Gwale kumur ɓol mbarra ne Ilisa ta
1 Dam a̰me ɗu, gwale a̰me ge na obe ne ka Anabi ma buwal zi, mbo ya Ilisa ta, jan na go: «Mo dore ge mbi obe, su ya go, mo da ne kwarra tyatyat go na ndu ge ne ka sya Bage ɗiŋnedin vo ne, amma bage na sḛ ne ame na wul, mbo ja wan mbi vya ma dwagal jwak mbo ke nama mo̰r.» 2 Ilisa ele na go: «Mbi ke ne mo gyana ɗaa? Ŋgay mbi kaŋ ge ne mo yadiŋ ya.» Gwale jan na go: «Mbi num gá ne mbi seɗe pul ya ne go ŋgeɗo baŋ, a̰me ge ɗogle to.» 3 Ilisa jan na go: «Mbo kaɗe kaŋ kan num ma ne mo kaam ma tok go, kaɗe woɗege gwa to. 4 Swaga ge mo ne wat ya mo zok zi ne mo vya ma, dibi zok wak aŋ pal, ka̰ num kaŋ mbe ma pul go mwaɗak, mo ka e kaŋ ma ge ne wi ya ma uzi le ɗu.»
5 Gwale mbe ɗage, mbo. Swaga ge ne de ya na yadiŋ dibi zok wak bama pal. Na vya ma ka tyare na kaŋ kan num ge pul baŋ ma, na sḛ ka wi nama ne num. 6 Swaga ge kaŋ ma ne wi mwaɗak ɗe, jan na vya a̰me go: «Ho̰ mbi kaŋ kan num ya iya.» Na sḛ gwan ne na janna go: «A̰me ge kan num be gwan ga ne go to.» Num ga be ɓulla. 7 Gwan mbo jan ndu ge Dok ne pal. Na sḛ jan na go: «Mbo yat num mbe uzi, mo pot mo wul mbe, aŋ ne mo vya ma, aŋ wal ta ne num pe ge ne gá me.»
Ilisa ma ne gwale ge suwal Sunem ne
8 Dam a̰me ɗu, Ilisa ka kale suwal Sunem go. Ndu gwale a̰me ya go ɗu suwal diŋ, ka kaɗe na ne á tene go, na te ya mbo ya zam kaŋ na yadiŋ mbḛ. Da ne pe no, ɗaɗak swaga ge Ilisa ne ka mbo ya suwal mbe diŋ, ka mbo zam kaŋ na yadiŋ no. 9 Gwale mbe jan na obe go: «Mbi kwa go, ndu ge ne mbo ya nee yadiŋ ɗaɗak mbe no, a ndu ge mbegeya ge Dok ne ne. 10 A kwaɗa ge nee sin na zok vya ɗu ge na kon pala digi, nee é na saŋgal ɗu, ne tabul ɗu, ne kaŋ katɗa ɗu, ne ɗuli ɗu na zi, ne da pe, na ka dwam na digi ya cat, swaga ge na sḛ ne mbo ja nee go.»
11 Dam a̰me ɗu, Ilisa mbo ya suwal diŋ, nde, mbo dwam zok vya ge ne ka na kon pala digi mbe zi ya. 12 Jan na dore Gehazi go: «Tó mbi gwale ge suwal Sunem ne ya.» Gehazi tol na ya, gwale mbe mbo ya Ilisa ta. 13 Ilisa jan Gehazi go, jya̰ na: «Mo ame i kwaɗa gḛ ge be to, i ke ne mo da ɗaa? I jya̰ gan, ko asagar ma ga̰l fare ne mo pe ɗaa?» Gwale mbe jan na go: «Mbi ka ne go kwaɗa ne mbi naa ma buwal zi.» 14 Ilisa ele na dore Gehazi go: «Nee ke ne na da ɗaa?» Gehazi gwan ne na janna go: «Na sḛ be vya, na obe me hatɗa sabar.» 15 Ilisa jan Gehazi go: «Tó na ya.» Gehazi mbo tol na ya, na sḛ mbo ya mḛ zok wak go. 16 Ilisa jan na go: «Demle, swaga ge nee ne na pul zi mbe no go tem, mo mbo wan vya mo tok go.» Gwale gwan ne na janna go: «To! Mbi bageyal, ndu ge Dok ne, kaage mo kun mo kale hale to!» 17 Dam mbe ma no pul zi, gwale mbe her emel. Del ge may pul zi, swaga mbe go tem, tol vya son dimma ne Ilisa ne waage na go.
