Eya ne mo̰r ge Ibriniya ma pe
1 Eya ma ge mo ba ŋgay nama na ma no: 2 Swaga ge mo ne mbo yat mo̰r Ibriniya a̰me ya, mbo ke mo temel mo̰r del myanaŋgal, del ge ɓyalar go, mo mbo ya̰ na digi suli be ge pot a̰me. 3 Kadɗa mo yá na hini, mo mbo ya̰ na digi hini, kadɗa mo yá nama da ne na gwale, mo mbo ya̰ nama ne na gwale digi jwak. 4 Kadɗa a na bageyal sá̰ na gwale ne, tó vya ma ne na no, gwale mbe ma ne na vya ma a ge na bageyal ne ma ne. Na sḛ mbo gá suli hini. 5 Amma kadɗa mo̰r mbe janna go: «Mbi laar wa̰ mbi bageyal ma ne mbi gwale ma ne mbi vya ma wan, mbi ne pool ya̰ nama, mbi gá suli hini to ɗe», 6 na bageyal mbo gene na ya Dok ndwara se, mbo é na mbo ya zok wak ta, ko zok wak keŋ ma ta, mbo zut na togor ne dḭl, go no mo̰r mbe mbo gá ge na ne dedet.
7 Kadɗa ndu a̰me yat na vya ge gwale ya uzi, na sḛ mbo gá digi suli dimma ne mo̰r ge sonmo ma ne gá digi suli go to. 8 Ne jo̰, na bageyal yá na da ne na sḛ pe puy ɗe, kadɗa na hatɗa sone na bageyal ndwara zi, mbo ya̰ a zur na. Na sḛ ne pool ge yat na uzi naa ge pe dew ma tok go to bat, go no boge na boge. 9 Kadɗa na yá na da ne na vya pe, mbo ke na kaŋ ge a ne mbya ke vya kale ma na. 10 Kadɗa na san gwale ge ɗogle ya, mbo kun gwale ge mo̰r mbe kaŋzam wak uzi to, ko ba̰r, ko gá be ge ban ne na ŋgaraŋ to to bat. 11 Kadɗa na ke na kaŋ ge ataa mbe ma no ya to, gwale mbe mbo gá digi suli be ge pot bware a̰me to bat.
Sone kerra ge ne mbya siya
12 Ndu ge ne iyal na kon ya, hun na, a mbo hun na uzi. 13 Kadɗa na be hun na pool to, dé swagal na tok go, Dok ɓyare no go na su na tok go ɗe, mbi mbo é swaga a̰me ge na ba sya mbo woy tene na go. 14 Amma kadɗa ndu a̰me wan na kon ya na laar zi ɗiŋ hun na ne son, aŋ mbo hun na uzi, ko na mbo bur mbi twal tuwaleya.
15 Ndu ge ne fol na bá, ko ná na ya, a mbo hun na uzi.
16 Ndu ge ne sel ndu ya, a mbo hun na uzi, ko na yá na uzi, ko a ɓó na ɓol na tok go gale.
17 Ndu ge ne vḛne na wak ya na bá, ko na ná pal, a mbo hun na uzi .
Geleya ma
18 Kadɗa naa a̰me ma iyal ta ya, ge ɗu mbal na kon tok guɗumul, ko ne njal, na kon mbe su to, amma gá njot yál ɗe, 19 kadɗa na zwal tene ya digi, gá mbyale tene ne calaŋ mbo zum, ndu ge ne iya na mbe mbo gá suli, amma mbo pot na dam ge ne gá zok zi be ke temel ma, mbo ke na jam ɗiŋ zon me.
20 Kadɗa, ndu a̰me iyal na dore, ko na kale ya ne calaŋ, su na tok go, a mbo gele na. 21 Amma kadɗa na dwam ya digi dam ɗu, ko azi, a mbo gele na to, ago a na bware ne.
22 Kadɗa naa a̰me ma iyal ta, a pel gwale ge ne emel, gwale mbe tware be ge ɓol yál ge ɗogle na ta, gwale mbe obe mbo hal kaŋ ge potɗa ge naa ge wan gool ma ndwara se. 23 Amma kadɗa fare a̰me ge haŋle ɓol gwale mbe ya, aŋ mbo gele na siya ne siya , 24 ndwara ne ndwara, kiya̰r ne kiya̰r, tok ne tok, koo ne koo, 25 tilla ne tilla, jwaŋ ne jwaŋ, pyalaŋ ne pyalaŋ byalam go.
