwa ya go’a! Yuda ma buwal zi, naa dubu dubu ma a hon fareba go, nama sḛ ma pet a da ne yil gḛ ne eya ge Musa ne pe, 21 a za̰ janna mo pal go, hateya ge mo ne ma zi, mo e Yuda ge ne pehir ge ɗogle ma buwal zi ma sen eya ge Musa ne ma, mo jan nama go, nama vya̰ nama vya ma ba̰y to, nama gwan ke mborra hada ma pal to. 22 Nee ke gyana ɗaa? A fareba, a ma̰ za̰ go mo mbo ja. 23 Ke kaŋ ge i ne jan mo no. Naa ya go anda ge a ne ke wak tuli, 24 abe nama mo pe go, há tene yaɗat poseya ne nama, hé dṵṵl ge nama kaŋ potɗa ne mo pal, ne da pe nama só nama pala ma. Go no, naa pet a ma̰ kwa go fare ge bama ne za̰ na janna mo pal ma nama fare ge hale ma ne, amma mo ɗe, mo ke mborra ya eya ma pal. 25 Kadɗa ne pehir ge ɗogle ma ge a ne ho̰ fareba ma ɗe, i njaŋge nama i dwatɗa ma, ago nama za kaŋ ge a ne tyare nama hon kaŋ sḭḭm ma to, ko swama, ko kaŋ ge ne su wak tumul ma, nama abe ta uzi ne kaya kerra go me .»
26 Dam ge kwap ge go, Bulus abe naa mbe ma, a ne nama hat ta yaɗat, a mbo zok ge mbegeya zi ndwara mbo waage naa dam ge bama hat ta yaɗat ne aya, ge bama ba gá tyare tuwaleya ne ndu ge daage pe .
Wanna ge Bulus ne zok ge mbegeya zi
27 Dam ge ɓyalar mbe ma wak aya go, Yuda ge ne ɗage ne suwal Asiya ya ma, swaga ge a ne kwa na zok ge mbegeya zi, a suti ɓase ma na pal, a wan na. 28 A ka oyya go: «Israyela ma, sya me i ko̰r! Ndu mbe ge ne hate naa swaga ge daage go ke ho̰l ne nee ɓase ma, ne eya ma, ne swaga mbe no ne go no! Ndi ko Grek ma puy, gene nama ja zok ge mbegeya zi, go no, hat swaga ge harcal mbe ya seŋgre.» 29 Ago zaŋgal, a kwa nama ne Trofimus, ndu ge suwal Efesus ne suwal diŋ, a ka dwat go Bulus gene na mbo zok ge mbegeya zi. 30 Suwal iigi digi gilu, naa ka sya ne swaga ma ya pet, a wan Bulus, a zwal na ne zok ge mbegeya zi ya zum, a dibi zok wak ma ya digi. 31 Ne jo̰ a ka ɓyare go bama hun na hun, ko̰r det ge asagar ge Roma ma ne ma ga̰l ta ya go Ursalima iigi ya digi gilu. 32 Se se no, na sḛ abe asagar ma ne bama ga̰l ma na pe go, a syat so mbo ɓase ma ta ya. Swaga ge a ne kwa asagar ma ga̰l ne asagar ma na pe go ɗe, a ya̰ Bulus be folla. 33 Asagar ma ga̰l mbe mbo ya, wan na, hon wak go a ka̰ na zul ma azi. Ele swaga go, na wuɗi ne de, na ke da de me. 34 Naa a̰me ma ka oy hini, ge may ma ka oy hini me. Ko̰r mbe zi, ne jo̰ be ɓol fare pe ge jwap to ɗe, hon wak go a mbo dol Bulus daŋgay zi. 35 Swaga ge Bulus ne dé ya zok wak ge ndeya wat zi go, asagar ma gá in na in ne yál ge a ne ke na pe. 36 Go no puy ɗe, ɓase ma ka puwaleya na pe go go: «Hṵ me na uzi!»
Bulus kaɗe go a ya̰ na jan fare
37 Swaga ge a ne ɗage wat ne Bulus daŋgay zi, Bulus ele asagar ma ga̰l go na da ne pool hon na viya̰ jan fare de. Na sḛ ele na go: «Mo kwa wak grek kwa’a? 38 Mo te be Masar mbe ge ne abe naa na pe go dudubu anda, a ne nama sya mbo ful pul zi ya dam mbe ma no pul zi mbe ne to’a?» 39 Bulus jan go: «Mbi Yuda ne, mbi ndu ge suwal Tarsis ge ne Kilikiya go ne, mbi vya suwal ge suwal ga̰l ge naa ne kwa na ne ne, mbi kaɗe mo, ya̰ mbi jya̰ ɓase ma fare.» 40 Asagar ma ga̰l hon na viya̰. Bulus mḛ viya̰ wak haal digi, kar ɓase ma na tok, naa zane kirip. Her fare jan nama ne wak ibriniya go:
Min Aasiya le Suuriya
1 Wa anfaragna minhum wa rikibna fi l-safiina. Wa chaggeena al-bahar adiil lahaddi jiina fi jaziirat Kuus. Wa ambaakir jiina fi jaziirat Ruudus wa min Ruudus macheena le hillit Baatara. 2 Wa fi Baatara ligiina safiina waahide tidoor tamchi le balad Lubnaan. Wa rikibna foogha wa macheena. 3 Wa wakit maachiin, chifna jaziirat Khubrus be l-isra wa macheena giddaam. Wa wajjahna ale balad Suuriya wa wisilna fi madiinat Suur. Wa wagafna hinaak achaan da bas al-bakaan al-waajib yidallu foogah chuhnat al-safiina.