Siya ge gwale ge suwal Sunem ne vya
18 Vya jyale don digi. Dam a̰me ɗu, kare na bá pe mbo naa ge siyal ma pe ya. 19 Jan na bá go: «Ay mbi pala, mbi pala!» Na bá jan na dore a̰me ɗu go: Gene na mbo hon na ná. 20 Dore mbe gene na mbo hon na ná. Na ná dol na na koo go, gyala pala tat, na sḛ su. 21 Na sḛ ndé ne na mbo zok ge ne na kon pala digi ya, dol na saŋgal ge anabi ge Dok ne pul go, dibi zok wak na pal, wat zum. 22 Tol na obe ya, jan na go: «Mbi kaɗe mo, teme mbi mo dore ge sḛ jyale ya ɗu, ne kwara ná ya ɗu me. Mbi sya mbo ndu ge Dok ne ta ya, mbi ma̰ gwan’a.» 23 Jan na go: «Mo te mbo na ta ya ma̰ kwaɗa ɓaa? A be vḛso ge saba wak ne ne to, ko dam ɗigliya ne to me ɗe!» Gwale jan na go: «Mbi mbo kwaɗa baŋ!» 24 Go̰r go, gwale ndwar na kwara ná pal, jan na dore ge sḛ jyale go: «Ɗame mbi avun cap, mḛ mbi viya̰ go bàŋ ɗar to, mbi jan mo ne ɓya.» 25 Gwale mbe mbo ɗiŋ det ya ndu ge Dok ne ta go, njal Karmel go. Swaga ge ndu ge Dok ne ne kwa na gale ne kaal ya, jan na dore Gehazi go: «Ndi, a gwale ge suwal Sunem ne mbe ne! 26 Sya na ndwara zi ya, ele na go: Mborra ge mo ne ya kwaɗa ɓaa? Mo obe ya ya kwaɗa ɗer ɓaa? Mo vya ya ya kwaɗa ɗer ɓaa?» Gwale jan na go: «A ya ya kwaɗa mwaɗak.» 27 Swaga ge gwale mbe ne de ya ndu ge Dok ne ta njal pala digi, gur na koo ndu ge Dok ne ndwara se. Gehazi me, mbo ya na ta ndwara go na tele na. Ndu ge Dok ne jan na go: «Ya̰ na, ago na sḛ ya ŋgiɗim zi, Bage ɗiŋnedin be ben mbi na pe to, be ke mbi kwarra zaŋgal to me.» 28 Gwale mbe jan na go: «Mbi kaɗe mbi bageyal kaɗe na ho̰ mbi vya ɗaa? Mbi te be jan mo to’a? Kaage mo lase mbi to.»
Tanna ge gwale ge suwal Sunem ne vya
29 Ilisa jan Gehazi go: «Vwa mo pul, he mbi calaŋ mo tok go, mbo! Kadɗa mo ma̰ ɓol ndu ya viya̰ go, sa̰ na wak to, ko kadɗa ndu san mo wak ya puy, vḭ na to. Swaga ge mo ma̰ detɗa ya, e mbi calaŋ mbe na ndwara go.» 30 Vya ná jan Ilisa go: «A fareba Bage ɗiŋnedin da ne ndwara, mo sḛ me mo da ne ndwara! Mbi ne pool ge mbo be mo to.» Ilisa ɗage digi, kare gwale mbe pe. 31 Gehazi det nama ndwara zḛ ya, é calaŋ vya jyale ndwara go. Amma kwar fare a̰me pe to, za na ka̰l, ko kwar na misigi tene to. Na sḛ gwan’a Ilisa ndwara zi, jan na go: «Vya jyale mbe be tan to.»
32 Swaga ge Ilisa ne wa ya na ta zi, kwa vya jyale suya dolla ne na saŋgal go. 33 Ilisa wat ya zok zi, dibi zok wak bama pal go, kaɗe Bage ɗiŋnedin. 34 Na sḛ ndé saŋgal digi, kubi fiya vya pal. E na wak na wak go, na ndwara na ndwara go, é na tok ma na tok ma go. Ne jo̰ kubi kubi fiya ge vya pal ɗe, vya mbe duur mbal ol. 35 Ilisa ɗage digi ka mborra bataraŋ zok pul zi, gwan kubi fiya vya mbe pal. Sese no, vya jyale mbe sen atisyo̰ ndwara ɓyalar, hage na ndwara zum. 36 Ilisa tol Gehazi ya, jan na go: «Tó gwale ge suwal Sunem ne mbe ya.» Gehazi tol na ya, na sḛ mbo ya Ilisa ta, Ilisa jan na go: «Wa̰ mo vya!» 37 Gwale mbe mbo ya na ta, dol tene na ndwara se gurra suwar pal, wan na vya, wat zum ne na.
