Dok teme Sawul mbo burmi Amalek ma pe uzi
1 Dam a̰me ɗu Samiyel mbo ya jan Sawul go: «A Bage ɗiŋnedin dḛ teme mbi ya ne, ndwara mbo ya naŋge mo num ge e mo gan ge na ɓase Israyela vya ma pal. Za̰ fare ge Bage ɗiŋnedin ne jan no: 2 Bage ɗiŋnedin, Bage naa ge mbal pore ma ne jan go: Mbi ɓyare mḛre Amalek ma ne kaŋ ge a ne ke ne Israyela vya ma pe. Swaga ge Israyela vya ma ne ɗage ne suwal Masar ya, a tele nama be ge kaleya viya̰ go. 3 Ne se no, mbo mbal Amalek ma pore, mo burmi nama ne nama kaŋ ma uzi kakaɗak, naa sonmo, ne naa zaab, ko naa jabso, ko vya kare, ko nday, ko gii, ko jambal, ko kwara, ya̰ nama to bat.»
4 Sawul mwale asagar ma ya na pe go, mbo isi nama suwal Telayim go, ɓol naa ge ne mbo ne koo ma dudubu kikis azi, uwale ɓol naa ne hir ge Yuda ne zi, naa dudubu wol me. 5 Sawul mbo ne nama ɗiŋ Amalek ma suwal wak ya, a gá huli nama baal pul se. 6 Sawul dol temel jan Keniya ma go: «Aŋ abe me ta uzi ya kaal ne Amalek ma buwal zi Ne da pe na kaage mbi ke aŋ dimma ne nama go to. Ago swaga ge Israyela vya ma ne ka mbo ne suwal Masar ya, aŋ ke nama kwaɗa.» Go no, Keniya ma abe ta ne Amalek ma buwal zi uzi. 7 Sawul hun Amalek ma ne suwal Havila go ɗiŋ mbo suwal Chur ya, na ge ne suwal Masar ndwara ge ham ge go. 8 A hun naa uzi kakaɗak ne kasagar, amma a wan Agag gan ge Amalek ma ne. 9 Sawul ma ne asagar ma, a ya̰ gan Agag be hunna, uwale a ya̰ kavaar ge sḛ so̰o̰l ma, gii ma, nday ma, ne tame vya ge siŋli ma, ne kavaar ge siŋli ma pet. A be ɓyare pur kaŋ ma pe kakaɗak to, amma a hṵ ɗeŋgo kavaar ge do̰yya ma, ne kavaar ge be a̰me pe to ma.
Bage ɗiŋnedin saŋge Sawul na go̰r
10 Bage ɗiŋnedin jan Samiyel go: 11 Dok sá tene, jan go: Mbi ke sone ne mbi ne e Sawul gan pe, ne da pe saŋge mbi ya na go̰r, be gwan ne na pala mbi fare janna pe se to. Fare mbe ke Samiyel yál, kaɗe Bage ɗiŋnedin ne á tene ne gyala pe ɗiŋ mbo cya̰wak. 12 Samiyel ɗage digi cya̰wak vḛ mbo ɓol Sawul. Amma swaga mborra go gale, a waage na go Sawul mbo ya suwal Karmel ya ndwara mbo sin na swaga tuwaleya, na kale ya mbo Gilgal ya. 13 Swaga ge Samiyel ne dé ya Sawul ta, Sawul jan na go: Bage ɗiŋnedin na é mo wak busu! Mbi ke temel fare janna ge Bage ɗiŋnedin ne ma pal tem. 14 Samiyel jan na go: Gii ma ne nday ma fyaso ge mbi ne za̰ nama mbe ma no det da ne le da ya ɗaa?
15 Sawul jan na go, a abe nama da ne Amalek ma suwal ya. Asagar ma ya̰ gii ge so̰o̰l ma ne nday ge so̰o̰l ma ya ndwara tyare tuwaleya hon Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne. Amma kaŋ ge may ma i hṵ nama uzi kakaɗak.
16 Samiyel jan na go: «Waɗeya pal! Mbi ɓyare jan mo fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ mbi ɗaal mbe no zi.» Sawul jan na go: «Jya̰ mo fare!»