4 Wa fattachna talaamiiz al-Masiih al-saakniin fi Suur wa gaʼadna maʼaahum sabʼa yoom. Wa be gudrat al-Ruuh al-Khudduus, humman hazzaro Buulus kadar ma yamchi fi Madiinat al-Khudus. 5 Wa laakin, al-wakit al-waajib nagoodu fi l-bakaan da kammal. Wa maragna achaan nigabbulu fi l-safiina wa nikammulu safarna. Wa kulla l-muʼminiin maʼa awiinhum wa iyaalhum addoona barra min al-hille. Wa kullina barakna fi ramla hana khachum al-bahar wa salleena. 6 Wa khalaas anfaragna. Aniina rikibna fi l-safiina wa humman gabbalo fi buyuuthum.
7 Wa macheena giddaam min Suur le hillit Butulaamaayis. Wa dakhalna fi l-hille wa sallamna al-akhwaan al-gaaʼidiin foogha wa gaʼadna maʼaahum yoom waahid.
Fi beet Filibbus
8 Wa ambaakir, macheena fi hillit Geesariiya wa dalleena fi beet Filibbus al-mubachchir. Hu waahid min al-rujaal al-sabʼa al-aawano al-rusul. 9 Wa hu indah arbaʼa banaat al-ma akhadoohin wa hinna hajjan wa atnabbaʼan. 10 Wa fi wakit al-ayyaam al-aniina gaaʼidiin maʼaahum, nabi waahid ja min daar al-Yahuudiiya, usmah Akhaabuus. 11 Wa hu chaal hizaam hana Buulus wa rabat beyah iideenah wa rijileenah wa gaal : «Al-Ruuh al-Khudduus yuguul : ‹Misil da, al-Yahuud fi Madiinat al-Khudus yarbutu siid al-hizaam da wa yisallumuuh le l-naas al-ma muʼminiin.›»
12 Wa wakit simiʼna al-kalaam da, aniina wa kulla l-naas al-min al-hille al-laammiin maʼaana, gammeena chahadna Buulus achaan ma yamchi le Madiinat al-Khudus. 13 Wa laakin hu radda leena wa gaal : «Maalku tabku misil da ? Tidooru tiwajjuʼu galbi walla ? Ana maachi le Madiinat al-Khudus. Ana ma jaahiz le yarbutuuni bas laakin fi chaan usum Rabbina Isa ana jaahiz le l-moot.» 14 Wa wakit Buulus aba ma dawwar yasmaʼ kalaamna, aniina sakatna khalaas wa gulna : «Khalli yabga misil Rabbina yidoorah.»
15 Wa gaʼadna ayyaam wa baʼad da, rabatna khumaamna achaan nisaafuru. Wa chilna derib Madiinat al-Khudus wa macheena. 16 Wa waahidiin min al-talaamiiz min Geesariiya macho maʼaana wa waddoona lahaddi beet Manaasuun min Khubrus. Hu tilmiiz min zamaan. Wa gaʼadna fi beetah.
Buulus wisil fi Madiinat al-Khudus
17 Wa wakit wisilna fi Madiinat al-Khudus, al-akhwaan farhaaniin be jayyitna. 18 Wa ambaakir, Buulus macha le Yaakhuub fi beetah achaan yisallimah wa aniina macheena maʼaayah. Wa hinaak ligiina kulla l-kubaaraat laammiin. 19 Wa Buulus sallamaahum wa waddah kulla l-cheyy al-Allah sawwaah be waasitat khidimtah fi ust al-naas al-ma Yahuud.
20 Wa wakit simʼo kalaamah, majjado Allah. Wa laakin gaalo leyah : «Chiif, ya akhuuna. Hini aalaaf min al-naas al-aamano be Rabbina Isa humman Yahuud wa kulluhum yitaabuʼu Tawraat Muusa be galib waahid. 21 Wa humman simʼo kalaam min al-naas al-yuguulu inta gaaʼid tiʼallim al-Yahuud al-gaaʼidiin fi buldaan aakhariin wa tuguul leehum waajib yikhallu minhum kalaam Muusa. Wa tuguul leehum ma waajib yitahhuru awlaadhum wa ma waajib yitaabuʼu aadaat juduudhum. 22 Wa akiid yasmaʼo khabar jaytak. Wa be da, aniina nisawwu chunu ?