26 Kadɗa ndu a̰me iyal na dore, ko na kale ya na ndwara zi, ɓá na ndwara, mbo ya̰ na digi suli ne na ndwara pe. 27 Ko kadɗa há na kiya̰r, mbo ya̰ na digi suli ne na kiya̰r pe.
28 Kadɗa nday mbal ndu son, ko ndu gwale ya ne na kḭḭm, hun na, a mbo mbal nday mbe uzi ne njal, ndu mbo zam na duur to, fare mbo kat bage ge nday pal to. 29 Amma kadɗa a nday ge ne mbal naa ne zaŋgal day ne, a jya̰ na bá pal no, be dol na ndwara na pal to, kadɗa nday mbe hun ndu ya, a mbo mbal na uzi ne njal, a mbo hun na bá uzi me. 30 Amma kadɗa a é kaŋ potɗa ya ndu ge nday mbe pal, na sḛ mbo pot kaŋ ge a ne há na pal ma mwaɗak, go no, ba gá suli gale. 31 Kadɗa nday hṵ vya jyale, ko na ka vya son, ko vya gwale, eya mbe mbo kat mbe go no ca. 32 Kadɗa nday hṵ mo̰r, bage nday mbo pot bage mo̰r bware sile tapolɗu, amma a mbo mbal nday mbe uzi ne njal.
33 Kadɗa ndu a̰me al tuul, ko tub ya, ya̰ na wak be dibiya, nday ko kwara det na se, 34 bage tub mbo pot bage ge kavaar bware na kavaar byalam go, na sḛ mbo gá ne kavaar ge ne su mbe.
35 Kadɗa nday a̰me mbal na kon ya, hun na, naa ge nday ma mbo yat nday ge ne ndwara uzi, a var ta na bware, uwale a var ta nday ge ne su duur me. 36 Amma kadɗa a nday ge ne mbal na kaam ne zaŋgal day ne, a jya̰ na bá pal no, be dol na ndwara na pal to, ndu mbe mbo pot nday na kon nday byalam go, amma mbo her nday ge ne su.
Syala ge kavaar ma ne
37 Kadɗa ndu a̰me sel nday ya ko gii, vyan na, ko yat na uzi, mbo pot nday ɗu pala nday anuwa̰y, mbo pot gii ɗu pala gii anda me.
Al-churuut al-bukhussu al-abiid
1 «Wa dool al-churuut al-tantiihum le Bani Israaʼiil. 2 Kan chareetu abid Ibraani, khalli yakhdim leeku sitte sana wa fi l-sana al-saabʼe, yukuun hurr wa da bala ma yikaffi leeku cheyy. 3 Wa kan jibtuuh wiheedah, tikhalluuh yamchi wiheedah. Wa kan jibtuuh be mara, tikhalluuh yamchi maʼaaha sawa. 4 Wa kan jibtuuh wa intu bas anteetuuh mara wa wildat leyah awlaad aw banaat, al-iyaal wa ammuhum yifaddulu leeku wa abuuhum kamaan yamchi wiheedah. 5 Wa laakin kan al-abid gaal : ‹Ana niriid siidi wa marti wa iyaali wa ma nidoor nabga hurr›, 6 fi l-bakaan da siidah yichiil al-abid wa yiwaddiih giddaam al-Rabb wa yigarribah le l-baab aw le uud al-baab wa yigidd adaanah be mukhras. Wa yagood yakhdim leyah ila l-abad.
7 «Wa kan raajil baaʼ bineeytah misil khaadim hi ma yatulguuha hurra misil al-raajil al-abid. 8 Wa kan al-bineeye di ma ajabat siidha al-charaaha le tabga leyah mara, hu ma yibiiʼha le l-ajaanib achaan da misil hu khaanha. Khalli ahalha yafdooha. 9 Wa kan charaaha le yijawwizha le wileedah, da khalli yiʼaamilha misil bineeytah. 10 Wa kan siidha akhad mara aakhara, khalli ma yangus akilha wa la lubaasha wa la leelitha. 11 Wa kan waahid min al-achya al-talaata dool nagas, hi tamchi hurra min duun tikaffi cheyy.