17 Samiyel jan na go: «Zaŋgal mo ka ndil tene ndu ge be a̰me pe to, se no, mo saŋgeya pala ge pehir ge Israyela ma ne. A Bage ɗiŋnedin sḛ mbege mo kat gan Israyela pal ne. 18 A Bage ɗiŋnedin sḛ e mo viya̰ go ne, jya̰ mo no go: Mbo, mo hun Amalek ma, naa ge sone mbe ma no uzi kakaɗak. 19 Kyaɗa mo ba kuri be za̰ Bage ɗiŋnedin wak ɗaa? Kyaɗa mo ba ndat bagre ne kaŋ paal ma pe, mo ba ke kaŋ ge sone Bage ɗiŋnedin ndwara se ɗaa?»
20 Sawul jan Samiyel go: «Mbi za̰ Bage ɗiŋnedin wak, mbi ke temel na fare ge ne jya̰ mbi pal, mbi hṵ Amalek ma pet, a Agag ge nama gan ɗeŋgo ge mbi ne ya̰ na ya. 21 Ne mo ne kwa go, kadɗa mbi asagar ma abe gii ma ne nday ge sḛ so̰o̰l ma ya ne kaŋ ge a te ya hun nama uzi ma buwal zi ɗe, a abe nama ya ndwara tyare tuwaleya hon Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne, ge suwal Gilgal go.» 22 Samiyel jan na go: «Bage ɗiŋnedin laar wa̰ tuwaleya ma waɗe wak za̰ya ɗaa? To! Wak za̰ya waɗe tuwaleya kerra ma waɗe, pala gwanna se waɗe num fegem ge ɓiya̰ ma ne waɗe. 23 Ago kuri Dok wak a dimma ca ne waɗal eya go, dwage ke tele a dimma ca ne sḭḭm kerra go. Ne jo̰ mo kuri fare ge Bage ɗiŋnedin ne, Bage ɗiŋnedin dol mo ya uzi ne gan go me.» 24 Sawul jan Samiyel go: «Mbi ke sone, mbi yele wak honna ge Bage ɗiŋnedin ne pala ne na fare janna ma pala. Mbi siya ɓase ma vo, mbi za̰ nama wak no. 25 Ne se no, mbi kaɗe mo, pore mbi nde, gwa̰ ya mbi ta, mbi me mbi ba mbo gur mbi koo Bage ɗiŋnedin ndwara se.» 26 Samiyel jan na go: «Mbi gwan mo pe ya to. Ne jo̰ mo kuri Bage ɗiŋnedin wak, Bage ɗiŋnedin sḛ me dol mo ya uzi ne hool gan ge Israyela ne pal.» 27 Swaga ge Samiyel ne saŋge tene se gwanna go ɗe, Sawul wan na ba̰r ga̰l wak, na ba̰r wak taabe ya na tok go. 28 Samiyel jan na go: «Ma̰ no Bage ɗiŋnedin ame muluk ge Israyela ne ya ne mo tok go, her na ya hon ndu ge ɗogle, ndu ge kwaɗa gḛ waɗe mo. 29 Dok, na ge pool ge Israyela ne, kun hale to, gwan ne go̰r to. Na sḛ a dimma ne ndu dasana go ɗo, ba gwan ne go̰r to.» 30 Sawul gwan jan na uwale: «Mbi ke sone! Ne se no mbi kaɗe mo, kaage mo ke mbi saaso naa ga̰l ma ne ɓase ge Israyela vya ma ndwara se to, mbo ya mbi pe go, mbi ba mbo gur mbi koo Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne ndwara se.» 31 Samiyel gwanna, ɗame Sawul, Sawul mbo gur na koo Bage ɗiŋnedin ndwara se.
32 Go̰r go Samiyel hon wak go a mbo ne na Agag, gan ge Amalek ma ne ya. Agag mbo ya na ta ne laar saal, ne da pe, ka jan na sḛ zi go, siya ge gwan hun na to. 33 Amma Samiyel jan na go: «Dimma ne mo kasagar ne ba̰ naa zaab a̰me ma be kat ne vya ma go, go no me, ma̰ no mo ma ga be vya.» Samiyel kace na se, hunna ge Gilgal go, Bage ɗiŋnedin ndwara se.