Siya ya sa̰re zi
38 Ilisa gwan’a Gilgal go. Swaga mbe go baktar det suwal pal. Ne jo̰ anabi ge ne ame hateya ma a ka ya na ta ɗe, jan na dore go: «É sa̰re ge ga̰l ol zi, sḭ kaŋzam hon anabi ge ne ame hateya ma.» 39 Ndu a̰me ne nama buwal zi mbo anna ɓyare kaŋ twagal ma zamma, ɓol dege ma ge gaaso ge oyo̰r ne ge ne ga be garra to zi, abe nama na ba̰r wak zi ɗob. Swaga ge ne ja ya diŋ, kun nama se njanja kan nama sa̰re zi, sḭya. Ago ndu a̰me ɗu be kwar kaŋ mbe pe to. 40 A var naa mbe ma kaŋ mbe zamma. Amma swaga ge a ne tare na ɗe, a he bama ka̰l digi janna go: «Siya ya sa̰re zi, ndu ge Dok ne!» A gwan zam na to bat. 41 Ilisa jan nama go: «Gene me mbi swama ya.» Kan swama mbe sa̰re zi, jan go: «Ho̰ naa mbe ma na, nama za. A̰me ge sone be gwan ga ne sa̰re zi to.»
Ilisa wal na kis
42 Dam mbe ma pul zi, ndu son a̰me ɗu ɗage ne Baal Chalicha ya. Na sḛ gene katugum ge gḛme ge fogor ne ya wara azi, ne gḛme giya̰l ya na galam zi hon ndu ge Dok ne. Ilisa jan go: «Va naa katugum mbe ma, nama za.» 43 Na dore ele na go: «Mbi ma̰ hon naa kis na zamma gyana ɗaa?» Ilisa gwan jan na go: «Va naa mbe ma, nama za. Ago Bage ɗiŋnedin jan go: ‹Ndu ge daage ma̰ zam, huri, na pe gwan ga›.» 44 Na dore var nama katugum mbe ma, a zam, na pe gwan ga dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ go.
Alyasaʼ fazaʼ al-armala
1 Wa fi mara armala al-raajilha awwal hu min majmuuʼat al-anbiya. Hi jaat chahadat Alyasaʼ wa gaalat leyah : «Abdak raajli maat wa inta taʼarfah kadar abdak khaayif min Allah. Wa daahu siid deen waahid ja wa gaal yichiil iyaali al-itneen wa yisawwiihum abiid.» 2 Wa Alyasaʼ gaal leeha : «Tidoori nisawwi leeki chunu ? Ooriini indiki chunu fi l-beet ?» Wa hi raddat leyah wa gaalat : «Khaadmak indaha illa gazzaaza hint dihin.» 3 Wa hu gaal leeha : «Amchi asʼale min jiiraanki mawaaʼiin yaabsiin wa katiiriin, ma chiyya. 4 Wa wakit tijiibiihum, adkhuli fi beetki wa siddi al-baab foogki wa foog iyaalki. Wa subbi al-dihin fi kulla l-mawaaʼiin dool wa ayyi maaʼuun kan malaan khalaas, khuttiih taraf.»
5 Wa khalaas, hi gammat machat wa saddat al-baab foogha wa foog iyaalha. Wa humman gaaʼidiin yantuuha al-mawaaʼiin wa hi tamlaahum. 6 Wa wakit al-mawaaʼiin anmalo khalaas, gaalat le wileedha : «Antiini maaʼuun aakhar battaan.» Wa hu gaal leeha : «Ma fi maaʼuun aakhar.» Wa tawwaali, al-dihin wagaf ma gaaʼid yusubb.
7 Wa khalaas, al-mara gammat machat bakaan nabi Allah wa khabbaratah be l-cheyy al-kaan. Wa hu gaal leeha : «Amchi biiʼi al-dihin da wa kaffi beyah deenki. Wa l-faddal kamaan, iichu beyah inti wa iyaalki.»
