Temeya ge Bulus ne mbo Roma
1 Swaga ge a ne ho̰ wak go i he fak ga̰l mbo suwal Italiya, a hon Bulus ma ne daŋgay ge may ma ge asagar ma ga̰l Juliyus tok go, na sḛ ka asagar ge ne ke temel hon gan ga̰l ma buwal zi. 2 I ndé fak ga̰l ge ne mbo suwal Adramittinus, na ge ne mbo suwal Asiya ya. I har mam pul zum ya, Aristarkus ndu ge Makedoniya ge suwal Tesalonika ne ka poseya ne i. 3 Dam ge kwap go, i det ya suwal Sidon go. Ne jo̰ Juliyus ka ke Bulus kwaɗa, hon na viya̰ na mbo na kondore ma ta, ne da pe nama ba ke na kaŋ ge na ne ɓyare. 4 Swaga ge i ne ɗage ne suwal mbe go, i he til Chipre kiya̰r fo̰yya, ne da pe saam ka ya i ndwara zi. 5 Swaga ge i ne há maŋgaɗam ga̰l yuwam ge Kilikiya ne, ma ne ge Pamfili ne, i det ya Mura go, na ge ne suwal Lukiya. 6 Swaga mbe go, asagar ma ga̰l ɓol fak ga̰l ge suwal Alezandrewus, ka mbo suwal Italiya, é i na go. 7 I ke dam ma gḛ mam pul go, ne jo̰ i ka fo̰y lalam, a yál ne yál i ɗage det ya suwal Nide go no. Ne jo̰ saam ka ya i ndwara zi, i be ɓol viya̰ ge her mam pul zum ya to, i he wakal zi no ɗiŋ det ya suwal Salmone, na ge ne til Krete zi. 8 I her wakal zi jajyan, yál ne yál gale i ba ɗage det ya gobol pala ge a ne tol na «Swaga yabe fak ge siŋli» na ge ne suwal Lasaya ziyar go gwa go.
9 Ne jo̰ dam ma kale ya gḛ, swaga mborra ne fak saŋge haŋle, ago saba asiyam kale ya, Bulus jan go: 10 «Kondore ma, mbi dwat go fo̰yya ge nee ne mbe á tuli ma̰ to, a be ɗeŋgo ne fak ma ne kaŋ ge ne na pul go ma pe to, amma ne nee sḛ ma pe me.» 11 Amma asagar ma ga̰l e na saareya bage ne njaŋge ne fak ga̰l ma ne bage fak pal, be e na saareya fare janna ge Bulus ne pal to. 12 Ne jo̰ gobol pala swaga e fak mbe kwaɗa ge i kat swaga mbe go ɗiŋ swaga ge sone mbe kale ɓya to ɗe, naa ge ne fak go ma le gḛ a vin go i ɓya̰ fak pala zum mbo suwal Fenika ya, na ge na swaga e fak ma ka le ge mbii ge pe go, ne le kuu ge pe go, ne da pe i ba á somor pala swaga mbe go.
Saam labreya maŋgaɗam ga̰l yuwam pul go
13 Saam ɗage la̰yya kwalla ne le mbii ya, a e bama pala zi dwatɗa go bama swaga mbo ma̰ kwaɗa. A zwal walam ge wan fak pala ya digi, a her wakal fo̰yya suwal Krete ziyar go. 14 Amma go̰r go swak, saam labreya ge a ne tol «Saam ge ne le kuu ya» ɗage ne til zi ya, ka labre ge be to. 15 Saam mbe zwal fak zum ya, ne jo̰ i ne pool ge mḛ saam mbe ndwara zi to ɗe, i ya̰ ta inna saam mbe pe ya. 16 I kale til vya a̰me ge a ne tol na Koda ziyar ge mbii ge go. Ne yál yál i ba ɗage her fak vya ge jabso ge ne fak ga̰l ziyar go ma mbo wakal zi. 17 Swaga ge i ne gwa̰ ya, naa ge fak ga̰l ma pwat nama ya digi, a vwal fak zi ne táál ma. Ne jo̰ a ka sya vo go saam ma̰ hat mbo hal fak mbe ge le wakal ge suwal Sirte ne ya ɗe, a dol uwara murguli ma vwalla mam se ya dimma ne gyaɗamal go, a ya̰ ta saam pe ya. 18 Dam ge kwap ge go, ne jo̰ saam labreya ka pot i gḛ ge be to ɗe, i abe kaŋ ge ne fak go ma kan mam. 19 Dam ge ataa go, naa ge ker fak ma ne bama tok zi a ɗage kan kaŋ ge fak ne ma mam. 20 I ke dam ma gḛ be ge kwa gyala ma ne guwa̰r ma, ne da pe saam labreya mbe ka gwan labre gḛ ge be to. I gwan kat ne jobreya go i mbo má to bat.