34 Samiyel gwan mbo suwal Rama ya, Sawul gwan mbo na suwal Gibeya ya me. 35 Samiyel be gwan kwa Sawul ndwara to ɗiŋ su no. Ago Samiyel ka ke kḭḭmi ne Sawul pe, ne da pe Bage ɗiŋnedin sá tene go na ke sone, na é Sawul gan ge Israyela vya ma pal no.
Chaawuul isi Allah
1 Wa Samuwiil gaal le Chaawuul : «Ana bas, Allah rassalaani masahtak wa darrajtak malik fi chaʼabah Bani Israaʼiil. Hassaʼ da, asmaʼ kalaam Allah. 2 Wa daahu Allah al-Gaadir gaal : ‹Ana niʼaakhib chaʼab Amaalikh fi amalhum al-sawwooh kan daharo al-derib le Bani Israaʼiil wakit humman maargiin min balad Masir. 3 Hassaʼ da, amchi wa haarib chaʼab Amaalikh wa dammir kulla cheyy al-induhum. Wa ma tihinn fooghum ! Aktul al-rujaal wa l-awiin wa l-iyaal wa l-atfaal wa l-bagar wa l-khanam wa l-jumaal wa l-hamiir.›» 4 Wa khalaas, Chaawuul lamma al-deech fi hillit Talaayim wa ligi adadhum 200 000 askari wa 10 000 min gabiilat Yahuuza.
5 Wa Chaawuul macha maʼa askarah le madiinat al-Amaalikh wa karaso fi l-waadi. 6 Wa Chaawuul gaal le l-Khiiniyiin : «Amurgu min ust al-Amaalikh wa amchu ! Ma nidammirku maʼaahum achaan intu sawweetu al-kheer le Bani Israaʼiil wakit humman maargiin min balad Masir.»
Wa khalaas, al-Khiiniyiin anfarago min al-Amaalikh. 7 Wa Chaawuul haarab al-Amaalikh wa annasar fooghum min hillit Hawiila lahaddi gariib le hillit Chuur al-mugaabile balad Masir. 8 Wa dammar kulla chaʼab Amaalikh be l-seef wa karab malikhum Agaag. 9 Wa Chaawuul wa askarah khallo ma dammaro al-malik Agaag wa kulla l-bahaayim al-samhiin wa sumaan misil al-khanam wa l-bagar wa l-humlaan. Wa kulla cheyy sameh wa indah faayde ma dammarooh wa laakin dammaro kulla cheyy al-daʼiif wa l-ma indah faayde.
10 Wa Allah hajja le Samuwiil wa gaal : 11 «Awwal ana darrajt Chaawuul malik. Wa laakin hassaʼ, ana nidimt achaan hu abaani wa ma taabaʼ kalaami.» Wa l-kalaam da bigi le Samuwiil gaasi bilheen wa tuul al-leel hu gaaʼid yasʼal Allah.
12 Wa be fajur badri, Samuwiil gamma macha le yigaabil Chaawuul. Wa oorooh kadar Chaawuul macha fi hillit Karmal sawwa leyah timsaal wa gabbal fi hillit Gilgaal. 13 Wa wakit Samuwiil wassal fi bakaan Chaawuul, Chaawuul gaal leyah : «Allah yibaarikak ! Ana sawweet al-cheyy al-Allah gaalah !» 14 Wa Samuwiil gaal : «Chunu al-baki hana l-bagar wa l-khanam al-gaaʼid nasmaʼ da ?» 15 Wa Chaawuul gaal : «Dool al-bagar wa l-khanam al-samhiin wa sumaan al-aniina galaʼnaahum min al-Amaalikh wa l-askar khalloohum ma dammaroohum achaan yigaddumuuhum dahiiye le Allah Ilaahak. Wa laakin al-faddalo kamaan, aniina dammarnaahum.»