Alyasaʼ wa l-mara al-khaniiye
8 Yoom waahid, Alyasaʼ ja faayit be hillit Chuunam. Wa fi l-hille di, fiyah mara khaniiye talabat minnah achaan yaji yaakul fi beetha. Wa min al-yoom da, ayyi wakit kan Alyasaʼ faayit, yakhchaaha achaan yaakul fi bakaanha. 9 Wa l-mara di gaalat le raajilha : «Al-raajil al-daayman gaaʼid yaji leena da, ana naʼarfah hu nabi mukhassas le Allah. 10 Hassaʼ da, khalli nabnu leyah kuuzi sakhayyar fi l-gasir foog. Wa nukhuttu fi lubbah sariir wa tarabeeza wa gaʼʼaada wa faanuus achaan kan yoom ja leena, yargud fi l-kuuzi da.»
11 Wa yoom waahid, Alyasaʼ ja fi bakaanhum wa anjamma fi l-kuuzi al-fi l-gasir da wa ragad. 12 Wa gaal le khaddaamah Gihaazi : «Naadi leyi al-Chuunamiiye di.» Wa Gihaazi naadaaha wa hi jaat wa wagafat giddaamah. 13 Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Guul leeha : ‹Inti tiʼibti katiir fi chaanna. Tidoori nisawwu leeki chunu ? Tidoori nihajju le l-malik wa le khaayid al-deech fi chaanki walla ?›» Wa hi raddat wa gaalat : «La ! Ana aayche be l-salaama fi usut ahali.»
14 Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Kan ke da, nisawwi leeha chunu ?» Wa khaddaamah Gihaazi radda leyah wa gaal : «Hi ma indaha iyaal wa raajilha kula chaayib.» 15 Wa Alyasaʼ gaal leyah : «Naadiiha battaan !» Wa hu naadaaha. Wa hi jaat wa wagafat fi khachum al-baab. 16 Wa Alyasaʼ gaal leeha : «Fi nafs al-wakit fi l-sana al-jaaye, takurbi wileed fi hudunki.» Wa laakin al-mara gaalat : «La ! Ya siidi nabi Allah, ma takdib le khaadmak.»
17 Wa khalaas, fi nafs al-wakit hana l-sana al-aakhara, al-mara di bigat khalbaane. Wa hi wildat wileed hasab al-kalaam al-Alyasaʼ gaalah leeha.
Wileed al-mara al-khaniiye maat
18 Wa l-wileed kibir. Wa yoom waahid, al-wileed macha wara abuuh al-gaaʼid yakhdim maʼa l-naas al-yagtaʼo al-khalla fi l-zereʼ. 19 Wa khalaas, al-wileed gamma yabki le abuuh wa gaal : «Raasi ! Raasi boojaʼni !» Wa abuuh gaal le khaddaamah : «Chiilah wa waddiih le ammah.»
20 Wa l-khaddaam chaalah wa waddaah le ammah. Wa l-wileed ragad fi rijileen ammah lahaddi l-gaayle wa baʼad da, maat. 21 Wa fi l-bakaan da, ammah talaʼat beyah fi l-kuuzi hana nabi Allah wa raggadatah fi l-sariir wa saddat foogah al-baab wa maragat.
22 Wa hi naadat raajilha wa gaalat leyah : «Min fadlak, rassil leyi waahid min al-khaddaamiin wa humaara min al-hamiir achaan namchi ajala bakaan nabi Allah wa nigabbil.» 23 Wa raajilha saʼalha wa gaal : «Maala tidoori tamchi leyah al-yoom ? Al-yoom wa la iid hana awwal yoom fi kulli chahar wa la yoom al-sabt.» Wa hi gaalat leyah : «Aafe bas.» 24 Wa hi chaddat al-humaara wa gaalat le khaddaamha : «Waddiini ajala ! Ma tagiif fi l-derib kan ana ma gult leek cheyy.»
25 Wa hi machat wara nabi Allah fi jabal al-Karmal. Wa wakit nabi Allah chaafha min baʼiid gaal le khaddaamah Gihaazi : «Di hi al-mara al-min hillit Chuunam. 26 Hassaʼ da, gumm ajri laagiiha wa asʼalha guul leeha : ‹Keef haalki ? Raajilki aafe walla ? Wa wileedki kula aafe walla ?›» Wa hi gaalat : «Aafe !» 27 Wa wakit wassalat fi raas al-jabal bakaan nabi Allah kamaan, karabat rijileenah. Wa Gihaazi garrab leeha achaan yitarrifha wa laakin nabi Allah gaal leyah : «Khalliiha ! Hi haznaane wa Allah labbadah minni ma khabbaraani beyah.»