21 Swaga mbe go no, naa ge ne fak ga̰l go ma ke ya kaal be ge zam kaŋzam. Bulus ɗage digi mḛya naa buwal zi, jan go: «Kondore ma, aŋ te za̰ mbi ɗo, nee ɗage ne suwal Krete ya to ɗe, nee za̰ yál, ne ban kaŋ mbe ma no te to. 22 Se no, wa̰ me aŋ dulwak, ago ndu a̰me ɗu ne nee buwal zi su ma̰ to, a fak ga̰l ban ne ɗeŋgo. 23 Ago ɗaal mbe no zi, maleka ge Dok ne, na ge mbi ne ke na temel mo̰r dya̰ tene mbi ta, 24 jya̰ mbi no go: Bulus, kaage mo sya vo to! A ŋgat mo mbo gan ga̰l ndwara se ya, ne mo pe, Dok ya̰ naa ge ne fak go ma pet da ne ndwara. 25 Kondore ma, wa̰ me aŋ dulwak, mbi da ne hon fareba fare janna ge Dok pal, fare ge na sḛ ne jan ke ke ŋgat. 26 Amma i te ya mbo halla ge til a̰me pal.»
27 No a ɗaal ge wol para anda ne ge saam ne pot i ne maŋgaɗam ga̰l yuwam Adriya pul go ne. Ɗaal ga̰l zi, naa ge ke fak ma ka dwat go i mbo ne go wakal zi. 28 A dol táál ŋgay ɗugul, a ɓol go mam mbe ɗugul mbo kaŋ ge meter tapolɗu para ɓyalar go. Ta zḛ ya nde, a gwan dol táál, a ɓol go na ɗugul mbo kaŋ ge meter wara azi para tiimal go. 29 Ne vo ge go i fak mbo pel njal a̰me, a kan walam ge wan fak ga̰l se ma anda mam se, a gá da̰re swaga ko̰yya. 30 Amma naa ge ker fak ma ka ɓyare viya̰ ge sya ya ne fak ga̰l go, a dol fak vya ge jyale mam se ne son go bama zwal walam ge ne wan fak ga̰l se zum ya. 31 Bulus jan asagar ma ga̰l ma ne asagar ma go: «Kadɗa naa mbe ma kat fak ga̰l go to, aŋ má ma̰ to bat.» 32 Swaga mbe go no, asagar ma vyan ge ne vwa fak vya mbe, a ya̰ sorra mam ya. 33 Swaga ge swaga a ne ka da̰re swaga ko̰yya, Bulus kaɗe naa pet nama za kaŋzam, jan go: «Ma̰ no a dam ge wol para anda ne ge aŋ ne da̰re, be ge zam kaŋzam. 34 Mbi kaɗe aŋ, za me kaŋzam, ago a kwaɗa ne máya ge aŋ ne pe, ago ko pala susu myalam ɗu ge ndu a̰me ne ban uzi to.» 35 Swaga ge ne jya̰ fare mbe no, he katugum, gwan ne gugu hon Dok nama ndwara go pet, siɗi na se, ɗage zamma. 36 Swaga mbe go naa pet a wan bama dulwak, a zam kaŋzam me. 37 I ka fak ga̰l mbe go mwaɗak naa kikis azi ne para ware ɓyalar para myanaŋgal. 38 Swaga ge a ne za kaŋzam huriya, a abe gḛme ma ne fak go kan mam ndwara foge fak digi.