Al-jaraayim al-yijiibu al-moot
12 «Wa kan naadum darab insaan wa katalah, waajib hu kula yaktuluuh. 13 Wa laakin kan katalah bala raayah wa l-cheyy da l-Rabb bas jaʼalah leyah, khalli yamchi fi l-bakaan al-ana Allah nihaddidah le yaljaʼ foogah. 14 Wa kan naadum yugumm be niiytah didd jaarah wa yaktulah be najaada, hu da yichiiluuh wa yaktuluuh hatta kan lajaʼ fi madbahi kula.
15 «Wa kan naadum darab ammah aw abuuh, waajib yaktuluuh.
16 «Wa kan naadum khataf insaan wa baaʼah aw ligooh makruub fi beetah, al-khaatif da waajib yaktuluuh.
17 «Wa kan naadum ayyar ammah aw abuuh, waajib yaktuluuh.
Gaanuun al-jaraayim al-aakhariin
18-19 «Kan rujaal itneen alhaarajo wa l-waahid darab al-aakhar be hajar aw be iidah wa ma katalah laakin hu ragad mardaan wa ma yagdar yugumm barra illa be asa, fi l-bakaan da al-naadum al-darab da, ma yiʼaakhubuuh. Laakin waajib yikaffi le l-mardaan muddit al-ayyaam al-hu ragadaahum wa yikaffi al-ilaaj kula.
20 «Wa kan naadum darab abdah aw khaadmah be asa wa katalah, waajib yiʼaakhubuuh. 21 Laakin kan gaʼad yoom aw yoomeen hatta maat, al-siid ma yiʼaakhubuuh achaan al-abid aw al-khaadim da hu charaah be gursah.
22 «Wa kan naaseen addaawaso wa wagaʼo foog mara khalbaane wa hi ramat sakhiirha laakin hi aafe, fi l-bakaan da al-naadum al-wagaʼ foogha yikaffi al-diiye al-raajilha yatulbah minnah be muwaafagat al-gaadi. 23 Wa laakin kan al-mara di maatat aw hassat, sawwi hasab al-gaanuun al-buguul al-nafis be l-nafis 24 wa l-een be l-een wa l-sinn be l-sinn wa l-iid be l-iid wa l-rijil be l-rijil 25 wa l-haraag be l-haraag wa l-jiraah be l-jiraah wa l-darbe be l-darbe.
26 «Wa kan naadum salla een abdah aw khaadmah, waajib yikhalliih yamchi hurr achaan hu salla eenah. 27 Wa kan kasar sinn abdah aw khaadmah, waajib yikhalliih yamchi hurr achaan hu kasar sinnah.
28 «Wa kan toor taʼan raajil aw mara wa katalah, al-toor da waajib yarjumuuh. Wa lahamah kula ma yaakuluuh. Wa siid al-toor da yukuun bari. 29 Wa laakin kan al-toor da awwal kula maʼruuf yatʼan al-naas wa l-naas hazzaro siidah wa siidah ma hafadah wa hu taʼan raajil aw mara wa katalah, fi l-bakaan da al-toor yarjumuuh wa siidah kula waajib yaktuluuh. 30 Wa kan talabo minnah diiye le yafda beeha nafsah, waajib yanti al-diiye al-talabooha minnah. 31 Wa nafs al-hukum da yahkumu beyah le l-toor al-taʼan bineeye aw wileed. 32 Wa kan al-toor taʼan abid aw khaadim, siidah yikaffi le siid al-abid aw al-khaadim 30 hajar fudda wa l-toor da, yarjumuuh.
33 «Wa kan naadum fakka biir aw nakat biir wa khallaaha faathe wa wagaʼ foogha toor aw humaar, 34 siid al-biir da yikaffi taman al-toor aw al-humaar le siidah. Wa siid al-biir kamaan yichiil al-bahiime al-mayte.
35 «Kan toor taʼan toor hana naadum aakhar wa katalah, siyaad al-tiiraan al-itneen dool yibiiʼu al-toor al-hayy wa yilgaasamo tamanah wa l-toor al-mayyit kula yilgaasamooh. 36 Wa laakin kan al-toor da awwal maʼruuf yatʼan wa siidah ma hafadah adiil, fi l-bakaan da siid al-toor al-taʼan yikaffi al-toor. Wa hu yichiil al-toor al-mayyit.»