16 Wa Samuwiil gaal le Chaawuul : «Askut ! Khalli nikallimak be l-kalaam al-Allah gaalah leyi albaareh.» Wa Chaawuul gaal : «Kallim !» 17 Wa Samuwiil gaal : «Inta taʼarif nafsak kadar inta ma tisaawi cheyy wa laakin hassaʼ bigiit kabiir fi gabaayil Bani Israaʼiil. Wa Allah bas masahak wa darrajak fooghum malik. 18 Wa Allah kallafaak wa gaal leek : ‹Amchi wa dammir kulla l-Amaalikh al-muznibiin wa haaribhum lahaddi tikammilhum marra waahid.› 19 Wa laakin maala inta ma simiʼt kalaam Allah ? Wagaʼat fi l-khaniime wa sawweet al-fasaala giddaam Allah.» 20 Wa Chaawuul gaal le Samuwiil : «Ana simiʼt kalaam Allah. Wa sawweet al-cheyy al-hu kallafaani beyah. Dammart kulla l-Amaalikh wa karabt malikhum Agaag wa jibtah ! 21 Wa l-askar chaalo al-khaniime hana l-khanam wa l-bagar al-samhiin al-waajib nidammuruuhum wa khalloohum le yigaddumuuhum dahiiye le Allah Ilaahak fi Gilgaal !»
22 Wa Samuwiil gaal : «Allah yafrah be dahaaya muharragiin wa be dahaaya aakhariin walla ? Walla yafrah kan titiiʼ kalaamah ? Achaan kan titiiʼah, da afdal min al-dahaaya wa kan tasmaʼ kalaamah, da afdal min chaham al-kubaach. 23 Al-isyaan, hu khata misil al-hije be ilim al-kheeb. Wa gu al-raas, hu charr misil ibaadat al-asnaam ! Wa be sabab inta abeet kalaam Allah, hu kula abaak wa maragaak min al-muluk !»
24 Wa khalaas, Chaawuul gaal le Samuwiil : «Ana aznabt ! Achaan khaalaft awaamir Allah wa wasiiytak inta. Ana khuft min al-rujaal al-maʼaayi wa taabaʼt kalaamhum. 25 Wa hassaʼ da, min fadlak saamihni min zanbi. Wa taʼaal, nigabbulu sawa achaan ana nasjud le Allah.» 26 Wa Samuwiil gaal le Chaawuul : «La, ana ma nigabbil maʼaak achaan inta abeet kalaam Allah wa Allah kula abaak. Wa battaan ma tabga malik fi Bani Israaʼiil.»
27 Wa wakit Samuwiil anlafat yidoor yamchi, Chaawuul karabah min chaarib khalagah wa l-khalag ancharat. 28 Wa Samuwiil gaal leyah : «Al-yoom Allah yaglaʼ muluk Israaʼiil minnak wa yantiih le naadum aakhar al-akheer minnak. 29 Wa Allah al-Daayim Ilaah Bani Israaʼiil ma yakdib wa ma yandam. Achaan hu ma misil al-insaan yandam.» 30 Wa Chaawuul gaal battaan : «Ana aznabt. Hassaʼ da, Allah aleek ma tiʼayyibni giddaam chaʼabi Bani Israaʼiil wa kubaaraathum. Taʼaal nigabbulu sawa wa nasjud le Allah Ilaahak.» 31 Wa Samuwiil gabbal maʼa Chaawuul wa Chaawuul sajad le Allah.
32 Wa Samuwiil gaal : «Jiib leyi Agaag malik al-Amaalikh.» Wa Agaag jaayi leyah farhaan wa buguul fi galbah : «Akiid ! Ana maʼa l-moot da, fakka fakka.» 33 Wa Samuwiil gaal leyah : «Misil seefak bakka awiin katiiriin, ammak inta kula al-yoom tabki !» Wa Samuwiil katalah le l-malik Agaag giddaam Allah fi Gilgaal.
34 Wa Samuwiil gabbal fi hillit al-Raama wa Chaawuul kamaan gabbal beetah fi Gibeeʼa. 35 Wa Samuwiil hizin bilheen min Chaawuul wa ma macha chaafah lahaddi maat. Wa Allah nidim achaan darraj Chaawuul malik fi Bani Israaʼiil.