39 Swaga ge swaga ne ko̰y, naa ge fak ma kwa wakal to, amma a kwa gobol pala a̰me kaar pul go, a vin ta go, kadɗa na day day, bama wá ne fak ga̰l mbe na zi ya. 40 A sot walam wan fak ma mam se ya, a saa firbo ge ga̰l ge pil fak ma táál ma digi, a vwal ba̰r ge fak ne ma digi fak pala zḛ, a ya̰ ta sorra mbo kaar pala ya. 41 Amma a det ya mam pe ga̰a̰r go, fak pala mbo ya yabe kaar pal. Fak pala gá yagleya kaar zi, sḭḭl gá pot fak pe ɗiŋ ka hal na me. 42 Asagar ma ɓyare go bama hun daŋgay ma uzi, ne da pe nama ma̰ hat on ɗo, nama má ta. 43 Amma, ne jo̰ asagar ma ga̰l ka ɓyare go na má Bulus ɗe, tele nama be ge ke bama dwatɗa mbe pal, jan naa ge ne kwa mam onna ma go nama zó̰ mam, nama ó̰ mbo wakal zi ya, 44 jan naa ge may ma go, nama dó ta uwara ma pal, ko ne fak uwara ma pal onna. A go mbe no, naa má mbo wakal zi ya no pet.Fak ɗimiya
Al-safar al-gaasi be l-bahar
1 Fastus kharrar achaan namchu fi balad Itaaliya be l-bahar. Wa naada masʼuul askari waahid usmah Yuuliyus min al-gisim al-sultaani wa amarah achaan yahris Buulus wa l-masaajiin al-aakhariin fi l-safar. 2 Wa rikibna fi safiina hana hillit Adraamiit al-tidoor tamchi le hillaal waahidiin fi khachum al-bahar hana balad Aasiya wa khalaas macheena. Wa Aristaarkus al-Magiduuni min madiinat Tasaluuniiki kula saafar maʼaana.
3 Wa ambaakir, lihigna hillit Seeda wa gaʼadna chiyya. Wa Yuuliyus sawwa zeen le Buulus wa antaah izin achaan yamchi fi l-hille wa yisallim rufgaanah wa yalga minhum al-cheyy al-bidoorah. 4 Wa rikibna battaan wa l-safiina gammat min Seeda. Wa l-riih gaaʼide tusuug min al-kharib wa wajjaho al-safiina fi l-jaanib al-sabhaani hana jaziirat Khubrus achaan al-jaziira tidaarigna min al-riih. 5 Wa wakit chaggeena al-bahar al-gaaʼid jamb Kilikiiya wa Bamfiiliya, wisilna fi hillit Miira al-gaaʼide fi balad Leekiiya. 6 Wa hinaak masʼuul al-askar ligi safiina jaaye min al-Iskandariiya wa tidoor tamchi fi Itaaliya wa rakkabaana foogha.
7 Wa muddit ayyaam, ma gidirna namchu ajala achaan al-derib bigi gaasi le l-safiina. Garrabna le hillit Kiniidus wa laakin al-riih tusuug chadiid min al-kharib wa ma khallatna nanzulu foogha. Wa khalaas wajjaho al-safiina fi l-jaanib al-junuubi hana jaziirat Kiriit achaan al-jaziira tidaarigna min al-riih. Wa macheena jamb hajar usmah Raas Salmuuni. 8 Wa be taʼab, lihigna al-bakaan al-usmah al-Muwaani al-Jamiile al-gaaʼid gariib le hillit Lisaaya. 9 Wa min gammeena lahaddi l-bakaan da, al-safar tawwal bilheen wa bigi al-wakit al-gaasi le l-safar be l-bahar wa yoom siyaam hana l-Yahuud kula faat khalaas. Wa Buulus gamma hajja le naas al-safiina. 10 Wa gaal : «Ya l-akhwaan, ana chift haalitna. Wa fi fikri ana, kan namchu giddaam, akiid al-safar yabga leena gaasi marra waahid. Ma tiwadduru al-safiina wa chuhnitha bas laakin aniina kullina numuutu.»