28 Wa khalaas, hi gaalat leyah : «Hal ana saʼalt sakhiir min siidi ? Gabul da kula, ana ma gult leek ma takdib leyi walla ?» 29 Wa Alyasaʼ gaal le Gihaazi : «Gumm arbut sulbak wa chiil asaati di fi iidak wa amchi ! Wa kan lammeet maʼa naadum fi l-derib, ma tisallimah wa kan naadum sallamaak kula, ma turudd leyah. Wa khutt asaati di fi wijh al-wileed.» 30 Wa amm al-wileed gaalat : «Nahlif be Allah al-Hayy wa be hayaatak inta kadar ana ma namchi balaak inta min al-bakaan da.» Wa khalaas, Alyasaʼ gamma macha maʼaaha.
31 Wa Gihaazi gaddam leehum wa khatta al-asa fi wijih al-wileed. Wa laakin ma fi haraka wa la alaama hint haya. Wa hu gabbal bakaan al-nabi wa khabbarah wa gaal leyah : «Al-wileed ma gamma.»
32 Wa wakit Alyasaʼ wassal fi l-beet, ligi al-wileed mayyit wa raagid fi sariirah. 33 Wa Alyasaʼ dakhal wa sadda al-baab foogah maʼa l-wileed wa chahad Allah. 34 Wa hu rikib fi l-sariir wa anbatah min foog le l-wileed wa lamma khachmah maʼa khachum al-wileed wa uyuunah maʼa uyuun al-wileed wa iideenah maʼa iideen al-wileed. Wa hu almattat min foog leyah lahaddi jisim al-wileed himi. 35 Wa Alyasaʼ dalla min al-sariir wa raayikh jaay wa jaay fi lubb al-kuuzi wa baʼadeen, gabbal almattat battaan min foog le l-wileed. Wa khalaas, al-wileed attach sabʼa marra wa fatah uyuunah.
36 Wa Alyasaʼ naadaah le Gihaazi wa gaal leyah : «Naadi al-mara di.» Wa hu naadaaha. Wa hi jaat le Alyasaʼ wa hu gaal leeha : «Chiili wileedki.» 37 Wa hi jaat wa wagaʼat fi rijileenah wa sajadat. Wa baʼad da, chaalat wileedha wa machat.
Al-churba al-ma tincharib
38 Wa Alyasaʼ gabbal hillit Gilgaal. Wa fi l-wakit da, juuʼ chadiid gaaʼid fi l-balad. Wa naas majmuuʼat al-anbiya lammo wa gaaʼidiin giddaamah. Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Jahhiz al-burma al-kabiire di wa sawwi churba le l-anbiya.»
39 Wa waahid min al-anbiya macha al-kadaade achaan yifattich khadaar. Wa hu ligi fagguus al-kadaade wa mala khalagah be fawaakihah. Wa wakit gabbal, gattaʼaahum wa sabbaahum fi l-burma al-jahhazooha. Wa ma fi naadum minhum yaʼarif al-nabaat da hu chunu. 40 Wa anto al-akil le l-naas le yaakuluuh. Wa laakin wakit humman daakhooh, gammo yikooruku wa buguulu : «Al-moot gaaʼid fi lubb al-burma, ya nabi Allah !» Wa humman ma gidro yaakuluuh. 41 Wa nabi Allah gaal : «Jiibu leyi dagiig.» Wa hu sabba al-dagiig da fi l-burma wa gaal : «Antuuhum yaakuluuh.» Achaan al-churba battaan ma fasle.
Alyasaʼ anta akil le miya naas
42 Wa yoom waahid, naadum ja min Baʼal Chaliicha. Jaab le nabi Allah khubza min al-intaaj al-awwal wa da 20 khubza min dagiig al-gameh al-abyad wa gameh jadiid kula fi mukhlaatah. Wa Alyasaʼ gaal le khaddaamah : «Antiihum le l-naas yaakulu.» 43 Wa khaddaamah gaal leyah : «Kikkeef tidoor nigassimah le 100 naadum ?» Wa Alyasaʼ gaal leyah : «Antiihum le l-naas yaakulu achaan daahu Allah gaal : ‹Ayyi waahid yaakul wa yifaddilah.›»
44 Wa khalaas, al-khaddaam gassam al-akil da le l-naas. Wa kulluhum akalo lahaddi faddalooh kula. Wa da bigi hasab kalaam Allah.