23 «Hassaʼ da, sawwi al-cheyy al-niwassuuk beyah. Aniina indina maʼaana arbaʼa rujaal al-sawwo nazir le Allah. 24 Waddiihum fi beet Allah wa tahhir jildak maʼaahum wa kaffi leehum gurus hana l-tihaara wa khalaas yizayyunu ruuseehum. Wa be misil da, kulla l-naas yaʼarfu kadar al-kalaam al-gaalooh foogak ma sahiih wa inta kula titaabiʼ churuut al-Tawraat. 25 Wa laakin le l-muʼminiin al-ma Yahuud, katabna leehum jawaab khalaas wa ooreenaahum waajib yikhallu akil al-laham al-gaddamooh dahiiye le l-asnaam wa l-damm wa laham al-fatiis wa l-zina.»
26 Wa ambaakir, Buulus macha maʼa l-rujaal al-arbaʼa wa tahhar nafsah maʼaahum. Wa baʼad da, dakhal fi beet Allah wa haddad al-wakit al-yikammulu foogah usbuuʼ al-tihaara wa l-wakit al-yigaddumu foogah al-dahiiye le Allah, al-waajib ayyi waahid yigaddimha.
Buulus karabooh
27 Wa wakit al-ayyaam al-sabʼa gariib yikammulu, Yahuud waahidiin min balad Aasiya chaafo Buulus fi beet Allah wa harracho foogah kulla l-naas wa karabooh. 28 Wa naado be hiss aali wa gaalo : «Ya Bani Israaʼiil, taʼaalu aawunuuna ! Da bas al-raajil al-gaaʼid yiʼallim al-naas fi kulla bakaan be kalaam didd al-Yahuud wa didd al-Tawraat wa didd al-beet da. Wa hassaʼ, hu dakhal fi beet Allah be naas ma Yahuud ! Wa najjas al-beet al-mukhaddas !»
29 Wa gaalo al-kalaam da achaan awwal chaafo Turuufiimus min Afasus raayikh maʼa Buulus fi l-madiina wa fi fikirhum, Buulus jaabah fi beet Allah daakhal. 30 Wa kulla naas al-madiina barjalo bilheen wa jaro min ayyi jiihe. Wa karabooh le Buulus wa karrooh barra min beet Allah wa tawwaali saddo al-biibaan.
31 Wa wakit gaaʼidiin yudugguuh le yaktuluuh, naadum macha le khaayid al-askar al-Roomaaniyiin wa ooraah bigi barjaal fi kulla l-madiina. 32 Wa tawwaali, al-khaayid naada askar katiiriin maʼa kubaaraathum wa jara le bakaan al-naas. Wakit al-Yahuud chaafo al-khaayid wa l-askar jaayiin, khalaas khallo Buulus wa battaan ma daggooh. 33 Wa l-khaayid garrab le Buulus wa karabah wa amaraahum le l-askar achaan yarbutuuh be janaaziir itneen. Wa bada yasʼal al-naas wa gaal : «Yaatu al-naadum da ? Hu sawwa chunu ?» 34 Wa gammo aato. Naas waahidiin gaalo cheyy waahid wa naas waahidiin gaalo cheyy aakhar.
Wa fi kulla l-haraka di, al-khaayid ma gidir yafham sabab al-kalaam wa khalaas amar askarah achaan yiwaddu Buulus fi bakaan hana l-askar. 35 Wa bakaan al-askar hu gasir wa baabah gaaʼid foog. Wa l-askar waddo Buulus lahaddi l-ataba wa laakin al-naas zaʼlaaniin bilheen wa l-askar ma gidro yatlaʼo beyah fi l-gasir illa rafaʼooh foog min ruuse al-naas, 36 achaan al-naas gaaʼidiin yitaabuʼuuhum wa yiʼiitu wa yuguulu : «Aktuluuh !»
Buulus hajja le naas al-madiina
37 Wa gubbaal al-askar ma yindasso beyah fi l-gasir, Buulus hajja le l-khaayid be kalaam yuunaani wa gaal : «Saamihni, nihajji leek chiyya.» Wa l-khaayid gaal : «Inta taʼarif kalaam yuunaani ? 38 Inta ma al-Masri al-bigi sawri yoom al-faat da wa marag fi l-kadaade maʼa 4 000 mujrimiin walla ?» 39 Wa Buulus gaal leyah : «Ana Yahuudi min Tarsuus fi balad Kilikiiya. Ana muwaatin hana hille maʼruufa wa natlub minnak izin achaan nihajji le l-naas.»
40 Al-khaayid antaah izin. Wa Buulus wagaf fi raas al-ataba wa sawwa leehum ichaara be iidah achaan yaskutu. Wa kulla l-naas sakato. Wa Buulus gamma hajja leehum be kalaam ibraani.