11 Laakin masʼuul al-askar simiʼ kalaam al-sawwaag wa kalaam siid al-safiina wa ma simiʼ kalaam Buulus. 12 Wa dawwaro yalgo bakaan haadi achaan yagoodu foogah lahaddi l-chite yikammil wa l-bakaan al-safiina gaaʼide foogah ma muwaafig. Wa naas katiiriin gaalo yabga leehum akheer kan yamchu giddaam wa yijaahudu achaan yalhago hillit Fiiniks wa yagoodu foogha. Fiiniks gaaʼide fi jaziirat Kiriit wa indaha khachum bahar adiil ma faatih le l-riih, illa fi garn al-munchaakh le l-kharib wa fi garn al-wati le l-kharib.
13 Wa wakit riih khafiife badat tusuug min al-wati, naas al-safiina gaalo yagdaro yamchu giddaam misil dawwaro. Wa jabado foog witid hana l-safiina wa macho giddaam. Wa ma macho fi ust al-bahar laakin taabaʼo taraf al-jaziira. 14 Laakin baʼad chiyya bas, riih chadiide bilheen gammat ajala wa saagat foogna min al-jaziira min garn al-munchaakh le l-sabaah. 15 Wa l-riih chaalat al-safiina wa ma gidro yigabbuluuha. Wa khalaas khallo al-riih waddat al-safiina giddaam.
16 Al-riih lazzatna gariib le l-jaanib al-wati hana jaziira sakhayre usumha Kuuda al-daaragatna chiyya min al-riih. Wa fi l-bakaan da, be taʼab chadiid gidirna nisabbutu al-markaba. 17 Wa jabadooha wa dassooha fi l-safiina wa baʼad da, gammo lawlawo al-safiina be habil gawi achaan ma tinchagga. Wa humman khaayfiin kadar al-riih tidoor tilizzaha lahaddi tutugg fi l-bakaan al-aali al-gaaʼid gariib le balad Liibiya wa jaahado achaan yikhaffufu jari hana l-safiina. Laakin al-riih gaaʼide tiwaddiiha giddaam ajala.
18 Wa ambaakir, al-riih wa l-challaal gaaʼidiin yihizzu al-safiina chadiid wa khaddaamiin al-safiina gammo yidaffugu al-chuhna fi l-bahar achaan al-safiina tabga khafiife. 19 Wa l-yoom al-taalit, humman zaathum chaalo khumaamhum al-bakhdumu beyah fi l-safiina wa daffagooh fi l-bahar. 20 Wa min muddit ayyaam, ma chifna al-harraay wa la l-nujuum wa l-riih tusuug be chidde lahaddi waddarna achamna fi l-haya.
21 Min mudda tawiile, al-naas al-fi l-safiina ma akalo. Wa yoom waahid, Buulus gamma hajja leehum wa gaal : «Ya l-akhwaan, kan awwal simiʼtu kalaami wa gaʼadtu fi Kiriit, ma fi cheyy yatlaf wa la yiwaddir leeku. 22 Laakin hassaʼ nuguul leeku chiddu heelku ! Naadum waahid minku ma yiwaddir illa l-safiina wiheedha tiwaddir. 23 Fi leele di, Allah al-ana naʼabudah wa ana hanaayah hu bas, hu rassal leyi waahid min malaaʼikatah. Wa l-malak ja wagaf fi jambi 24 wa gaal : ‹Ya Buulus, ma takhaaf. Laabudda tagiif giddaam sultaan al-Roomaaniyiin. Wa Allah antaak al-cheyy al-talabtah minnah. Ma fi naadum min al-naas al-musaafiriin maʼaak yumuut.› 25 Achaan da, ya l-akhwaan, chiddu heelku. Ana muʼmin be Allah wa kalaamah wa kulla cheyy al-gaalah leyi yabga. 26 Laakin al-safiina waajib tutugg fi turaab hana jaziira waahide.»
27 Wa usbuuʼeen min futna min jaziirat Kiriit, al-riih gaaʼide tilizzina giddaam fi ust al-bahar al-Abyad. Wa fi ust al-leel, khaddaamiin al-safiina irfo garrabna le l-turaab. 28 Wa gaawaso al-almi be habil wa ligooh 20 raajil. Wa baʼadeen battaan gaawasooh wa ligooh 15 raajil. 29 Wa l-khaddaamiin khaayfiin achaan fi fikirhum, al-riih tilizz al-safiina fi l-hujaar al-gaaʼidiin fi taraf al-jaziira wa tikassirha marra waahid. Achaan da, nazzalo arbaʼa wutaad wara le ma namchu giddaam ajala. Wa guluubhum muʼallagiin wa gaaʼidiin yarjo al-wata tasbih achaan yichiifu al-bakaan al-gaaʼidiin foogah.
30 Wa l-khaddaamiin dawwaro yinbalsu min al-safiina wa dallo al-markaba fi raas al-almi. Wa gaalo leena humman yidooru yarbutu al-safiina be witid giddaam. 31 Laakin Buulus hajja le l-askar wa le masʼuulhum wa gaal : «Kan al-rujaal dool ma yagoodu maʼaana fi l-safiina, intu ma tanjo.»
32 Wa tawwaali, al-askar gataʼo hubaal hana l-markaba wa khallooha faatat min al-safiina. 33 Wa gariib al-sabaah, Buulus talab minhum kulluhum yaakulu wa gaal : «Min 14 yoom, intu taʼbaaniin wa ma akaltu. 34 Wa hassaʼ natlub minku taakulu wa talgo gudra achaan tanjo. Kulluku tanjo wa suufaay waahide min raas waahid minku kula ma tiwaddir !»
35 Wa baʼad hu gaal al-kalaam da, hu chaal khubza wa chakar Allah giddaam kulla l-naas wa kasaraaha wa gamma akal minha. 36 Wa guluubhum ragado wa kulluhum gammo akalo. 37 Wa adad al-naas al-gaaʼidiin fi l-safiina 276. 38 Wa wakit chibʼo, daffago fi l-bahar al-gameh al-gaaʼid fi lubb al-safiina achaan tabga khafiife.
39 Wa wakit al-wata asbahat, chaafo al-bakaan al-wislo foogah laakin ma irfooh. Wa chaafo khachum al-bahar indah ramla. Wa kharraro yiwajjuhu al-safiina ale l-ramla di achaan yiwaggufuuha. 40 Wa gataʼo hubaal al-wutaad wa l-wutaad daffago fi l-bahar. Wa fartago al-iidaan al-yiwaddu al-safiina fi deribha wa fartago al-chiraaʼ al-giddaami achaan al-riih tilizz al-safiina fi ramla hana khachum al-bahar. 41 Laakin al-safiina antaggat fi bakaan aali, tihit al-almi. Wa nussaha al-giddaami wihil marra waahid fi l-ramla. Wa l-challaal al-chadiid gaaʼid yudugg al-nuss al-warraani wa bada yikassirha.
42 Al-askar dawwaro yaktulu al-masaajiin achaan naadum minhum ma yiʼarrid fi l-almi. 43 Laakin masʼuul al-askar dawwar yinajji Buulus minhum wa dahar al-askar ma yaktulu naadum. Wa anta izin le ayyi naadum al-yagdar yuʼuum achaan yunutt fi l-bahar wa yalhag khachum al-bahar. 44 Wa baʼadeen, anta izin le l-naas al-aakhariin achaan yamsuku khachab walla uud min hatab al-safiina al-gaaʼide tinkasir wa yuʼuumu beyah waraahum. Wa khalaas, ayyi naadum minnina wisil fi l-jaziira be l-aafe.